Xác định nội dung và phương pháp giáo dục kỹ năng phòng chống thiên tai qua môn địa lý lớp 8 trung học cơ sở.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

----------------

PHẠM THỊ BÍCH THẢO

XÁC ĐỊNH NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

QUA MÔN ĐỊA LÝ LỚP 8 THCS

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

CHUYÊN NGÀNH: SƯ PHẠM ĐỊA LÝ

Đà Nẵng, tháng 5/ 2014

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

----------------

PHẠM THỊ BÍCH THẢO

XÁC ĐỊNH NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

QUA MÔN ĐỊA LÝ LỚP 8 THCS

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

CHUYÊN NGÀNH: SƯ PHẠM ĐỊA LÝ

Người hướng dẫn:

PGS.TS. Đậu Thị Hòa

Đà Nẵng, tháng 5/ 2014

Trong thời gian nghiên cứu và làm khóa luận, em xin chân thành cảm

ơn cô giáo hướng dẫn PGS.TS Đậu Thị Hòa đã giúp đỡ em hoàn thành tốt đề

tài khóa luận tốt nghiệp. Bên cạnh đó, em xin chân thành cảm ơn các thày cô

giáo trong khoa Địa lý - Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng đã

giảng dạy và trang bị cho em những kiến thức cơ bản trong học tập nghiên

cứu khoá luận cũng như trong công việc sau này.

Những lời động viên, khích lệ từ gia đình, sự chia sẻ, học hỏi từ bạn bè

cũng đã góp phần rất nhiều cho khóa luận tốt nghiệp của em đạt kết quả tốt

hơn.

Do trình độ hạn chế nên trong quá trình làm khóa luận không tránh

khỏi những thiếu sót, em rất mong sự chỉ bảo thêm của quý thầy, cô giúp em

hoàn thành và đạt kết quả tốt hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

Đà nẵng, tháng 5 năm 2014

Sinh viên

Phạm Thị Bích Thảo

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1

2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài .............................................................................2

3. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................................2

4. Lịch sử nghiên cứu đề tài ........................................................................................2

5. Phương pháp nghiên cứu đề tài...............................................................................3

6. Cấu trúc đề tài .........................................................................................................4

NỘI DUNG ................................................................................................................5

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC GIÁO DỤC KỸ

NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI QUA MÔN ĐỊA LÝ LỚP 8 ...................5

1.1. THIÊN TAI VÀ CÁC LOẠI THIÊN TAI THƯỜNG GẶP Ở VIỆT NAM ..............5

1.1.1. Khái niệm thiên tai............................................................................................5

1.1.2. Các loại thiên tai thường gặp ở Việt Nam ........................................................5

1.1.3. Những hậu quả của thiên tai..............................................................................8

1.2. NHỮNG KỸ NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI.........................................9

1.2.1. Khái niệm kỹ năng phòng chống thiên tai ........................................................9

1.2.2. Những kỹ năng phòng chống thiên tai..............................................................9

1.3. CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA LÝ VIỆT NAM Ở LỚP 8...........................................11

1.3.1. Vị trí, mục tiêu, nhiệm vụ chương trình Địa lý Việt Nam lớp 8.....................11

1.3.2. Cấu trúc chương trình môn Địa lý lớp 8 THCS..............................................13

1.3.3. Nội dung và đặc điểm sách giáo khoa lớp 8 ...................................................13

1.3.4. Những thuận lợi và khó khăn trong việc tích hợp giáo dục kỹ năng PCTT

trong chương trình Địa lý lớp 8.................................................................................14

1.4. ĐẶC ĐIỂM TÂM SINH LÝ VÀ MỨC ĐỘ NHẬN THỨC CỦA HỌC SINH

LỚP 8 THCS.............................................................................................................15

1.4.1. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi THCS..............................................................15

1.4.2. Đặc điểm nhận thức HS THCS. ......................................................................15

1.5. THỰC TRẠNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI QUA

MÔN ĐỊA LÝ Ở LỚP 8 THCS ................................................................................16

1.5.1. Mục đích, nội dung, phương pháp điều tra .....................................................16

1.5.2. Kết quả điều tra ...............................................................................................16

1.5.3. Kết quả giáo dục kỹ năng PCTT của học sinh lớp 8.......................................21

Chương 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHÒNG

CHỐNG THIÊN TAI QUA MÔN ĐỊA LÝ LỚP 8..............................................22

2.1. MỤC TIÊU GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI CHO

HỌC SINH LỚP 8 ....................................................................................................22

2.1.1. Mục tiêu giáo dục kỹ năng PCTT cho học sinh lớp 8 THCS. ........................22

2.1.2. Các cơ hội, yêu cầu khi tích hợp giáo dục kỹ năng PCTT qua môn Địa lý lớp 8....22

2.2. NỘI DUNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG PCTT QUA MÔN ĐỊA LÝ LỚP 8 THCS....23

2.2.1. Nguyên tắc lựa chọn nội dung giáo dục kỹ năng PCTT qua môn Địa lý lớp 8........23

2.2.2. Các nội dung giáo dục kỹ năng phòng chống thiên tai trong chương trình Địa

lý lớp 8 THCS ...........................................................................................................24

2.3. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG PCTT QUA BÀI DẠY ĐỊA

LÝ LỚP 8..................................................................................................................26

2.3.1. Các yêu cầu khi xác định phương pháp giáo dục kỹ năng PCTT...................26

2.3.2. Cơ sở xác định phương pháp...........................................................................27

2.3.3. Xác định phương pháp giáo dục kỹ năng PCTT qua bài dạy Địa lý lớp 8............27

2.4. MỘT SỐ MẪU VÍ DỤ VỀ GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHÒNG CHỐNG THIÊN

TAI THÍCH HỢP VÀ HIỆU QUẢ QUA BÀI DẠY ĐỊA LÝ LỚP 8..........................32

2.4.1. Mẫu ví dụ về giáo dục phòng chống các loại thiên tai....................................32

2.4.2. Mẫu ví dụ về giáo dục kỹ năng phòng chống lũ lụt........................................36

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM..............................................................40

3.1. MỤC ĐÍCH THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM........................................................40

3.2. NGUYÊN TẮC THỰC NGHIỆM.....................................................................40

3.3. NỘI DUNG THỰC NGHIỆM...........................................................................40

3.4. TỔ CHỨC THỰC NGHIỆM.............................................................................40

3.4.1. Thời gian thực nghiệm....................................................................................40