Xác định nội dung và phương pháp giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên qua hoạt động ngoại khóa địa lý lớp 12 trung học phổ thông.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

NGUYỄN THỊ MAI

XÁC ĐỊNH NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC DI SẢN VĂN

HÓA VÀ DI SẢN THIÊN NHIÊN QUA HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA

ĐỊA LÝ LỚP 12 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

CỬ NHÂN SƯ PHẠM ĐỊA LÝ

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS Đậu Thị Hòa

Đà nẵng, tháng 5 năm 2014

LỜI CẢM ƠN

Để có thể hoàn thành đề tài khóa luận một cách hoàn chỉnh, bên cạnh sự nổ lực cố gắng

của bản thân còn có sự hướng dẫn nhiệt tình của quý thầy cô cũng như sự ủng hộ động viên của

gia đình, bạn bè trong suốt thời gian học tập nghiên cứu và thực hiện luận văn.

Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cô giáo PGS.TS. Đậu Thị Hòa, người đã hết

lòng giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành bài khóa luận này. Xin gửi lời tri

ân nhất của tôi đối với những điều mà cô đã dành cho tôi. Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn

đến toàn thể quý thầy cô trong khoa địa lý đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu cũng

như tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu cho đến khi thực

hiện đề tài luận văn.

Trong quá trình thực hiện đề tài xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và học sinh trường THPT Phạm

Phú Thứ và trường THPT Nguyễn Hiền đã tạo điều kiện thuận lợi để em thực nghiệm hoàn thành đề tài.

Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình, bạn bè những người đã không ngừng động

viên hổ trợ và tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt thời gian học tập và thực hiện luận văn.

Khóa luận được hình thành trong thời gian chưa dài và kinh nghiệm của bản thân còn hạn chế nên

sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo, các ý kiến đóng góp của các thầy

cô giáo và các bạn để khóa luận của em được hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2014

Sinh viên

Nguyễn Thị Mai

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU…………………………………………………………………………..1

1. Lý do chọn đề tài……………………………………………………………….1

2. Mục tiêu của đề tài…………………………………………………………......2

3. Nhiệm vụ của đề tài…………………………………………………………….2

4. Lịch sử nghiên cứu………………………………………………………………8

5. Phạm vi nghiên cứu……………………………………………………………..9

NỘI DUNG…………………………………………………………………………10

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC XÁC ĐỊNH NỘI DUNG

VÀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC DI SẢN VĂN HÓA VÀ DI SẢN THIÊN NHIÊN QUA

HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA ĐỊA LÝ LỚP 12 THPT…………6

1.1. Một số khái niệm…………………………………………………………...12

1.1.1. Khái niệm di sản…………………………………………………………13

1.1.2. Khái niệm văn hóa………………………………………………………14

1.1.3. Khái niệm di sản văn hóa………………………………………………..15

1.1.4. Khái niệm di sản thiên nhiên…………………………………………….16

1.1.5. Giáo dục di sản……………………………………………………………17

1.1.6. Vai trò giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên…………………..18

1.2. Ngoại khóa địa lý ……………………………………………………………19

1.2.1. Khái niệm ngoại khóa địa lý…………………………………………….20

1.2.2. Đặc điểm ngoại khóa địa lý………………………………………………21

1.2.3. Mục tiêu tổ chức hoạt động ngoại khóa địa lý………………………….22

1.2.4. Các nguyên tắc tổ chức hoạt động ngoại khóa địa lý……………………23

1.2.5. Các hình thức tổ chức hoạt động ngoại khóa địa lý…………………….24

1.2.6. Các hoạt động ngoại khóa địa lý…………………………………………25

1.2.7. Vai trò hoạt động ngoại khóa……………………………………………26

1.3. Đặc điểm tâm sinh lý học sinh lớp 12……………………………………..27

1.3.1. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh lớp 12………………………….28

1.3.2. Đắc điểm về hoạt động học tập của học sinh lớp 12……………………29

1.4. Chương trình sách giáo khóa địa lý lớp 12………………………………...30

1.4.1. Mục tiêu chương trình SGK địa lý lớp 12……………………………….31

1.4.2. Cấu trúc đặc điểm SGK địa lý lớp 12…………………………………32

1.5. Thực trạng giáo dục DSVH và DSTT cho học sinh lớp 12 qua hoạt động ngoại khóa

ở trường phổ thông……………………………………………..33

1.5.1. Những quan niệm của giáo viên phổ thông trong việc tổ chức các hoạt động

ngoại khóa cho HS trong dạy học địa lý………………………………….34

1.5.2. Các nội dung giáo dục DSVH và DSTT cho học sinh lớp 12 qua hoạt động ngoại

khóa ở trườngphổthông……………………………………………..35

1.5.3. Thái độ của HS khi tham gia và sau khi tham gia các hoạt động ngoại khóa giáo

dục DSVH và DSTT cho học sinh lớp 12 qua hoạt động ngoại khóa ở trường phổ

thông…………………………………………………………38

1.5.4. Những ưu điểm và hạn chế của thực trạng tổ chức hoạt động ngoại khóa hiện

nay…………………………………………………………………40

1.5.5. Nguyên nhân và thực trạng………………………………………………..41

CHƯƠNG 2. CÁC NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC DI SẢN VĂN HÓA

VÀ DI SẢN THIÊN NHIÊN QUA HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA ĐỊA LÝ LỚP 12

TRUNG HỌC PHỔ THÔNG…………………………………….43

2.1. Xác định nội dung giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên qua môn địa lý

lớp 12 THPT…………………………………………………………44

2.1.1. Mục tiêu giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên và môn đia lý lớp 12

THPT……………………………………………………………………………..45

2.1.2. Nguyên tắc xác định nội dung giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên qua môn

địa lý lớp 12 THPT qua các hoạt động ngoại khóa địa lý…………………..46

2.1.3. Nội dung giáo dục di sản văn hóa có trong chương trình sách giáo khoa địa lý lớp 12

THPT………………………………………………………………………47

2.2. Phương pháp giáo dục di sản văn hóa vầ di sản thiên nhiên cho học sinh lớp 12

THPT…………………………………………………………………………….48

2.2.1. Giáo dục qua câu lạc bộ địa lý……………………………………………..49

2.2.2.. Giáo dục dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên cho học sinh lớp12 THPT thông

qua tổ chức triển lãm địa lý……………………………………………………….50

2.2.3. Giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên cho học sinh lớp 12 THPT qua tổ

chức hoạt động ngoại khóa qua tổ chức báo cáo chuyên đề.

2.5. Giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên cho học sinh lớp12 THPT qua dự án địa

lý………………………………………………………………………………..51

2.3. Một số mẫu hoạt động giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên cho học sinh

qua tổ chức ngoại khóa……………………………………………………52

2.3.1. Mẫu giáo án 1………………………………………………………………53

CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM………………...54

3.1. Mục tiêu thực nghiệm……………………………………………………….55

3.2. Nội dung thực nghiệm

3.3.Tổ chức thực nghiệm

3.3.1. Chọn lớp thực nghiệm

3.3.2. Phương pháp thực nghiệm

3.3.3. Tiến hành thực nghiệm

3.4.Kết quả thực nghiệm và nhận xét

3.4.1. Kết quả về mặt định tính

3.4.2. Kết quả về mặt định lượng

3.4.3. Kết quả chung về thực nghiệm

KẾT LUẬN…………………………………………………………………..

DANH MỤC TÀI LIỆU THẠM KHẢO……………………………………………

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

THPT Trung học phổ thông

GV Giáo viên

HS Học sinh

SGK Sách giáo khoa

ĐC Đối chứng

TN Thực nghiệm

DANH MỤC CÁC BẢNG HÌNH VẼ

BẢNG

Bảng 1.1. Cấu trúc nội dung sách giáo khoa địa lý lớp 12

Bảng 1.2. Thực trạng giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên cho HS của giáo

viên ở trường phổ thông

Bảng 1.3. Kết quả điều tra HS và đánh giá kết quả thực nghiệm giáo dục di sản văn

hóa và di sản thiên nhiên

Bảng 2.1. Nội dung giáo dục di sản văn hóa và di sản thiên nhiên có trong chương

trình sách giáo khoa địa lý lớp 12 THPT

Bảng 2.2. Bảng tóm tắt các kỹ năng cơ bản của giáo viên và học sinh

Bảng 3.1. Danh sách giáo viên và lớp thực nghiệm ở trường phổ thông

Bảng 3.2. Bảng phân phối tần suất điểm bài trắc nghiệm về tình trạng nhận thức của

lớp đối chứng và lớp thực nghiệm.

Bảng 3.3. Bảng phân phối tần suất tổng hợp điểm điểm kiểm tra các bài trắc nghiệm

của lớp đối chứng và lớp thực nghiệm

Bảng 3.4. Bảng tổng hợp điểm trung bình và độ lệch chuẩn giữa các lớp thực nghiệm

và lớp đối chứng

HÌNH

Hình 1.1. Biểu đồ thể hiện trình độ nhận thức ở lớp thực nghiệm và lớp đối chứng.

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Xã hội ngày càng phát triển, yêu cầu cần phải đào tạo những con người mới, có trình độ

chuyên môn cao và những phẩm chất đạo đức tốt đang ngày càng trở nên cần thiết hơn bao giờ

hết … Để đáp ứng được “đơn đặt hàng” của xã hội, giáo dục đang ngày càng phải đổi mới từ

mục tiêu, nội dung chương trình đến phương pháp và hình thức tổ chức lớp học.

Sự nghiệp giáo dục đã và đang được Đảng, Nhà nước và toàn xã hội quan tâm. Việc đổi

mới giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu

nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước phù hợp với thực tiễn và tiếp

cận trình độ với các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới. Chính vì vậy, ngành giáo dục

đã có những chính sách, chiến lược nhằm tác động lên những thế hệ tương lai đất nước ngay từ

khi họ đang ngồi trên ghế nhà trường.