Vị trí, vai trò của các cơ chế đa phương trong cục diện chính trị đông á những năm đầu thế kỷ xxi.

Vl TBI, VAI TRO CUA CAC COf CHE DA PHI/ONG TRONG

cue DIEN CHINH TRI DONG A NHUNG NAM DAU THE KY XXI

TRAN BACH HIEU'

Ca che da phuong la giai phap cho cac

van de giira cac nudc, vdi mdt nhdm

hanh dgng san sang va cd the Ihirc hien cac

boat dgng cd tinh xay dung ciing nhau. Ldng

tin la ca hdi va cting la nhu cau. Cd tha ndi,

cac ca cha da phuang "dang rai vao khiing

hoang bdi tha gidi van le thudc vao cac quyet

dinh cua mgt vai ngudi trong khi cac van da

cua Iha gidi can su can thiep dudi dang hanh

ddng tap tha".*"

Cue dien chinh Iri khu vu'c Ddng A nhirng

nam dau tha ky XXI, nhat la sau "sir kien ngay

11-9-2001" la vd ciing phirc tap, dac biet la

van de an ninh khu vuc. Diam chung cua cac

nudc Ddng A vdi cdng ddng qudc ta la van da

an ninh qudc gia ca theo nghTa hep lan nghTa

rgng da trd nan ndng bdng. Tuy vay, chinh sir

ndng len cua van de an ninh qudc gia cung da

trd thanh nhan td quan trgng thiic day cac

nudc chii trgng lim giai phap tang cudng hgp

tac vdi nhau hon Iran nhiau binh dien chir

khdng chi trong ITnh vuc an ninh, bdi hoa

binh, hgp tac va phat Irian da trd ihanh nhu

cau birc Ihiat cua mgi qudc gia. Vi vay, vi tri

va vai trd ciia cac ca che da phuang cd sir

tham gia cua ddng dao cac nudc Ddng A nhu

ASEAN, ARF, APEC quan trgng hon bao gid

Bp mon Kiioa lipc Chi'nh tri. Trucmg Dai hpc Khoa hpc

Xa hpi Nhan van, Dai hpc Quoc gia Ha Npi

' ' Gido lioang lieu goi bao ve nhdn quyen. ca che da

plimmg. http://vietnamnet.vn/thegioi/2008/04/779180/.

hat bdi hudng hoat ddng ciia chiing la theo

hudng hgp tac nhu vay.

L Vj tri, vai tro ciia Hiep hoi cac qu6c

gia Dong Nam A (ASEAN) trong cue dien

chinh trj Dong A nhirng nam dau the ky

XXI

Mac dil chua trd thanh trung tam quyen

lire trong khu vuc Ddng A, song cac nudc

thugc Hiep hdi cac qudc gia Ddng Nam A

(ASEAN) cung cd vai trd nhat dinh trong

viec tao dung nan cue dien chfnh tri d day.

Ddi vdi khdi nudc nay thi viec duy tri sir on

djnh. trudc hat la dn dinh chfnh tri, dugc uu

tian hang dau. Mirc do hdi nhap qudc te d

day kha cao. Su lien ket chat che cua cac

nudc Ddng Nam A vdi tha gidi, dac biet la

vdi cac nen kinh ta phat trian la mgt trong

nhirng nguyan nhan chu yau tao nan thanh

cdng ve kinh te ciia cac nudc ASEAN. Ciing

vdi vi trf dia chien luge va sir giau cd ve lai

nguyan thian nhian, sir ldn manh cua td chirc

ASEAN, kha nang phdi hgp hanh dgng va

lian kat ngay cang chat che ban gitra cac

thanh vian cua td chirc trong thap nian qua

lam cho khu vuc Ddng Nam A trd nan quan

trgng trong ban cd dia - chinh tri tha gidi va

dac biet trong khu vuc Ddng A.

Tuy nhian, sau ban 4 tha ky -ton tai va

phat trian, ASEAN ciing bgc Id nhiing ban

che CLia minh. Diem yeu cua ASEAN la:

12 NGHIEN Ciru OONG BflC fl. SO 7(101) 7-2009