Về chính sách ngôn ngữ

KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

BẢN TIN KHOA HỘC - TRƯỜNG CAO đ a n g c ổ n g n g h ệ t h ủ đ ứ c SỐ 7.8.9 (2,3,4) - 2012

VÈ CHÍNH SÁCH NGÔN NGỮ

Tiếp theo sổ 6(1) - 2012

4. CHÍNH SÁCH NGỒN NGỮ CỦA

MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI

Chính sách ngôn ngữ là vấn đề quốc

gia nào cũng phải quan tâm. Nó đặc biệt

được chú trọng ở các quốc gia đa dân tộc,

đa ngôn ngữ. Mỗi quốc gia, tùy vào đặc

điểm tình hình của đất nước mà nhà nước

đề ra những chính sách ngôn ngữ, văn

hóa khác nhau nhưng phải đồng bộ, nhất

quán trên cơ sở tương đồng ít hay nhiều

về ngôn ngữ, văn hóa.

4.1. Châu Âu

Ở Pháp, tiếng Pháp là một ngôn ngữ

lớn vì có nhiều người sử dụng, có quá

trình phát triển lâu dài, ữở thành ngôn

ngữ văn học phong phú. Tiếng Pháp vốn

là một phương ngữ được nâng lên thành

ngôn ngữ mang địa vị quốc gia. Vì vậy,

hiện thi thoảng vẫn còn một vài phong

trào đấu ữanh ở phạm vi địa phương đòi

hòi phương ngữ của minh có địa vị xứng

đáng hơn, như tiếng Basque, Catalan,

Breton, Corse, Alsacien, Occitan,...

Có một số nước châu Âu thực thi chính

sách ngôn ngữ giống với Pháp trước đây

(nhưng có ít nhiều thay đổi) như Đức,

Tây Ban Nha. Song có những quốc gia

châu Âu có chính sách ngôn ngữ khác

ThS. Trần Quyết Thắng

GV. Khoa Du lịch, Phó tổng biên tập

Bản tin KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ

hẳn Pháp: thừa nhận nhiều ngôn ngữ khác

nhau ở cương vị ngôn ngữ quốc gia, như

Thụy Sĩ, Bỉ.

Một lãnh thổ thuộc Anh là Xứ Wales.

Ở đây, các dân tộc sử dụng tiếng Wales,

tiếng Brittany và Friesland đã yêu cầu

chính phủ đặc biệt quan tâm đến địa vị

các ngôn ngữ dân tộc thiểu số trong giáo

dục, hành chính, tư pháp để các ngôn ngữ

này có địa vị ngang bằng với ngôn ngữ ưu

thế. Từ năm 1906, chính phủ Anh đã ban

hành quy định giáo dục song ngữ tiếng

Wales - Anh, năm 1907 thừa nhận vị trí

tiếng Wales và đến năỉn 1987 thì công

nhận tiếng Wales ngang bằng với tiếng

Anh.

4.2. Chầu Mỹ

Đất nước Mexico là một trong số ít

nước đầu tiên ở châu Mỹ sớm có chính

sách ngôn ngữ tiến bộ. Vào những năm

60 của thế kỷ trước, ở nước này, tiếng Tây

Ban Nha được chọn là ngôn ngữ quốc

gia nhưng ngôn ngữ của một số dân tộc

cũng phát triển nhờ chính sách song ngữ

của nhà nước. Các tiếng Aztec, Tzeltal,

Cuicatec,... dần dần có địa vị đáng kể.

Mexico trở thành quốc gia để lại nhiều bài

học lớn cho nhiều quốc gia trong việc giải

20