Vận dụng quy trình của lí thuyết kiến tạo vào dạy học tính quy luật của hiện tượng di truyền (Sinh học 12)

UAN DUNG QUV TRINH CUA U THUYET KIEN TAO

VAO DAY HOC TINH QUY LUAT CUA HIEN TUONG Dl TRUYEN

(Sim HOC 12)

O ThS. TRA N THj MAI lAH'

Tu hjdng v l dpy hpc (DH) kiln Ipo da cd lit

ldu, nhung li thuylt kiln tpo (LTKT)

(ConstrucHvIsm) dupc phdt triln ti> nhOng

ndm 60 cOa thi kl XX, di^c bi^t chii y 10 cudi thi

ki XX. Theo Ti> diln Tilng Vi|t «Klln ipo' Id

xdy dvng nin. Nhu v^ , kl ^ tpo Id m^t d$ng tu

chi hopt d$ng cOo con ngudi tdc d$ng lin m^t

dll lupng nhdm tpo nin m ^ dd'i lupng mdi iheo

nhu cdu cuo bdn thdn. DH theo LTKT tOc Id yiu

clu HS thvc hiin cdc hopt d$ng d l tv xdy dvng

kiln ihiic cua cd nhdn.

- I . Quy Irlnh cOo LTKT. Jean Pioget Id «ngudl

Hin phong VT dpi cuo LTKT v l hllu bill', ^e o

Pioget, cdc cdu true nh$n thiic phdt triln ddn ddn

Irong qud trinh chu thi thfch nghi vdi mdi trudng.

Sv thich nghi dd bdt ddu tii l6c tri mdi sinh nhu

Id k^ qud dia sv F>hdt h-lln sinh li h/ nhiin vd cuo

kinh nghiim tilp xuc vdi mdi hudng. Tri em blln

dll, phdt triln cdu Hue d l hopt ^ng , suy nghT

vd nhdn Hiiic thi gidi nin cdc cdu true dd ngdy

cdng trd nen Hnh vl hon cOng vdl liia lull.

Cdu HOc nhpn HiOc ndy phdt h-lln iheo mpt

qud Hnh kip: - Qud trinh ddng hod (assimikiHon)

iheo LTKT: Dd Id qud Mnh blln ddi HI thiic mdi

phCl hpp vdi cdu HOc nhdn thOc da cd, Idm cho

chu thi cd thi dva vdo kiln ihOc cu d l gidi quylt

linh hudng mdi. Mudn vpy, edn khoi ihde Hl^t d l

cdc kiln ihOc vd kinh nghidm da cd cua HS Ilin

quon din kiln thiie edn dpy Idm eo sd eho vl ^

Wlnslpo Hi thuc mdi. Trong d6, phdl xdc djnh rd

«dlu vdo' Id ede kiln thOe, kinh nghl|m md HS

dd bilt, phdn h'ch «h$p den' Id cdc ihao ldc h;

duy nhu: phdn Hch vd idng hpp, khdi qudt hod,

luong ivhod,h#lhdnghodkilnihucdlxdy dvng

quy trinh Id chiic cdc hopt d^ng hpe eho HS; -

Qud trinh dliu Ong (accommodoHon) Hieo LTKT:

D6 Id qud Hlnh blln ddi hi ihOc mdi khi nd khdc

bl^vdi cdu Hue nhdn ihuc dang cd, bu$c chO thi

ilaa cW Blao dMP so 28 5 ga i • s/aom

phdl thay ddi edu Hue nh$n ihOc cho phO hpp vdl

HI ihuc mdi. Mud'n vdy, cdn khai ihdc cdc quon

nl|m sal Idm (ho«c khdng ddy dO) ciJo HS Idm

CO sd ihllt k l cdc hopt d^ng hpc, Hin co sd dd

xdy dpng quy Hlnh id chiic cde hoot dijng hpc

eho HS.

Nhu vdy, C3ud Irlnh dSng hda ddn din sv

tdng Hudng cdc cdu Hue kiln ihuc eu. Id qud Hinh

xO Tf thdng tin mdi cOa mdi Hudng iheo dang

ihiic hr duy ed sdn hi Hude cdn Qud trinh dliu

ung tpo ra sv phdt Hiln cd'u HOc kiln ihiic mdi. Id

qud Hlnh chii thi blln ddi cdu HOc nhdn ihOc hudc

ddy rfieo cde tuong tdc mdi vdi mdi Hudng.

r JuiiMngMnitiw N

c BMfnOiilc&j

jitki nhjn thiic

Tinngttcveimaiinrtng

^ Qui trinh tfllu ling

CDng vdl torn If hpc phdt trl^n cOo Pioget, Id

If lupn v^ «vOng phdt triin gdn nhdt" {zone oF

proximal development - ZPD) cdo Vygotsl^.

Theo Vygotsky, trong sudt qud trinh phdt triln

Clio tr6 em thudng xu/gn dl§n ro hai mdc dp:

trinh d$ hl$n tgl vd vOngphdt triin gdn nhd't.

Trinh d$ hi$n tpl Id trinh d$ md d d6 cdc chvc

ndng tdm It da dpt tdi d$ chin muSl, cdn d vung

phdt trt^n gSn nh^t tht cdc chik ndng tdm l( dang

trudng thdnh nhung chua chin mu6i. Trong thpc

tiln, trinh d$ hi^n loi bl^u hl$n qua vl ^ Ird em

d$c l$p gidi quy^t nhl^m vp, khdng cdn bdt kl

sg glOp dd ndo td bSn ngodi, cdn vOng phdt

tri^n gdn nhdt dupc thi hl$n trong tinh hud'ng

trd hodn thdnh nhl^m vp khi cd sp hpp ldc, glOp

dd ci3a ngudi khdc, md n^u tp minh ihl Ididng

'TnMllfB9lli9cHH{VMIi{