Ứng dụng phương pháp tính độ gần ngữ nghĩa theo mô hình Otomat hữu hàn mờ trong lựa chọn phản biện bài báo

Nguyin Dinh Dung va Dtg Tap chi KHOA HQC &.C6N G NGHE 173(13): 19-24

iTNG D\ING PHU'ONG PHAP TINH DQ GAN NGtT NGHIA THEO MO HINH

OTOMAT HUtJ HAN M 6 TRONG LUA CHON PHAN BlfiN BAI BAO

Nguyin Dinh DQng', Nguyen Hfhi Cong, Nguyen Tuan Anh

Dal hgc Thdi Nguyen

TOM TAT

Trong bii bio nay, chdng t6i de xuat bai toin tim kiim phan bien bii bao cho tap chi khoa hpc dua

tren cac tir khoa ciia bii bio va ca so dO li$u tir khoa cac nhi khoa hpc tham gia phan bien. De tim

Idi giai cho bai toin niy, chung toi xet tdi cac thuat toin dSi sinh mlu (so khcrp mau) Brute Force

va thuit toin KMP, trong trudng hgp c6 sy thay doi hinh thii tir thi cac thuit toan nay t6 ra kem

hieu qui. VI vay, chiing toi lya chon phuang phip tfnh dO gin ngiJ nghia giOa hai xau IqJ ty theo

m6 hinh otomat huu hgn md lim ca sd cho viec xay dung thuit toan chpn phin bien. D§ gin

chuyen mdn dupe chiing toi dua ra lam tieu chuan cho sy lya chpn phan bien va dugc xac djnh dua

tren sy thdng ke mat dd cic khiic con chung ciia cac t& khda bii bio va tir khda nguoi phin biSn.

Tir khda: So khdp mdu, Dg gan ngi} nghia, Otomat hUa han md, Tim kiim xap xi, Khodng each

Edit. Lua chon phdn bien bdl bdo

MO DAU

Bii toan xac dinh dp gan ngii nghTa ngay

cang dugc nhieu tac gia quan tam v i cd nhieu

ling dung trong thuc te do su tang trudng

nhanh chdng ciia cac he thong tim kiem thdng

tin [3, 1, 8]. Cac ket qua nghien ciiu thuong

tap trung vao cac phuang phap thdng k l sii

dung dp do dya vao su xuit hiln cua tir, tan

suit xuat hi?n cua tir [2, 4], dp do

Levenshtein tim khoang each giira hai tir

[7].. - hoac cac phuang phap dya tren quan he

ngfr nghTa giiia cac tir. Phuang phap thdng ke

cd uu diem tdc do xii ly nhanh ddi vdi he

thing dii li$u Idn. Vi v|y, trong npi dung bai

bao nay chiing tdi tap trung nghiln ciiu

phuong phap thdng k l lim co sd ly thuyit

cho viec xay dyng thuat toan lua chgn phin

bien bai bao cho tap chi.

Viec chpn ra ngudi phan bi?n co ciing huong

nghien ciiu vdi ngi dung bai bao tii co sd dii

lieu cac nha khoa hgc dim bao tinh chat

khach quan, diing van d l can phan bien Ii

diiu hit siic cin thiet doi vdi mgt tap chi khoa

hgc. Muon vay, viec phin loai va chpn phin

biin cin phai dua vi o ngi dung bai bao, hay

phan tdm tit bai bao hoac cac tur khda cho

mdi bai bao... Dilu niy thyc sy hit siic khd

khan cho viec tim kiim phin bien trong co sd

du lieu cac nha khoa hgc neu thyc hi?n thu

* Tel 0913212787; Email: [email protected]

cdng va thay vio do ta cin cd thuat toan hiru

hieu cho vile lua chpn phan bien. Chinh vi ly

do nay, phan mem hd trg lua chgn phan bien

dua trln phuong phap tinh dp gan ngfi nghTa se

dem l?i cho tap chi mgt phuang an t6i uu nhat

khi chpn phan bipn cho bii bao khoa hgc.

Cac nha khoa hgc tham gia phin bien va cac

tir khda chuyen mon dugc cap nhit thudng

xuyen lim cho co sd dii lieu ngay cing Idn,

Vi v^iy, niu su dung noi dung bai bao hay torn

tit bai bao de lam du' lieu tim kiem trong co

sd dD lipu phan bien se phai chap nhan chi phi

kha Idn v l thdi gian tinh toan. Dieu niy hoin

toan khdng kha thi ma thay vi o do moi bai

bao s2 dugc di e trung bdi mot so tii' khoa, cac

tii khoa niy se ddng vai trd la dii lieu dau vao

cho thuat toan. Ket qu i ciia thuat toan la danh

sach ci c phan bien dugc sap xip theo thir tu

uu tien v l chuyen mon gan nhat vdi bai bao.

Dp uu tien gan nhat v l chuyen mon vdi bii

bao dugc hieu la dg gan ngir nghTa giu'a tii

khda chuyen mon phan bien va tii khda bai

bao. Trong dd, do gan ngir nghTa la dai lugng

diing d l phan anh sy giong nhau ve noi dung,

y nghTa giira hai hay nhilu doi tugng. Tii

khda la tap hgp ci c tir don dugc sap xIp nhu

mgt tir ghep nham chi su dac trung cua mot

doi lugng. Nhu vay, bai toan tim phin bien

dugc quy v l bai toan tinh do gan nghfi' nghTa

giiia cac xau ky ty.

19