Ứng dụng ảnh điện và GIS đánh giá tác động của đồng muối thông thuận đến chất lượng đất xung quanh khu vực :Luận văn thạc sĩ - Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

PHAN THANH LIÊM

ỨNG DỤNG ẢNH ĐIỆN VÀ GIS ĐÁNH GIÁ TÁC

ĐỘNG CỦA ĐỒNG MUỐI THÔNG THUẬN ĐẾN

CHẤT LƯỢNG ĐẤT XUNG QUANH KHU VỰC

Chuyên ngành: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Mã chuyên ngành: 60850101

LUẬN VĂN THẠC SĨ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017

Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh.

Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Anh Tú ............................................................

Người phản biên ̣ 1: .......................................................................................................

Người phản biên ̣ 2: .......................................................................................................

Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại Hôi đ̣ ồng chấm bảo vê ̣Luân văn th ̣ ac s ̣ ĩTrường

Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh ngày . . . . . tháng . . . . năm . . . . .

Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm:

1. ......................................................................- Chủ tịch Hội đồng

2. ......................................................................- Phản biện 1

3. ......................................................................- Phản biện 2

4. ......................................................................- Ủy viên

5. ......................................................................- Thư ký

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG VIỆN TRƯỞNG VIỆN KHCN&QLMT

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ

Họ tên học viên: Phan Thanh Liêm MSHV: 13105471

Ngày, tháng, năm sinh:03/06/1982 Nơi sinh: Bình Thuận

Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường Mã chuyên ngành: 60850101

I. TÊN ĐỀ TÀI:

“Ứng dụng ảnh điện và GIS đánh giá tác động của đồng muối Thông Thuận đến

chất lượng đất xung quanh khu vực”.

NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:

Đánh giá hiện trạng nhiễm mặn môi trường đất và nước ngầm tại khu vực nghiên

cứu và đề xuất các biện pháp bao gồm các giải pháp công trình và phi công trình

nhằm cải thiện đời sống của người dân trong khu vực chịu ảnh hưởng của nhiễm

mặn tại khu vực sản xuất muối tại xã Vĩnh Hảo, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình

Thuận.

II. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: Theo Quyết định số 2541/QĐ-ĐHCN ngày

30/12/2016.

III. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 30/06/2017.

IV. NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Trần Anh Tú

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 6 năm 2017

NGƯỜI HƯỚNG DẪN

TS. Trần Anh Tú

CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐÀO TẠO

VIỆN TRƯỞNG VIỆN KHCN&QLMT

PGS.TS. Lê Hùng Anh

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

i

LỜI CẢM ƠN

Chân thành tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến toàn thể Quý thầy cô của Viện Khoa học Công

nghệ và Quản lý môi trường - Trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh

và đặc biệt là Thầy hướng dẫn TS. Trần Anh Tú đã truyền đạt những kiến thức, kinh

nghiệm quý báu, chỉ dẫn tận tình cho học viên trong quá trình học tập và thực hiện

luận văn này.

Trong quá trình thực hiện luận văn này, học viên bày tỏ lòng biết ơn Lãnh đạo các

phòng, đơn vị trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận, Ủy ban

nhân dân huyện Tuy Phong, Ủy ban nhân dân xã Vĩnh Hảo, bạn bè đồng nghiệp và

đặc biệt là các người thân trong gia đình - những người đã luôn ở bên cạnh, tận tình

giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi và động viên nghiên cứu sinh trong suốt quá trình

thực hiện luận văn.

Ngoài ra, học viên đã có sử dụng một số tư liệu và thành quả nghiên cứu đã công bố

từ nhiều công trình khác nhau (trong đó có dữ liệu và thành quả nghiên cứu thực hiện

đánh giá nhiễm mặn tại đồng muối Thông Thuận, khu vực xung quanh đồng muối tại

xã Vĩnh Hảo vào năm 2012 do Trung tâm Địa Vật Lý - Liên đoàn bản đồ địa chất

miền Nam, Viện Môi trường và Tài Nguyên – Đại học Quốc Gia tp.HCM thực

hiện,… . Hiện nay, số liệu trên đã được bàn giao cho Chi cục Bảo vệ môi trường – Sở

Tài nguyên và Môi trường quản lý do đó học viện đã xin ý kiến Lãnh đạo Chi cục bảo

vệ môi trường để sử dụng tư liệu trên).

Kính mong nhận được sự lượng thứ của các tác giả của các tài liệu tham khảo trong

luận văn này cho phép được trích dẫn tài liệu sử dụng.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2018

Học viên

Phan Thanh Liêm

ii

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Trong những năm gần đây, phương pháp ảnh điện (dựa vào sự thay đổi giá trị điện

trở suất của đất đá và độ dẫn điện của đất đá nhiễm mặn) kết hợp cùng với GIS

được nghiên cứu và ứng dụng trong đánh giá các tác động từ hoạt động sản xuất đến

chất lượng môi trường đất, đặc biệt là trong đánh giá nhiễm mặn đất do hoạt động

sử dụng nước biển trong sản xuất (như nuôi trồng thủy sản, làm muối,…) ở các

vùng ven biển. Điển hình như hoạt động sản xuất muối tại đồng muối Thông Thuận,

xã Vĩnh Hảo, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận đang là nỗi lo của người dân khu

vực xung quanh, khi nguồn nước nhiễm mặn từ đồng muối thấm vào đất và nước

ngầm, làm nhiễm mặn đất và nước ngầm khu vực dân cư xung quanh khiến đời

sống người dân thêm phần khó khăn.

Nội dung chính của luận án là đánh giá độ xâm nhập mặn trong đất và nước ngầm

tại khu vực sản xuất muối ở phường Vĩnh Hảo, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận

và đề xuất các giải pháp bao gồm cả kết cấu và phi cấu trúc để cải thiện điều kiện

sống của người dân địa phương. Một số phương pháp đã được sử dụng trong luận

án bao gồm thu thập dữ liệu, thông tin hình ảnh, chụp ảnh điện, lập bản đồ và xử lý

dữ liệu.

Kết quả đánh giá nhiễm mặn đất từ việc ứng dụng tích hợp phương pháp ảnh điện

và GIS đã cho thấy các nguyên nhân chính (do sự cố vỡ kênh thoát lũ; thấm nước

mặn từ ao chứa qua đê bao; đất đá nhiễm mặn từ đặc điểm địa chất) và mức độ ảnh

hưởng (cụ thể đã phân định được 3 vùng nhiễm mặn: nhiễm mặn nặng, nhiễm mặn

nhẹ và không nhiễm mặn do sản xuất muối) từ hoạt động sản xuất muối của Công

ty. Các kết quả nghiên cứu là cơ sở quan trọng cung cấp thông tin cơ bản cho các

nhà quản lý (hoặc hoạch định chính sách) tham chiếu và đề xuất các giải pháp kiểm

soát và các biện pháp khắc phục nhiễm mặn (bao gồm các giải pháp công trình và

phi công trình) nhằm cải thiện đời sống của người dân chịu ảnh hưởng của nhiễm

mặn hướng đến phát triển bền vững.

Keyword: Salinity; Resistivity; Method; Salty soil; Research.