Tự do hóa thương mại trong ASEAN: Kết quả đạt được và những vấn đề đặt ra

T÷œ DO HOŸA TH÷‘NG MAœI TRONG ASEAN:

KE£T QUA¤ —AœT —÷‘œC

VAÿ NH÷’NG VA£N —E¿ —AÀT RA

NGUYEÃN NGOœC LAN*

C

o‰ng Òo‡ng Kinh te· ASEAN (AEC) la¯

mo‰t trong ba truÔ co‰t chÌnh, cu¯ng

vÙ˘i Co‰ng Òo‡ng An ninh - ChÌnh trÚ, Co‰ng

Òo‡ng VaÍn ho˘a - Xaı ho‰i, taÔo ne‚n Co‰ng Òo‡ng

ASEAN va¯o naÍm 2015. Co‰ng Òo‡ng Kinh te·

ASEAN ÒˆÙÔc thie·t la‰p dˆÔa tre‚n nhie‡u lÛnh

vˆÔc kha˘c nhau nhˆ thˆÙng maÔi ha¯ng ho˘a,

thˆÙng maÔi dÚch vuÔ, Òa‡u tˆ, chÌnh sa˘ch

caÔnh tranh, sÙ˚ hˆıu trÌ tue‰, v.v, trong Òo˘,

thˆÙng maÔi ha¯ng ho˘a la¯ mo‰t no‰i dung

xˆÙng so·ng. Co˘ the no˘i, Òa‚y la¯ lÛnh vˆÔc

truye‡n tho·ng, la¯ muÔc tie‚u ma¯ ca˘c nˆÙ˘c

ASEAN hˆÙ˘ng tÙ˘i trong suo·t qua˘ trÏnh hÙÔp

ta˘c. Do Òo˘, ngay tˆ¯ naÍm 1992, trˆÙ˘c bo·i

ca˚nh ho‰i nha‰p kinh te· khu vˆÔc va¯ toa¯n ca‡u

Òang die„n ra nga¯y ca¯ng maÔnh meı, Laınh

ÒaÔo ca˘c nˆÙ˘c ASEAN Òaı tho·ng nha·t tha¯nh

la‰p khu vˆÔc ThˆÙng maÔi TˆÔ do ASEAN

(AFTA) vÙ˘i no‰i dung cÙ ba˚n la¯ ChˆÙng

trÏnh ˆu Òaıi thue· quan co˘ hie‰u lˆÔc chung

(CEPT). Tra˚i qua qua˘ trÏnh thˆÔc hie‰n,

nhaËm ÒaÂy nhanh tie·n trÏnh hÏnh tha¯nh

co‰ng Òo‡ng kinh te· ASEAN va¯o naÍm 2015,

ca˘c nˆÙ˘c ASEAN Òaı ky˘ ke·t Hie‰p ÒÚnh

ThˆÙng maÔi ha¯ng ho˘a ASEAN (ATIGA) taÔi

Ho‰i nghÚ Ho‰i Òo‡ng AFTA la‡n thˆ˘ 21 va¯

Ho‰i nghÚ Bo‰ trˆÙ˚ng kinh te· ASEAN la‡n

thˆ˘ 39 Òe thay the· Hie‰p ÒÚnh CEPT/AFTA

vÙ˘i muÔc tie‚u dÙı bo˚ ca˘c ra¯o ca˚n Òe taÔo Òie‡u

kie‰n thua‰n lÙÔi ve‡ lˆu chuyeÂn ha¯ng hoa˘

trong no‰i kho·i ASEAN. —a‚y la¯ mo‰t trong

nhˆıng hie‰p ÒÚnh kinh te· quan troÔng ba‰c

nha·t cu˚a khu vˆÔc.

1. Ke·t qua˚ thˆÔc hie‰n tˆÔ do ho˘a

thˆÙng maÔi trong ASEAN

VÙ˘i no„ lˆÔc caÈt gia˚m thue· quan cu˚a tˆ¯ng

nˆÙ˘c cuıng nhˆ toa¯n khu vˆÔc nhaËm hˆÙ˘ng

tÙ˘i mo‰t thÚ trˆÙ¯ng tˆÔ do hoa¯n toa¯n va¯o

naÍm 2015, ASEAN Òaı ÒaÔt ÒˆÙÔc nhie‡u

tha¯nh tˆÔu Òa˘ng khÌch le‰. TÌnh Òe·n nay, ca˘c

nˆÙ˘c thuo‰c ASEAN 6 Òaı xoa˘ bo˚ thue· quan

cho the‚m 7.881 do¯ng thue·, na‚ng toÂng so·

do¯ng thue· co˘ mˆ˘c thue· 0% le‚n 54.467,

tˆÙng ÒˆÙng vÙ˘i 99,65% toÂng so· do¯ng thue·

theo CEPT. Trong so· 7.881 do¯ng thue·

gia˚m the‚m thÏ ha¯ng hoa˘ thuo‰c khu vˆÔc ˆu

tie‚n ho‰i nha‰p chie·m 24,15% so· do¯ng thue·,

saÈt va¯ the˘p chie·m khoa˚ng 14,92%, ma˘y

mo˘c va¯ thie·t bÚ ma˘y mo˘c chie·m 8,93%, va¯

* Ths. Nguye„n NgoÔc Lan, Vie‰n Nghie‚n cˆ˘u —o‚ng Nam AŸ