Tự do hóa lãi suất và vai trò của lãi suất trái phiếu chính phủ

iTHITRirOfNG TAI CHINH

Tv do hod Idi sudt

vd vai tro cua lai sudt trdi phieu Chinh phu

ThS. LE VAN HINH

Theo Quyet dinh sdl6l2008/QD- NHNN ve viec dieu hdnh ldi sudt, ldi sudt

cho vay cua cdc to chiic tin dung ddi vdi khdch hdng khdng duoc vuot qud

150% ldi sudt CO bdn do NHNN cdng bd. Quyet dinh ndy dd cd tdc dung nhdt

dinh nham on dinh thi trudng tien te vd ddc biet Id chdn dimg cdc cudc dua ldi

sudt ndm 2008. Tuy nhien, gdn ddy vdn de "cdi trdi" cho ldi sudt dang duoc

dqt ra vd ngdy 26/2/2010 NHNN da ban hdnh Thdng tu 07/2010/TT-NHNN

cho phep cdc NHTM duac thuc hien ldi sudt thda thudn ddi vdi cdc khodn vay

trung, ddi hqn. Nhu vdy, ldi sudt dang duoc tu do hod mot bude. Cdu hdi dqt ra

Id, trinh tu tu do hod ldi sudt nhu vdy cd tdt hay khdng, tdc dong cua nd trong

ngdn hqn nhu the ndo vd ddu Id ldi sudt tham chieu trong tuang lai?

Trdn Idi sudt cd cdn

phu hop?

Thuc ti cho thay, thdi gian

qua tren thi truong tiin te Viet

Nam, khi bi khdng chi bdi lai

suit trin, cac NHTM luon tim

mpi each de vupt tiin lai suit

bing rit nhiiu each thiic khac

nhau. Cac khoan phi nhu phi

dan xep khoan vay, phi quin

ly, phi tham dinh, phi tu

vin... lien tiip ra ddi. Trong

diiu kien thi trudng cd nhieu

riii ro hon va khi NHTM da

thuc hien cit giam hit cac chi

phi cd the cit giam dupc thi

yeu ciu vi tang lai suit la

hoan toan phu hop vi dd la su

chia se chi phi giua "cac ben

tham gia cupc choi". Cac

chuyen gia cho ring, viec cac

NHTM tim mpi each de tang

lai suit hay tang phi d i tan

thu tir khach hang diu bi coi la

khong tdt cho nin kinh te va

cd the coi la hanh vi true lpi.

Dae biet la trong trudng hpp

eac NHTM d vao vi the ddc

quyin hoae rvhiing NHTM

(hoae ddi tupng khac tuong tu

NHTM) do chi tieu qua miic

lai phii tim mpi each tang lai

suit huy ddng hoae tang lai

suit cho vay mpt each qua

dang (vupt xa mat bing lai

suit thi trudng).

Khi thi trudng tai chinh

cdn d miic kem phat trien thi

ngudi gui tiin chay theo lai

suit la diiu binh thuong.

Ngudi dan thuang riit tien d

noi cd lai suit thap de giii vao

noi ed lai suit cao ma khong

nga dd la cai "biy lai cao" (bdi

lai cao di ddi vdi riii ro eao).

Tren thuc ti, hien tupng nay

da dien ra tren thi truang ngan

hang Viet Nam nam 2008 va

da tao nen cudc dua lai suit

rit dang lo ngai. Cic hinh thiic

han che (nhu lai suit trin) se

la can thiit khi thi trudng chua

phat trien cd chiiu sau (miic

dd canh tranh thip, kha nang

quan ly nii ro han che...) va

kha nang giam sat khu vuc

ngan hang ciia cac ca quan

chiic nang cdn nhiiu han che.

46

Tuy nhien, viec ap dung lai

suit tran mpt each ciing nhic

trong thdi gian tuong ddi lau

da lam cho lai suit thi trudng

tiin te roi vao tinh trang mat

can bang ma bieu hien ciia no

la doanh nghiep khd vay dupc

vdn tvr ngan hang vdi lai suit

nhu quy dinh ma phii tia

them cac khpan phu phi khac

va NHTM cung khd huy ddng

dupc vdn. Mpt so chuyen gia

cho ring, viec duy tri lai suit

theo ca chi quan ly qua muc

se lam mat di mdt sd chiic

nang ciia lai suit (la tin hieu

ciia thi trudng tiin te) va lam

hdng he thdng bao cao tai

chinh ciia cac doanh nghiep

(vi cac doanh nghiep khdng

biet hach toan cac khoin phu

phi v6 ly phii chi vao dau ...).

Tinh trang lai suit bing nhau

vdi tit ca hoae da sd cae loai

ky han nhu d cac NHTM hien

nay cho thay lai suit dang cd

van di, hay cd the noi la lai

suit dang d trang thai mat e^n

bing. Ching han vao thdi

THANG 4/2010 Tii chinh