Tôi tự học - NHỮNG ĐIỀU KIỆN THUẬN TIỆN (tt) - SỰ TẬP TRUNG TINH THẦN doc

Chương thứ Ba (tt)

NHỮNG ĐIỀU KIỆN THUẬN TIỆN

D. SỰ TẬP TRUNG TINH THẦN.

Muốn có được một nền tảng văn hoá vững vàng phải biết thống nhất tất cả sự hiểu

biết cùng học hỏi của ta vào một chiều sâu nào đó.

Một nhà văn Pháp có nói: “Tất cả những trước tác danh tiếng của những

bực tài hoa viết ra, toàn là những giải thích về chiều rộng một ý tưởng duy nhất

nào đó, một tình cảm về cuộc sinh tồn đang tìm đường sống… Đào mãi một cái lỗ,

đó là phương thế duy nhất để đi sâu vào lòng đất và khám phá được những bí ẩn

của nó”.

Nhờ sự tập trung tinh thần, ta lần lần tìm ra mối dây liên lạc duy nhất nối

liền những ý tưởng cùng những sự kiện tạp nhạp mà mới xem qua ta không thấy

ăn chịu với nhau chút nào cả. Nhưng chính cái chỗ “nhất dĩ quán chi” ấy là cái bí

quyết của tất cả những danh tác bất hủ của nhân loại.

Khổng tử có nói: “Ngô đạo nhất dĩ quán chi” (đạo của ta trước sau chỉ có

một lý mà thông suốt cả mọi việc).

Cái “một” ấy cũng là cốt tử của tất cả nghệ thuật và tư tưởng. Một học

thuyết, một quyển sách, một bài văn hay một bức hội hoạ… đều phải có điểm

chánh dùng làm trụ cốt.

Một danh hoạ bao giờ cũng gợi cho ta một cảm giác gì. Cảm giác ấy mạnh

hay yếu cũng nhờ nơi khéo lựa chọn một cách cẩn thận cân nhắc những chi tiết

vừa đủ để gây cho ta cái cảm giác ấy. Nếu trái lại, hoạ sĩ phung phí những chi tiết

vụn vặt không ăn, hoặc không mấy ăn vào đề thì đó là một bức hoạ thiếu tính cách