Tình hình nhiễm bệnh ngoại ký sinh trùng đơn bào trên cá hương và cá giống tại xã Cù Vân, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, đánh giá hiệu quả điều trị của một số hóa chất

Đoàn Quốc Khánh và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 107(07): 13 - 18

13

TÌNH HÌNH NHIỄM BỆNH NGOẠI KÝ SINH TRÙNG ĐƠN BÀO TRÊN

CÁ HƯƠNG VÀ CÁ GIỐNG TẠI XÃ CÙ VÂN, HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI

NGUYÊN, ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ CỦA MỘT SỐ HÓA CHẤT

Đoàn Quốc Khánh, Nguyễn Quang Tính*

Trường Đại học Nông Lâm – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Qua kiểm tra cá thể cá chép, cá rô phi, cá trắm cỏ và cá mè trắng ở giai đoạn cá hương và cá giống

tại khu vực xã Cù Vân, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, chúng tôi đã phát hiện 4 loài ngoại ký

sinh trùng: trùng bánh xe Trichodina, trùng quả dưa Ichthyophthyrius, sán lá đơn chủ 16 móc

Dactylogyrus và trùng loa kèn (Stentor). Cá rô phi là đối tượng mẫn cảm nhất với bệnh trùng bánh

xe, còn với bệnh trùng quả dưa và sán lá đơn chủ 16 móc là cá trắm cỏ. Cá mè trắng là đối tượng

mẫn cảm nhất với bệnh trùng loa kèn. Thời gian nhốt cá trên bể càng lâu thì khả năng nhiễm và lây

lan bệnh ngoại ký sinh trùng càng mạnh. Việc sử dụng các loại hóa chất: muối ăn NaCl, KMnO4,

CuSO4.5H2O để điều trị bệnh đều có kết quả tốt. Tuy nhiên, chúng ta chỉ nên dùng phèn xanh để

điều trị các bệnh ngoại ký sinh trùng đơn bào, với những bệnh do ngoại ký sinh trùng đa bào nên

sử dụng formalin để điều trị.

Từ khóa: ký sinh trùng, cá hương, cá giống, hóa chất

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Ở Thái Nguyên, ngành nuôi trồng thuỷ sản có

bước phát triển mạnh mẽ trong những năm

gần đây, nhất là các loại cá nuôi truyền thống

như: Cá trắm, trôi, chép… Góp phần làm xóa

đói giảm nghèo tại địa phương, cải thiện đời

sống các hộ dân, được nhiều hộ nông dân

nuôi thả. Cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ

như vậy thì nghề nuôi trồng thuỷ sản đang

ngày càng được quan tâm hơn của các ngành,

các cấp trong tỉnh. Diện tích nuôi trồng thuỷ

sản được mở rộng, chú trọng về con giống, đã

có trung tâm sản xuất giống của tỉnh.

Tuy nhiên với những bước phát triển trên thì

ngành thuỷ sản Thái Nguyên còn gặp rất

nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là vấn

đề về dịch bệnh, đây chính là nguyên nhân tạo

ra nguồn con giống không đạt tiêu chuẩn. Khi

dịch bệnh xảy ra đã làm tổn thất nặng nề cho

các hộ nông dân, có không ít các hộ gia đình

đã trắng tay sau những đợt nuôi khi có dịch

bệnh xảy ra mà không có biện pháp phòng trị

đúng cách và kịp thời. Với những lý do trên,

chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này.

*

Tel: 0988.675 651

NGUYÊN VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

Nguyên liệu

Cá hương, cá giống được ương nuôi tại các cơ

sở sản xuất giống trên địa bàn xã Cù Vân

huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên

Một số loại hóa chất thường dùng trong công

tác trị bệnh ngoại ký sinh trùng: Phèn xanh;

thuốc tím; muối ăn; formaline

Phương pháp nghiên cứu

*Phương pháp thu mẫu

Kiểm tra ngẫu nhiên cá hương, cá giống ở

khu vực xã Cù Vân, Huyện Đại Từ, Tỉnh Thái

Nguyên. Đặc biệt chú ý đến các ao thường

xuyên xuất hiện bệnh, nếu mẫu kiểm tra bị

nhiễm ngoại ký sinh trùng thì tiến hành thu

mẫu cá để làm thí nghiệm. Tiến hành thu mẫu

12 đợt; mỗi tháng thu 4 đợt; mỗi tuần thu một

đợt, nhiệt độ thu mẫu khoảng 23 - 27oC, thu

mẫu trong những ao ương có mât độ nuôi dày.

Thời gian tiến hành thu mẫu, phương pháp

thu mẫu cá, phương pháp kiểm tra ngoại ký

sinh trùng được tiến hành theo phương pháp

của Bùi Quang Tề và Hà Ký (2007) [4].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn