Tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Bảo Lộc: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Vũ Duy Hùng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

VŨ DUY HÙNG

TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA

TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN

VIỆT NAM CHI NHÁNH BẢO LỘC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2016

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

VŨ DUY HÙNG

TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA

TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

CHI NHÁNH BẢO LỘC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 60 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học:

TS. TRƯƠNG QUỐC THỤ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2016

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Đề tài nghiên cứu “Tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng

TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc” được thực hiện tại

BIDV chi nhánh Bảo Lộc với mục tiêu nghiên cứu cụ thể: (1) Nghiên cứu tổng quan

cơ sở lý luận về tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân ngân hàng thương mại;

(2) Phân tích, đánh giá thực trạng tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng

TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc. Tác giả tiến hành khảo

sát 50 nhân viên tín dụng và 45 doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố

Bảo Lộc và các huyện lân cận để tìm ra nguyên nhân, khó khăn vướng mắc từ phía

ngân hàng và từ phía các doanh nghiệp nỏ và vừa; (3) Đề xuất các giải pháp mở

rộng, nâng cao chất lượng tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP

Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc. Kết quả nghiên cứu cho thấy:

Thứ nhất, kết quả phân tích thực trạng hoạt động tín dụng doanh nghiệp nhỏ

và vừa tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc

cho thấy qua các năm tổng dư nợ tín dụng tại BIDV Bảo Lộc đều tăng nhưng tỷ

trọng so với các ngân hàng trên địa bàn lại có xu hướng giảm.

Thứ hai, kết quả khảo sát các DNNVV và các nhân viên tín dụng cho thấy

nguyên nhân, khó khăn vướng mắc của cả 2 phía ngân hàng và các DNNVV.

Thứ ba, để mở rộng và nâng cao hoạt động tín dụng doanh nghiệp nhỏ và

vừa tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc, tác

giả đã đề xuất các giải pháp cùng với những kiến nghị cần thiết đến ngân hàng

TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, ngân hàng Nhà nước và chính phủ.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là Vũ Duy Hùng, sinh ngày 12 tháng 08 năm 1991

Quê quán: phường Lộc Phát, thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng

Hiện đang làm việc tại Phòng Khách hàng doanh nghiệp, Ngân hàng TMCP

Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Bảo Lộc, số 52 Lê Thị Pha, phường 1,

TP Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng

Hiện là học viên cao học khóa 16 Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí

Minh.

Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài Tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa

tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc

Người hướng dẫn khoa học: TS. Trương Quốc Thụ

Luận văn được thực hiện tại trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh

Đề tài là công trình nghiên cứu và thực hiện riêng của bản thân tôi, các kết

quả nghiên cứu độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công

bố toàn bộ nội dung này tại bất kỳ đâu; Các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận

văn được chú thích rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin chịu trách nhiệm trước pháp luật về lời cam đoan của tôi.

TP Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2016

Người cam đoan

Vũ Duy Hùng

LỜI CẢM ƠN

Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Tài chính ngân hàng với đề tài “Tín dụng

doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

– Chi nhánh Bảo Lộc” là kết quả của quá trình cố gắng không ngừng của bản thân

và được sự giúp đỡ, động viên khích lệ của các thầy, bạn bè đồng nghiệp và người

thân. Qua trang viết này tác giả xin gửi lời cảm ơn tới những người đã giúp đỡ tôi

trong thời gian học tập - nghiên cứu khoa học vừa qua.

Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với thầy giáo TS Trương

Quốc Thụ đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa

học cần thiết cho luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển

Việt Nam – Chi nhánh Bảo Lộc đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc

nghiên cứu khoa học của mình.

Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, đơn vị công tác đã giúp

đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn.

TÁC GIẢ

Vũ Duy Hùng

MỤC LỤC

TÓM TẮT LUẬN VĂN .............................................................................................3

LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................4

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................5

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ..........................................................................10

DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................12

DANH MỤC CÁC HÌNH.........................................................................................14

MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ

VỪA TẠI NGÂN NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI....................................................8

1.1. Một số vấn đề cơ bản về doanh nghiệp nhỏ và vừa .............................................8

1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp, doanh nghiệp nhỏ và vừa.........................................8

1.1.1.1. Khái niệm về doanh nghiệp ...........................................................................8

1.1.1.2. Khái niệm về doanh nghiệp nhỏ và vừa.........................................................8

1.1.2. Tiêu chuẩn doanh nghiệp nhỏ và vừa ...............................................................9

1.1.3. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa .........................................................11

1.1.4. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa..............................................................14

1.2. Những vấn đề cơ bản về tín dụng của ngân hàng thương mại đối với DNNVV

...................................................................................................................................15

1.2.1. Đặc điểm của tín dụng ngân hàng đối với DNNVV .......................................15

1.2.2. Đặc điểm rủi ro của tín dụng ngân hàng đối với DNNVV .............................16

1.2.3. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng DNNVV tại ngân hàng thương

mại ........................................................................................................................17

1.2.4. Vai trò của tín dụng ngân hàng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa ...........20

1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại

đối với DNNVV. ......................................................................................................21

1.2.6.1. Nhân tố khách quan......................................................................................21

1.2.6.2. Nhân tố chủ quan .........................................................................................23

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1: ........................................................................................26

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI

NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH

BẢO LỘC .................................................................................................................27

2.1. Giới thiệu Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bảo

Lộc.............................................................................................................................27

2.1.1. Giới thiệu khái quát Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam ........27

2.1.1.1. Giới thiệu chung...........................................................................................27

2.1.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển qua từng giai đoạn của Ngân hàng TMCP

Đầu tư và Phát triển Việt Nam..................................................................................27

2.1.2. Giới thiệu khái quát về BIDV Bảo Lộc và sự phát triển qua từng thời kỳ .....29

2.1.3. Cơ cấu bộ máy tổ chức....................................................................................29

2.1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV Bảo Lộc .....................................31

2.1.4.1. Hoạt động huy động vốn ..............................................................................31

2.1.4.2. Hoạt động cho vay .......................................................................................33

2.1.4.3. Hoạt động dịch vụ ........................................................................................35

2.1.4.4. Kết quả hoạt động kinh doanh .....................................................................35

2.2. Tình hình phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Bảo

Lộc.............................................................................................................................37

2.2.1. Tình hình phát triển số lượng các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành

phố Bảo Lộc. .............................................................................................................37

2.2.1.1. Tổng quan tình hình kinh tế xã hội trên địa bàn thành phố Bảo Lộc...........37

2.2.1.2. Tình hình phát triển số lượng các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn

thành phố Bảo Lộc ....................................................................................................38

2.2.2. Thực trạng nguồn vốn của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành

phố Bảo Lộc ..............................................................................................................40

2.2.2.1. Vốn đăng ký kinh doanh ..............................................................................40

2.2.2.2. Nguồn vốn vay từ ngân hàng thương mại....................................................41

2.2.2.3. Các nguồn vốn khác .....................................................................................43

2.3. Thực trạng tín dụng Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại BIDV Bảo Lộc ...................44

2.3.1. Tóm tắt quy trình cho vay đối với doanh nghiệp tại BIDV Bảo Lộc .............44

2.3.2. Thực trạng tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại BIDV Bảo Lộc .................45

2.3.2.1. Một số sản phẩm tín dụng phổ biến tại BIDV Bảo Lộc...............................47

2.3.2.2. Tình hình dư nợ tín dụng của các DNNVV tại BIDV Bảo Lộc...................49

2.3.3. Đánh giá chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại BIDV Bảo Lộc................57

2.3.3.1. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng....................................................57

2.3.3.2. Những kết quả đạt được ...............................................................................61

2.4. Kết quả khảo sát về những khó khăn vướng mắc từ phía ngân hàng và DNNVV

trong hoạt động tín dụng DNNVV............................................................................66

2.4.1. Khó khăn vướng mắc trong hoạt động tín dụng DNNVV. .............................66

2.4.2. Nguyên nhân những khó khăn vướng mắc. ....................................................68

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..........................................................................................73

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG

DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ

PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH BẢO LỘC ..........................................74

3.1. Định hướng phát triển tín dụng Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại BIDV Bảo Lộc .74

3.1.1. Định hướng phát triển tín dụng DNVVV của BIDV ......................................74

3.1.1.1. Mục tiêu dài hạn...........................................................................................74

3.1.1.2. Mục tiêu ngắn hạn........................................................................................74

3.1.2. Định hướng phát triển tín dụng DNVVV của BIDV Bảo Lộc .......................75

3.3. Giải pháp mở rộng và nâng cao chất lượng tín dụng DNNVV tại BIDV Bảo

Lộc.............................................................................................................................76

3.3.1. Giải pháp đối với BIDV Bảo Lộc ...................................................................76

3.3.1.1. Giải pháp mở rộng hoạt động tín dụng đối với DNNVV ............................76

3.2.1.2. Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNNVV. .........................79

3.2.2. Giải pháp đối với các DNNVV.......................................................................81

3.3. Một số kiến nghị.................................................................................................83

3.3.1. Kiến nghị với BIDV Việt Nam .......................................................................83

3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước ................................................................84

3.3.3. Kiến nghị với Chính phủ.................................................................................84

KÊT LUẬN CHƯƠNG 3..........................................................................................85

KẾT LUẬN...............................................................................................................86

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................88

PHỤ LỤC....................................................................................................................1

PHỤ LỤC SỐ 01.........................................................................................................1

PHỤ LỤC SỐ 02.........................................................................................................5

PHỤ LỤC SỐ 03.........................................................................................................8

PHỤ LỤC SỐ 04.......................................................................................................12

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa tiếng nước ngoài Nghĩa tiếng Việt

ATM Automatic Teller Machine Máy rút tiền tự động

BIDV

Ngân hàng thương mại cổ phần

Đầu tư và Phát triển Việt Nam

BIDV Bảo Lộc

Ngân hàng thương mại cổ phần

Đầu tư và Phát triển Việt Nam –

Chi nhánh Bảo Lộc

CIC Credit Information Center

Trung tâm thông tin tín dụng

quốc gia

CP Chính phủ

DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa

ĐCTC Định chế tài chính

EU European Union Liên minh Châu Âu

EUR Euro Đơn vị tiền tệ Liên minh Châu Âu

FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài

GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội

KHCN Khách hàng cá nhân

KHDN Khách hàng doanh nghiệp

KHTC Khách hàng tổ chức

HĐV Huy động vốn

L/C Letter of Credit Thư tín dụng

NH Ngân hàng

NHNN Ngân hàng nhà nước

NHTM Ngân hàng thương mại

PGD Phòng giao dịch

SXKD Sản xuất kinh doanh

TNHH Trách nhiệm hữu hạn

TMCP Thương mại cổ phẩn

TCTD Tổ chức tín dụng

TSĐB Tài sản đảm bảo

USD United state Dollar Đô la Mỹ

VND Việt Nam Đồng

WB World Bank Ngân hàng thế giới

WTO World Trade Oganization Tổ chức thương mại thế giới

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1. 1: Tiêu chí phân loại DNNVV của WB.........................................................9

Bảng 1. 2: Tiêu chí phân loại doanh nghiệp .............................................................11

Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2013-2015................31

Bảng 2.2: Tình hình huy động vốn BIDV Bảo Lộc theo đối tượng khách hàng giai

đoạn 2013-2015.........................................................................................................32

Bảng 2.3: Dư nợ cho vay BIDV Bảo Lộc theo đối tượng khách hàng giai đoạn

2013-2015..................................................................................................................34

Bảng 2.4: Tỷ trọng hoạt động dịch vụ tại BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2013-2015......35

Bảng 2.5: Báo cáo kết quả thực hiện một số chỉ tiêu giai đoạn 2013-2015 tại BIDV

Bảo Lộc .....................................................................................................................36

Bảng 2.6: Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Bảo Lộc giai

đoạn năm 2013 đến 2015 ..........................................................................................38

Bảng 2.7: Số lượng doanh nghiệp đăng ký kinh doanh và số vốn đăng ký giai đoạn

2013 – 2015 tại thành phố Bảo Lộc. ........................................................................41

Bảng 2.8: Vốn cho vay các DNNVV của các ngân hàng trên địa bàn thành phố Bảo

Lộc giai đoạn 2013 – 2015........................................................................................42

Bảng 2.9: Kết quả khảo sát 45 doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Bảo

Lộc và các huyện lân cận năm 2015 về tình hình tài sản và nguồn vốn...................43

Bảng 2.11: Tình hình dư nợ tín dụng DNNVV của BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2013 –

2015...........................................................................................................................50

Bảng 2.12: Biến động dư nợ tín dụng DNNVV tại BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2013 -

2015...........................................................................................................................50

Bảng 2.13: Tình hình dư nợ theo thời gian của các DNNVV tại BIDV Bảo Lộc giai

đoạn 2013 – 2015. .....................................................................................................52

Bảng 2.14: Dư nợ tín dụng phân theo ngành nghề kinh tế của các DNNVV tại

BIDV Bảo Lộc giai đoạn 2013-2015 ........................................................................53