Tìm hiểu thị trường Mỹ và Một số gợi ý đối với các Doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam.doc

§Ò ¸n m«n häc Chuyªn ngµnh kinh doanh quèc

tÕ

Lêi më ®Çu

Ngµy nay, trong xu thÕ héi nhËp, toµn cÇu hãa nÒn kinh tÕ thÕ giíi, kinh

nghiÖm ë mét sè quèc gia ph¸t triÓn ®· cho thÊy: mét quèc gia muèn thóc ®Èy

nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng th× ®iÒu tÊt yÕu lµ quèc gia ®ã cÇn héi nhËp

vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, ®óng nh häc thuyÕt vÒ lîi thÕ so s¸nh cña nhµ

kinh tÕ häc næi tiÕng David Ricacdo ®· chøng minh r»ng: TÊt c¶ c¸c quèc gia

®Òu cã lîi khi tham gia vµo ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ, ®iÒu nµy ®óng víi kh«ng

chØ c¸c quèc gia ph¸t triÓn mµ ngay c¶ víi quèc gia kÐm ph¸t triÓn h¬n nh ®èi

víi níc ta .

NhËn thøc ®óng ®¾n vai trß cña th¬ng m¹i quèc tÕ, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y,

chÝnh phñ níc ta ®· cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch thay ®æi phï hîp t¹o ®iÒu kiÖn vµ m«i

trêng kinh doanh th«ng tho¸ng h¬n ®Ó thu hót c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi ®Çu t

vµo ViÖt Nam vµ ngay c¶ víi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt

Nam. §Æc biÖt trong thêi kú CNH, HDH cña níc ta hiÖn nay, môc tiªu ®Èy m¹nh

ho¹t ®éng xuÊt khÈu thùc hiÖn chiÕn lîc CNH híng ngo¹i lµ môc tiªu chÝnh ®Ó

thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ nhanh chãng, theo kÞp c¸c níc trong khu vùc vµ thÕ

giíi . B»ng viÖc më cöa nÒn kinh tÕ t¹o lËp mèi quan hÖ víi h¬n 100 quèc gia

kh¸c nhau trªn thÕ giíi, kh«ng ph©n biÖt ®èi xö vÒ t«n gi¸o vÒ thÓ chÕ chÝnh trÞ

víi ph¬ng ch©m : ViÖt Nam muèn lµ b¹n cña c¸c n “ íc trªn thÕ giíi th«ng qua ”

c¸c chÝnh s¸ch, c¸c v¨n b¶n ®îc luËt hãa, c¸c hiÖp ®Þnh song ph¬ng vµ ®a ph¬ng

®îc ký kÕt, viÖc gia nhËp vµo khèi liªn kÕt cña khu vùc nh ASEAN, APEC, ®ång

thêi ViÖt Nam tiÕn tíi sÏ gia nhËp tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Trong nh÷ng

n¨m gÇn ®©y, viÖc Mü b×nh thêng ho¸ quan hÖ víi ViÖt Nam ®· t¹o ra c¬ héi t×m

kiÕm thÞ trêng míi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ sau khi hiÖp ®Þnh

Th¬ng M¹i ViÖt-Mü ®· ký kÕt, s¾p tíi sÏ ®îc quèc héi hai níc th«ng qua. MÆc dï

tríc ®ã c¸c ho¹t xuÊt nhËp khÈu vÉn ®îc thùc hiÖn nhng hµng ho¸ vµo thÞ trêng

§Ò ¸n m«n häc Chuyªn ngµnh kinh doanh quèc

tÕ

cña hai níc bÞ kiÓm so¸t, ®¸nh thuÕ rÊt cao, hoÆc cha ®îc thùc hiÖn c«ng khai

b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, ®iÒu nµy ®· lµm h¹n chÕ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu

gi÷a hai níc, lóc nµy lµ thêi ®iÓm tèt nhÊt cho c¶ hai phÝa ®Ó cïng hîp t¸c kinh

doanh trªn c¶ lÜnh vùc ®Çu t trùc tiÕp vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.

Nh chóng ta ®· biÕt Mü lµ níc réng lín cã quan hÖ bu«n b¸n víi hÇu hÕt c¸c

quèc gia vµ khu vùc kh¸c nhau trªn thÕ giíi, nã ®· kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng ¶nh hëng

cña nÒn kinh tÕ Mü ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, lµ mét cêng quèc kinh tÕ cã møc

thu nhËp b×nh qu©n tÝnh theo ®Çu ngêi rÊt cao, lµ mét quèc gia hîp chñng quèc

víi nhiÒu tÇng líp d©n c, ®a s¾c téc, ®a v¨n ho¸ cã kh¶ n¨ng tiªu dïng khèi lîng

hµng ho¸ lín hµng n¨m, víi hÖ thèng ph¸p luËt hoµn thiÖn ®Çy ®ñ vµ chÆt chÏ

chÝnh v× ®iÒu nµy thÞ trêng Mü ®îc ®¸nh gi¸ lµ thÞ trêng lín kh¸ míi mÎ ®Çy tiÒm

n¨ng, thu hót m¹nh mÏ c¸c nhµ kinh doanh quèc tÕ kinh doanh ë ®©y, trong ®ã

bao gåm c¶ c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam, nhng nã ®ång thêi còng ®Æt ra

kh«ng Ýt nh÷ng trë ng¹i, khã kh¨n ®èi víi doanh nghiÖp ta, khi mµ doanh nghiÖp

cña nø¬c ta cßn ®ang bíc ®Çu th©m nhËp vµo thÞ trêng Mü. §Ò tµi cña em lµ :

“T×m hiÓu thÞ trêng Mü vµ mét sè gîi ý ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cña

ViÖt Nam ”, nh»m gãp phÇn hiÓu biÕt râ h¬n vÒ thÞ trêng Mü vµ cã ý kiÕn ®ãng

gãp mét phÇn nhá bÐ gióp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam.

KÕt cÊu cña ®Ò ¸n bao gåm :

Ch¬ng I: lý luËn chung vÒ nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi

Ch¬ng II: t×m hiÓu vÒ thÞ trêng Mü

Ch¬ng III: mét sè gîi ý ®èi víi doanh nghiÖp viÖt nam khi

tham gia xuÊt khÈu vµo thÞ trêng mü

Ch¬ng I :

Lý luËn chung vÒ nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi

I. Tæng quan vÒ thÞ trêng níc ngoµi :

§Ò ¸n m«n häc Chuyªn ngµnh kinh doanh quèc

tÕ

1. Kh¸i niÖm thÞ trêng & thÞ trêng níc ngoµi :

Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng nãi chung vµ thÞ trêng níc ngoµi nãi riªng cã nhiÒu c¸ch

®Þnh nghÜa kh¸c nhau, tuú theo c¸ch tiÕp cËn cña mçi ngêi. Theo quan ®iÓm cña

kinh tÕ häc th× “ ThÞ trêng lµ tæng thÓ cña cung vµ cÇu ®èi víi mét lo¹i hµng ho¸

nhÊt ®Þnh trong mét kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ ”.

Víi c¸ch nh×n cña nhµ qu¶n lý mét doanh nghiÖp, kh¸i niÖm thÞ trêng ph¶i ®îc

g¾n víi c¸c t¸c nh©n kinh tÕ tham gia vµo thÞ trêng nh ngêi mua, ngêi b¸n, ngêi

ph©n phèi .v.v...víi nh÷ng hµnh vi cô thÓ cña hä. Nh÷ng hµnh vi nµy kh«ng ph¶i bao

giê còng tu©n theo mét quy luËt nhÊt ®Þnh. Hµnh vi cô thÓ cña ngêi mua vµ ngêi b¸n

®èi víi s¶n phÈm cô thÓ cßn chÞu t¸c ®éng cña yÕu tè t©m lý vµ ®iÒu kiÖn giao dÞch.

Ch¼ng h¹n trong mét sè trêng hîp cô thÓ khi gi¸ cña s¶n phÈm ®ã t¨ng lªn th× nhu

cÇu vÒ s¶n phÈm ®ã kh«ng gi¶m ®i mµ ngîc l¹i cßn t¨ng lªn. Trong nh÷ng trêng

hîp nµy tÝnh quy luËt cña nhu cÇu vµ vai trß ®iÒu tiÕt cña gi¸ c¶ kh«ng cßn ®óng

n÷a. Nh vËy víi mét s¶n phÈm cô thÓ víi mét nhãm kh¸ch hµng cô thÓ, nh÷ng quy

luËt chung cña mèi quan hÖ cung cÇu kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®óng.

MÆt kh¸c trong ®iÒu kiÖn kinh hiÖn ®¹i th× trong kh¸i niÖm thÞ trêng, yÕu tè cung

cÊp ®ang mÊt dÇn tÇm quan träng trong khi ®ã nhu cÇu vµ sù nhËn biÕt nhu cÇu lµ

nh÷ng yÕu tè ngµy cµng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.

HiÖn nay do n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ cung øng s¶n phÈm cña c¸ doanh nghiÖp cho thÞ

trêng ®· t¨ng lªn gÇn nh v« h¹n, trong khi ®ã nhu cÇu ®èi víi nhiÒu s¶n phÈm ®·

dÇn tíi møc b·o hoµ th× ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn h¼n sang quan

®iÓm nhu cÇu, mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ph¶i tËp trung chó ý viÖc n¾m b¾t

nhu cÇu vµ c¸c ph¬ng thøc ®Ó tháa m·n tèi ®a nhu cÇu ®ã.

V× vËy khi xÐt kh¸i niÖm thÞ trêng cña doanh nghiÖp ph¶i nhÊn m¹nh vai trß

quyÕt ®Þnh cña nhu cÇu. Song nhu cÇu lµ c¸i néi dung bªn trong ®îc biÓu hiÖn b»ng

hµnh vi ý kiÕn th¸i ®é bªn ngoµi cña kh¸nh hµng lµ c¸i mµ doanh nghiÖp cã thÓ tiÕp

cËn ®îc. V× vËy, ®øng trªn gi¸c ®é cña doanh nghiÖp th× “ thÞ trêng cña doanh

§Ò ¸n m«n häc Chuyªn ngµnh kinh doanh quèc

tÕ

nghiÖp lµ tËp hîp nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp ®ã. Tøc lµ nh÷ng

kh¸ch hµng ®ang mua hoÆc sÏ mua s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®ã”.

Víi thÞ trêng thÕ giíi th× nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cµng râ nÐt h¬n, sù kh¸c biÖt ®a

d¹ng cµng trë lªn s©u s¾c h¬n. Do ®ã kh¸i niÖm thÞ trêng níc ngoµi cña doanh

nghiÖp nh sau :

“ ThÞ trêng níc ngoµi cña doanh nghiÖp lµ tËp hîp nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm

n¨ng cña doanh nghiÖp ®ã ”.

Theo kh¸i niÖm trªn th× sè lîng vµ c¬ cÊu cña kh¸ch hµng níc ngoµi ®èi víi s¶n

phÈm cña doanh nghiÖp còng nh sù biÕn ®éng cña c¸c yÕu tè ®ã theo kh«ng gian vµ

thêi gian lµ ®Æc trng c¬ b¶n cña thÞ trêng níc ngoµi cña doanh nghiÖp. Sè lîng vµ c¬

cÊu nhu cÇu chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan, vÜ m« vµ vi

m« ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu mét c¸ch tû mû.

2. CÊu tróc thÞ trêng níc ngoµi :

ThÞ

trêng

tiÒm

n¨ng

lý thuyÕt

cña DN

H×nh 1: S¬ ®å cÊu tróc thÞ trêng cña doanh nghiÖp

Theo ®Þnh nghÜa trªn, thÞ trêng níc ngoµi cña doanh nghiÖp lµ tËp hîp kh¸ch

hµng níc ngoµi hiÖn t¹i vµ t¬ng lai cña doanh nghiÖp trong ®ã nã còng ®îc chia

thµnh nh÷ng nhãm kh¸ch hµng t¬ng ®èi thuÇn nhÊt theo nh÷ng cÊu tróc nhÊt ®Þnh.

ViÖc ph©n ®o¹n thÞ trêng theo cÊu tróc cho phÐp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh râ h¬n môc

tiªu cÇn chiÕm lÜnh trong t¬ng lai vµ c¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã. CÊu

Toµn bé d©n c

(nÕu s¶n phÈm

®ang xÐt lµ vËt

phÈm tiªu dïng)

hoÆc Toµn bé c¸c

doanh nghiÖp

(nÕu s¶n phÈm lµ

t liÖu s¶n xuÊt)

trong vïng l·nh

thæ nghiªn cøu

ThÞ trêng kh«ng

tiªu dïng tuyÖt

®èi

ThÞ trêng lý

thuyÕt cña

s¶n phÈm

ThÞ trêng

hiÖn t¹i cña

s¶n phÈm

ThÞ trêng

kh«ng tiªu

dïng t¬ng

®èi

ThÞ trêng

hiÖn t¹i cña

doanh

nghiÖp

ThÞ trêng

hiÖn t¹i cña

®èi thñ

canh tranh

ThÞ tr￾êng

tiÒm

n¨ng

thùc tÕ

cña DN

§Ò ¸n m«n häc Chuyªn ngµnh kinh doanh quèc

tÕ

tróc cña kh¸ch hµng cã thÓ ph©n tÝch theo nhiÒu gi¸c ®é kh¸c nhau, ë ®©y ta chØ xÐt

theo møc ®é tiªu dïng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, lóc ®ã cÊu tróc cña thÞ trêng

bao gåm c¸c bé phËn hîp thµnh sau : ( s¬ ®å h×nh 1 )

Néi dung c¸c ®o¹n thÞ trêng trong s¬ ®å trªn nh sau :

a- ThÞ trêng s¶n phÈm : s¶n phÈm ë ®©y ®îc hiÓu lµ mét hay mét nhãm s¶n

phÈm cïng lo¹i. NÕu s¶n phÈm lµ vËt phÈm tiªu dïng th× thÞ trêng s¶n phÈm lµ toµn

bé d©n c trong vïng l·nh thæ ®ang xÐt, cßn nÕu s¶n phÈm lµ t liÖu s¶n xuÊt th× thÞ tr￾êng s¶n phÈm lµ tæng thÓ c¸c doanh nghiÖp trong vïng ®ã cã sö dông lo¹i t liÖu s¶n

xuÊt ®ã. NÕu lo¹i trõ ra tËp hîp nh÷ng ngêi hoÆc doanh nghiÖp kh«ng tiªu dïng

tuyÖt ®èi, ®©y lµ nh÷ng kh¸ch hµng mµ trong mäi trêng hîp kh«ng tiªu dïng s¶n

phÈm cña doanh nghiÖp v× nh÷ng lý do kh¸c nhau nh giíi tÝnh, løa tuæi, n¬i c tró ...

hoÆc c¸c ®Æc trng c¸ biÖt kh¸c th× ®©y chÝnh lµ thÞ trêng lý thuyÕt cña s¶n phÈm.

ThÞ trêng kh«ng tiªu dïng t¬ng ®èi lµ tËp hîp nh÷ng ngêi hoÆc doanh nghiÖp

hiÖn t¹i kh«ng tiªu dïng s¶n phÈm ®ã v× nhiÒu lý do kh¸c nhau, ch¼ng h¹n:

− V× thiÕu th«ng tin vÒ s¶n phÈm

− V× thiÕu kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh ®Ó tiªu dïng

− V× chÊt lîng s¶n phÈm cha ®Ët yªu cÇu

− V× thiÕu m¹ng líi cung øng s¶n phÈm

− V× thãi quen vµ tËp qu¸n tiªu dïng .v.v...

ViÖc x¸c ®Þnh thÞ trêng kh«ng tiªu dïng t¬ng ®èi lµ viÖc khã kh¨n song l¹i cÇn

thiÕt ®èi víi doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng tiªu

dïng s¶n phÈm cña kh¸ch hµng ®Ó ®a ra c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc nh thóc ®Èy ho¹t

®éng Marketting, t¨ng cêng qu¶n lý, gi¶m gi¸ thµnh, më réng hÖ thèng ph©n phèi ...

nh»m thu hÑp ®o¹n ®o¹n thÞ trêng nµy.

NÕu lo¹i trõ thÞ trêng kh«ng tiªu dïng t¬ng ®èi nµy ta ®îc thÞ trêng hiÖn t¹i cña

s¶n phÈm ®ang xÐt, nã bao gåm thÞ trêng hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp vµ thÞ trêng hiÖn

t¹i cña ®èi thñ canh tranh. §èi víi doanh nghiÖp viÖc t×m hiÓu thÞ trêng cña ®èi thñ

c¹nh tranh lµ rÊt khã song v« cïng cÇn thiÕt nh»m t×m ra c¸c biÖn ph¸p tõng bíc

chiÕm lÜnh thÞ trêng thÞ trêng ®ã.

b- ThÞ trêng cña doanh nghiÖp : ThÞ trêng s¶n phÈm hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp

cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua b¸o c¸o thèng kª néi bé cña doanh nghiÖp vÒ sè lîng

kh¸ch, doanh sè b¸n ra vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña nã. §ång thêi, ®Ó biÕt râ h¬n c¸c