Thực trạng tín dụng và rủi do tín dụng, giải pháp tại sở giao dịch ngân hàng.doc

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368

Môc lôc

Lêi nãi ®Çu ....................................................................................................... 1

Ch¬ng I - Lý luËn chung vÒ tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông .................................. 3

I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tÝn dông ng©n hµng .............................................. 3

1. Kh¸i niÖm tÝn dông ng©n

hµng ............................................................. 3

2. Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n

hµng ............................................................... 4

3. Vai trß cña tÝn dông ng©n

hµng ............................................................ 5

3.1. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ ...................... 6

3.2. Vai trß cña nghiÖp vô tÝn dông ®èi víi c¸c NHTM ....................... 8

II. Rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ........... 8

1. Quan ®iÓm chung vÒ rñi ro tÝn

dông .................................................... 8

2. Mét sè chØ tiªu ®o lêng rñi ro tÝn

dông ............................................ 10

2.1. Nî qu¸ h¹n .................................................................................. 10

2.2. Tæn thÊt tÝn dông ......................................................................... 12

2.3. Rñi ro tiÒm n¨ng ......................................................................... 12

3. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn

dông ................................................ 13

3.1. Nhãm nguyªn nh©n kh¸ch quan ................................................. 13

3.1.1. M«i trêng tù nhiªn .......................................................... 14

3.1.2. M«i trêng kinh tÕ ............................................................ 14

3.1.3. M«i trêng ph¸p lý ............................................................ 14

3.1.4. Sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc ......................................... 15

3.2. Nhãm nguyªn nh©n chñ quan ..................................................... 15

3.2.1. VÒ phÝa kh¸ch hµng .......................................................... 15

3.2.2. VÒ phÝa ng©n hµng ............................................................ 17

4. T¸c ®éng cña rñi ro tÝn

dông ............................................................. 20

4.1. T¸c ®éng cña rñi ro tÝn dông ®Õn ng©n hµng .............................. 20

4.2. T¸c ®éng cña rñi ro tÝn dông ®èi víi nÒn kinh tÕ ........................ 21

Ch¬ng II - Thùc tr¹ng tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông t¹i Së giao dÞch I - Ng©n hµng

§Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam ...................................................... 22

I. Kh¸i qu¸t chung vÒ Së giao dÞch I - Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt

Nam .................................................................................................... 22

1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn .................................................... 22

2. C¬ cÊu tæ chøc .............................................................................. 24

1

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368

3. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña Së giao dÞch trong thêi gian qua ........... 27

II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông t¹i Së................. 34

1. Mét sè quy ®Þnh chung ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông ...................... 34

1.1. Quy tr×nh cho vay .................................................................. 34

1.2. Nguyªn t¾c cho vay ............................................................... 37

1.3. §iÒu kiÖn vay vèn .................................................................. 37

1.4. §èi tîng cho vay .................................................................. 38

2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Së giao dÞch ............................ 38

2.1. C¬ cÊu tÝn dông theo lo¹i cho vay ......................................... 38

2.2. C¬ cÊu tÝn dông theo thµnh phÇn kinh tÕ ............................... 42

2.3. C¬ cÊu tÝn dông theo tÝnh chÊt b¶o ®¶m ................................ 45

3. Thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i Së giao dÞch ................................... 47

3.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh nî qu¸ h¹n theo lo¹i cho vay .................. 48

3.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh nî qu¸ h¹n theo thµnh phÇn kinh tÕ ........ 51

3.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh nî qu¸ h¹n theo kh¶ n¨ng thu håi ........... 53

4. §¸nh gi¸ ....................................................................................... 56

4.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc ......................................................... 57

4.2. Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ ......................................................... 58

5. Nguyªn nh©n ................................................................................. 59

5.1. Nguyªn nh©n kh¸ch quan ...................................................... 59

5.1.1. M«i trêng tù nhiªn ..................................................... 60

5.1.2. M«i trêng kinh tÕ ....................................................... 60

5.1.3. M«i trêng ph¸p lý ...................................................... 61

5.2. Nguyªn nh©n chñ quan .......................................................... 62

5.2.1. Tõ phÝa kh¸ch hµng ..................................................... 62

5.2.2. Tõ phÝa ng©n hµng ....................................................... 63

Ch¬ng III - Mét sè gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ nh»m h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Së giao

dÞch I - Ng©n hµng §T&PT ViÖt Nam ............................................ 68

I. §Þnh híng ho¹t ®éng cña Së giao dÞch I - Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt

Nam trong n¨m 2002 ............................................................ 68

II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Së giao dÞch I - Ng©n hµng

§Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam...................................................... 72

1. Nhãm gi¶i ph¸p phßng ngõa rñi ro tÝn dông ................................. 73

1.1. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c sµng läc kh¸ch hµng tríc khi

cho vay ................................................................................... 73

1.2. T¨ng cêng c«ng t¸c thu thËp th«ng tin ................................ 77

1.3. T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c kho¶n vay ........ 77

1.4. TrÝch lËp quü dù phßng rñi ro tÝn dông ................................. 78

1.5. §a d¹ng ho¸ ®Çu t ............................................................... 79

1.6. Cã chÕ ®é thëng ph¹t hîp lý ®ång thêi ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo

t¹o n©ng cao chÊt lîng ®éi ngò c¸n bé tÝn dông ................. 80

2. Nhãm gi¶i ph¸p xö lý rñi ro tÝn dông ........................................... 81

2.1. §«n ®èc gi¸m s¸t c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n ............................... 81

2

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368

2.2. §èi víi c«ng t¸c thu nî .......................................................... 82

2.3. Yªu cÇu cæ phÇn ho¸, cho thuª, b¸n, kho¸n doanh nghiÖp .... 82

2.4. Yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ................................ 83

KÕt luËn .................................................................................................... 89

Danh môc tµi liÖu tham kh¶o ............................................................................ 90

3

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368

Lêi nãi ®Çu

rong nh÷ng n¨m võa qua, t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ®Êt níc ®· cã nhiÒu

chuyÓn biÕn tÝch cùc, mäi mÆt ®êi sèng x· héi ®îc c¶i thiÖn, chóng ta

®· ký ®îc hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü vµ ®ang trong qu¸ tr×nh gia

nhËp tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO. V× vËy, tríc m¾t c¸c doanh nghiÖp ViÖt

Nam ®ang lµ nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc míi ®ßi hái ph¶i cã sù nç lùc rÊt lín

trong c¹nh tranh. Kh«ng n»m ngoµi xu thÕ chung ®ã, ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam

nãi chung vµ Së giao dÞch I - Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam nãi riªng

còng cã nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc trong t×nh h×nh míi.

T

Thùc tÕ cho thÊy, m«i trêng kinh doanh ng©n hµng trong thêi gian qua ngµy

cµng trë nªn khã kh¨n, l·i suÊt trªn thÞ trêng thÕ giíi liªn tôc gi¶m g©y ¸p lùc lªn

hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam. MÆt kh¸c, b¶n th©n c¸c ng©n hµng trong níc còng

cã sù c¹nh tranh quyÕt liÖt víi nhau nªn cµng g©y ra nhiÒu khã kh¨n, buéc c¸c

ng©n hµng ph¶i níi láng c¸c yªu cÇu khi cho vay còng nh c¾t gi¶m l·i suÊt t¹o ra

nhiÒu nguy c¬ rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông. Bªn c¹nh ®ã, sù c¹nh tranh còng

¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vµ do ®ã gi¸n tiÕp ¶nh h￾ëng ®Õn c¸c ng©n hµng. C¸c doanh nghiÖp v× môc tiªu lîi nhuËn cã thÓ sö dông

vèn vay cña ng©n hµng kh«ng ®óng môc ®Ých hoÆc ®Çu t kh«ng hiÖu qu¶, thu nhËp

kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ... dÉn ®Õn kh«ng thÓ tr¶ ®îc nî ng©n hµng khi ®Õn h¹n,

tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®Òu cã thÓ gi¸n tiÕp g©y ra rñi ro cho ng©n hµng ®Æc biÖt lµ

rñi ro ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông. V× vËy, trong thêi gian tíi viÖc phßng ngõa vµ

h¹n chÕ rñi ro tÝn dông lµ thùc sù cã ý nghÜa vµ lu«n lµ mét ®Ò tµi bøc xóc ®èi víi

c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ViÖt Nam. T×m ®îc c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n

chÕ rñi ro tÝn dông ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ trong kinh doanh ng©n hµng lµ mong muèn

cña tÊt c¶ c¸c nhµ kinh doanh tiÒn tÖ khi ph¶i ®èi ®Çu víi sù c¹nh tranh quyÕt liÖt,

giµnh giËt thÞ phÇn ®Ó mang l¹i lîi nhuËn.

NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã, cïng víi mong muèn sö dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc

còng nh c¸c kÕt qu¶ quan s¸t häc hái tõ thùc tiÔn ho¹t ®éng t¹i Së giao dÞch I -

Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam em ®· lùa chän ®Ò tµi nghiªn cøu lµ:

“Mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Së giao dÞch I - Ng©n hµng

§Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam”.

4

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368

Trong bµi luËn v¨n nµy, em sÏ tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò lý luËn còng nh thùc tr¹ng

vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông t¹i Së giao dÞch. Tõ ®ã ®a ra mét sè gi¶i

ph¸p vµ kiÕn nghÞ gãp h¹n chÕ rñi ro tÝn dông ®èi víi c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i

ViÖt Nam nãi chung vµ ®èi víi Së giao dÞch I - Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt

Nam nãi riªng.

KÕt cÊu luËn v¨n gåm 3 phÇn:

Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông.

Ch¬ng II: Thùc tr¹ng tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông t¹i Së giao dÞch I - Ng©n hµng

§Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam.

Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ nh»m h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Së giao

dÞch I - Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam.

Do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn bµi luËn sÏ kh«ng tr¸nh khái cã

nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh cÇn ®îc bæ sung. Em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o cña

c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé tÝn dông ®Ó bµi luËn v¨n hoµn thiÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Hoµng Xu©n QuÕ cïng c¸c thÇy c« trong

Khoa Ng©n hµng - Tµi chÝnh ®· tËn t×nh híng dÉn gióp em lµm tèt ®Ò tµi nµy. Em

còng xin c¶m ¬n tËp thÓ c¸n bé Phßng tÝn dông I - Së giao dÞch Ng©n hµng §Çu t

vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam ®· gióp ®ì vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho em trong qu¸ tr×nh

thùc tËp t¹i quý c¬ quan.

5

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368

Ch¬ng I

Lý luËn chung vÒ tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông

I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tÝn dông Ng©n hµng

1. Kh¸i niÖm tÝn dông Ng©n hµng:

TÝn dông lµ mèi quan hÖ kinh tÕ trong ®ã c¸c chñ thÓ chuyÓn cho nhau quyÒn

sö dông vÒ mét lîng gi¸ trÞ hoÆc hiÖn vËt víi nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ hai bªn tho¶

thuËn nh sè lîng, thêi h¹n, l·i suÊt... theo nguyªn t¾c hoµn tr¶ c¶ vèn vµ l·i.

Nh vËy, tÝn dông cã thÓ ®îc hiÓu ®¬n gi¶n lµ mét quan hÖ vay mîn lÉn nhau

dùa trªn nguyªn t¾c cã hoµn tr¶.

§èi tîng vay mîn cã thÓ lµ tiÒn hoÆc tµi s¶n. Nguyªn t¾c hoµn tr¶ kh¼ng ®Þnh

ngêi cho vay chØ nhêng quyÒn sö dông tiÒn ho¹c tµi s¶n cña m×nh cho ngêi ®i vay

trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. HÕt thêi h¹n ®ã ngêi ®i vay sÏ ph¶i hoµn tr¶

cho ngêi cho vay mét sè tiÒn hay tµi s¶n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn. Th«ng thêng

gi¸ trÞ kho¶n hoµn tr¶ sÏ lín h¬n gi¸ trÞ kho¶n cho vay.

Víi cïng b¶n chÊt nh vËy, tÝn dông Ng©n hµng lµ quan hÖ vay mîn lÉn nhau

gi÷a mét bªn lµ ng©n hµng vµ bªn kia lµ c¸c chñ thÓ kinh tÕ kh¸c nh c¸c ®¬n vÞ

kinh tÕ, c¸c tæ chøc x· héi, d©n c dùa trªn nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i

trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. ViÖc hoµn tr¶ cã thÓ thùc hiÖn mét lÇn hay

nhiÒu lÇn tuú theo tho¶ thuËn gi÷a hai bªn.

Mét ng©n hµng khi tham gia vµo c¸c quan hÖ tÝn dông cã thÓ ®ãng vai trß lµ

ngêi ®i vay hoÆc ngêi cho vay. Khi ng©n hµng nhËn tiÒn göi, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu,

kú phiÕu ®Ó huy ®éng vèn, vay vèn tõ Ng©n hµng Trung ¦¬ng, tõ c¸c tæ chøc tÝn

dông kh¸c th× nã ®ãng vai trß lµ ngêi ®i vay. Cßn khi ng©n hµng thùc hiÖn viÖc cho

vay trùc tiÕp, chiÕt khÊu th¬ng phiÕu... th× nã ®ãng vai trß lµ ngêi cho vay. Tuy

nhiªn, trong thùc tÕ do tÝnh phøc t¹p cña ho¹t ®éng cho vay so víi ho¹t ®éng ®i

vay vµ còng lµ do thãi quen nªn khi nãi ®Õn tÝn dông Ng©n hµng ngêi ta thêng chØ

®Ò cËp ®Õn ho¹t ®éng cho vay mµ Ýt khi ®Ò cËp ®Õn ho¹t ®éng ®i vay.

2. Ph©n lo¹i tÝn dông Ng©n hµng:

C¸c kho¶n cho vay cña Ng©n hµng cã thÓ ®îc ph©n lo¹i theo nhiÒu tiªu thøc

kh¸c nhau. Tuú vµo môc ®Ých nghiªn cøu mµ ngêi ta cã thÓ ph©n lo¹i tÝn dông

ng©n hµng theo môc ®Ých sö dông tiÒn vay, theo thêi h¹n trong quan hÖ tÝn dông,

theo tÝnh chÊt b¶o ®¶m hoÆc theo thµnh phÇn kinh tÕ.

6