Thực trạng sốt rét và một số yếu tố nguy cơ tại xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk trong 2 năm 2010-2011

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY NGUYÊN

VÕ MINH HÙNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC

ĐẮK LẮK - 2011

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY NGUYÊN

-----
-----

VÕ MINH HÙNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC

Chuyên ngành : Ký sinh trùng - Côn trùng

Mã số : 60 72 65

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS. NGUYỄN XUÂN THAO

ĐẮK LẮK - 2011

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng ñược ai công bố trong bất

cứ công trình nào khác .

Người cam ñoan

VÕ MINH HÙNG

LỜI CẢM ƠN

Với tất cả tấm lòng của mình, tôi xin trân trọng cảm ơn :

- Ban Giám hiệu Trường Đại học Tây Nguyên, Ban Lãnh ñạo Viện Sốt rét

- Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, Khoa Y Dược Trường Đại học Tây

Nguyên, Phòng Đào tạo sau ñại học Trường Đại học Tây Nguyên.

- PGS.TS Nguyễn Xuân Thao, Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Nguyên,

là người Thầy trực tiếp hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này.

- GS.TS Đặng Tuấn Đạt, PGS.TS Triệu Nguyên Trung, PGS.TS Trần

Xuân Mai, TS Hồ Văn Hoàng, TS Phan Văn Trọng, TS Đào Mai Luyến, TS

Thân Trọng Quang, TS Viên Chinh Chiến ñã ñóng góp những ý kiến quý báu

giúp tôi trong qua trình học tập và làm luận văn.

- Các anh chị ñồng nghiệp Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy

Nhơn, Bộ môn Ký sinh trùng Khoa Y Dược Trường Đại học Tây Nguyên, Trung

tâm Phòng chống Sốt rét tỉnh ĐắkLắk, Trung tâm Y tế huyện Buôn Đôn, Trạm Y

tế xã Krông Na huyện Buôn Đôn tỉnh ĐắkLắk cùng bạn bè, gia ñình ñã nhiệt

tình giúp ñỡ tôi trong quá trình hoàn thành luận văn này.

Người viết luận văn

VÕ MINH HÙNG

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ

Chương 1. Tổng quan

1.1. Lịch sử nghiên cứu bệnh sốt rét……………………………………..

1.2. Chu kỳ sinh sản và phát triển của ký sinh trùng sốt rét …………….

1.3. Quá trình lây truyền bệnh sốt rét …………………………………..

1.4. Lâm sàng bệnh sốt rét ........................................................................

1.5. Yếu tố nguy cơ trong bệnh sốt rét ......................................................

1.6. Những chỉ số ứng dụng trong dịch tễ học sốt rét ...............................

1.7. Đánh giá mật ñộ ký sinh trùng sốt rét trên tiêu bản giọt dày .............

1.8. Định nghĩa trường hợp bệnh...............................................................

1.9. Tình hình bệnh sốt rét ........................................................................

1.10. Tổng quan về các kết quả nghiên cứu ............................................

Chương 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu..............................

2.1. Địa ñiểm và thời gian nghiên cứu ......................................................

2.2. Đối tượng nghiên cứu.........................................................................

2.3. Phương pháp nghiên cứu....................................................................

2.4. Vấn ñề ñạo ñức trong nghiên cứu.......................................................

Chương 3. Kết quả nghiên cứu..............................................................

3.1. Thực trạng mắc sốt rét ở ñối tượng nghiên cứu..................................

3.2. Mối liên quan giữa một số yếu tố nguy cơ với mắc sốt rét ở ñối

tượng nghiên cứu………...........................................................................

Chương 4. Bàn luận................................................................................

4.1. Về mẫu nghiên cứu.............................................................................

4.2. Về thực trạng hiện mắc sốt rét............................................................

4.3. Về mối liên quan giữa một số yếu tố với sốt rét.................................

Kết luận ...................................................................................................

1. Tỷ lệ mắc sốt rét của người dân tại xã Krông Na ...............................

1

3

3

4

7

9

10

12

12

13

14

19

26

26

26

27

34

35

35

39

53

53

54

55

62

62

2. Một số yếu tố liên quan ñến mắc sốt rét ...........................................

Kiến nghị : ...............................................................................................

Tài liệu tham khảo.

Phụ lục 1: Phiếu ñiều tra

Phụ lục 2 : Phân vùng dịch tễ tỉnh Đắk Lắk năm 2009

62

63

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BN Bệnh nhân

CS Cộng sự

DCTD Di cư tự do

KAP Kiến thức, thái ñộ và thực hành

( K: knowledge = kiến thức, A: attitude = thái ñộ, P: practice = thực hành).

KSTSR Ký sinh trùng sốt rét

PCSR Phòng chống sốt rét

SR Sốt rét

SRLS Sốt rét lâm sàng

TCYTTG Tổ chức Y tế Thế giới

DSC Dân số chung

DTSR Dịch tễ sốt rét

GB Giao bào

KSTSR Ký sinh trùng sốt rét

KTV Kỹ thuật viên

MT-TN Miền trung và Tây nguyên

NXB Nhà xuất bản

PCSR Phòng chống sốt rét

SR-KST-CT Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng

SRLH Sốt rét lưu hành

TB Trung bình

TVSR Tử vong sốt rét

TYT Trạm Y tế

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng Nội dung Trang

1.1 Tình hình SR ở tỉnh Đắk Lắk giai ñoạn 2008 – 2010 17

1.2 Tình hình sốt rét tại xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk

(2008 – 2010)

18

2.1 Các chỉ số nghiên cứu 30

3.1 Phân bố tỷ lệ nhóm tuổi trong mẫu nghiên 35

3.2 Phân bố tỷ lệ giới tính trong mẫu nghiên cứu 36

3.3 Phân bố tỷ lệ dân tộc trong mẫu nghiên cứu 36

3.4 Phân bố tỷ lệ hiện mắc SR chung 36

3.5 Phân bố tỷ lệ hiện mắc sốt rét chung theo dân tộc và giới tính 37

3.6 Phân bố tỷ lệ mắc SR có KSTSR dương tính 37

3.7 Phân bố cơ cấu KSTSR 38

3.8 Tỷ lệ lách to ở bệnh nhân SR 38

3.9 Phân bố tỷ lệ mắc SR chung và theo tuổi 39

3.10 Đối tượng ñiều tra KAP theo giới tính và dân tộc 40

3.11 Phân bố tỷ lệ mắc SR theo giới tính 41

3.12 Phân bố tỷ lệ mắc SR theo dân tộc 42

3.13 Phân bố tỷ lệ mắc SR theo trình ñộ học vấn 43

3.14 Phân bố tỷ lệ mắc SR theo nghề nghiệp 43

3.15 Phân bố tỷ lệ mắc SR theo biết tiếng Kinh 44

3.16 Phân bố tỷ lệ mắc SR theo kiến thức về ñường lây của bệnh SR 44