Thực trạng Hy Lạp và khu vực eurozone trước khi khủng hoảng nợ công xảy ra.doc

LỜI MỞ ĐẦU

Bắt đầu ý tưởng được cho là “không tưởng“ về một châu Âu thống

nhất, trải qua mấy thế hệ gian khổ nỗ lực, những người dân trên“lục địa già“

cảm thấy hoan hỉ vì những thành tựu đạt được khiến thế giới kính nể trong

việc nhất thể hoá kinh tế và chính trị. Những gì mà châu Âu gặt hái trên con

đường đi tới “Liên bang châu Âu“ tới nay được phản ánh rõ nét nhất ở sự ra

đời đồng tiền chung euro. Nhưng không ai ngờ 50 năm sau khi Tuyên ngôn

Schumann (đánh dấu ý tưởng hợp nhất các nước châu Âu) đồng tiền chung

của “lục địa già“ phải đối mặt với mối đe doạ nghiêm trọng từ cuộc khủng

hoảng nợ công Hy Lạp.

Sự hiện hữu của "bóng ma" khủng hoảng nợ đã và đang làm đau đầu

các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU). Gói cứu trợ dài hạn EU/IMF 110

tỷ euro dành cho Hy Lạp, đạt được sau nhiều tuần tranh cãi, đã chứng tỏ

mức độ nghiêm trọng của "cơn sóng ngầm" nợ công. Khủng hoảng nợ của

Hy Lạp là bài kiểm tra lớn nhất về mức độ tín nhiệm mà khu vực Eurozone

phải đối mặt kể từ khi chính sách sử dụng một đồng tiền duy nhất được đi

vào đời sống.

1

I. Thực trạng Hy Lạp và khu vực eurozone trước khi khủng hoảng

nợ công xảy ra:

I.1. Thực trạng khu vực đồng tiền chung eurozone:

Ngày 1/1/2009, eurozone chính thức kết nạp thêm Slovakia nâng tổng

số nước sử dụng chung đồng tiền euro lên con số 16, với dân số hơn 300

triệu người, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trên 12.000 tỉ Euro. Đến nay,

sau 11 năm phát triển, khu vực đồng tiền chung châu Âu đã phát triển, trải

qua những thăng trầm. Đồng Euro đã trở thành một công cụ thanh toán toàn

cầu và trở thành một đối trọng với đồng USD của Mỹ .

Trước giai đoạn khủng hoảng tài chính 2008, nền kinh tế của khu vực

eurozone đã có những thành tựu nhất định:

Tỉ lệ tăng trưởng GDP hàng năm của khu vực đồng Euro từ năm 1999

- 2007 ở mức trung bình 2.59% /năm, và có lúc lên cao nhất vào năm 2006:

3.5%; giá trị GDP trung bình trong khoảng thời gian từ năm 1999 – 2007 là

khoảng 8200 tỷ USD/năm. Trong giai đoạn trên, Euro đã góp phần tạo thêm

15 triệu việc làm mới khiến thương mại và du lịch trở nên dễ dàng hơn.

Có được điều đó là do việc gia nhập vào khu vực đồng tiền chung châu

Âu, sử dụng chung 1 đơn vị tiền tệ đã hình thành nên 1 thị trường thống nhất

về vốn, sức lao động, hàng hóa và giúp cho các giao dịch trong khối diễn ra

thuận tiện và dễ dàng, giúp các nước trong khu vực tận dụng được các nguồn

lực sẵn có cũng như các nguồn lực từ bên ngoài để phát triển.

2

Biểu đồ về tốc độ tăng trưởng GDP hàng năm của khu vực Euro

( 1999-2007 )

Đơn vị : %

Nguồn : TradingEconomics.com; European Commission

Ngoài ra, do có một Ngân hàng trung ương cho cả khu vực cùng với

chính sách tiền tệ độc lập và không hề chịu sự tác động hay can thiệp của bất

kỳ một quốc gia nào trong nội bộ khối nên kể từ khi thành lập, ECB đã giữ

được tỷ lệ lạm phát ở mức hợp lý, góp phần giữ ổn định giá cả, kiềm chế

lạm phát cho các hoạt động của nền kinh tế.

Cụ thể, trong giai đoạn 1999-2007, giá cả ở Châu Âu tăng với tốc độ

bình quân vào khoảng 2.2% mỗi năm bất chấp giá lương thực và nhiên liệu

có xu hướng leo thang liên tục trong những năm gần đây.

3

Biểu đồ về tỷ lệ lạm phát của khu vực đồng Euro( 1999 – 2007 )

Đơn vị : %

Nguồn : TradingEconomics.com; European Commission

Bên cạnh đó, ECB đã duy trì một mức lãi suất ổn định, điều này đã

giúp hạn chế những biến động lớn có thể gây ra rủi ro cho các nhà đầu tư và

các doanh nghiệp. Lãi suất bình quân ở mức 2,89% năm trước giai đoạn

khủng hoảng tài chính kinh tế thế giới 2008.

Nhờ sự ổn định và tăng trưởng kinh tế mà mức sống của người dân

trong khu vực Eurozone tăng lên, thể hiện qua sự gia tăng thu nhập bình

quân đầu người. Tính đến cuối năm 2007, thu nhập bình quân của cả khu

vực là khoảng 22000 USD/người; còn nếu tính theo giá sức mua tương

đương thì thu nhập bình quân là khoảng 33500 USD.

4

Biểu đồ thu nhập bình quân ( 1980 – 2009 )

Đơn vị : USD

Nguồn : TradingEconomics.com; The World Bank Group

Không chỉ là biểu tượng của cho sự hội nhập của Châu Âu, việc ra đời

đồng Euro đã tạo ra sự thay đổi lớn trong hệ thống tiền tệ thế giới. Đó là

những thay đổi trong việc thanh toán các loại dịch vụ và buôn bán quốc tế,

kể cả các giao dịch trên thị trường chứng khoán khi đồng Euro trở thành một

phương tiện thanh toán tương đối ổn định và có sức chuyển đổi cao, khiến

Euro dần trở thành 1 trong những kênh đầu tư an toàn. Bên cạnh đồng USD

dự trữ như trước đây thì NHTW các nước có thêm 1 sự lựa chọn nữa là đồng

Euro. Trên thực tế, dự trữ ngoại hối của các quốc gia trên thế giới bằng đồng

Euro có xu hướng tăng lên chứng tỏ Euro đã được các công ty và chính phủ

các nước chấp nhận như là 1 ngoại tệ mạnh. Khi mới đưa vào lưu hành, giá

trị 1 Euro chưa bằng 1 USD. Tuy nhiên, đồng tiền này đã từng đạt mức kỷ

lục 1 Euro đổi được 1,6 USD trong năm 2008.

5