thực trạng dịch vụ giáo dục ở việt nam dưới tác động của toàn cầu hoá

I. Lời mở đầu

1.Tính tất yếu

Từ năm 1986, khi đất nước chính thức đổi mới kinh tế, chuyển sang nền kinh tế thị

trường có sự điều hành của nhà nước, mở cửa giao lưu buôn bán với bên ngoài. Đất

nước ta đã có những chuyển biến và thay đổi to lớn. Trong giai đoạn chúng ta mở

cửa phát triển kinh tế, chúng ta đã từng bước hội nhập và hội nhập ngày càng sâu

hơn vào nền kinh tế toàn cầu.

Trong giai đoạn này, nền kinh tế thế giới cũng đang có những biến chuyển sâu sắc.

Nổi bật có sự sụp đổ của Liên Xô chấm dứt thế giới 2 cực, hình thành 3 trung tâm

kinh tế lớn của thế giới là Mỹ, EU và Nhật Bản. Sự phát triển nhanh chóng của

công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông, internet đã làm cho

kinh tế thế giới phát triển nhanh chóng kì lạ. Sự giao lưu buôn bán không còn trong

phạm vi mỗi quốc gia mà đã lan rộng toàn cầu, giữa các công ty của các quốc gia

khác nhau, giữa các cá nhân trên toàn cầu với nhau, các dòng vốn đầu tư “ chảy” tự

do từ nước này qua nước khác, các dòng người di chuyển liên tục trên thế giới để

làm việc tại quốc gia khác nơi mà họ sinh ra...Người ta gọi thế giới đang trở nên

toàn cầu hóa mà khởi nguồn là từ các hoạt động kinh tế.

Vơi việc gia nhập WTO vào năm 2006, Việt Nam đang chứng tỏ là một quốc gia

đang gia nhập hơn nữa và sẽ trở thành một bộ phận “ không thể thiếu” của kinh tế

thế giới. “Con thuyền” Việt Nam đang tham gia vào “dòng chảy” của kinh tế thế

giới trong đó có “ ngọn gió” mang tên toàn cầu hóa đang len lỏi khắp mọi quốc gia

trên toàn cầu. Để “ngọn gió” đó cản trở hay thúc đẩy chúng ta phát triển là tùy vào

việc chúng ta đi ngược hay đi xuôi chiều gió. Do đó chúng ta cần phải hiểu được

tác động của toàn cầu hóa như thế nào để có những chính sách phát triển phù hợp.

Tác động đó của toàn cầu hóa là rộng khắp mọi lĩnh vực, kinh tế, văn hóa, y tế, giáo

dục...trong đó có mối quan hệ biện chứng giữa toàn cầu hóa và giáo dục của mỗi

quốc gia, toàn cầu hóa tác động lên giáo dục như thế nào? Và giáo dục tại mỗi quốc

gia lại tác động trở lại toàn cầu hóa như thế nào? Giáo dục tại Việt Nam đã và đang

1

rồi sẽ như thế nào dưới tác động của toàn cầu hóa khi chúng ta đang hội nhập sâu

rộng vào nền kinh tế thế giới?. Vơi yêu cầu đó, chúng ta sẽ đi nghiên cứu về toàn

cầu hóa và tác động của toàn cầu hóa tới dịch vụ giáo dục ở Việt Nam để có thể có

những chính sách thích hợp giúp cho giáo dục là nhân tố thúc đẩy Việt Nam trong

quá trình hội nhập và hội nhập thành công và chắc chắn vào kinh tế thế giới.

2. Mục đích

Đưa ra được những định hướng cho phát triển dịch vụ giáo dục ở Việt Nam để phù

hợp với thời kỳ toàn cầu hóa.

3. Đối tượng và phạm vi

Chúng ta sẽ nghiên cứu toàn cầu hóa dưới 3 khía cạnh là thương mại toàn cầu, đầu

tư FDI toàn cầu và sự di trú toàn cầu. Chúng ta sẽ lần lượt nghiên cứu tác động của

thương mại quốc tế, FDI toàn cầu và sự di trú đến giáo dục và sự thay đổi của giáo

dục tác động trở lại thương mại quốc tế, FDI, và sự di trú toàn cầu.

Nghiên cứu sự tác động của toàn cầu hóa tới dịch vụ giáo dục ở Việt Nam từ 1986

tới nay

4. Phương án nghiên cứu

Nghiên cứu tác động của toàn cầu hóa đến giáo dục theo 2 hướng là gián tiếp và

trực tiếp, cả tầm vĩ mô và vi mô, cả mặt cung và câu của giáo dục. Đồng thời chỉ ra

mối quan hệ biện chứng của toàn câu hoá và giáo dục, trên phạm vi toàn thế giới

bằng cách nghiên cứu một số quốc gia điển hình như Hàn Quốc, Singapore, các

quốc gia Mỹ Latin, một số quốc gia châu Phi... Từ đó suy ra cho tác động của toàn

câu hoá đến Việt Nam và đưa ra những định hướng cho sự phát triển của hệ thống

giáo dục đào tạo ở Việt Nam.

5. Kết cấu bài viết

I. Lời mở đầu

(1) Tính tất yếu

(2) Mục đích

2

(3) Đối tượng và phạm vi

(4) Phương án nghiên cứu

(5) Kết cấu bài viết

II. Phần nội dung

Chương I: Tổng quan chung

1.1 toàn cầu hóa

1.1.1khái niệm

1.1.2 Tổng quan về tác động của toàn cau hoá

1.1.2.1 Tác động tích cực

1.1.2.2 Tác động tiêu cực

1.1.2.3 Tác động tới quan hệ quốc tế và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế trên

thế giới

1.2. Dich vụ giáo dục

1.2.1 Khái niệm chung

1.2.2 Tổng quan về hệ thống giáo dục ở Việt Nam

1.3 Tác động của giáo dục lên toàn cầu hóa

1.3.1 Giáo dục và thương mại quốc tế

1.3.1.1 Giáo dục và xuất khẩu dưới góc nhìn vĩ mô

1.3.1.2 Giáo dục và chuỗi giá trị toàn cầu

1.3.1.3 Giáo dục và offshore

1.3.1.4 Giáo dục và khả năng phản ánh nhu cầu của thương mại

1.3.2 Giáo dục và khả năng thu hút dòng vốn đầu tư

1.3.2.1 vốn con người và FDI

1.3.2.2 kĩ năng về công nghệ và kĩ thuật và FDI vào sản xuất

1.3.2.3 Những trung tâm công nghệ cao và khả năng thu hút FDI

1.3.2.4 FDI tại các khu vực khác nhau

1.3.2.5 Giáo dục và lợi ích từ FDI

1.3.3 giáo dục và xác suất di trú

1.3.3.1 di trú cố định

1.3.3.2 di trú tạm thời

1.3.3.3 Các loại hình giáo dục

1.4 Tác động của toàn câu hóa lên giáo dục

1.4.1 Tác động của thương mại đến giáo dục

1.4.1.1 Tác động của thương mại lên câu về giáo dục dưới góc độ vĩ mô

1.4.1.2 Thương mại và lượng cung cho giáo dục dưới góc độ vĩ mô

1.4.1.3 Thương mại và giáo dục dưới góc độ vi mô

1.4.2 Tác động của FDI lên giáo dục

1.4.2.1 Tác động vĩ mô lên lượng câu cho giáo dục

1.4.2.2 Tác động vĩ mô của FDI lên sự cung cấp giáo dục

1.4.2.3 Tác động vi mô lên câu về giáo dục

1.4.2.4 Nguồn cung vi mô của giáo dục đào tạo-“Các khoản đóng góp tự nguyện”

3

1.4.2.5 Nguồn cung vi mô- Đào tạo nghề

1.4.2.6 Nguồn cung vi mô- Đào tạo đại học

1.4.3 Tác động của di trú đến giáo dục

1.4.3.1 Di trú và sự mất mát trong công suất giảng dạy trong khu vực giáo dục

1.4.3.2 Tác động vĩ mô của di trú lên giáo dục

1.4.3.3 Di trú và sự khuyến khích đầu tư tư nhân vào nguồn lực con người

1.4.3.4 Những tác động khác của di trú lên giáo dục

Chương II: Thực trạng dịch vụ giáo dục ở Việt Nam dưới tác động của toàn cầu hoá

2.1 thực trạng tác động của thương mại quốc tế đến giáo dục ở Việt Nam

2.1.1 Tác động về phía câu dưới góc độ vĩ mô

2.1.2 Tác động về phía cung dưới góc độ vĩ mô

2.1.3 Tác động dưới góc độ vi mô

2.2 thực trạng tác động của FDI đến giáo dục ở Việt Nam

2.2.1 tác động vĩ mô đến lượng cung trong giáo dục

2.2.2 tác động vĩ mô đến lượng cầu về giáo dục

2.2.3 Tác động vi mô

2.3 thực trạng tác động của di trú đến giáo dục ở Việt Nam

2.4 thực trạng thay đổi giáo dục ở Việt Nam dưới tác động của toàn cầu hóa

2.4.1 Giáo dục đào tạo ở Việt Nam và thương mại quốc tế

2.4.2 Giáo dục đào tạo ở Việt Nam và vốn FDI

2.4.3 Giáo dục ở sự di trú ở Việt Nam

Chương III: Định hướng cho phát triển dich vụ giáo dục ở việt nam trong thời kỳ

toàn cầu hoá

3.1.gia tăng ảnh hưởng của giáo dục đối với thương mại quốc tế

3.1.1 phát triển xuất khẩu giáo dục

3.1.2 giáo dục đào tạo ngành nghề đáp ứng chuỗi giá trị toàn cầu, offshore

3.2. giáo dục đào tạo ở việt nam và FDI

3.2.1 thu hút FDI trực tiếp vào dịch vụ giáo dục

3.2.2 giáo dục theo sát nhu cầu của các dự án FDI và phải tạo ra đội ngũ nhân lực

có “tiếng” để thu hút FDI

3. 3 giáo dục và di trú

3.3.1 ngành giáo dục đào tạo thu hút nhân tài và các nhà nghiên cứu đến và làm

việc tại Việt Nam

3.3.2 chống lại tình trạng chảy máu chất xám

3.4. định hướng chính sách của chính phủ nhằm làm cho nguồn nhân lực phù hợp

hơn với thời kỳ toàn cầu hoá

3.4.1 định hướng chính sách phát triển nguồn nhân lực

3.4.2 định hướng chính sách đầu tư

3.4.3 định hướng chính sách thương mại

4

3.4.4 định hướng chính sách di trú

 Danh mục chữ viết tắt:

BAT - -British American Tobacco Group

5

BP --British Petroleum

EPZ --Export Processing Zone

FDI --foreign direct investment

GATS --General Agreement on Trade in Services

GDP --gross domestic product

GVC --global value chain

HO --Heckscher-Ohlin

HRDF-- Human Resource Development Fund

MFA-- Multi Fibre Arrangement

MNE --multinational enterprise

OBM --original brand manufacturing

OEM --original equipment manufacturing

PSB --Productivity and Standards Board (Singapore)

PSDC --Penang Skills Development Centre (Malaysia)

R & D --research and development

SDF --Skills Development Fund (Singapore)

UNESCO-- United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

UK --United Kingdom

US --United States (of America)

WTO-- World Trade Organization

WB --World Bank

II Phần Nội Dung

6