Thừa cân, béo phì và mối liên quan với một số yếu tố kinh tế xã hội ở người trưởng thành 25-64 tuổi tại hai khu vực nội và ngoại thành Hà Nội

TCNCYH phu trWdng 71 (6) - 2010

THL/A CAN, BEO PHI VA MOI LIEN QUAN V6l MO T SO YEU TO

KINH TE XA HOI 6 NCUOfl TRU'dNG THAN H 25 - 64 TUOI

TAI HAI KHU VL/C NO I VA NGOAI THANH HA NO '

Nguyin Hoang Long\ Iran Khanh Toan^, Dinh Huynh Linh^

'BO Y te, ^Tafdng Dai hoc Y Ha Noi, ^Vien Tim mach Qudc gia

Ty 1$ thifa can, beo phi dang ngay cang tang d nUdc ta, nhat la d khu vac thanh thi. Muc tieu: khao sat ty

le hien mic thCfa can, beo phi va moi lien quan vdi mot so yeu to kinh te xa hdi (KTXH) d ngudi trudng

thanh tai Ha Noi. Doi tUgng vk phuang phap nghien cdu: 4247 ngUdi td 25 - 64 tuoi chia deu theo nhdm

tuoi, gidi d 2 khu vUc noi va ngoai thanh duae phdng van ve cac yeu to nguy ca, can do nhan trie va danh

gia BMI theo thang phan loai cua V\/PRO. Ket qua: ty le thda can (BMl > 23) va beo phi (BMI > 25) lan luat la

21,8% va 7,8%; d ndi thanh (34,5% va 13,4%>) cao han han so vdi ngoai thanh (9,3% va 2,3%,). Ty 1$ nay

tang theo nhdm tuoi va dieu kien kinh te; cao han d nhOng ngUdi lam cdng viec van phdng nhdng chUa thay

cd moi lien he chat che vdi gidi va hoc van. Ke't luan: ty le thda can, beo phi dang d mde cao tai ca 2 khu

Vifc ddi hdi phai cd chien laac giam sat va can thiep phu hdp cho ca thanh thi va ndng thdn.

Til khoa: ThUa can/beo phi, ngUcii tru'dng thanh, BMI, dieu kien kinh te xa hoi, npi va ngoai thanh

LDATVANDE

Thifa can/beo phi la mpt trong nhOng ye'u td

nguy CO chfnh cua nhieu benh man tfnh khong lay

truyen nhU tieu dicing, tang huyet ap, benh tim

mach va ung thu vdi nguy cd mac benh ty le vdi

trj sd BMI (Body Mass Index). Sd^ ngifcii mac thifa

can dang tang nhanh tren toan The gidi, tif hdn 1

Vy nam 2005 len de'n 1,5 ty vao nam 2015 va trd

thanh mpt trong nam ye'u td nguy cd hang dau ve

siifc khoe va la mpt trong 10 van de y te cong

cpng toan cau [7, 8].

Thifa can, beo phi dang tang nhanh ngay ca'

d cac nadc dang phat trien, tao nen ganh nang

benh tat kep cua cac benh nhiem triing va suy

dinh difdng ke't hdp vdi sU gia tang cua benh

man tfnh va cac ye'u to' nguy cd sufc khde. Hau

he't cac ye'u to' nguy cd nay cd the phong tranh

diiac bang viec thay ddi che dp an, tang cifdng

hoat dpng the life va thifc hanh loi sdng lanh

manh. Hieu rd ve ganh nang cOa cac ye'u td

nguy Cd sufc khde, trong dd cd thifa can, beo phi

la tien de cho viec xay difng cac chien lUdc can

thiep cd hieu qua [6, 7].

6 Viet Nam, cuoc tdng dieu tra ve thij'a can,

beo phi nam 2006 tren 1 7213 ngu'di trifdng thanh,

can ddi ve nhdm tudi, gidi, khu vUc tren toan

quoc cho tha'y ty le thifa can/beo phi (BMI > 23)

la 16,3%, trdng dd ty le tien beo phi la 9,7% va

ty le beo phi dp I va II la 6,2% va 0,4%. Ty le

thifa can/beo phi gia tang theo tudi, cao hdn d nif

gidi so vdi nam gidi, d thanh thi so vdi d nong

thdn (32,5% va 13,8%) [5]. Ke't qua nghien cUu

cua mpt sd tac gia khac cung cho thay tinh trang

thifa can va beo phi dang tang nhanh d nifdc ta

[1, 3]. Muc tieu: Xac dinh ty le mac thda can

beo phi va phan tich mdi lien quan vdi mpt sd

yeu td KTXH d ngUdi trUdng thanh 25 - 64 tuoi

tai 2 khu vUc npi (thanh thi) va ngoai thanh

(nong thon) cua Ha Npi.

II. DOI TLfONG VA PHl/CfNG PHAP

NGHIEN CL/U

Nghien cufu md ta cat ngang dUdc thifc hien

vao thang 7 - 8/2008 tai 2 cd sd thifc dia dich t§

hpe d 2 khu vifc npi va ngoai thanh Ha Npi:

FillaBavi (huyen Ba Vi) gdm 11089 hd gia dinh va