Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài theo pháp luật Việt Nam
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
THỦ TỤC GIẢI QUYẾT YÊU CẦU
HỦY PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI
THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM
Chuyên ngành Luật Dân sự và Tố tụng dân sự
Mã số: 60380103
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Văn Đại
Học viên: Huỳnh Quang Thuận - Lớp: Cao học Luật - Khóa: 20
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 8 năm 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan luận văn thạc sỹ “Thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết
trọng tài theo pháp luật Việt Nam” là công trình nghiên cứu khoa học do bản thân
tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Đỗ Văn Đại. Những tài liệu,
số liệu được sử dụng trong luận văn bảo đảm tính khách quan, chính xác. Những kết
luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình khoa
học nào khác.
Tác giả
Huỳnh Quang Thuận
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................1
CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỦ TỤC GIẢI QUYẾT YÊU
CẦU HỦY PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM...11
1.1.Khái niệm thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài..................11
1.2. Đối tƣợng của thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài ...........13
1.3.Bản chất pháp lý của thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài16
1.4.Quy định điều chỉnh thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài.27
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1........................................................................................30
CHƢƠNG 2: YÊU CẦU VÀ THỤ LÝ YÊU CẦU HỦY PHÁN QUYẾT
TRỌNG TÀI THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM..................................................31
2.1.Quyền yêu cầu hủy phán quyết trọng tài .......................................................31
2.2.Thời hiệu yêu cầu hủy phán quyết trọng tài ..................................................36
2.3.Thủ tục nộp đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài......................................38
2.4.Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài...........39
2.5.Thủ tục nhận đơn và thụ lý đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài ............42
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2........................................................................................44
CHƢƠNG 3: PHIÊN HỌP XÉT ĐƠN YÊU CẦU HỦY PHÁN QUYẾT
TRỌNG TÀI THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM..................................................45
3.1. Chuẩn bị mở phiên họp xét đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài ............45
3.2.Thành phần tham gia phiên họp xét đơn yêu cầu .........................................47
3.2.1. Hội đồng xét đơn..........................................................................................47
3.2.2. Kiểm sát viên................................................................................................47
3.2.3. Các bên tranh chấp......................................................................................49
3.2.4. Chủ thể tham gia tố tụng khác .....................................................................54
3.3. Căn cứ xét đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài.........................................55
3.4.Mất quyền phản đối khi giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài........56
3.5.Khắc phục sai sót tố tụng trọng tài .................................................................60
3.6.Thủ tục tiến hành phiên họp xét đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài ....67
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3........................................................................................69
CHƢƠNG 4: HIỆU LỰC PHÁP LÝ CỦA QUYẾT ĐỊNH GIẢI QUYẾT YÊU
CẦU HỦY PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM...70
4.1.Quy định pháp luật Việt Nam về hiệu lực pháp lý của quyết định giải quyết
yêu cầu hủy phán quyết trọng tài ..........................................................................70
4.2.Bất cập trong quy định pháp luật Việt Nam về hiệu lực pháp lý của quyết
định giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài................................................74
4.3.Kinh nghiệm nƣớc ngoài về hiệu lực pháp lý của quyết định giải quyết yêu
cầu hủy phán quyết trọng tài .................................................................................79
4.4.Kiến nghị hoàn thiện pháp luật Việt Nam về hiệu lực pháp lý của quyết
định giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài................................................81
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4........................................................................................85
KẾT LUẬN..............................................................................................................86
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Theo xu hướng hiện nay, khi có mâu thuẫn phát sinh từ các quan hệ xã hội,
các bên tranh chấp có thể lựa chọn giữa việc tự mình giải quyết tranh chấp bằng con
đường thương lượng, hòa giải hoặc thông qua những cơ quan chuyên giải quyết
tranh chấp là Tòa án và Trọng tài thương mại. Tuy nhiên, khác với việc đề cao sự tự
nguyện trong thương lượng và hòa giải, phán quyết của Tòa án hoặc Trọng tài giải
quyết tranh chấp sẽ ràng buộc quyền, nghĩa vụ cho các bên và các bên bắt buộc phải
thi hành phán quyết này. Trong đó, Trọng tài thương mại với những ưu điểm vượt
trội của mình như (i) giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng; (ii) phán quyết
có tính chung thẩm; (iii) thủ tục giải quyết linh động, không công khai… đang ngày
được các bên ưu tiên lựa chọn giải quyết tranh chấp, nhất là trong các lĩnh vực về
kinh doanh thương mại.
Tuy nhiên, việc giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài có một điểm đặc biệt đó
là không hoàn toàn độc lập với Tòa án. Nói cách khác, Tòa án luôn có một sự can
thiệp nhất định vào quá trình giải quyết tranh chấp của Trọng tài, thể hiện qua các
công việc như chỉ định, thay đổi trọng tài viên, thu thập chứng cứ, áp dụng biện
pháp khẩn cấp tạm thời…. Trong đó, thẩm quyền của Tòa án trong việc hủy phán
quyết trọng tài là sự thể hiện rõ ràng nhất vai trò của Tòa án đối với Trọng tài. Bởi
lẽ, kết quả của thủ tục này có thể làm cho phán quyết trọng tài bị hủy bỏ và điều này
đồng nghĩa với việc toàn bộ quá trình giải quyết tranh chấp của Trọng tài trở nên
“vô dụng”. Chính vì thế, việc có những quy định cụ thể về thủ tục hủy phán quyết
trọng tài của Tòa án là điều hết sức cần thiết để đảm bảo cho sự phát triển của
Trọng tài thương mại cũng như bảo vệ tốt nhất cho quyền và lợi ích hợp pháp của
các bên liên quan.
Với sự tiếp thu những quy định của Luật mẫu về Trọng tài thương mại quốc
tế của Ủy ban Liên hợp quốc về Luật thương mại quốc tế năm 1985, Luật Trọng tài
thương mại năm 2010 đã có những quy định tương đối chi tiết về thủ tục hủy phán
quyết trọng tài tại Tòa án. Tuy nhiên, những quy định này dường như vẫn chưa đáp
ứng được tốt nhất yêu cầu của thực tế. Thật vậy, thống kê trên thực tiễn Tòa án giải
quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài đã chỉ ra rằng Việt Nam được xem là đất
2
nước “vô địch” về tỷ lệ phán quyết trọng tài bị hủy1
. Điều này đã phần nào làm
giảm niềm tin của các bên tranh chấp đối với Trọng tài, dẫn đến kiềm hãm sự phát
triển của Trọng tài nói riêng và của môi trường kinh doanh, môi trường pháp lý tại
Việt Nam nói chung. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên một phần rất lớn xuất
phát từ những hạn chế, bất cập trong chính các quy định về thủ tục hủy phán quyết
trọng tài như: (i) Thành phần tham gia phiên họp giải quyết yêu cầu hủy phán quyết
trọng tài; (ii) Việc cho phép Hội đồng trọng tài khắc phục sai sót trong quá trình
Tòa án giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài? (iii) Quyết định giải quyết yêu
cầu hủy phán quyết trọng tài của Tòa án có được phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái
thẩm hay không?.... Do đó, hàng loạt các vấn đề có liên quan đến thủ tục giải quyết
yêu cầu hủy phán quyết trọng tài cần phải được mổ xẻ, phân tích, bình luận một
cách nghiêm túc và bài bản, làm cơ sở để sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan
với mục tiêu là hoàn thiện hệ thống pháp luật về trọng tài thương mại nói riêng và
hệ thống pháp luật tố tụng dân sự nói chung.
Chính vì những lý do như vậy mà tác giả đã mạnh dạn chọn vấn đề: “Thủ
tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài theo pháp luật Việt Nam” để
làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Qua quá trình nghiên cứu, tìm hiểu, chọn lọc các tài liệu có liên quan, tác giả
được biết có một số công trình nghiên cứu khoa học có đề cập đến vấn đề mà tác giả
đang nghiên cứu:
Đầu tiên, về phương diện sách chúng ta có các tác phẩm như: “Pháp luật
Việt Nam về trọng tài thƣơng mại” của hai tác giả Đỗ Văn Đại và Trần Hoàng
Hải vào năm 2011, nhà xuất bản Chính trị quốc gia. Đây là một tác phẩm tương đối
công phu, mang lại cho người đọc một cái nhìn tổng quan về hoạt động của Trọng
tài thương mại theo quy định của pháp luật Việt Nam. Trong từng nội dung cụ thể
các tác giả đã phân tích các quy phạm pháp luật về trọng tài thương mại trong Pháp
lệnh Trọng tài thương mại năm 2003 và Luật Trọng tài thương mại năm 2010, so
1 Theo số liệu thống kê của Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam bên cạnh Phòng thương mại và công
nghiệp Việt Nam (VIAC), trong giai đoạn từ năm 2003-2014, tổng số đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài
là 46 đơn, trong đó Tòa án đã ra quyết định hủy 19 phán quyết trọng tài, chiếm tỷ lệ xấp xỉ 42%.
3
sánh với quy định tương ứng trong các Điều ước quốc tế, Luật mẫu về trọng tài,
pháp luật của một số quốc gia khác. Đồng thời các tác giả còn đưa ra các ví dụ thực
tiễn để minh họa, bình luận về các vấn đề có liên quan, trong đó có đề cập, phân
tích, bình luận thủ tục ban hành một số quyết định quan trọng của Tòa án trong hoạt
động trọng tài như: quyết định hủy phán quyết trọng tài, quyết định công nhận và
cho thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài, quyết định áp dụng biện pháp
khẩn cấp tạm thời,…để từ đó đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật.
Tuy nhiên, do mục đích của tác phẩm là phân tích toàn bộ các quy định của pháp
luật Việt Nam về Trọng tài thương mại cho nên những phân tích về thủ tục hủy
phán quyết trọng tài chỉ là một phần nhỏ, nằm rải rác, tản mạn trong tác phẩm, chưa
được phân tích một cách riêng biệt nên chưa giúp cho người đọc có một cái nhìn rõ
ràng, tổng quát về vấn đề nêu trên. Bên cạnh đó, còn một số vấn đề về thủ tục hủy
phán quyết trọng tài còn bị bỏ ngỏ, chưa được các tác giả phân tích. Trong luận văn
của mình, tác giả đã kế thừa và tiếp tục phát triển một số nội dung của của công
trình trên liên quan đến thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài như
quyền yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, khắc phục sai sót tố tụng trọng tài, hiệu lực
pháp lý của quyết định hủy phán quyết trọng tài.
Hai tác giả trên đồng thời có một tác phẩm khác về trọng tài thương mại vào
năm 2010, đó là Tuyển tập các bản án, quyết định của Tòa án Việt Nam về
trọng tài thƣơng mại, nhà xuất bản Lao động – Xã hội. Trong tác phẩm này hai tác
giả đã chọn lọc, tổng hợp các bản án, quyết định của tòa án Việt Nam có liên quan
đến lĩnh vực trọng tài thương mại, được phân bố thành hai phần, đó là những bán
án, quyết định của Tòa án liên quan đến trọng tài thương mại Việt Nam và những
bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến trọng tài nước ngoài ở Việt Nam. Tác
phẩm đã giúp cho người đọc được tiếp xúc với những tình huống thực tiễn, cách
thức xử sự của Tòa án trong những trường hợp Tòa án tác động đến quá trình giải
quyết tranh chấp của Trọng tài, trong đó vấn đề hủy phán quyết trọng tài được đề
cập đến khá nhiều. Đặc biệt, trong phần phụ lục của tác phẩm có bao gồm một tham
luận về hủy quyết định trọng tài Việt Nam của tác giả Đỗ Văn Đại, trong đó phân
tích, bình luận rất kỹ về các căn cứ và tố tụng của việc hủy quyết định trọng tài, nêu
bật lên được thẩm quyền, trình tự, thủ tục, hiệu lực quyết định của tòa án trong việc
hủy quyết định trọng tài. Đồng thời, tác giả cũng nêu lên một số quan điểm cá nhân
về vấn đề hủy quyết định trọng tài của Tòa án. Tuy nhiên, tác phẩm nêu trên chỉ đơn
4
thuần đưa ra các bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến việc hủy phán quyết
trọng tài mà không có sự phân tích, bình luận, đánh giá về mặt lý luận đối với các
bản án, quyết định đó. Chính vì thế tác phẩm không giúp cho người đọc có thể hiểu
được nội dung, bản chất của các quy định pháp luật về thủ tục giải quyết yêu cầu
hủy phán quyết trọng tài. Bên cạnh đó, bài tham luận của tác giả Đỗ Văn Đại trong
phần phụ lục của tác phẩm tuy rất công phu và chuyên sâu nhưng chỉ đề cập một số
khía cạnh của thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, đặc biệt là về căn
cứ hủy phán quyết trọng tài mà chưa phân tích, tìm hiểu tất cả vấn đề còn tồn tại.
Thông qua tác phẩm này, tác giả đã tiếp thu một số thực tiễn Tòa án giải quyết yêu
cầu hủy phán quyết trọng tài để làm minh chứng cho các lập luận trong luận văn của
mình.
Về phương diện tạp chí, có rất nhiều các bài báo có liên quan đến hoạt động
trọng tài, trong đó có một số bài viết về mối quan hệ của Tòa án và trọng tài như bài
viết: “Vai trò của Tòa án trong hoạt động trọng tài” của tác giả Phan Huy Hồng
trên tạp chí Khoa học và pháp lý số 03 năm 2008. Bài viết đã đề cập tới vai trò của
Tòa án liên quan đến hoạt động trọng tài trong giai đoạn trước tố tụng, giai đoạn tố
tụng trọng tài và sau khi tố tụng trọng tài kết thúc, bao gồm các quyết định liên quan
đến trọng tài viên, quyết định về yêu cầu xem xét thẩm quyền của trọng tài, về biện
pháp khẩn cấp tạm thời, thu thập chứng cứ, về hủy bỏ quyết định trọng tài, công
nhận và cho thi hành quyết định của trọng tài nước ngoài tại Việt Nam và một số
vấn đề khác. Trong đó, vấn đề về hủy phán quyết trọng tài cũng được tác giả phân
tích tương đối chuyên sâu. Tuy nhiên, bài viết trên được thực hiện trong thời điểm
Luật Trọng tài thương mại năm 2010 chưa có hiệu lực, do đó những phân tích, nhận
định, bình luận của tác giả chỉ dựa trên Pháp lệnh Trọng tài thương mại năm 2003,
đồng thời tác giả chỉ phân tích về mặt lý luận, chưa đưa ra những thực tiễn để minh
họa cho những lập luận đó. Bài viết: “Khái quát về trọng tài, mối quan hệ giữa
Tòa án và trọng tài ở Liên bang Nga – kinh nghiệm đối với Việt Nam” của tác
giả Trần Hoàng Hải trên tạp chí Khoa học pháp lý số 02 năm 2011 đã khái quát cơ
sở pháp lý và hoạt động của trọng tài, mối quan hệ giữa Tòa án và trọng tài theo
pháp luật của Liên bang Nga, trong đó có đề cập đến thủ tục giải quyết yêu cầu hủy
phán quyết trọng tài. Từ đó tác giả đã đưa ra một số nhận xét, đề xuất đối với pháp
luật trọng tài Việt Nam trong việc thể hiện mối quan hệ giữa Tòa án và trọng tài nói
chung và trong vấn đề hủy phán quyết trọng tài nói riêng. Tuy nhiên, tác phẩm này
5
chưa phân tích một cách riêng biệt về thủ tục hủy phán quyết trọng tài của Tòa án,
mà đặt vấn đề này chung trong tổng thể mối quan hệ của Tòa án với Trọng tài, do
đó chưa thể tìm hiểu một cách chuyên sâu về thủ tục hủy phán quyết trọng tài. Hay
bài viết: “Thẩm quyền của Tòa án Việt Nam đối với trọng tài nƣớc ngoài” của
tác giả Phan Thông Anh trên tạp chí Nghiên cứu lập pháp số 24 năm 2013 cũng đã
đề cập đến một số bất cập trong những quy định của pháp luật Việt Nam về thẩm
quyền của Tòa án Việt Nam đối với trọng tài nước ngoài, từ đó tác giả cũng đưa ra
một số kiến nghị đề xuất hoàn thiện.
Bên cạnh đó, một số luận văn thạc sỹ luật học có nghiên cứu những vấn đề
có liên quan đến nội dung quyết định của Tòa án trong hoạt động trọng tài như đề
tài: “Mối quan hệ giữa trọng tài và Tòa án” của tác giả Nguyễn Văn Đức vào
năm 2010. Tác giả đã phân tích, làm rõ cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn mối quan hệ
giữa trọng tài và Tòa án, lựa chọn nghiên cứu một số nội dung trong mối quan hệ
giữa Trọng tài và Tòa án theo pháp luật Việt Nam hiện hành còn nhiều bất cập như
thực thi thỏa thuận trọng tài, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, giải quyết yêu
cầu hủy phán quyết trọng tài, công nhận và cho thi hành quyết định của trọng tài
nước ngoài tại Việt Nam. Tác giả nghiên cứu mối quan hệ này dựa trên việc phân
tích các quy định của pháp luật Việt Nam về trọng tài thương mại, có đối chiếu, so
sánh với Công ước New York năm 1958 về công nhận và cho thi hành các quyết
định trọng tài nước ngoài, Luật mẫu về trọng tài và pháp luật về trọng tài của một số
quốc gia, từ đó chỉ ra những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật và có
một số đề xuất kiến nghị hoàn thiện. Tuy nhiên, trong tác phẩm nêu trên, tác giả chỉ
tập trung vào phân tích mối quan hệ, vai trò của Tòa án đối với trọng tài, chưa đi
sâu vào căn cứ phát sinh, hiệu lực hay xác định Tòa án có thẩm quyền trong việc
ban hành quyết định giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài của Tòa án. Đồng
thời tác giả cũng chỉ giới hạn nghiên cứu ở một số vấn đề nhất định, chưa bao quát
hết những vấn đề còn tồn tại phát sinh trong quá trình Tòa án giải quyết yêu cầu hủy
phán quyết trọng tài.
Về tình hình nghiên cứu nước ngoài, đã có nhiều công trình nghiên cứu xoay
quanh những vấn đề liên quan đến Trọng tài thương mại. Chẳng hạn, tác phẩm
“Arbitration in 60 jurisdictions worldwide” năm 2015 do hai tác giả Gerhard
Wegen và Stephan Wilske biên tập, nhà xuất bản Law Business Research đã đề cập
đến nhiều vấn đề trong quy định của pháp luật trọng tài thương mại của các nước
6
trên thế giới, trong đó có những vấn đề liên quan đến thủ tục hủy phán quyết trọng
tài. Tuy nhiên, tác phẩm này chỉ mới đề cập đến quy định của các nước về những
vấn đề này, chưa phân tích, đánh giá hay bình luận chuyên sâu. Tác phẩm “Pháp
luật và thực tiễn trọng tài thƣơng mại quốc tế” (bản dịch ra tiếng Việt) của các
tác giả A.Redfern, M.Hunter, N.Blackaby và C.Partasides, nhà xuất bản Sweet và
Maxwel cũng đã trình bày một cách tổng quát về mặt lý luận cũng như quy định
pháp luật của một số quốc gia về trọng tài thương mại quốc tế, trong đó có đề cập
đến việc hủy phán quyết trọng tài với các nội dung như: khái niệm, đặc điểm của
việc hủy phán quyết trọng tài, căn cứ hủy phán quyết trọng tài, thời hiệu yêu cầu
hủy phán quyết trọng tài…. Tuy nhiên, xuất phát từ việc tác phẩm này nghiên cứu
một cách tổng quan về trọng tài thương mại quốc tế, do đó các vấn đề về thủ tục
giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài chưa được các tác giả phân tích một các
riêng biệt và chuyên sâu. Nhìn chung, đối với tình hình nghiên cứu ở nước ngoài,
vẫn chưa có một công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện và riêng biệt về thủ
tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài. Mặc dù vậy, thông qua các tác
phẩm này, tác giả đã tiếp thu được một số kinh nghiệm về thủ tục giải quyết yêu cầu
hủy phán quyết trọng tài của các nước trên thế giới, làm cơ sở để so sánh với quy
định của pháp luật Việt Nam và học tập kinh nghiệm để đưa ra các kiến nghị hoàn
thiện pháp luật.
Tóm lại, mặc dù chưa đi vào phân tích một cách chuyên sâu nhưng các công
trình khoa học trong và ngoài nước nêu trên đã nghiên cứu các chế định trọng tài
thương mại dưới nhiều góc độ khác nhau, qua đó phần nào làm rõ được một số vấn
đề về thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài. Thông qua việc nghiên
cứu những công trình khoa học này, tác giả đã định hình được một số vấn đề pháp
lý xoay quanh đề tài của mình như: Quyền yêu cầu hủy phán quyết trọng tài được
thực hiện như thế nào theo pháp luật Việt Nam? Tòa án giải quyết yêu cầu hủy phán
quyết trọng tài thông qua những giai đoạn nào? Hiệu lực pháp lý của quyết định giải
quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài được quy định như thế nào?….
3. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Trên cơ sở tập trung nghiên cứu, đánh giá, bình luận các quy định về thủ tục
giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài trong Luật Trọng tài thương mại năm
2010 và Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, có đối chiếu, so sánh với Điều ước quốc
7
tế, Luật mẫu về trọng tài và pháp luật của một số quốc gia có nền pháp luật trọng tài
phát triển trên thế giới như Anh, Pháp, Đức, Nga,… kết hợp đồng thời với việc
phân tích, bình luận các tình huống trong thực tiễn xét xử của Tòa án, tác giả sẽ giải
quyết nhưng vấn đề có liên quan đến thủ tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết
trọng tài, chỉ ra những điểm còn hạn chế, bất cập đã và đang gây nhiều lúng túng
trong việc áp dụng pháp luật về trọng tài thương mại. Cuối cùng, tác giả sẽ đưa ra
một số đề xuất, kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật có liên quan đến thủ tục giải
quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, nhằm mục đích hạn chế tỷ lệ phán quyết
trọng tài bị hủy tại Tòa án nói riêng và hướng đến thúc đẩy nền Trọng tài thương
mại trong nước phát triển nói chung.
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
Trong luận văn của mình, tác giả tập trung nghiên cứu về thủ tục giải quyết
yêu cầu hủy phán quyết trọng tài dưới góc độ là một thủ tục tố tụng dân sự tại Tòa
án. Do đó, Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 sẽ là nguồn luật đầu tiên điều chỉnh thủ
tục giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài. Mặt khác, việc giải quyết yêu cầu
hủy phán quyết trọng tài được dẫn chiếu đến những quy định của Luật Trọng tài
thương mại năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Vì thế, luận văn của tác
giả sẽ đi vào nghiên cứu, phân tích những thủ tục riêng biệt theo những quy định
này khi Tòa án giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài. Đồng thời, đối với
những vấn đề mà Luật Trọng tài thương mại năm 2010 không quy định hoặc quy
định chưa rõ ràng như cách thức nộp đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, thủ tục
nhận đơn và thụ lý đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, hậu quả của việc Kiểm sát
viên vắng mặt tại phiên họp, sự tham gia phiên họp của những chủ thể tố tụng khác,
trình tự phiên họp xét đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài,… tác giả sẽ nghiên cứu
việc có được áp dụng hay không và áp dụng như thế nào những quy định pháp luật
của Bộ luật tố tụng dân sự 2015 trong từng giai đoạn cụ thể của thủ tục giải quyết
yêu cầu hủy phán quyết trọng tài.
Về phạm vi nghiên cứu đề tài, tác giả không đi vào phân tích chuyên sâu
những nội dung làm căn cứ để Tòa án ra các quyết định giải quyết yêu cầu hủy phán
quyết trọng tài, mà chỉ tập trung phân tích, đánh giá, bình luận về thủ tục giải quyết
yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, tức là chỉ giải quyết các vấn đề như: Quyền yêu
cầu hủy phán quyết trọng tài; Thủ tục nộp đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài;