Thế giới nghệ thuật tiểu thuyết cha và con của cormac mccarthy.

1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

----------------

KHÓA LUÂN T ̣ ỐT NGHIÊP ĐẠI HỌC ̣

NGÀNH CỬ NHÂN VĂN HỌC

Đề tài:

THẾ GIỚI NGHỆ THUẬT TIỂU THUYẾT CHA VÀ CON CỦA

CORMAC MCCARTHY

Người hướng dẫn:

Pham Th ̣ i Ng ̣ oc Nhung ̣

Người thực hiện:

Th.S Pham Th ̣ i Thu Hương ̣

Đà Nẵng, tháng 5/2013

2

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện

dưới sự hướng dẫn của giảng viên – Th.S Pham Th ̣ i ̣Thu Hương. Tôi

xin chịu trách nhiệm về tính trung thực của nội dung khoa học trong

công trình này.

Đà Nẵng, ngày 16 tháng 5 năm 2013

Sinh viên

Pham Th ̣ i Ng ̣ oc Nhung ̣

3

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo Th.S Pham Th ̣ i ̣

Thu Hương đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn tôi hoàn thành khóa luận

này. Xin chân thành cảm ơn thầy cô giáo khoa Ngữ Văn, các thầy cô

trong ban quản lý Thư viện trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà

Nẵng đã nhiệt tình ủng hộ và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho

chúng tôi trong suốt quá trình nghiên cứu.

Đà Nẵng, ngày 16 tháng 5 năm 2013

Sinh viên

Pham Th ̣ i Ng ̣ oc Nhung ̣

4

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trá

i đất này luôn là môt ̣ thưc th ̣ ể sống đông ̣ và

tươi đep, là n ̣ ơi con ngườ

i tìm

thấy trong cuôc s ̣ ống xung quanh mình những điều kì diêu bất ngờ m ̣ à

tao h ̣ óa đãban

tăng. Tuy nhiên, ̣ không môt ai c ̣ ó

thể dám chắc cuôc ṣ ống này sẽ binh yên mãi mãi, bởi ̀

ẩn chứa bên trong mối quan hê ̣giữa tao ḥ óa vớ

i con ngườ

i và giữa con ngườ

i vớ

i nhau

là những nguy hiểm tàn khốc không thể lường trước. Bởi vậy, dự cảm về ngày tận thế

đã xuất hiện rất lâu từ trong Kinh thánh, trong những chuỗi mật mã bí ẩn của người

Maya, như lời nhắc nhở nhân loại hãy chuẩn bị sẵn sàng cho một ngày diệt vong sẽ

đến. Lúc ấy, để tồn tại vững vàng giữa ranh giớ

i mỏng manh của sựsống và cá

i chết,

của bao l ̣ ưc v ̣ à đao đ ̣ ức, con người phải luôn giữ vững niềm tin và

tình yêu thương

trong những trá

i tim đầy lửa.

Vớ

i sự hư cấu tuyệt vời về thế giớ

i hâu t ̣ ân th ̣ ế nghiêt ng ̣ a, về nh ̃ ững mất má

t

lớn lao mà con ngườ

i phải hứng chiu, v ̣ ề niềm tin cho tương lai và

tình bao dung mà

con ngườ

i dành tăng nhau n ̣ ếu môt ng ̣ ày thế giớ

i lui t ̣ àn, tiểu thuyết Cha và con (The

Road) của Cormac McCarthy – môt trong nh ̣ ững nhà văn gao c ̣ ôi c̣ ủa nền văn hoc ḥ âu ̣

hiên đ̣ ai Ṃ ỹ- đã gây nhức nhối trong lòng đôc gi ̣ ả toàn thế giớ

i. Cùng vớ

i viêc thành ̣

công gửi đến người đọc những thông điêp đ̣ ầy tính triết lý và nhân văn, tài năng của tác

giả còn thể hiện trong viêc xây d ̣ ưng một th ̣ ế giớ

i hâu t ̣ ân th ̣ ế tàn bạo và khốc liệt đã

từng được nhắc đến nhiều lần trong Kinh thánh.

Cha và con được đánh giá là đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của nhà văn Mỹ

Cormac McCarthy. Tiểu thuyết đã mang lại cho tác giả giải thưởng Pulitzer và giải

James Tait Black Memorial danh giá. Bằng một lối diễn đạt đơn giản nhưng ngầm ẩn

những tầng sâu triết lý, nhà văn đã kiến tạo nên trong tác phẩm một thế giới hậu tận thế

mà ở đó sự sống đã lụi tàn. Trên cá

i phông nền u ám đó

, đốm sáng duy nhất là chăng ̣

5

hành trình đấu tranh tìm kiếm sự sống của môt người cha và đứa con nhỏ. Họ đ ̣ ãđi với

một niềm hy vọng vào tương lai và trái tim giữ lửa ở hiện tại. Có

thể nó

i, yếu tố quan

trong góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm chính là tài năng xây dựng thế giới ̣

nghệ thuật của nhà văn.

Chinh v ́

ì

lẽ đó, chúng tôi quyết định chon đ ̣ ề tà

i Thế giớ

i nghê ̣thuât ti ̣ ểu thuyết

Cha và con của Cormac McCarthy cho khóa luân t ̣ ốt nghiêp c ̣ ủa mình. Đề tà

i hi vọng

sẽgóp tiếng nói khẳng đinh t ̣ à

i năng của nhà văn Cormac McCarthy, đồng thờ

i giúp

ban đ ̣ oc Vi ̣ êt Nam d ̣ ễdàng hơn trong viêc ti ̣ ếp cân ṃ ôt trong nh ̣ ững tác giả tiêu biểu

của nền văn hoc ḥ âu hi ̣ ên đ̣ ai Ṃ y.̃

2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

Cormac McCarthy được đánh giá là một trong những tiểu thuyết gia lớn của văn

hoc Mỹ đương đại. Ông th ̣ ưc sự đã có nhi ̣ ều đóng góp cho nền văn học đương đại thế

giới nói chung và văn hoc Mỹ nói riêng. Ở Việt Nam, bạn đọc đã được tiếp cận với ̣

môt ṣ ố tiểu thuyết nổi tiếng của ông như Những con tuấn mã, Vượt lằn ranh, Thành

phố vùng thảo nguyên, Không chốn nương thân, Cha và con…; cho nên cái tên

Cormac McCarthy hiện nay có lẽ cũng không còn quá xa lạ với ngườ

i đoc. Tuy nhiên, ̣

xét riêng trong giới nghiên cứu phê bình, thì tại Việt Nam vẫn chưa có nhiều công trình

nghiên cứu về tác giả này như ở nước ngoài.

Trên thế giới, có thể điểm qua môt ṣ ố công trình của các giáo sư đai ḥ oc c ̣ ũng như

luân văn th ̣ ac ṣ ĩđãchon t ̣ ác phẩm Cormac McCarthy làm vấn đề nghiên cứu:

Trước hết là đề tà

i luân văn t ̣ hac s ̣ ĩcủa Christopher Davies: Carrying the fire -

Cormac McCarthy’s Moral Philosophy (Tam d ̣ ich: ̣ Giữlửa – Nguyên tắc luân lý của

Cormac McCarthy), do GS Mike Marais và TS Jamie McGregor của đại học Rhodes

hướng dẫn. Công trình tâp trung phân t ̣ ích giá tri ̣tư tưởng của tác phẩm McCarthy qua

bốn cuốn tiểu thuyết tiêu biểu, đó

là

triết hoc v ̣ ề Đao đ ̣ ức trong Toa đ ̣ ộ máu (Blood

6

Meridian) và Không chốn dung thân (No country for old men), triết lí về Sựlưa ch ̣ on ̣

và Hê ̣quả trong Vươt l ̣ ằn ranh (The border trilogy), triết lí về Tình yêu và Sựhi sinh

trong Cha và con (The road).

Hay luận văn Thạc sĩ ngành Văn hoc Ṃ ỹcủa Sean Deskin (Đại học New Orleans)

với đề tài Entropy in Two American Road Narratives (Tam d ̣ ich: ̣ Motif về cá

i hỗn loan ̣

trong hai tiểu thuyết du ký Mỹ) đã dùng lý

thuyết “Sựsuy thoá

i tất yếu” (Everything

running down) của Tony Tanner đề ra trong công trinh ̀ Thế giớ

i ngôn từ (City of

Words) để phân tích hai tiểu thuyết du kí nổi tiếng của văn hoc Ṃ ỹlà Trên đường (On

the road) của Jack Kerouac và Cha và con (The road) của Cormac McCarthy. Tác giả

luân văn cho r ̣ ằng tuy hai tiểu thuyết ra đờ

i cách nhau đến 60 năm, nhưng viêc c̣ ùng sử

dung motif v ̣ ề cá

i hỗn loan đ ̣ ãgắn kết chúng trong dòng mach chung c ̣ ủa thể loai văn ̣

hoc du k ̣ íMy. ̃

Ngoà

i ra còn phải kể đến các công trình Perspectives on Cormac McCarthy (Tam ̣

dich: Ngh ̣ ê ̣thuât ph ̣ ối cảnh trong tiểu thuyết Cormac McCarthy) của hai tác giả Edwin

T. Arnold (Giáo sư Đai ḥ oc Appalachian State) v ̣ à Dianne C. Luce (Giáo sư ở trường

Cao đẳng Midlands Technical), Understanding Cormac McCarthy (Tam d ̣ ich: Hi ̣ ểu về

Cormac McCarthy) của Steven Frye (Giáo sư Đai ḥ oc California State) ̣ , The Pastoral

Vision of Cormac McCarthy (Tam d ̣ ich: Đi ̣ ểm nhìn tôn giáo trong tiểu thuyết Cormac

McCarthy) của Georg Guillemin (Tiến sĩVăn hoc Ṃ ỹtại Đức), Religion in Cormac

McCarthy’s Fiction (Tam d ̣ ich: Tôn gi ̣ áo trong tiểu thuyết Cormac McCarthy) của

Manuel Broncano (Giáo sư Đai ḥ oc Qu ̣ ốc tế Texas)….

Ở Việt Nam, những công trình nghiên cứu chuyên sâu về Cormac McCarthy và

tiểu thuyết Cha và con (The road) vẫn chưa nhiều. Chúng tôi xin điểm qua một số bài

viết tiêu biểu:

7

Những năm gần đây, McCarthy luôn đươc xem l ̣ à ứng cử viên sáng giá của giải

Nobel văn hoc. Đ ̣ ăc bi ̣ êt ḷ à Nobel năm 2010, các trang báo mang Việt Nam nh ̣ ắc đến

“Cormac McCarthy, Ngugi wa Thiong'o và Tomas Tranströmer như những ứng cử

viên sáng giá nhất” (VTC News). Tuy giải thưởng năm đó

thuôc v ̣ ề Mario Vargas

Llosa, nhưng nhiều đôc gi ̣ ả Mỹvẫn rất nuối tiếc cho McCarthy. Nhà văn của ho ̣đã

không cham t ̣ ay đươc v ̣ ào giải thưởng Nobel danh giá vì cùng môt l ̣ í do vớ

i

H.Murakami sau này, đó

là quá nổi tiếng và quá dễ dự đoán (too predictable,

too popular).

Giáo trình Lịch sử văn học Mỹ do Lê Đình Cúc biên soạn đã cung cấp môt cái ̣

nhìn tổng quan về quá trình hình thành và phát triển của nền văn học Mỹ. Văn học Mỹ

trải qua chiều dài lịch sử đã có những thăng trầm nhất định, để từ một nền văn học dân

gian vay mượn thần thoại Hy Lạp vươn minh tr ̀ ở thành một nền văn học hiên đ ̣ ai với ̣

nhiều màu sắc đa dạng và nhiều tên tuổi lớn. Trong giáo trình, tác giả Lê Đình Cúc đã

giành môt ph ̣ ần để giới thiệu về Cormac McCarthy như là một trong những cây đại thụ

làm nên thành công cho văn chương hiện đại Mỹ: “Cormac McCarthy là nhà văn có

sức tưởng tượng lớn, sống cách biệt với xã hội hiện đại. Ông là người thừa hưởng

truyền thống văn học Gothic của miền Nam, nên McCarthy bị cuốn hút bởi sự hoang

dã của vùng đất này cũng như ông đang ở cạnh cái hoang dã của con người” [2, tr.45]

Hay bài viết Chủ nghĩa hiện thực trong văn chương Mỹ đương đại của Đỗ Ngọc

Yên (www.tapchisonghuong.com.vn) đã xâu chuỗi được quá trình hình thành và phát

triển của chủ nghĩa hiện thực trong văn học Mỹ, từ đó chứng minh được những đóng

góp đáng kể của chủ nghĩa hiện thực cho nền văn học Mỹ đương đại. Tác giả không

quên nhắc đến Cormac McCarthy - một nhà văn tên tuổi của dòng văn học hiên th ̣ ưc: ̣

“Nói đến văn chương hiện thực Mỹ đương đại, chúng ta không thể không nhắc đến

Cormac McCarthy một cây đại thụ văn chương chuyên viết về các cuộc chinh phục sa

mạc ở vùng Tây Nam nước Mỹ với cuốn tiểu thuyết nổi tiếng Blood Meridian (tạm