Thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN THỊ THU THỦY

THANH TRA, KIỂM TRA THUẾ THU NHẬP

DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI CỤC THUẾ

THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN THỊ THU THỦY

THANH TRA, KIỂM TRA THUẾ THU NHẬP

DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI CỤC THUẾ

THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ THU THƯƠNG

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan, Luận văn thạc sĩ kinh tế với đề tài “Thanh tra, kiểm

tra thuế Thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại

Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên” là công trình nghiên cứu của

riêng tôi. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong Luận văn hoàn toàn trung

thực và chưa được sử dụng, công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào.

Tôi cũng xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ để thực hiện Luận văn này đã

được cảm ơn và tất cả các thông tin trích dẫn đều được chỉ rõ nguồn gốc./.

Thái Nguyên, tháng năm 2018

Tác giả luận văn

Trần Thị Thu Thủy

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu, tôi đã nhận

được rất nhiều sự giúp đỡ nhiệt tình và đóng góp quý báu của nhiều tập thể và

cá nhân.

Trước hết, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trường, phòng

Quản lý Đào tạo sau Đại học, các Khoa, các Phòng của trường Đại học Kinh

tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên, đã tạo mọi điều kiện giúp

đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập và thực hiện luận văn của mình.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn

TS. Nguyễn Thị Thu Thương.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn Ban Lãnh đạo, các đồng nghiệp đang công

tác tại Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên đã tạo điều kiện thuận

lợi và cung cấp thông tin cần thiết cho tôi trong quá trình nghiên cứu thực

hiện đề tài.

Trong quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ của

các doanh nghiệp, các đồng chí, đồng nghiệp ở các cơ quan, tổ chức liên quan.

Xin cảm ơn gia đình, bạn bè đã động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành

chương trình học tập và thực hiện Luận văn này.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2018

Tác giả luận văn

Trần Thị Thu Thủy

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN................................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................ii

MỤC LỤC.........................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .........................................................................viii

DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................. ix

DANH MỤC CÁC HÌNH................................................................................... xi

MỞ ĐẦU............................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài...................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Những đóng góp mới của luận văn.................................................................. 3

5. Bố cục của luận văn ........................................................................................ 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THANH TRA, KIỂM

TRA THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

NGOÀI QUỐC DOANH..................................................................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận về doanh nghiệp ngoài quốc doanh, thuế Thu nhập

doanh nghiệp và công tác thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với

doanh nghiệp ngoài quốc doanh ............................................................. 5

1.1.1. Một số vấn đề cơ bản về doanh nghiệp ngoài quốc doanh ..................... 5

1.1.2. Một số vấn đề cơ bản về thuế Thu nhập doanh nghiệp .......................... 8

1.1.3. Khái niệm cơ bản về thanh tra, kiểm tra thuế Thu nhập doanh

nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ................................... 17

1.1.4. Nội dung cơ bản về thanh tra, kiểm tra thuế Thu nhập doanh

nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ................................... 23

1.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến thanh tra, kiểm tra thuế Thu nhập doanh

nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ................................... 33

1.2. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 37

iv

1.2.1. Kinh nghiệm công tác thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập doanh nghiệp

đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại một số địa phương................ 37

1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho công tác thanh tra, kiểm tra thuế

thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại

Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.................................. 43

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................. 45

2.1. Các câu hỏi nghiên cứu............................................................................ 45

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 45

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 45

2.2.2. Phương pháp xử lý, phân tích thông tin................................................ 47

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 48

2.3.1. Chỉ tiêu phản ánh việc lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế

TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh................................... 48

2.3.2. Chỉ tiêu phản ánh việc thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế

TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh................................... 49

2.3.3. Chỉ tiêu phản ánh hoạt động giám sát, kiểm tra hoạt động thanh

tra, kiểm tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ...... 49

2.3.4. Chỉ tiêu phản ánh kết quả thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với

doanh nghiệp ngoài quốc doanh ........................................................... 49

2.3.5. Chỉ tiêu phản ánh kết quả thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với

doanh nghiệp ngoài quốc doanh qua các năm ...................................... 50

Chương 3: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC THANH TRA, KIỂM TRA

THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI CỤC THUẾ THỊ XÃ PHỔ YÊN,

TỈNH THÁI NGUYÊN.................................................................................... 51

3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu................................................................... 51

3.1.1. Đặc điểm của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn thị

xã Phổ Yên ............................................................................................ 51

v

3.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội chủ yếu ........................................................ 52

3.1.3. Khái quát về Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên........................................... 54

3.2. Thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp

ngoài quốc doanh tại Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên....... 56

3.2.1. Thực trạng công tác xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế

Thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh........ 56

3.2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập

doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ........................ 60

3.2.3. Thực trạng công tác kiểm tra hồ sơ khai thuế TNDN đối với doanh

nghiệp ngoài quốc doanh tại trụ sở cơ quan thuế ................................. 61

3.2.4. Thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập doanh

nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại trụ sở người

nộp thuế................................................................................................. 65

3.2.5. Công tác kiểm tra, giám sát hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế

TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh................................... 73

3.2.6. Kết quả nghiên cứu đánh giá, điều tra .................................................. 74

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế Thu

nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại thị

xã Phổ Yên ............................................................................................ 87

3.3.1. Công tác xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối

với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại thị xã Phổ Yên ....................... 87

3.3.2. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ làm công tác thanh tra,

kiểm tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh............. 88

3.3.3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thanh tra, kiểm tra

thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh........................... 88

3.3.4. Cơ chế phối hợp giữa các bộ phận trong cơ quan thuế và giữa cơ

quan thuế với các cơ quan khác ............................................................ 89

3.3.5. Chính sách pháp luật về thuế TNDN .................................................... 89

vi

3.3.6. Trình độ và ý thức chấp hành pháp luật thuế của NNT........................ 90

3.4. Đánh giá kết quả công tác thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập doanh

nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi cục Thuế

thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ........................................................ 90

3.4.1. Kết quả đạt được trong công tác thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập

doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi cục

Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên ............................................... 90

3.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân trong công tác thanh tra, kiểm tra

thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc

doanh tại Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên.................. 91

Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC THANH

TRA, KIỂM TRA THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI

DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI CỤC THUẾ THỊ

XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN........................................................... 94

4.1. Định hướng công tác Thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập doanh nghiệp........... 94

4.1.1. Định hướng chung về công tác thanh tra, kiểm tra thuế thu nhập

doanh nghiệp......................................................................................... 94

4.1.2. Định hướng công tác thanh, kiểm tra thuế thu nhập doanh nghiệp

đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi cục Thuế thị xã

Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên .................................................................. 96

4.2. Một số giải pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế thu

nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi

cục Thuế thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên......................................... 98

4.2.1. Hoàn thiện công tác xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế

TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh................................... 98

4.2.2. Tăng cường công tác thu thập thông tin, tài liệu, phân tích dữ liệu

của người nộp thuế trước khi ban hành quyết định thanh tra, kiểm

tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh...................... 99

vii

4.2.3. Nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ làm công tác thanh

tra, kiểm tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh .... 100

4.2.4. Tăng cường công tác phối hợp kiểm tra giữa cơ quan thuế với các

cơ quan, ban ngành chức năng trên địa bàn thị xã Phổ Yên............... 101

4.2.5. Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu NNT và ứng dụng công nghệ

thông tin trong hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với

doanh nghiệp ngoài quốc doanh ......................................................... 102

4.2.6. Nâng cao hiệu quả công tác giám sát hoạt động thanh tra, kiểm tra

thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh......................... 103

4.3. Một số kiến nghị..................................................................................... 104

4.3.1. Đối với Tổng cục Thuế ....................................................................... 104

4.3.2. Đối với UBND tỉnh Thái Nguyên....................................................... 106

4.3.3. Đối với Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .................................................. 106

4.3.4. Đối với Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên................................................. 107

KẾT LUẬN.................................................................................................... 108

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 111

PHỤ LỤC ...................................................................................................... 114

viii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CQT : Cơ quan thuế

GTGT : Giá trị gia tăng

NNT : Người nộp thuế

NSNN : Ngân sách Nhà nước

TNDN : Thu nhập doanh nghiệp

ix

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với doanh

nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi cục Thuế TX Phổ Yên năm

2014 - 2017 ................................................................................. 59

Bảng 3.2. Cơ cấu lực lượng thanh tra, kiểm tra thuế tại Chi cục Thuế

thị xã Phổ Yên............................................................................. 60

Bảng 3.3: Bảng tổng hợp kết quả kiểm tra hồ sơ khai thuế TNDN đối với

doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại trụ sở CQT (2014 - 2017)..... 63

Bảng 3.4: Tổng hợp kết quả thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với doanh

nghiệp ngoài quốc doanh tại trụ sở NNT (2014 - 2017)................. 69

Bảng 3.5. Kết quả xử lý sau thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với

doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi cục Thuế thị xã Phổ

Yên giai đoạn 2014-2017............................................................ 72

Bảng 3.6. Kết quả kiểm tra, giám sát hoạt động thanh tra, kiểm tra

thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại Chi

cục Thuế Phổ Yên (2014 - 2017)................................................ 74

Bảng 3.7: Kết quả đánh giá về phong cách ứng xử, giao tiếp của cán

bộ thanh tra, kiểm tra đối với người nộp thuế ............................ 75

Bảng 3.8: Kết quả đánh giá nội dung quy trình thanh tra, kiểm tra thuế

của cơ quan thuế đối với doanh nghiệp ...................................... 76

Bảng 3.9: Kết quả điều tra đánh giá thời gian tiến hành một cuộc thanh

tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế ........................................ 77

Bảng 3.10: Kết quả điều tra đánh giá điều kiện để doanh nghiệp được

hoãn thanh tra, kiểm tra thuế ...................................................... 77

Bảng 3.11: Kết quả điều tra đánh giá về mức xử phạt vi phạm pháp luật

về thuế......................................................................................... 78

Bảng 3.12: Kết quả điều tra đánh giá về chính sách thuế TNDN................. 79

x

Bảng 3.13: Kết quả điều tra đánh giá về chính sách thanh tra, kiểm tra

tại cơ quan thuế........................................................................... 80

Bảng 3.14: Kết quả điều tra đánh giá nhận thức về Luật thuế nói chung

và Luật thuế TNDN hiện hành nói riêng .................................... 82

Bảng 3.15: Kết quả điều tra đánh giá về quy trình thanh tra, kiểm tra

thuế; chính sách thuế................................................................... 83

Bảng 3.16: Kết quả điều tra đánh giá về mức độ ảnh hưởng của số

lượng, năng lực, trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức

trực tiếp làm công tác thanh tra, kiểm tra thuế đến việc

thanh tra, kiểm tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài

quốc doanh.................................................................................. 83

Bảng 3.17: Kết quả điều tra đánh giá công tác phân tích hồ sơ, thu thập

thông tin trước khi ban hành quyết định thanh tra, kiểm tra

thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh................. 84

Bảng 3.18: Kết quả điều tra đánh giá về hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin

về người nộp thuế và các ứng dụng hỗ trợ công tác thanh tra,

kiểm tra thuế TNDN đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh.... 85

Bảng 3.19: Kết quả điều tra đánh giá về vi phạm chính sách thuế TNDN... 86

xi

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1. Sơ đồ quy trình kiểm tra thuế tại trụ sở cơ quan thuế..................... 26

Hình 1.2. Sơ đồ quy trình kiểm tra thuế tại trụ sở người nộp thuế ................. 28

Hình 1.3. Sơ đồ quy trình thanh tra thuế......................................................... 32

Hình 3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Chi cục Thuế thị xã Phổ Yên................. 56