Thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

HOÀNG THỊ KIM DUNG

THANH TRA ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN

BẰNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2021

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

HOÀNG THỊ KIM DUNG

THANH TRA ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN

BẰNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Bùi Nữ Hoàng Anh

THÁI NGUYÊN - 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn

được thực hiện nghiêm túc và mọi số liệu trong này được trích dẫn có nguồn

gốc rõ ràng.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2021

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Kim Dung

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập, nghiên cứu thực hiện đề tài “Thanh tra

đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Thái

Nguyên”, tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân

và tập thể đã hướng dẫn, giúp đỡ, động viên, tạo điều kiện giúp đỡ tôi

trong học tập và nghiên cứu.

Tôi chân thành bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám hiệu, toàn thể các

Giảng viên trường Đại học inh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái

Nguyên đã nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình theo

học tại trường và tạo điều kiện thuận lợi nhất trong thời gian học tập và

nghiên cứu nhằm hoàn thành chương trình Cao học.

Với tình cảm trân trọng nhất, tôi xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành, sâu

sắc tới TS. Bùi Nữ Hoàng Anh đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ trong quá

trình thực hiện luận văn.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác

của các đồng chí tại địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn.

Tôi xin cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và gia đình đã giúp

tôi thực hiện luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2021

Tác giả Luận văn

Hoàng Thị Kim Dung

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT ...................................................vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU..........................................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Những đóng góp của luận văn ...................................................................... 3

5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC

THANH TRA ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGUỒN VỐN

NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC............................................................................ 5

1.1. Cơ sở lý luận về công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn

vốn NSNN......................................................................................................... 5

1.1.1. Khái niệm và vai trò về đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn

NSNN................................................................................................................ 5

1.1.2. Khái niệm và vai trò công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng

nguồn vốn NSNN.............................................................................................. 7

1.1.3. Nội dung công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn

NSNN................................................................................................................ 9

1.1.4. Yếu tố ảnh hưởng đến công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng

nguồn vốn ngân sách nhà nước ....................................................................... 15

1.2. Kinh nghiệm thực tiễn về công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng

nguồn vốn ngân sách nhà nước và bài học cho tỉnh Thái Nguyên ................. 18

iv

1.2.1. Thực tiễn công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn

NSNN trên địa bàn tỉnh Thái Bình.................................................................. 18

1.2.2. Thực tiễn công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn

NSNN trên địa bàn tỉnh Ninh Bình................................................................. 19

1.2.3. Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Thái Nguyên ......................................... 20

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................ 21

2.1. Các câu hỏi nghiên cứu............................................................................ 21

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 21

2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu................................................................ 21

2.2.2. Tổng hợp và phân tích thông tin ........................................................... 23

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 24

2.3.1. Xây dựng kế hoạch thanh tra đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN .. 24

2.3.2. Thanh tra đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN trong giai đoạn chuẩn

bị đầu tư........................................................................................................... 24

2.3.3. Thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN trong giai

đoạn thực hiện đầu tư...................................................................................... 25

2.3.4. Thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN trong giai

đoạn sau đầu tư................................................................................................ 25

2.3.5. Xử lý kết quả thanh tra.......................................................................... 25

CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THANH TRA ĐẦU TƢ XÂY

DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN................................................... 27

3.1. Khái quát về tỉnh Thái Nguyên ................................................................ 27

3.1.1. Vị trí địa lý, địa hình ............................................................................. 27

3.1.2. Khí hậu .................................................................................................. 27

3.1.3. Tài nguyên............................................................................................. 28

3.1.4. Đặc điểm kinh tế xã hội tỉnh Thái Nguyên........................................... 29

3.1.5. Khái quát về chức năng nhiệm vụ của thanh tra tỉnh Thái Nguyên...... 31

v

3.2. Thực trạng công tác thanh tra XDCB bằng nguồn vốn NSNN trên địa bàn

tỉnh Thái Nguyên............................................................................................. 36

3.2.1. Xây dựng kế hoạch thanh tra đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN .. 36

3.2.2. Thanh tra đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN trong giai đoạn chuẩn

bị đầu tư........................................................................................................... 38

3.2.3. Thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN trong giai

đoạn thực hiện đầu tư...................................................................................... 43

3.2.4. Thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN trong giai

đoạn sau đầu tư................................................................................................ 55

3.2.5. Xử lý kết quả thanh tra.......................................................................... 61

3.2.6. Đánh giá của chủ đầu tư về hoạt động thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản

bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước .............................................................. 62

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản

bằng nguồn vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.................................. 65

3.3.1. Yếu tố khách quan................................................................................. 65

3.3.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 68

3.4. Đánh giá về hoạt động thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn

ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên........................................ 72

3.4.1. Ưu điểm................................................................................................. 72

3.4.2. Hạn chế và những nguyên nhân hạn chế............................................... 73

CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG CÔNG TÁC THANH TRA

ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH

NHÀ NƢỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN............................ 74

4.1. Quan điểm, định hướng và mục tiêu công tác thanh tra đầu tư xây dựng

cơ bản bằng nguồn vốn NSNN của thành phố Thái nguyên........................... 74

4.1.1. Quan điểm, định hướng......................................................................... 74

4.1.2. Mục tiêu................................................................................................. 75

vi

4.2. Giải pháp tăng cường công tác thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản bằng

nguồn vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên........................................... 75

4.2.1. Điều chỉnh cơ chế, phương pháp lập kế hoạch thanh tra...................... 75

4.2.2. Giám sát và đánh giá công tác thanh tra ............................................... 77

4.2.3. Tăng cường công tác đào tạo và các hoạt động nhằm nâng cao năng lực

cán bộ thanh tra đầu tư XDCB........................................................................ 78

4.2.4. Quy trình thanh tra và tăng cường thực hiện các bước thanh tra đầu tư

XDCB bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước .................................................. 80

4.3. Kiến nghị.................................................................................................. 82

4.3.1. Đối với UBND tỉnh Thái Nguyên......................................................... 82

4.3.2. Kiến nghị với thanh tra Chính phủ........................................................ 83

KẾT LUẬN.................................................................................................... 84

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 85

PHỤ LỤC 01.................................................................................................. 88

PHỤ LỤC 02.................................................................................................. 94

vii

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT

Dạng viết tắt Dạng đầy đủ

CBTT Cán bộ thanh tra

CSVC Cơ sở vật chất

KTXH Kinh tế - xã hội

NSNN Ngân sách nhà nước

TT Thanh tra

VĐT Vốn đầu tư

XDCB Xây dựng cơ bản

viii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Thang đánh giá Likert .................................................................... 23

Bảng 3.1: Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội cơ bản tỉnh Thái Nguyên.............. 30

Bảng 3.2: Thực trạng công tác lập kế hoạch thanh tra đầu tư XDCB ............ 37

Bảng 3.3: Sai sót đánh giá tính khả thi ........................................................... 38

Bảng 3.4: Sai sót trong thiết kế kỹ thuật......................................................... 40

Bảng 3.5: Sai phạm trong dự toán được duyệt................................................ 41

Bảng 3.6: Sai phạm trong thẩm quyền phê duyệt ........................................... 42

Bảng 3.7: Một số sai sót khi lựa chọn nhà thầu .............................................. 44

Bảng 3.8: Một số sai sót khi thực hiện giải phóng mặt bằng.......................... 45

Bảng 3.9: Sai phạm trong giai đoạn khởi công............................................... 47

Bảng 3.10: Thanh tra chất lượng thi công đầu tư xây dựng cơ bản................ 48

Bảng 3.11: Kiểm tra đơn vị thi công............................................................... 49

Bảng 3.12: Sai phạm trong hoạt động giám sát, quản lý công trình............... 50

Bảng 3.13: Một số nguyên nhân tăng vốn đầu tư ........................................... 52

Bảng 3.14: Một số nguyên nhân chậm tiến độ................................................ 54

Bảng 3.15: Một số sai sót phát hiện khi nghiệm thu....................................... 56

Bảng 3.16: Một số sai sót khi thực hiện quyết toán........................................ 57

Bảng 3.17: Sai phạm sau khi kiểm tra đơn giá ............................................... 59

Bảng 3.18: Sai phạm trong bàn giao, sử dụng công trình đầu tư XDCB ....... 60

Bảng 3.19: Kết quả xử lý sau thanh tra........................................................... 61

Bảng 3.20: Đánh giá của chủ đầu tư về trình tự và phương pháp thanh tra ... 63

Bảng 3.21: Sự đồng thuận của chủ đầu tư với kết luận của đoàn thanh tra.... 64

Bảng 3.22: Đánh giá về luật pháp, chính sách của nhà nước ......................... 66

Bảng 3.23: Đánh giá của CBTT về sự phối hợp giữa các đơn vị liên quan ... 67

Bảng 3.24: Đánh giá về bộ máy thanh tra đầu tư xây dựng cơ bản................ 69

Bảng 3.25: Đánh giá về trình độ và phẩm chất cán bộ thanh tra .................... 70

Bảng 3.26: Đánh giá của cán bộ thanh tra về CSVC thực hiện thanh tra....... 71