Tế bào gốc

N I DUNG: Ộ

1.1. M t s khái ni m t bào g c ộ ố ệ ế ố

2.2. L ch s nghiên c u t bào g c ị ử ứ ế ố

3.3. X p lo i t bào g c ế ạ ế ố

4.4. Ngu n l y t bào g c ồ ấ ế ố

5.5. u và nh c đi m c a các lo i t bào Ư ượ ể ủ ạ ế

g c ố

6.6. ng d ng t bào g c Ứ ụ ế ố

T BÀO G C Ế Ố

T bào g c là t bào có kh năng phát tri n ế ố ế ả ể

thành nhi u lo i t bào khác nhau trong c ề ạ ế ơ

th . Là m t công c trong "h th ng s a ể ộ ụ ệ ố ử

ch a" c a c th , khi đ c đ a vào các b ữ ủ ơ ể ượ ư ộ

ph n khác nhau, t bào g c có th phân chia ậ ế ố ể

không gi i h n đ l p đ y nh ng thi u h t ớ ạ ể ấ ầ ữ ế ụ

t bào c a b ph n đó ch ng nào c th còn ế ủ ộ ậ ừ ơ ể

s ng ố .

1. KHÁI NI MỆ

T bào g c có 2 đ c đi m quan tr ng t o nên ế ố ặ ể ọ ạ

s khác bi t v i các lo i t bào khác ự ệ ớ ạ ế :

* Th nh t, t bào g c là lo i t bào không ứ ấ ế ố ạ ế

chuyên d ng nên có th t tái t o trong m t ụ ể ự ạ ộ

th i gian dài nh quá trình phân chia. ờ ờ

* Th hai, trong môi tr ng sinh lý ho c thí ứ ườ ặ

nghi m nh t đ nh, t bào g c có th bi n đ i ệ ấ ị ế ố ể ế ổ

tr thành t bào chuyên d ng nh t bào gây ở ế ụ ư ế

đ p c a c tim ậ ủ ơ , t bào s n sinh insulin c a ế ả ủ

tuy n t y ế ụ , t bào h ng c u hay t bào th n ế ồ ầ ế ầ

kinh …

2. L ch s nghiên c u t bào g c ị ử ứ ế ố

- T nh ng năm đ u c a th k XX các nhà y h c đã ừ ữ ầ ủ ế ỷ ọ

đ c p đ n v n đ là: Trong c th sinh v t có nh ng ề ậ ế ấ ề ơ ể ậ ữ

t bào có th phân hóa thành nhi u lo i t bào khác ế ể ề ạ ế

nhau. S th t v đi u này đã đ c ch ng minh. ự ậ ề ề ượ ứ

+ 1945- Phát hi n ra t bào g c t o máu. ệ ế ố ạ

+ Th p k 1960 - Xác đ nh đ c các t bào ậ ỷ ị ượ ế carcinoma

phôi chu t là m t lo i t bào g c. ộ ộ ạ ế ố

+ 1981 - Evans và Kaufman và Martin phân l p đ c ậ ượ

t bào g c phôi t kh i t bào bên trong ế ố ừ ố ế c a phôi túi ủ

(blastocyst) chu t. ộ

* 1995-1996 – T bào g c phôi linh tr ng có nhân ế ố ưở

l ng b i bình th ng đ c phân l p t ưỡ ộ ườ ượ ậ ừ kh i t bào ố ế

bên trong c a phôi túi và duy trì trên in vitro. ủ

* 1998 - Thomson và c ng s đ i h c Wisconsin- ộ ự ở ạ ọ

Madison (M ) t o ra dòng t bào g c phôi ỹ ạ ế ố ng i đ u ườ ầ

tiên t kh i t bào bên trong c a phôi túi. ừ ố ế ủ

* 2001 – Tìm ra m t s ph ng pháp đ nh h ng t ộ ố ươ ị ướ ế

bào g c bi t hóa trên in vitro t o ra các mô ố ệ ạ có th dùng ể

cho ghép mô.

* 2003 - T o đ c noãn bào t t bào g c phôi chu t. ạ ượ ừ ế ố ộ

Đi u này g i ý r ng t bào g c phôi có th ề ợ ằ ế ố ể có tính toàn

năng, b ng th c nghi m có th làm m t t bào “tr ằ ự ệ ể ộ ế ẻ

l i”. ạ

* 2005 - Phát tri n k thu t m i cho phép tách chi t t ể ỹ ậ ớ ế ế

bào g c phôi mà không làm t n th ng phôi. ố ổ ươ