Tài liệu LUẬN VĂN: Kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam docx

LUẬN VĂN:

Kinh tế thị trường theo định hướng

xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

Lời mở đầu

Từ khi hoà bình được lập lại năm 1945, miền Bắc nước ta đã bước vào thời

kỳ quá độ tiến dần lên chủ nghĩa xã hội với đặc điểm như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã

nói:" Đặc điểm to nhất của nước ta trong thời kỳ quá độ là từ một nước nông nghiệp

lạc hậu tiến thẳng lên Chủ nghĩa Xã hội không trải qua giai đoạn phát triển tư bản

Chủ nghĩa".

Trước đây, trong một thời gian dài, ở nước ta cũng như các nước Xã hội Chủ

nghĩa khác đã có những nhận thức không đúng về kinh tế hàng hoá, coi sản xuất

hàng hoá là thuộc tính của Chủ nghĩa tư bản, dẫn đến sự kỳ thị với kinh tế hàng hoá,

kinh tế thị trường; không chấp nhận nền kinh tế hàng hoá trong chủ nghĩa xã hội.

Công cuộc đổi mới do Đảng đề ra trước hết là đổi mới tư duy kinh tế đã khẳng định

rằng quá độ quá độ lên Xã hội Chủ nghĩa bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa không có

nghĩa là bỏ qua sản xuất hàng hoá, mà trái lại nằm phát triển hàng hoá nhằm tăng

trưởng kinh tế, thực hiện mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn

minh.

Như vậy, nền kinh tế thị trường là nền kinh tế trong đó các quan hệ kinh tế

giữa cá nhân, các doanh nghiệp được thể hiện qua việc mua bán sản phẩm, dịch vụ

trên thị trường thông qua giá cả thị trường. Vì vậy em đã chọn đề tài"Kinh tế thị

trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam".

A. Lý luận chung về quá trình hình thành và phát triển nền kinh tế thị trường

theo định hướng Xã hội Chủ nghĩa ở Việt Nam

Chương I

Cơ sở hình thành nền kinh tế thị trường

I.Sự hình thành và phát triển của nền kinh tế thị trường

1.Quá trình chuyển kinh tế tự nhiên sang kinh tế hàng hoá

Kinh tế tự nhiên và kinh tế hàng hoá là hai hình thức tổ chức kinh tế - xã hội

đã tồn tại trong lịch sử. Hai hình thức này được hình thành trên cơ sở trình độ phát

triển của lực lượng sản xuất xã hội, trình độ phân công lao động xã hội, trình độ

phát triển và phạm vi của trao đổi.

Trong nền kinh tế tự nhiên, người sản xuất cũng đồng thời là người tiêu

dùng. Tự sản xuất tự tiêu dùng là đặc điểm nổi bật của kinh tế tự nhiên. Mục đích

của sản xuất là tạo ra những giá trị sử dụng nhằm thoả mãn nhu cầu tiêu dùng của

chính bản thân người sản xuất, vì thế có thể nói quá trình sản xuất của nền kinh tế tự

nhiên chỉ gồm hai khâu: sản xuất - tiêu dùng. Các quan hệ kinh tế trong nền kinh tế

tự nhiên đều manh hình thái hiện vật.

Trong nền kinh tế hàng hoá, mục đích của sản xuất là trao đổi hay để mua

bán. Mục đích đó được xác định trước quá trình sản xuất và có tính khách quan. Sản

xuất và toàn bộ quá trình tái sản xuất đều gắn với thị trường.

1.2. Những tiền đề của quá trình chuyển kinh tế tự nhiên lên kinh tế hàng hoá.

Sự ra đời và phát triển của kinh tế hàng hoá là quá trình kinh tế khách quan.

Nó bắt đầu khi kinh tế tự nhiên phát triển đến trình độ làm xuất hiện những tiền đề

của kinh tế hàng hoá. Trong lịch sử, những quan hệ hiện vật, tự nhiên và quan hệ

hàng hoá - tiền tệ tồn tại đan xen và mâu thuẫn với nhau. Sự xuất hiện của kinh tế

hàng hoá chính là sự xuất hiện những tiền đề phủ định kinh tế hàng hoá. Mỗi bước

phát triển kinh tế hàng hoá là một bước đẩy lùi kinh tế tự nhiên. Như vậy, trong quá

trình vận động và phát triển, kinh tế hàng hoá đã phủ định dần kinh tế tự nhiên và

khẳng định mình là một kiểu tổ chức kinh tế - xã hội độc lập.

Quá trình xuất hiện, vận động và phát triển của kinh tế hàng hoá diễn ra với