Tài liệu Đồ án tốt nghiệp Một số vấn đề về bản chất, đối tượng và phương pháp hạch toán kế toán pdf

KÕ to¸n ph¸p

Đồ án tốt nghiệp

Một số vấn đề về bản chất,

đối tượng và phương pháp

hạch toán kế toán

1

KÕ to¸n ph¸p

Mục lục

Ch ng 1: ươ .....................................................................................................................................................4

I. M t s v n v b n ch t, i t ng v ph ng pháp h ch toán k toán. ộ ố ấ đề ề ả ấ đố ượ à ươ ạ ế ..............................................4

1. B n ch t. ả ấ ....................................................................................................................................................4

2. i t ng. Đố ượ ..................................................................................................................................................4

3. H th ng ph ng pháp nghiên c u c a k toán. ệ ố ươ ứ ủ ế ......................................................................................4

II. T i kho n v phân lo i t i kho n. à ả à ạ à ả ...........................................................................................................5

1. Khái ni m v nguyên t c ghi TK. ệ à ắ .............................................................................................................5

2. các quan h i ng TK. ệđố ứ ...........................................................................................................................5

3. Nguyên t c ghi s kép. ắ ổ ..............................................................................................................................5

4. H th ng TK KT th ng nh t hi n h nh c a Pháp. ệ ố ố ấ ệ à ủ ....................................................................................6

III. S K toán. ổ ế ..............................................................................................................................................8

1. S nh t ký. ổ ậ .................................................................................................................................................8

2. S cái. ổ ......................................................................................................................................................10

3. B ng cân i s phát sinh. ả đố ố .......................................................................................................................11

Ch ng t g c ứ ừ ố .......................................................................................................................................12

S nh t ký ổ ậ ............................................................................................................................................12

S cái ổ ...................................................................................................................................................12

B ng C s PS ả Đ ố .....................................................................................................................................12

Báo cáo k toán ế ...................................................................................................................................12

Ch ng ii. ươ ...................................................................................................................................................13

I. Khái ni m v nghi p v k toán TSB . ệ à ệ ụ ế Đ..................................................................................................13

1. Khái ni m v phân lo i. ệ à ạ .........................................................................................................................13

2. Nhi m v k toán TSB . ệ ụ ế Đ.........................................................................................................................13

3. Xác nh nguyên giá. đị ..............................................................................................................................14

II. H ch toán bi n ng ạ ế độ ↑, ↓ TSB . Đ ...........................................................................................................15

1. Các TK s d ng. ử ụ .....................................................................................................................................15

2. H ch toán các nghi p v l m ạ ệ ụ à ↑ TSB . Đ ..................................................................................................15

3. H ch toán các nghi p v l m gi m TSB . ạ ệ ụ à ả Đ.............................................................................................18

iii. k toán kh u hao TSB . ế ấ Đ.........................................................................................................................18

1. Khái ni m v ý ngh a c a kh u hao. ệ à ĩ ủ ấ .......................................................................................................18

2. Các ph ng pháp tính kh u hao. ươ ấ ............................................................................................................19

3. Ph ng pháp h ch toán kh u hao TSB . ươ ạ ấ Đ................................................................................................20

Ch ng ii. ươ ...................................................................................................................................................22

i. các v n chung. ấ đề ....................................................................................................................................22

1. Khái ni m. ệ ..............................................................................................................................................22

2. Nguyên t c ánh giá h ng t n kho. ắ đ à ồ ........................................................................................................22

3. Nguyên t c ánh giá h ng t n kho. ắ đ à ồ ........................................................................................................23

ii. ph ng pháp h ch toán h ng t n kho. ươ ạ à ồ ....................................................................................................23

1. H ch toán h ng t n kho theo ph ng pháp KK K. ạ à ồ ươ Đ ...............................................................................23

Ch ng iv. ươ ...................................................................................................................................................28

i. Khái quát chung.......................................................................................................................................28

1. Khái ni m v phân lo i. ệ à ạ .........................................................................................................................28

2. Ph ng pháp tính l ng. ươ ươ .......................................................................................................................28

II. n i dung h ch toán các nghi p v ti n l ng. ộ ạ ệ ụ ề ươ .......................................................................................29

1. T i kho n s d ng. à ả ử ụ .................................................................................................................................29

Ch ng V. ươ ...................................................................................................................................................30

i. khái ni m v phân lo i chi phí. ệ à ạ ..............................................................................................................30

1. Khái ni m: ệ ..............................................................................................................................................30

II. Ph ng pháp h ch toán chi phí s n xu t kinh doanh. ươ ạ ả ấ ...........................................................................31

2. H ch toán chi phí d ch v mua ngo i: ạ ị ụ à ...................................................................................................33

3. H ch toán chi phí d ch v mua ngo i khác............................................................................................33

4. H ch toán chi phí v thu . ạ ề ế.....................................................................................................................33

5. H ch toán chi phí nhân viên. ạ .................................................................................................................34

6. H ch toán chi phí qu n lý thông th ng khác. ạ ả ườ ......................................................................................34

7. H ch toán chi phí kh u hao v d phòng. ạ ấ à ự ..............................................................................................35

III. H ch toán chi phí ho t ng t i chính. ạ ạ độ à ...............................................................................................35

1. T i kho n s d ng. à ả ử ụ .................................................................................................................................35

2. Ph ng pháp h ch toán. ươ ạ ........................................................................................................................36

iv. h ch toán chi phí c bi t (chi phí b t th ng): ạ đặ ệ ấ ườ ...................................................................................37

1. T i kho n s d ng: à ả ử ụ .................................................................................................................................37

2. Ph ng pháp h ch toán. ươ ạ ........................................................................................................................37

2

KÕ to¸n ph¸p

Ch ng VI: ươ .................................................................................................................................................38

I. khái ni m chung v thu nh p. ệ ề ậ .................................................................................................................38

1...................................................................................................................................................................38

2. Phân lo i thu nh p. ạ ậ .................................................................................................................................38

II. H ch toán thu nh p t ho t ng s n xu t kinh doanh. ạ ậ ừ ạ độ ả ấ .........................................................................39

1. H ch toán bán h ng. ạ à ...............................................................................................................................39

2. H ch toán thu nh p t chênh l ch t n kho SP v d ch v . ạ ậ ừ ệ ồ à ị ụ......................................................................41

3. H ch toán thu nh p t XDCB. ạ ậ ừ ................................................................................................................41

4. H ch toán thu nh p t tr c p kinh doanh. ạ ậ ừ ợ ấ .............................................................................................42

5. H ch toán thu nh p qu n lý thông th ng khác. ạ ậ ả ườ ...................................................................................42

6. H ch toán thu nh p t ho n nh p d phòng không dùng n. ạ ậ ừ à ậ ự đế ...............................................................42

III. k toán thu nh p ho t ng t i chính. ế ậ ạ độ à ..................................................................................................43

1. T i kho n s d ng: à ả ử ụ .................................................................................................................................43

2. Ph ng pháp h ch toán. ươ ạ ........................................................................................................................43

3. k toán thu nh p t ho n nh d phòng ế ậ ừ à ậ ự ..................................................................................................44

IV. k toán thu nh p ho t ng c bi t ế ậ ạ độ đặ ệ .....................................................................................................45

1. TK s d ng. ử ụ .............................................................................................................................................45

2. ph ng phát h ch toán trên t i kho n 77. ươ ạ à ả ..............................................................................................45

3. h ch toán trên t i kho n 787: ạ à ả .................................................................................................................45

V. k toán thu TVA. ế ế ..................................................................................................................................46

1. khái ni m v ph ng pháp tính ệ à ươ .............................................................................................................46

2. t i kho n s d ng v ph ng pháp h ch toán. à ả ử ụ à ươ ạ .......................................................................................46

Ch ng VII. ươ ................................................................................................................................................47

I. k toán v n b ng ti n. ế ố ằ ề ..............................................................................................................................47

1. h ch toán thu nh p. ạ ậ .................................................................................................................................47

2. h ch toán TGNH ạ .....................................................................................................................................47

3. K toán b u - chi phi u. ế ư ế ..........................................................................................................................48

II. k toán các lo i ch ng khoán. ế ạ ứ ................................................................................................................48

1. Khái ni m v phân lo i. ệ à ạ .........................................................................................................................48

2. T i kho n s d ng. à ả ử ụ .................................................................................................................................48

3. Ph ng pháp h ch toán. ươ ạ ........................................................................................................................49

III. k toán các lo i th ng phi u. ế ạ ươ ế ..............................................................................................................51

1. Khái ni m v phân lo i. ệ à ạ .........................................................................................................................51

2. H ch toán th ng phi u s thu. ạ ươ ế ẽ ..............................................................................................................51

3. h ch toán th ng phi u s tr . ạ ươ ế ẽ ả................................................................................................................53

Ch ng VIII: ươ ..............................................................................................................................................54

I. h ch toán các nghi p v d phòng. ạ ệ ụ ự .........................................................................................................55

1. khái ni m v ý ngh a. ệ à ĩ ..............................................................................................................................55

2. H ch toán d phòng ạ ự ↓ giá TK khách h ng (d phòng ph i thu khó òi). à ự ả đ ............................................55

3. H ch toán d phòng ạ ự ↓ giá h ng t n kho. à ồ ...............................................................................................56

5.Hach toán d phòng ự ↓ giá u t t i chính: đầ ư à ...........................................................................................57

6. H ch toán d phòng r i ro v phí t n: ạ ự ủ à ổ ....................................................................................................58

II. H ch toán i u ch nh CP v tn. ạ đ ề ỉ à ..............................................................................................................59

1. H ch toán i u ch nh CP. ạ đ ề ỉ ........................................................................................................................59

2. H ch toán i u ch nh thu nh p. ạ đ ề ỉ ậ ..............................................................................................................62

III. H ch toán xác nh k t qu kinh doanh. ạ đị ế ả ..............................................................................................65

1. Khái ni m v PP xác nh. ệ à đị .....................................................................................................................65

2. Ph ng pháp h ch toán. ươ ạ ........................................................................................................................65

IV. báo cáo t i chính. à .................................................................................................................................68

1. khái ni m v ý ngh a. ệ à ĩ ..............................................................................................................................68

2. B ng cân i k toán. (b ng t ng k t TS) ả đố ế ả ổ ế ...............................................................................................68

3. Báo cáo k t qu kinh doanh. ế ả ...................................................................................................................69

Ch ng IX : ươ ................................................................................................................................................70

I. K toán công ty h p danh. ế ợ .......................................................................................................................71

1. Khái quát chung......................................................................................................................................71

3

KÕ to¸n ph¸p

Chương 1:

Khái quát chung về hệ thống kế toán pháp.

I. Một số vấn đề về bản chất, đối tượng và phương pháp hạch toán kế toán.

1. Bản chất.

Kế toán pháp là phương pháp đo lường và tính toán cho quản lý và các đối tượng khác quan tâm các

thông tin kinh tế, tài chính; Giúp cho các đối tượng này đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp.

− Vai trò của kế toán: có tác dụng cung cấp thông tin cho các đối tượng sau

+ Các nhà quản trị doanh nghiệp.

+ Các nhà đầu tư.

+ Những người cung cấp tín dụng.

+ Các cơ quan quản lý của Nhà Nước.

+ Các đối tượng khác, như: nhà cung cấp, khách hàng, nhân viên, ...

− Nhiệm vụ:

+ Ghi nhận, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong một tổ chức, một đơn vị nên chứng từ.

+ Phân loại, tập hợp các nghiệp vụ kinh tế theo từng đối tượng.

+ Khoá sổ kế toán.

+ Ghi các bút toán điều chỉnh hay kết chuyển cần thiết.

+ Lập báo cáo kế toán.

2. Đối tượng.

− Tài sản (tài sản có): là toàn bộ những thứ hữu hình và vô hình mà doanh nghiệp đang quản lý và nắm

quyền với mục đích thu được lợi ích trong tương lai.

Bao gồm 2 loại chính là: TSLĐ và TSBĐ.

− Nguồn vốn (tài sản nợ): phản ánh nguồn hình thành nên các tài sản có trong doanh nghiệp , gồm 2

nguồn: NVCSH và Công nợ phải trả.

− Quá trình kinh doanh của doanh nghiệp.

− Các mối quan hệ kinh tế, pháp lý: ∑ tài sản có = ∑ tài sản nợ, ...

3. Hệ thống phương pháp nghiên cứu của kế toán.

Phương pháp chứng từ.

Phương pháp tính giá.

Phương pháp đối ứng tài khoản.

Phương pháp tổng hợp cân đối kế toán.

4

KÕ to¸n ph¸p

II. Tài khoản và phân loại tài khoản.

1. Khái niệm và nguyên tắc ghi TK.

− TK là một “bảng kê” nhằm theo dõi theo thời gian và hệ thống để phản ánh một cách thường xuyên

và liên tục các đối tượng của kế toán theo nội dung kinh tế.

− Tài khoản thực tế là các cuốn sổ hay trang sổ có nhiều cột. Tuy nhiên về mặt lý thuyết có thể mô hình

hoá TK theo hình thức chữ T.

Tên TK

Nợ Có

Như vậy TK bao gồm 3 yếu tố:

Tên TK

Bên trái : bên nợ

Bên phải : bên có

− Nguyên tắc xây dựng TK:

+ Phải có nhiều loại TK khác nhau để phản ánh được TS có, TS nợ và quá trình kinh doanh của doanh

nghiệp.

+ Kết cấu của TK TS có phải ngược với kết cấu của TK TS nợ.

+ Số tăng trong kỳ phải phản ánh cùng bên với SDĐK và số phát sinh giảm được ghi ở phần đối diện.

+ TK TS có SD luôn ở bên nợ.

+ TK TS nợ SD luôn ở bên có.

− Nguyên tắc ghi TK:

+ Trong mỗi TK các khoản tăng được tập hợp về một bên, còn bên kia tập hợp số giảm.

+ Ghi nợ hay có 1 TK nghĩa là ghi một số tiền vào bên nợ hay bên có.

+ SD của TK là phần chênh lệch giữa bên nợ và bên có.

2. các quan hệ đối ứng TK.

TS có ↑ - TS có ≠ ↓.

TS nợ ↑ - TS nợ ≠ ↓.

TS có ↑ - TS nợ ↑.

TS có ↓ - TS nợ ↓.

3. Nguyên tắc ghi sổ kép.

Là ghi số tiền ở một nghiệp vụ phát sinh vào bên nợ của TK này, đồng thời ghi vào bên có của 1

hay nhiều TK ≠ và ngược lại. Thực chất là ghi nợ TK này với ghi có TK ≠ với số tiền = nhau.

5

KÕ to¸n ph¸p

Trước khi ghi kép vào TK, để tránh nhầm lẫn KT căn cứ vào nghiệp vụ kinh tế phát sinh đã ghi

trên chứng từ để ĐK (là việc st tính chất của nghiệp vụ và xác định nghi nợ TK nào; ghi có TK nào và

với số tiền là bao nhiêu?).

ĐK bao gồm ĐK giản đơn liên quan (là ĐK chỉ liên quan đến 2 TK) và ĐK phức tạp.

4. Hệ thống TK KT thống nhất hiện hành của Pháp.

a, Các thuận lợi của hệ thống TK KT thống nhất.

− Đối với doanh nghiệp:

+ Giúp doanh nghiệp lựa chọn chính xác hơn TK sử dụng, ND phản ánh trên TK và nguyên tắc ghi

chép từng TK.

+ So sánh được các chỉ tiêu giữa các doanh nghiệp khác nhau trong cùng một ngành, giúp cho việc xác

định đối thủ cạnh tranh để từ đó có biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh.

− Đối với toàn bộ nền kinh tế:

+ Tập hợp được các chỉ tiêu kinh tế thống nhất trên cơ sở số liệu kế toán đồng nhất.

+ Nắm vững hơn tình hình ở từng doanh nghiệp cũng như về tiềm năng để có được những chính sách vĩ

mô phù hợp.

− Đối với nhà cung cấp, ngân hàng, ..

+ Dễ dàng đánh giá được hiệu quả kinh doanh của từng doanh nghiệp.

+ Dễ hơn và hiệu quả hơn trong việc kiểm tra, thanh tra các hoạt động kinh tế.

b. Lịch sử hình thành và phát triển hệ thống TK KT Pháp.

− Hệ thống TK KT đầu tiên ở Pháp được hình thành năm 1947. Hệ thống này tách biệt giữa phần

KTTC và phần KTQT. Hệ thống TK này được sửa đổi, bổ sung năm 1957.

− Hệ thống TK KT 1957 được thay thế bởi hệ thống TK KT 1982. Hệ thống này được sử dụng đến tận

hiện nay.

c. loại TK và kết cấu của từng loại.

Hệ thống TK KT 1982 bao gồm 9 loại:

− Từ TK loại 1 → loại 8: thuộc phạm vi của KTTC (KT tổng quát).

− TK loại 9: dùng cho KTQT.

 Trong phạm vi KTTC gồm 8 loại:

+ TK loại 1: Các TK vốn bao gồm: vốn công ty, VCSH ≠ và tiền vay.

Các TK thuộc loại này có SD có trừ 2 TK 119 và 129.

6

KÕ to¸n ph¸p

+ TK loại 2: Các TK TSBĐ.

Các TK này có SD nợ trừ 2 TK 28 và 29.

+ TK loại 3: TK hàng tồn kho và dở dang.

Các TK có SD nợ trừ TK 39.

+ TK loại 4: Các TK người thứ 3 (TK thanh toán).

Các TK này có thể dư nợ (đối với những TK phải thu) hoặc dư có (đối với những TK phải

trả).

+ TK loại 5: Các TK tài chính.

Các TK này có SD nợ trừ TK 59.

5 loại TK nêu trên là những TK thuộc bảng CĐKT.

+ TK loại 6: Các TK chi phí.

+ TK loại 7: Các TK lợi tức (thu nhập) ...

Hai loại TK này là những TK quản lý chung không có SD.

+ TK loại 8: Những TK đặc biệt.

Dùng để phản ánh các nghiệp vụ mang tính đặc biệt, thành lập, hợp nhất, giải thể, phá sản.

 Kết cấu của 7 loại TK như sau:

7

TK TS Nợ (loại1)

DĐK

TS ↓ TS ↑

DCK

TK TS có (loại 2, 3, 5)

DĐK

TS ↑ TS ↓

DCK

TK thanh toán (loại 4)

DĐK (phản ánh số DĐK (số

phải thu đầu kỳ) phải trả ĐK)

Phải thu ↑ Phải trả ↑

Phải trả ↓ Phải thu↓

DCK

TK CP (loại6)

Tập hợp CP phát Các khoản ghi ↓ CP

sinh trong kỳ Kết chuyển CP

sang TK 12

TK TN (loại7)

Các khoản ghi ↓ TN Tập hợp các khoản

Kết chuyển TN TN PS trong kỳ

sang TK 12

TK 12 (Kq niên độ)

CP được KC sang TN được KC sang từ

từ TK loại 6 TK loại 7

Σ CP Σ TN

Lãi (nếu có) Lỗ (nếu có)

Cộng luỹ kế Cộng luỹ kế