Tài liệu Chương 4: Hệ nhiệt động học - Môn Vật lý đại cương doc

46

Chương 4

HỆ NHIỆT ðỘNG

§4.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM

4.1.1.Hệ nhiệt ñộng

- Hệ nhiệt ñộng là một tập hợp các vật thể (hay nguyên tử, phân tử,…) giới hạn trong

một không gian xác ñịnh.

Ví dụ: Hệ khí giới hạn trong một bình chứa, hệ các thiên thể trong một không gian

nhất ñịnh của vũ trụ, cơ thể sinh vật cũng có thể coi là một hệ nhiệt ñộng.

- Phân loại: Có thể chia hệ nhiệt ñộng thành:

+ Hệ nhiệt ñộng cô lập: Là hệ không tương tác với bên ngoài, do vậy không có sự trao

ñổi năng lượng và vật chất với môi trường xung quanh.

Ví dụ: Nước trong một phích kín, cách nhiệt tốt.

+ Hệ nhiệt ñộng kín: Là hệ không trao ñổi vật chất mà chỉ trao ñổi năng lượng với môi

trường xung quanh.

Ví dụ: Nước trong một phích kín, nhưng phích cách nhiệt kém.

+ Hệ nhiệt ñộng mở: Là hệ có trao ñổi cả vật chất và năng lượng với môi trương xung

quanh.

Ví dụ: Một cốc nước nóng ñể ngoài không khí sẽ có trao ñổi cả vật chất và năng lượng

với không khí.

4.1.2. Hệ khí lý tưởng

- Ta xét một hệ nhiệt ñộng là hệ khí lý tưởng, ñó là hệ khí có các tính chất sau:

+ Kích thước (hay ñường kính) các phân tử vô cùng nhỏ, ñến mức có thể coi mỗi phần

tử như một chất ñiểm.

+ Các phân tử luôn chuyển ñộng tịnh tiến hỗn loạn, chúng va chạm với nhau và với

thành bình chứa một cách ngẫu nhiên, làm cho vận tốc của phân tử bị thay ñổi.

+ Các phân tử không tương tác với nhau (trừ lúc va chạm).

+ Va chạm của phân tử với nhau và với thành bình là va chạm ñàn hồi, tức là tuân theo

ñịnh luật bảo toàn ñộng lượng và năng lượng.

Những giả thuyết trên về khí lý tưởng cũng là nội dung cơ bản của thuyết ñộng học

phân tử.

Vuihoc24h.vn