Tài liệu Chương 1: Khái niệm chung về âu tàu docx

Chương 1: Khái niệm chung về âu tàu http://www.ebook.edu.vn

1-1

Chương 1:

KHÁI NIỆM CHUNG VỀ ÂU TÀU

1.1. Khái niệm và vai trò của âu tàu trong giao thông vận tải:

1.1.1. Khái niệm về âu tàu:

Âu tàu là công trình thủy công đưa tàu bè qua nơi có mực nước chênh lệch bằng

cách cho tàu vào trong buồng âu và thay đổi mực nước trong buồng âu cân bằng dần dần

với mực nước thượng, hạ lưu.

1.1.2. Vai trò của âu trong giao thông vận tải:

Khi cải tạo điều kiện chạy tàu của một tuyến đường thủy hoặc tạo ra tuyến mới thì

phải đảm bảo các chỉ tiêu thiết kcế để tàu có thể đi lại dễ dàng và an toàn, đó là các chỉ

tiêu:

+ Độ sâu.

+ Bề rộng.

+ Bán kính cong.

Để làm được điều này, có thể sử dụng một số phương pháp sau:

- Nạo vét các đoạn có độ sâu nhỏ, thông thường là các ghềnh cạn.

- Chỉnh trị đoạn sông bằng hệ thống kè: Giảm diện tích mặt cắt ngang sông -> tăng

vận tốc dòng chảy -> gây xói mặt cắt -> tăng độ sâu.

Thông thường 2 phương pháp này thường được kết hợp với nhau để đạt hiệu quả

cao nhất.

- Tạo hồ chứa nước trong vùng vận tải (đắp đập...)

- Xây dựng tuyến âu tàu:

+ Trên sông, tại những đoạn không đảm bảo độ sâu, bề rộng, bán kính cong chạy

tàu, người ta xây dựng 1 loạt các công trình để dâng mực nước để độ sâu trên

từng đoạn lớn hơn độ sâu thiết kế, đồng thời tăng bề rộng và bán kính cong của

tuyến chạy tàu.

+ Khi các công trình dâng nước, sông được chia ra thành các đoạn có cùng một mực

nước riêng. Khi đó để tàu đi qua các đoạn đã được chia ra đó, ta phải xây dựng

hệ thống âu tàu.

+ Đối với mỗi âu có một mực nước thượng lưu và hạ lưu riêng. Độ chênh mực nước

giữa thượng và hạ lưu gọi là cột nước.

1.2. Phân loại âu:

1.2.1. Dựa vào số lượng buồng âu bố trí theo hàng dọc:

1.2.1.1. Âu đơn cấp:

- Tàu vượt qua cột nước chênh lệch thượng hạ lưu chỉ qua một buồng âu.

+ Trên nền đất mềm âu tàu được xây dựng với cột nước H < 22m.

+ Trên nền đá cứng âu tàu được xây dựng với cột nước H < 42m.

Âu đơn cấp là loại được dùng phổ biến nhất.