Tài liệu An ninh môi trường doc

Nguyễn Đình Hòe

tháng 11/ 2009

1

AN NINH MÔI TRƯỜNG

• Seminar tại INFOTERRA

VietNam

• Tháng 11/2009

PGS.TS. Nguyễn Đình Hoè

Khoa Môi trường

Đại học Quốc gia Hà Nội

Nguyễn Đình Hòe

tháng 11/ 2009

2

1. Các mốc lịch sử hình thành khái niệm

ANMT

• Khái niệm ANMT xuất hiện lần đầu năm 1953, trong những

tranh luận về mối liên quan giữa biến đổi môi trường với an ninh.

• 1977: CIA thiết lập một Trung tâm Môi trường để nghiên cứu mối

liên hệ giữa Môi trường và An ninh.

• 1977: Xuất phát từ những thiệt hại Môi trường do Mỹ rải chất diệt

cỏ trong chiến tranh Việt Nam, xuất hiện Văn bản bổ sung I cho

Hiệp nghị Giơnevơ 1949 về “Bảo vệ các Nạn nhân chiến tranh vũ

trang Quốc tế”, phản ánh mối quan tâm của Quốc tế đến sự

xuống cấp môi trường nghiêm trọng ở Việt Nam do chiến tranh.

• 1977: Hiệp ước quốc tế hậu chiến Việt Nam thứ 2 “Ngăn chặn

việc sử dụng các kỹ thuật làm thay đổi môi trường vì mục tiêu

quân sự hay vì bất cứ mục tiêu thù địch nào khác” (hiệp định

ENMOD).

Nguyễn Đình Hòe

tháng 11/ 2009

3

• 1989: Westing cho rằng: An ninh bao gồm 2 bộ phận

khăng khít với nhau: An ninh Chính trị (gồm các yếu

tố quân sự, kinh tế, con người) và An ninh Môi trường.

• Gorbachew (nguyên Tổng thống Liên xô cũ): An ninh

sinh thái phải được đưa lên hàng đầu (phát biểu sau

thảm hoạ hạt nhân 1986 ở Trenobưn).

• 1990: Christopher W. (Cựu Ngoại trưởng Mỹ): Các

vấn đề về tài nguyên thiên nhiên thường có ảnh hưởng

rất lớn đến mức độ ổn định kinh tế và chính trị của mỗi

quốc gia.

• Host J. (Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy): Môi

trường xuống cấp có thể coi là một phần của xung đột

vũ trang vì nó làm các cuộc xung đột thêm nghiêm

trọng hơn, hoặc mở rộng quy mô của các cuộc xung

đột đó.

Nguyễn Đình Hòe

tháng 11/ 2009

4

2. Xác định khái niệm ANMT

ANMT

ANCT

ANMT có nội hàm rộng hơn và

bao gồm cả AN truyền thống

Nguyễn Đình Hòe

tháng 11/ 2009

5

• Định nghĩa ANMT:ANMT là trạng thái AN

toàn diện, bao gồm AN truyền thống (= AN

chính trị) trên cơ sở hệ tài nguyên – môi

trường được bảo vệ và sử dụng bền vững.

• ANMT cho rằng chất lượng môi trường và vốn

tài nguyên không thể tách rời với An ninh

truyền thống (an ninh chính trị); môi trường

xuống cấp và tài nguyên cạn kiệt chắc chắn

dẫn đến nhiều mâu thuẫn gay gắt trong phát

triển kinh tế – xã hội và quan hệ quốc tế, đe

doạ phúc lợi và an ninh truyền thống của vùng

lãnh thổ, quốc gia, khu vực, thậm chí toàn cầu.