Suy nghĩ về việc bảo tồn và phát triển thảm thực vật trên các hải đảo khu vực miền trung

12 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 2 (67). 2008

SUY NGHÓ VEÀ VIEÄC BAÛO TOÀN VAØ PHAÙT TRIEÅN

THAÛM THÖÏC VAÄT TREÂN CAÙC HAÛI ÑAÛO

KHU VÖÏC MIEÀN TRUNG Đỗ Xuân Cẩm*

Khu vöïc bieån Ñoâng thuoäc haûi phaän mieàn Trung Vieät Nam hieän coù nhieàu

quaàn ñaûo vaø ñaûo nhoû ven bôø. Trong soá ñoù, nhieàu ñaûo coù thaûm thöïc vaät khaù phong

phuù vaø ña daïng, nhöng cuõng coù nhieàu ñaûo coù boä maët thöïc vaät ngheøo naøn, trô troïi.

Ai cuõng bieát, thaûm thöïc vaät nhö moät lôùp aùo ña chöùc naêng, vöøa coù taùc duïng

che chaén, phoøng hoä choáng nhöõng taùc ñoäng baát lôïi cuûa thieân nhieân leân ñaát ñaûo,

vöøa ñieàu hoøa khí haäu vaø cung caáp naêng löôïng soáng cho con ngöôøi vaø heä ñoäng vaät

ôû ñoù. Ngoaøi ra, noù coøn coù taùc duïng raát roõ neùt veà an ninh quoác phoøng, goùp phaàn

baûo veä caùc tieàn ñoàn theâm vöõng chaéc.

Do bieát roõ taùc duïng to lôùn cuûa thaûm thöïc vaät vôùi moâi tröôøng soáng noùi chung

vaø caùc haûi ñaûo noùi rieâng, neân vieäc baûo toàn, phaùt trieån thaûm thöïc vaät treân caùc haûi

ñaûo chaéc seõ ñöôïc nhieàu ngöôøi ñoàng tình uûng hoä. Tuy theá, baûo toàn vaø phaùt trieån

theá naøo laïi laø vaán ñeà khoâng ñôn giaûn chuùt naøo, ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng luaän cöù

khoa hoïc vaø cô sôû thöïc tieãn.

1. Cô sôû cuûa vieäc baûo toàn, phaùt trieån thaûm thöïc vaät treân caùc haûi ñaûo

1.1. Cô sôû khoa hoïc

Theàm luïc ñòa bôø bieån mieàn Trung chaïy thoai thoaûi töø daõy Trung Tröôøng

Sôn ra tôùi Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa, baêng qua caùc ñaûo nhoû ven bôø nhö Coàn Coû,

Sôn Chaø, Cuø lao Chaøm, Lyù Sôn… Trong quaàn theå haûi ñaûo ñoù, veà maët kieán taïo coù

ba nguoàn goác chính: do hoaït ñoäng cuûa nuùi löûa ngaàm, do söï phaùt trieån cuûa san hoâ

vaø cuõng coù theå do söï taùch rôøi moät phaàn ñaát lieàn bôûi hieän töôïng uoán neáp cuûa voû

traùi ñaát khieán nöôùc bieån xaâm thöïc doïc roài taïo ra. Nguoàn goác kieán taïo ñaõ hình

thaønh nhöõng kieåu ñòa hình, thoå nhöôõng vaø noâng hoùa khaùc nhau. Taát caû nhöõng

yeáu toá ñòa chaát ñoù coäng vôùi vieäc ñöôïc bao boïc bôûi bieån caû, thöôøng xuyeân chòu taùc

ñoäng cuûa thuûy trieàu vaø aûnh höôûng cuûa tieåu khí haäu bieån Ñoâng, khieán ñieàu kieän

khí haäu nhieät ñôùi ôû caùc ñaûo coù phaàn khaùc bieät vôùi khí haäu nhieät ñôùi ôû daûi ñaát

lieàn mieàn Trung, laøm cho boä maët thöïc vaät ôû caùc ñaûo vöøa mang tính chaát khu heä

thöïc vaät ñaát lieàn ven bieån, vöøa mang tính chaát thöïc vaät ñaûo ñaëc thuø. Moät trong

nhöõng neùt ñaëc thuø theå hieän roõ neùt laø nhieàu loaøi coù kieåu thích nghi theo höôùng

chòu gioù vaø chòu maën. Nhieàu nôi, loaïi thöïc vaät naøy taïo thaønh nhöõng quaàn hôïp

gaàn nhö thuaàn loaøi vaø phaùt trieån khaù beàn vöõng neáu khoâng bò taùc ñoäng cuûa con

ngöôøi. Bieån Ñoâng noùi chung vaø vuøng bieån khu vöïc mieàn Trung Vieät Nam noùi

rieâng laø nôi chòu nhieàu côn baõo lôùn haøng naêm, söï taøn phaù cuûa baõo ñaõ gaây aûnh

höôûng xaáu cho khu heä thöïc vaät ñaûo vaø cuõng laø taùc nhaân gaây ra kieåu dieãn theá choïn

* Tröôøng Ñaïi hoïc Noâng laâm Hueá.