Suy nghĩ về vai trò của hậu phương Thanh Hóa (1965-1968) qua trận chiến đấu bảo vệ cầu Hàm Rồng (3-4/4/1965)

Nguyễn Đại Đồng và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 87(11): 75 - 80

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 75 http://www.lrc-tnu.edu.vn

SUY NGHĨ VỀ VAI TRÒ HẬU PHƯƠNG THANH HOÁ (1965-1968) QUA TRẬN

CHIẾN ĐẤU BẢO VỆ CẦU HÀM RỒNG (3-4/4/1965)

Nguyễn Đại Đồng*

, Nguyễn Minh Tuấn

Trường Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Trên tuyến đƣờng vận chuyển từ Bắc vào Nam, cầu Hàm Rồng (Thanh Hoá) có một vị trí trọng

yếu. Vì vậy, ngày 3-4/4/1965, Đế quốc Mỹ cho máy bay đánh phá cầu Hàm Rồng. Trong 2 ngày

chiến đấu, quân dân xứ Thanh: tiêu diệt 47 máy bay địch và bảo vệ cầu an toàn. Thắng lợi này

khẳng định, nhân dân Thanh Hoá có thể đánh bại mọi âm mƣu phá hoại của kẻ thù, bảo vệ an toàn

hậu phƣơng và tuyến đƣờng vận chuyển huyết mạch từ Bắc vào Nam; đồng thời Thanh Hoá còn

làm tròn nghĩa vụ hậu phƣơng với tiền tuyến miền Nam trong việc bảo đảm giao thông thông suốt,

vận chuyển hàng hoá, cung cấp ngƣời cho chiến trƣờng.

Từ khoá: Hàm Rồng, Đế quốc Mỹ, Chiến tranh phá hoại, Hậu phương.



Vào ngày 3-4 tháng 4 năm 1965, quân dân

Thanh Hóa đã đánh bại âm mƣu phá hoại cầu

Hàm Rồng của đế quốc Mỹ. Qua trận chiến

đấu bảo vệ cầu, chúng ta thấy đƣợc vai trò

quan trọng của hậu phƣơng Thanh Hoá trong

cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nƣớc. Đặc

biệt trong giai đoạn 1965-1968.

ÂM MƢU ĐÁNH PHÁ CẦU HÀM RỒNG

CỦA ĐẾ QUỐC MỸ

Cuối năm 1964 đầu năm 1965, trƣớc nguy cơ

phá sản hoàn toàn chiến lƣợc “Chiến tranh đặc

biệt”, Tổng thống Mỹ L.Giôn-xơn, đã chọn

con đƣờng tiếp tục theo đuổi cuộc chiến tranh

bằng việc thực hiện chiến lƣợc “Chiến tranh

cục bộ”, đƣa quân Mỹ ào ạt vào miền Nam

Việt Nam đồng thời sử dụng sức mạnh không

quân và hải quân đánh phá miền Bắc nhằm:

“- Phá tiềm lực kinh tế và quốc phòng, phá công

cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.

- Ngăn chặn nguồn chi viện từ bên ngoài vào

miền Bắc và từ miền Bắc vào miền Nam.

- Uy hiếp tinh thần, làm lung lay ý chí chống

Mỹ cứu nƣớc của nhân dân ta ở cả hai miền

đất nƣớc” [12, 1038].

Trong báo cáo của mình, Bộ trƣởng Quốc

phòng Mỹ Mác-na-ma-ra xác định: “Mục tiêu

chính của chúng ta (Mỹ) là giảm bớt việc



Tel: 0976 045727, Email: daidongdhkh@gmail.com.vn

thâm nhập ngƣời và hàng tiếp tế từ Bắc vào

Nam cũng nhƣ tăng thêm tổn phí cho việc

này. Ném bom miền Bắc, đồng thời sẽ nâng

cao tinh thần của Việt Nam (ngụy) là những

ngƣời đang bị ép mạnh về quân sự” [5,39].

Trong đó, Mỹ chú ý đến các tỉnh thuộc quân

khu IV (Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh,

Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên -

Huế). Do những tỉnh này là địa bàn chiến

lƣợc, là cầu nối liền giữa miền Bắc với miền

Nam và Trung, Hạ Lào. Trên địa bàn chiến

lƣợc của quân khu IV “…Thanh Hóa là quan

trọng nhất. Bởi vì Thanh Hóa là hậu phƣơng

trực tiếp của mặt trận Bình - Trị - Thiên và

Lào” [1, 8]. Trong các đƣờng vận chuyển qua

Thanh Hóa vào Nam, cầu Hàm Rồng đƣợc

xem là vị trí quan trọng nhất, do ở đây tập

trung cả 2 tuyến đƣờng bộ và đƣờng sắt. Mỗi

ngày có tới 10 ngàn chiếc xe qua lại, khối

lƣợng hàng hóa và ngƣời tập trung ở đây rất

lớn. Một đặc điểm là Cầu Hàm Rồng và ga thị

xã Thanh Hoá chỉ cách nhau khoảng 3km

theo đƣờng chim bay. Do vậy, giới quân sự

Mỹ cho rằng chỉ cần sử dụng lực lƣợng không

quân nhƣng đánh đƣợc cả 2 nơi. Theo tính

toán của Mỹ: từ Hà Nội đến đƣờng mòn Hồ

Chí Minh có 60 điểm tắc, trong đó Hàm Rồng

đƣợc xem là “điểm tắc lý tƣởng”. Vì đây là

“đầu nút của khu vực cán xoong”.