Sử dụng bài tập theo quan điểm giáo dục Stem trong dạy học chương "Chuyển động quay của vật rắn" vật lý lớp 12 nước CHDCND Lào

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

––––––––––––––––––

Dao oudone VENMIXAY

SỬ DỤNG BÀI TẬP THEO QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC STEM TRONG

DẠY HỌC CHƯƠNG “CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN”

VẬT LÝ LỚP 12 NƯỚC CHDCND LÀO

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thái Nguyên, năm 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

–––––––––––––––––––––

DAO OUDONE VENMIXAY

SỬ DỤNG BÀI TẬP THEO QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC STEM TRONG

DẠY HỌC CHƯƠNG “CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN”

VẬT LÝ LỚP 12 NƯỚC CHDCND LÀO

Ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Vật lý

Mã số: 8.14.01.11

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Cán bộ hướng dẫn: TS. Cao Tiến Khoa

Thái Nguyên, năm 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cảm đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu

trích dẫn có nguồn gốc rõ ràng, đã được công bố theo đúng quy định. Kết quả

nghiên cứu của luận văn chưa được công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu

nào khác.

Thái Nguyên, tháng 4 năm 2018

Tác giả luận văn

Dao oudone VENMIXAY

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng sau đại học, Ban chủ

nhiệm khoa vật lý và bộ môn Giáo dục vật lý trường Đại học sư phạm Thái

Nguyên đã tạo điều kiện tốt nhất cho tác giả hoàn thành luận văn này. Tác giả

cũng bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các Thầy, Cô thuộc bộ môn Giáo dục

Vật lý, khoa Vật lý trường Đại học Sư Phạm - Đại học Thái Nguyên và trường

trung học cơ sở Phone Hong CHDCND Lào đã đóng góp ý kiến và thảo luận

kết quả của luận văn.

Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Cao Tiến Khoa, người

thầy đã tận tâm giúp đỡ, hướng dẫn, động viên tác giả trong suốt quá trình thực

hiện luận văn.

Xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu và toàn thể các thầy cô thuộc

trường trung học cơ sở Phone Hong Lào. đã tạo mọi điều kiện thuận lợi về thời

gian và hỗ trợ kinh phí cho tác giả trong thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn

thành luận văn.

Cuối cùng, tác giả không thể quên sự giúp đỡ tận tình của các Thầy, Cô,

bạn bè, anh chị em đồng nghiệp và những người thân trong gia đình đã theo

dõi, động viên và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tác giả hoàn thành luận văn

này. Tác giả bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến mọi người.

Luận văn này được hoàn thành tại Bộ môn Giáo dục Vật lý, khoa Vật lý

Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên.

Tác giả luận văn

Dao oudone VENMIXAY

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Lời cam đoan ........................................................................................................i

Lời cảm ơn...........................................................................................................ii

Mục lục ...............................................................................................................iii

Danh mục các chữ viết tắt ..................................................................................iv

Danh mục các bảng..............................................................................................v

PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1

2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3

3. Giả thuyết khoa học......................................................................................... 3

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3

6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4

7. Đóng góp của luận văn .................................................................................... 4

8. Cấu trúc luận văn............................................................................................. 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN DẠY HỌC.......................5

1.1. Cơ sở lý luận các phương pháp dạy học phát triển năng lực học sinh......... 5

1.1.1. Phương pháp dạy học ................................................................................5

1.1.2. Một số phương pháp dạy học tích cực ......................................................7

1.1.3. Một số kĩ thuật dạy học tích cực..............................................................14

1.2. Giáo dục STEM trong phát triển năng lực học sinh................................... 23

1.2.1. Giáo dục STEM.......................................................................................23

1.2.2. Phương pháp xây dựng chủ đề Giáo dục STEM ở trường Phổ thông.....25

1.2.3. Tác dụng Giáo đục STEM trong phát triển năng lực học sinh................27

1.3. Bài tập trong dạy học Vật lý....................................................................... 28

1.3.1. Khái niệm bài tập vật lý...........................................................................28

1.3.2. Tác dụng của bài tập Vật lý trong dạy học vật lý ...................................30

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1.3.3. Phân loại bài tập vật lý ............................................................................33

1.3.4. Lựa chọn và sử dụng bài tập vật lý..........................................................36

1.4. Sử dụng bài tập vật lý theo quan điểm Giáo dục STEM nhằm phát triển

năng lực của học sinh ........................................................................................ 38

1.4.1. Năng lực...................................................................................................38

1.4.2. Phát triển năng lực giải bài tập cho học sinh cho học sinh phổ thông ....42

1.4.3. Bài tập vật lý theo quan điểm Giáo dục STEM.......................................43

1.5. Thực trạng của việc sử dụng bài tập vật lý trong dạy học nhằm phát

triển năng lực của học sinh ................................................................................ 44

1.5.1. Mục đích nghiên cứu khảo sát.................................................................44

1.5.2. Đối tượng khảo sát: .................................................................................45

1.5.3. Kết quả khảo sát ......................................................................................45

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .................................................................................. 48

Chương 2: SỬ DỤNG BÀI TẬP THEO QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC

STEM TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG “CHUYỂN ĐỘNG QUAY

CỦA VẬT RẮN” VẬT LÝ LỚP 12 ...............................................................49

2.1. Tìm hiểu về chương “CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN” lớp

12 của Lào.......................................................................................................... 49

2.1.1. Vị trí, vai trò và cầu trúc của chương ......................................................49

2.1.2. Chuẩn kiển thức, Kĩ năng của chương ....................................................50

2.2. Biên soạn hệ thống bài tập STEM của chương “CHUYỂN ĐỘNG

QUAY CỦA VẬT RẮN” vật lý lớp 12 ............................................................ 51

2.2.1. Bài tập về chuyển động quay của vật rắn................................................51

2.2.2. Bài tập về động năng và công của chuyển động quay của vật rắn..........52

2.3. Thiết kế tiến trình dạy học sử dụng bài tập vật lý theo quan điểm Giáo

dục STEM nhằm phát triển năng lực của học sinh............................................ 53

2.3.1. Phần thiết kế Sử dụng bài tập trong dạy học theo quan điểm giáo dục

STEM bài: “ Chuyển động quay của vật rắn” ...................................................53

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ..................................................................................61

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM......................................................62

3.1. Mục đích và nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm...................................... 62

3.2. Đối tượng và thời gian của thực nghiệm sư phạm. .................................... 62

3.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm........................................................... 62

3.4. phân tích và Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm................................. 63

3.4.1. Đánh giá định tính ...................................................................................63

3.4.2. Đánh giá định lượng ................................................................................64

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 .................................................................................. 70

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................71

TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................72

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

BTVL Bài tập vật lý

CHDCND Lào Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

ĐC Đối chứng

ĐS Đáp số

GDPT Giáo dục phổ thong

GQVĐ Giải quyết vấn đề

GV Giáo viên

HS Học sinh

PPDH Phương pháp dạy học

TBCN Tư bản chủ nghĩa

THPT Trung học phổ thông

TN Thực nghiệm

XHCN Xã hội chủ nghĩa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Bảng tần số suất kết quả bài kiểm tra 15 phút…………………...... 70

Bảng 3.2: Bảng tần suất kết quả bài kiểm tra 15 phút…………………........... 71

Bảng 3.3: Bảng kết quả các tham số thống kê bài kiểm tra 15 phút ................. 72

Bảng 3.4: Bảng tần số suất kết quả bài kiểm tra 45 phút…………………...... 74

Bảng 3.5: Bảng tần suất kết quả bài kiểm tra 45 phút…………………........... 75

Bảng 3.6: Bảng kết quả các tham số thống kê bài kiểm tra 45 phút ................. 76

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong năm gần đây, việc đổi mới giáo dục đã thu hút được sự quan tâm

của nhiều nhà khoa học và nhóm nghiên cứu trên thế giới, để góp phần công

nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân

Lào(CHDCND Lào) đòi hỏi ngành giáo dục phải đổi mới mạnh mẽ, sâu sắc và

toàn diện để đào tạo ra những con người có đầy đủ năng lực, kiến thức để đáp

ứng được yêu cầu của đất nước trong tình hình mới.

Hiện nay, chính phủ nước CHDCND Lào đã thiết lập tầm nhìn về việc

phát triển văn hoá-xã hội đến năm 2030 đó là “Nguồn nhân lực đã được phát

triển để đảm bảo chất lượng tương tự như các nước trong khu vực và quốc tế, là

năng lực sản xuất mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu sự phát triển nền kinh tế - xã hội

của nhà nước được tăng lên, giáo dục phổ thông của người dân Lào tốt nghiệp

trung học phổ thông, người dân Lào nhận được các dịch vụ y tế đồng đều chất

lượng và tuổi thọ trung bình là 75 tuổi” [26].

Dựa vào tâm nhìn và chiến lược trên, Bộ Giáo dục và Thể thao Lào đã

thành lập tầm nhìn đến năm 2030 là “ Đến năm 2030, mọi người dân lao nhận

được chất lượng giáo dục một cách công bằng để cung cấp cho họ được phát

triển bản thân như những công dân tốt của đất nước, có một đặc tính tốt, khoẻ

mạnh, kiến thức cao để phát triển bền vững quốc gia có thể liên kết với các

nước trong khu vực và quốc tế” và chiến lược phát triển giáo dục và thể thao

đến năm 2025 nhằm và tập trung vào 5 lĩnh vực như [26]:

 Cải thiện chất lượng của GDPT bên trong và bên ngoài nhà trường. 

Nâng cao chất lượng đào tạo và nâng cấp toàn diện các giáo viên.

 Xây dựng và phát triển lực lượng lao động phù hợp với nhu cầu sự phát

triển nền kinh tế và xã hội.

 Cải thiện hệ thống quản trị và quản lí giáo dục với một sự nhấn mạnh vào

việc phát triển năng lực của từng cấp người quản lí giáo dục và thể thao.