Rủi ro trong thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ ( L/C) tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Bình Thuận: Luận văn thạc sĩ tài chính ngân hàng / Võ Thành Nam ; Lê Thị Hiệp Thương người hướng dẫn khoa học

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

VÕ THÀNH NAM

RỦI RO TRONG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO

PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C) TẠI NGÂN

HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG

VIỆT NAM CHI NHÁNH BÌNH THUẬN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐẶNG VĂN DÂN

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

VÕ THÀNH NAM

RỦI RO TRONG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO

PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C) TẠI NGÂN

HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG

VIỆT NAM CHI NHÁNH BÌNH THUẬN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐẶNG VĂN DÂN

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 8 34 02 01

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ THỊ HIỆP THƢƠNG

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019

LỜI CẢM ƠN

Tôi gửi lời cảm ơn chân thành tới TS. Lê Thị Hiệp Thƣơng – ngƣời hƣớng

dẫn khoa học, các thầy cô giáo tại trƣờng Đại học Ngân hàng TP. HCM là những

ngƣời đã giúp đỡ, ủng hộ tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn.

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một

trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả

nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc

đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn

nguồn đầy đủ trong luận văn.

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................1

1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI......................................................................1

2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ...............................................................................1

3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU..................................................................................2

4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ...................................................2

5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................................2

6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU...............................................................................3

7. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI ................................................................................3

8. TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU ................................................3

CHƢƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ RỦI RO TRONG THANH TOÁN

QUỐC TẾ THEO PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ..........................5

1.1. Những vấn đề chung về phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ...................5

1.1.1. Khái niệm phƣơng thức tín dụng chứng từ ...............................................5

1.1.2. Quy trình thanh toán bằng phƣơng thức tín dụng chứng từ......................6

1.1.3. Đặc trƣng của phƣơng thức tín dụng chứng từ .........................................8

1.1.4. Ý nghĩa của phƣơng thức tín dụng chứng từ...........................................10

1.1.5. Các văn bản pháp lý điều chỉnh phƣơng thức tín dụng chứng từ ...........14

1.2. Rủi ro trong phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ của Ngân hàng

thƣơng mại ............................................................................................................17

1.2.1. Khái niệm rủi ro trong thanh toán quốc tế theo phƣơng thức tín dụng

chứng từ.............................................................................................................17

1.2.2. Các loại rủi ro trong thanh toán quốc tế theo phƣơng thức tín dụng

chứng từ.............................................................................................................18

1.2.3. Các nhân tố tác động đến rủi ro trong thanh toán quốc tế theo phƣơng

thức tín dụng chứng từ ......................................................................................24

1.2.4. Biểu hiện của rủi ro trong thanh toán theo phƣơng thức tín dụng chứng

từ. ...............................................................................................................26

1.2.5. Các chỉ tiêu phản ánh rủi ro trong thanh toán quốc tế theo phƣơng thức

tín dụng chứng từ. .............................................................................................27

1.2.6. Bài học kinh nghiệm từ những rủi ro trong thanh toán theo phƣơng thức

tín dụng chứng từ của các Ngân hàng thƣơng mại trên thế giới. ......................28

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1........................................................................................31

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN

QUỐC TẾ THEO PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN

HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH BÌNH THUẬN32

2.1. Tổng quan về hoạt động thanh toán quốc tế của Ngân hàng TMCP Ngoại

thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bình Thuận ..........................................................32

2.1.1. Sơ lƣợc về lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP

Ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bình Thuận ...........................................32

2.1.2. Hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt

Nam – Chi nhánh Bình Thuận ..........................................................................36

2.2. Thực trạng rủi ro trong thanh toán quốc tế theo phƣơng thức tín dụng chứng

từ tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bình Thuận........40

2.2.1. Kết quả hoạt động thanh toán quốc tế theo phƣơng thức tín dụng chứng từ

tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bình Thuận............40

2.2.2. Rủi ro trong phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ tại ngân hàng

TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam – chi nhánh Bình Thuận ................................43

2.3. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro trong thanh toán bằng L/C tại Ngân hàng TMCP

Ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bình Thuận ...............................................58

2.3.1. Nguyên nhân khách quan......................................................................58

2.3.2. Nguyên nhân chủ quan của ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam

– Chi nhánh Bình Thuận ...................................................................................61

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2........................................................................................63

CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP HẠN CHẾ VÀ PHÒNG NGỪA RỦI RO TRONG

THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ

TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH

BÌNH THUẬN .........................................................................................................64

3.1. Xu hƣớng phát triển của việc sử dụng phƣơng thức thanh toán tín dụng

chứng từ.................................................................................................................64

3.2. Định hƣớng phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP

Ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Bình Thuận ...............................................64

3.3. Các giải pháp hạn chế và phòng ngừa rủi ro trong thanh toán quốc tế theo

phƣơng thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam –

Chi nhánh Bình Thuận ..........................................................................................66

3.3.1. Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực thanh toán tín dụng chứng từ........66

3.3.2. Nâng cao chất lƣợng công tác thẩm định..............................................67

3.3.3. Giải pháp xây dựng chiến lƣợc khách hàng..........................................70

3.4. Một số kiến nghị.............................................................................................71

3.4.1. Kiến nghị đối với ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam.............71

3.4.2. Kiến nghị đối với Chính phủ.................................................................73

3.4.3. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nƣớc ...............................................74

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3........................................................................................76

KẾT LUẬN..............................................................................................................77

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................78

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT CHỮ VIẾT TẮT NGUYÊN NGHĨA

1 BCT Bộ chứng từ

2 L/C Letter of Credit – Thƣ tín dụng

3 Vietcombank Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam

4 NTH Ngƣời thụ hƣởng

5 TT TTTM Trung tâm Tài trợ thƣơng mại

6 TTQT Thanh toán quốc tế

7 NK Nhập khẩu

8 XK Xuất khẩu

9 XNK Xuất nhập khẩu