Rủi ro trong đầu tư cổ phiếu từ phía nhà môi giới - những vấn đề đặt ra đối với nhà đầu tư

( Soil (76) - 2009 ) NGHICN CU'U - TRAO 06l

Rui ro trong dau tif co phieu tuf phia

nha moi gidi - ^ .J I

/v^

NH0NG VAN DE DAT RA VOfI NHA DAU Ttf

ihliAi tl 1 fit)J I.-.

. 1. ' PGS. TS. Dinh Van Sdn"*

-m-^dit tit la hogt dgng bd vdn vdo mgl (inh vitc ndo dd de nhdm dgt dttge mgl hodc mgl sdmuc tiiu dd

^^ mdinli. Tuy theo cdc mgc lieu khdc nhau ddu lit citng tttifng tdig bao gdm nhieu U>gi ddu lit khdc nhau

M-^ nhit: Ddu litvi mgc lieu lifi nhudn vd ddu litkhdng vi muc lieu hfi nhugn, ddu litciui chinh phit

(ddu tit cong) vd ddu lit cita lit nhdn, ddu lUclio lieu dung vd ddu lit cho sdn xudt kinh doanh...Trong ddu

tit, lgi ich vd nii ro Id 2 chi lieu ldi ehinh gid vai tro cd y nghia quyei dinh tnmg viic htci chgn vd quyet

dinh ddu M. Tren lid trttifng chung khodn, ddu tttchidig khodn noi chung vd ddu tit cd phieu ndi rieng

Id mgt logi hogt dgng ddu tit vi mgc tieu lgi nhugn.

Dau lUed phidu la mdt hinh

thi/c dau lU dUde danh gid cd

nhieu ldi ich. Dd la, nhd dau IU

dupc cdng ly cd phan chia ldi

nhudn gpi la cd li/c, dUdc hudng

ldi vdn khi cd phid'u Idn gid, cd

the dd dang tbu hdi vdn dau lU

bang cdch dem ban chiing udn

thj uudng chi/ng khodn

(TTCK)...Tuy nhidn, TTCK

khdng phai ludn la manh dal mau

md dem Iai Idi nhuan vd hdn nt/a

la sidu ldi nhuan. Dau tU chi/ng

khodn ciing cd nhieu riii ro liem

an nhu riii ro ve tbu nhap, rui ro

mat kha ndng thanh todn, nii ro

hdi doai, riii ro Idi suat.. Mdi hinh

thi/c dau tUchi/ng khodn va trdn

cac thj uudng dau IU khdc nhau

cd the mang dd'n nhi/ng ldi ich va

riii ro tiem d'n khdc nhau. Xet

theo tidu thufc thdi gian dau tU, cd

hai hinh thi/c dau tu chufng khodn:

dau tu ngdn han va dau tU ddi

ban. Hoat dpng dau tUnay cd the

dUdc thi/c hidn trdn TTCK tap

trung hodc phi tap trung (OTC).

Tht/c te d Viet Nam Uong

thdi gian qua, TTCK dang ndng

* Dgi hgc Thugng mgi

ldn ti/ng ngdy li/ng gid. nhu cau

dau lUcd phieu ngay cang ldn, sd

nha dau IU ngdy cang ldng nhanh.

Song phan ldn cdc nha dau IU

Vidt Nam deu hudng ddn boat

ddng dau lU ngdn han nhdm tbu

ldi nhuan li/sU ldng gid cd phid'u.

NhUng lieu gid cd phidu cd ldng

hay khdng? Tra Idi cau hdi nay

that vd ciing khd ngay vdi ca

nhi/ng nha dau IU "ldo luydn",

nhi/ng nha mdi gidi tdn tudi, da

cd nhieu ndm kinh nghidm, bdi

vide dubao, tien lieu la cdng vide

hd't si/c phiic lap va khd khdn.

Neu nha dau tU khdng cd sU h'nh

lao hdp ly, khdng biel lU bao vd

minh Uong dau IU thi cd khi "ldi

ba'l cap bai", rui ro trong dilu lU

ludn rinh rap va cd llic xay ra bat

c(i\uc nao.

Cd nhieu nguydn nhan dan

dd'n nhOfng lui ro trong dau IU

chi/ng khoan nhU sU tbidu hieu

bidt cua nhd dau tU, sU thay ddi

cila mdi irUdng kinh doanh, sif

thua Id hay mat kha ndng thanh

lodn cua cac td chdc phdt hanh

chiirng khoan, tham chi do sUyd'u

kdm ve trinh dp chuydn mdn

nghidp vu, ky nang phan lich

chu'ng khodn va sU vi pham dao

di/c kinh doanh cila dpi ngu cdc

nha mdi gidi ... Trong pham vi

bdi vidt ndy tdc gia chi dd cap

de'n nhi/ng rui ro cd the xay ra ddi

vdi nha dau lU cd phid'u do boat

ddng mdi gidi chi/ng khodn vd

nhi/ng van de can quan lam de

ngdn ngifa, ban chd' riii ro.

Rui ro trong dIu tUcd phieu vol

nhufng nguyen nhan tiT phi'a

ngUcfi mdi gidi chiifng khoan

Khdc vdi vide mua ban udn

cae thj uudng hang boa ihdng

thifdng, ngUdi mua va ban thudng

tri/c tidp gdp nhau de thUdng

lUdng ve cdc dieu kidn mua bdn,

Irdn thj trUdng chufng khoan lap

trung, theo nguydn tdc hoat ddng

cila ibj uudng, vide mua bdn

khdng the tliUc hidn tn/c tid'p git/a

ngUdi mua, ngUdi bdn ma bdt

budc phai tiidng qua cac cdng ly

mdi gidi. Ngay ca trdn thj UUdng

OTC, do chifng khodn ndi chung,

cd phid'u ndi ridng la nhi/ng hang

hod "dac bidt" ndn vide mua phai

chi/ng khodn "gia", nhi/ng chiing

Tap chf nghien cdu Tdi chfnh ke'todn <45)