Quản lý tín dụng chính sách tại Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

––––––––––––––––––––––

TRỊNH HỮU NGỌC NAM

QUẢN LÝ TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH TẠI NGÂN HÀNG

CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN LỤC NAM

TỈNH BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

––––––––––––––––––––––

TRỊNH HỮU NGỌC NAM

QUẢN LÝ TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH TẠI NGÂN HÀNG

CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN LỤC NAM

TỈNH BẮC GIANG

Ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Lan Anh

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan nội dung của luận văn “Quản lý tín dụng chính sách

tại ngân hàng chính sách xã hội huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang” là công

trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của Tiến sĩ

Nguyễn Thị Lan Anh. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài là trung

thực và chưa công bố bất kỳ dưới hình thức nào trước đây. Những số liệu

phục vụ cho việc phân tích, đánh giá được tác giả thu thập trong quá trình

nghiên cứu.

Ngoài ra trong luận văn còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như

số liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích

nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày 22 tháng 05 năm 2020

Tác giả luận văn

Trịnh Hữu Ngọc Nam

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này tôi đã nhận được sự hướng dẫn rất tận tình

của Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Anh cùng với những ý kiến đóng góp quý báu để

tôi hoàn thành luận văn của mình.

Ngoài ra, tôi cũng gửi lời cảm ơn đến Ban Giám Hiệu, các thầy, cô trong

Trường, phòng Đào tạo - bộ phận sau đại học trường Đại học Kinh tế & Quản trị

kinh doanh đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong suốt quá trình học tập tại trường.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn tới lãnh đạo, anh chị em tại Ngân hàng

Chính sách xã hội huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang đã tận tình giúp đỡ trong

quá trình hoàn thành luận văn của mình.

Xin cảm ơn sự động viên, hỗ trợ của gia đình, đồng nghiệp và bạn bè

đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn./.

Thái Nguyên, ngày 22 tháng 5 năm 2020

Tác giả luận văn

Trịnh Hữu Ngọc Nam

iii

MỤC LỤC

Trang

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. vi

DANH MỤC BẢNG....................................................................................... vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ................................................................. ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài...................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Những đóng góp mới của luận văn ............................................................... 3

5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÍN

DỤNG CHÍNH SÁCH TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI........ 5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chính sách tại Ngân hàng Chính sách xã hội ..... 5

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò tín dụng chính sách................................... 5

1.1.2. Khái niệm, mục tiêu về quản lý tín dụng chính sách............................ 12

1.1.3. Nội dung quản lý tín dụng chính sách................................................... 14

1.1.4. Nhân tố tác động đến công tác quản lý tín dụng chính sách................. 19

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý tín dụng chính sách tại Ngân hàng Chính

sách xã hội....................................................................................................... 22

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý tín dụng chính sách của một số Ngân hàng

Chính sách xã hội trong nước. ........................................................................ 22

1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra đối với Ngân hàng Chính sách xã hội

huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang..................................................................... 26

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 28

iv

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 28

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 28

2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu................................................................ 28

2.2.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu ................................................ 30

2.2.3. Phương pháp phân tích.......................................................................... 30

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 31

2.3.1. Về hiệu quả kinh tế ............................................................................... 31

2.3.2. Về hiệu quả xã hội................................................................................. 33

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH

TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN LỤC NAM.......... 36

3.1. Tình hình hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Lục Nam..... 36

3.1.1. Khái quát về Ngân hàng chính sách xã hội huyện Lục Nam................ 36

3.1.2.Tình hình nguồn vốn của Ngân hàng CSXH huyện Lục Nam .............. 38

3.1.3. Tình hình cho vay tín dụng chính sách tại Ngân hàng CSXH

huyện Lục Nam.............................................................................................. 41

3.1.4. Các Chương trình tín dụng chính sách của Ngân hàng CSXH

huyện Lục Nam.............................................................................................. 45

3.2. Thực trạng quản lý tín dụng chính sách tại Ngân hàng chính sách xã

hội huyện Lục Nam......................................................................................... 47

3.2.1. Lập kế hoạch tín dụng chính sách......................................................... 47

3.2.2. Triển khai và thực hiện hoạt động tín dụng chính sách ........................ 53

3.2.3. Công tác kiểm tra, giám sát hoạt động tín dụng chính sách tại

NHCSXH huyện Lục Nam.............................................................................. 65

3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tín dụng chính sách tại Ngân

hàng Chinh sách xã hội huyện Lục Nam. ....................................................... 68

3.3.1. Nhân tố khách quan............................................................................... 68

3.3.2. Nhân tố chủ quan .................................................................................. 71

v

3.4. Đánh giá chung về công tác quản lý tín dụng chính sách tại Ngân

hàng chính sách xã hội huyện Lục Nam ......................................................... 75

3.4.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 75

3.4.2. Những tồn tại, hạn chế .......................................................................... 75

3.4.3. Nguyên nhân tồn tại, hạn chế................................................................ 77

Chương 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÍN DỤNG

CHÍNH SÁCH TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN

LỤC NAM...................................................................................................... 79

4.1. Quan điểm, phương hướng, mục tiêu chính sách tín dụng và quản lý

tín dụng của Ngân hàng CSXH huyện Lục Nam trong thời gian tới.............. 79

4.1.1. Quan điểm ............................................................................................. 79

4.1.2. Phương hướng....................................................................................... 80

4.1.3. Mục tiêu................................................................................................. 80

4.2. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý tín dụng chính sách tại Ngân

hàng chính sách xã hội huyện Lục Nam ......................................................... 81

4.2.1. Hoàn thiện công tác lập kế hoạch hoạt động tín dụng chính sách từ

NHCSXH huyện Lục Nam.............................................................................. 81

4.2.2. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến chính sách tín dụng ........... 82

4.2.3. Hoàn thiện tổ chức mạng lưới hoạt động và cho vay qua ủy thác........ 83

4.2.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý tín

dụng chính sách.............................................................................................. 85

4.2.5. Tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát sử dụng vốn vay ................. 87

KẾT LUẬN.................................................................................................... 91

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 93

PHỤ LỤC....................................................................................................... 94

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Giải thích

CSXH Chính sách Xã hội

ĐVT Đơn vị tính

HĐQT Hội đồng quản trị

HSSV Học sinh sinh viên

HTX Hợp tác xã

IMF Quỹ tiền tệ thế giới

KT-XH Kinh tế - Xã hội

NHCSXH Ngân hàng Chính sách Xã hội

NHNN Ngân hàng Nhà nước

NHNo và PTNT Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn

NHPVNg Ngân hàng phục vụ người nghèo

NHTM Ngân hàng thương mại

NLFC Tổ chức Tài chính dân sinh quốc gia Nhật Bản

NSĐP Ngân sách địa phương

SXKD Sản xuất kinh doanh

TCTD Tổ chức tín dụng

TCVM Tài chính vi mô

Tổ TK&VV Tổ tiết kiệm và vay vốn

Trđ Triệu đồng

TTCN Tiểu thủ công nghiệp

UBND Ủy ban Nhân dân

WB Ngân hàng Thế giới

XĐGN Xóa đói giảm nghèo

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Nguồn vốn của NHCSXH huyện Lục Nam trong 3 năm, .......... 39

Bảng 3.2: Tình hình cho vay tín dụng chính sách qua 3 năm 2017-2019... 41

Bảng 3.3: Hiệu quả cho vay vốn tín dụng chính sách................................. 42

Bảng 3.4: Chất lượng nợ vay của NHCSXH huyện Lục Nam.................... 43

Bảng 3.5: Nợ quá hạn và nguyên nhân nợ quá hạn..................................... 44

Bảng 3.6: Một số chương trình tín dụng của NHCSXH huyện Lục Nam

năm 2019..................................................................................... 45

Bảng 3.7: Tình hình dư nợ phân theo chương trình tín dụng...................... 46

Bảng 3.8: Xây dựng kế hoạch tín dụng của NHCSXH............................... 49

Bảng 3.9: Kế hoạch huy động nguồn vốn của NHCSXH huyện Lục

Nam giai đoạn 2017-2019........................................................... 51

Bảng 3.10: Đánh giá của các cán bộ ngân hàng về hoạt động xây dựng

kế hoạch tín dụng tại NHCSXH huyện Lục Nam ...................... 52

Bảng 3.11: Công tác tuyên truyền của NHCSXH huyện Lục Nam.............. 54

Bảng 3.12: Mạng lưới tín dụng chính sách huyện Lục Nam ........................ 55

Bảng 3.13: Kết quả cho vay tại NHCSXH huyện Lục Nam......................... 56

Bảng 3.14: Dư nợ cho vay tại NHCSXH huyện Lục Nam ........................... 57

Bảng 3.15: Cho vay ủy thác qua các tổ chức chính trị- xã hội ..................... 58

Bảng 3.16: Phân loại dư nợ theo thời gian cho vay của NHCSXH .............. 59

Bảng 3.17: Doanh số thu nợ tại NHCSXH huyện Lục Nam............................. 60

Bảng 3.18: Tình hình nợ quá hạn tại NHCSXH huyện Lục Nam................. 61

Bảng 3.19: Kết quả xử lý rủi ro tại NHCSXH huyện Lục Nam ................... 62

Bảng 3.20: Đánh giá của các hộ được vay vốn tín dụng tại NHCSXH

huyện Lục Nam........................................................................... 64

Bảng 3.21: Kiểm tra tình hình sử dụng tín dụng chính sách tại NHCSXH

huyện Lục Nam........................................................................... 65

viii

Bảng 3.22: Đánh giá của cán bộ ngân hàng về việc kiểm tra, giám sát

hoạt động tín dụng chính sách tại NHCSXH huyện Lục Nam... 67

Bảng 3.23: Đánh giá của cán bộ NHCSXH về điều kiện tự nhiên ảnh

hưởng tới quản lý tín dụng đối với hộ nghèo trên địa bàn ......... 68

Bảng 3.24: Đánh giá của cán bộ về chính sách nhà nước ảnh hưởng tới

quản lý tín dụng chính sách ........................................................ 69

Bảng 3.25: Đánh giá của cán bộ ngân hàng về yếu tố bản thân hộ nghèo

ảnh hưởng tới hoạt động quản lý tín dụng của ngân hàng.......... 70

Bảng 3.26: Đánh giá về chiến lược hoạt động của Ngân hàng ..................... 71

Bảng 3.27: Đánh giá của cán bộ ngân hàng CSXH huyện Lục Nam về cơ

sở vật chất kỹ thuật ..................................................................... 72

Bảng 3.28: Đánh giá của các hộ được vay vốn tại NHCSXH huyện Lục

Nam về phẩm chất, trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ ngân hàng... 74

ix

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ

Hình 3.1. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Lục Nam ...... 38

Hình 3.2. Nguồn vốn hoạt động qua 3 năm 2017-2019.................................. 39

Hình 3.3. Cơ cấu nguồn vốn năm 2019 .......................................................... 40

Hình 3.4. So sánh nhu cầu vay vốn thực tế và kế hoạch cho vay vốn đối

huyện Lục Nam giai đoạn 2017-2019............................................................. 48