quản lý mạng lưới điện nông thôn ở Hà Tây

PhÇn më ®Çu

Nh÷ng n¨m qua, khi mµ c¸c ®¬n vÞ ngµnh §iÖn cha thÓ ®¸p øng ®îc yªu

cÇu b¸n ®iÖn trùc tiÕp ®Õn tõng hé d©n n«ng th«n th× hÇu nh ë ®Þa ph¬ng nµo

còng h×nh thµnh nh÷ng m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n gåm: HTX dÞch vô

n«ng nghiÖp tæng hîp, c¸c ban qu¶n lý ®iÖn (cÊp tØnh, huyÖn, x·, th«n), c«ng

ty ®iÖn níc, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp t nh©n, ®¹i lý b¸n lÎ ®iÖn, cai thÇu,

tæ ®iÖn tù qu¶n...

Tuy nhiªn do tån t¹i nhiÒu d¹ng m« h×nh, l¹i thiÕu sù qu¶n lý gi¸m s¸t

cu¶ c¬ quan chøc n¨ng nªn thÞ trêng ®iÖn khu vùc n«ng th«n cßn nhiÒu bÊt

cËp. Líi ®iÖn cò n¸t kh«ng ®îc ®Çu t n©ng cÊp, söa ch÷a, c¶i t¹o, chÊt lîng

®iÖn n¨ng kh«ng ®¶m b¶o: lùc lîng qu¶n lý, vËn hµnh ®«ng, l¹i kh«ng ®îc ®µo

t¹o, h¹ch to¸n thu chi tµi chÝnh kh«ng râ rµng, minh b¹ch... vµ ®ã lµ nguyªn

nh©n kh«ng thèng nhÊt ®îc gi¸ thµnh mét KWh ®iÖn t¹i khu vùc n«ng th«n.

HiÖn t¹i trªn ®Þa bµn c¶ níc cßn 202 x· cã gi¸ ®iÖn cao h¬n gi¸ trÇn, h¬n 5500

hé d©n khu vùc n«ng th«n vÉn ph¶i tr¶ tiÒn ®iÖn lín h¬n gi¸ quy ®Þnh cña

chÝnh phñ (>700®/kwh). C¸ biÖt cã x· gi¸ ®iÖn cßn cao tíi 1800®-2000®/kwh,

g©y bøc xóc trong kh¸ch hµng dïng ®iÖn.

Hiện nay, vấn đề quản lý kinh doanh điện nông thôn ở nhiều tỉnh,

nhiều địa phương còn bất cập, mỗi nơi làm một kiểu, không theo một quy

định pháp luật nào, gây thiệt hại đến người dân dùng điện: giá điện quá cao,

sử dụng điện không an toàn, lưới điện xuống cấp nhanh chóng. Trước thực

trạng đó, Bộ Công nghiệp yêu cầu các tỉnh cùng Tổng công ty điện lực Việt

Nam thực hiện và triển khai “Đề án mô hình tổ chức và quản lý điện nông

thôn" theo pháp luật.

Lµ mét tØnh n»m s¸t cöa ngâ thñ ®«, Hµ T©y ®ang ngµy cµng thay ®æi vÒ

mäi mÆt, trong ®ã cã ngµnh ®iÖn, cô thÓ lµ ®iÖn lùc Hµ T©y. Trong nh÷ng n¨m

võa qua hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña §iÖn lùc Hµ T©y lµ rÊt tèt, lu«n

1

hoµn thµnh c¸c chØ tiªu mµ C«ng ty §iÖn lùc I giao cho. Tuy nhiªn, còng nh

nhiÒu tØnh kh¸c trong c¶ níc, vÊn ®Ò qu¶n lý m¹ng líi ®iÖn n«ng th«n cña

§iÖn lùc Hµ T©y vÉn cã mét sè bÊt cËp.Sau khi ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh

45N§-CP, tØnh Hµ T©y ®· nhanh chãng ¸p dông vµ lµ mét trong nh÷ng tØnh

hoµn thµnh chuyÓn ®æi sím nhÊt trong c¶ níc (hoµn thµnh sím h¬n kÕ ho¹ch 6

th¸ng). Tuy nhiªn ®Ó cã thÓ gi÷ ®îc kÕt qu¶ ban ®Çu vµ tiÕp tôc ®a ho¹t ®éng

qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n vµo nÒ nÕp th× Hµ T©y ®Æc biÖt lµ ®iÖn lùc Hµ T©y cÇn

kh¾c phôc mét sè khã kh¨n ph¸t sinh sau qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi. Qua mét thêi

gian thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i §iÖn lùc Hµ T©y, em xin m¹nh d¹n ph©n tÝch vµ

®a ra mét sè kiÕn nghÞ vÒ m« h×nh qu¶n lý m¹ng líi ®iÖn n«ng th«n ë Hµ T©y.

Ch¬ng i:C¬ së lý luËn

2

I. Kh¸i niÖm chung vÒ m¹ng vµ hÖ thèng ®iÖn, tiªu chuÈn cña m¹ng líi

®iÖn n«ng th«n

1. HÖ thèng ®iÖn, m¹ng ®iÖn

§iÖn n¨ng lµ d¹ng n¨ng lîng ®îc sö dông réng r·i nhÊt trong tÊt c¶ c¸c lÜnh

vùc ho¹t ®éng kinh tÕ vµ ®êi sèng cña con ngêi.

§iÖn n¨ng ®îc s¶n xuÊt trong c¸c nhµ m¸y ®iÖn. C¨n cø nguån n¨ng lîng s¬

cÊp dïng ®Ó s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng, c¸c nhµ m¸y ®iÖn ®îc ph©n thµnh c¸c nhµ

m¸y nhiÖt ®iÖn, thuû ®iÖn vµ ®iÖn nguyªn tö. Nguån n¨ng lîng s¬ cÊp dïng

trong c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn lµ nhiªn liÖu h÷u c¬ (than, dÇu, khÝ), trong c¸c

nhµ m¸y thuû ®iÖn lµ søc níc, trong c¸c nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö lµ n¨ng lîng

h¹t nh©n.

Ngoµi c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, thuû ®iÖn vµ ®iÖn nguyªn tö cßn cã c¸c nhµ

m¸y ®iÖn kh¸c (n¨ng lîng s¬ cÊp lµ mÆt trêi, giã, ®Þa nhiÖt, thuû triÒu…). C«ng

suÊt cña c¸c nhµ m¸y ®iÖn nµy kh«ng lín.

PhÇn ®iÖn cña c¸c nhµ m¸y ®iÖn cã c¸c thiÕt bÞ chÝnh vµ phô. C¸c thiÕt bÞ

chÝnh lµ: c¸c m¸y ph¸t ®iÖn ®ång bé, c¸c hÖ thèng thanh gãp, c¸c thiÕt bÞ ®ãng

c¾t, c¸c dao c¸ch ly vµ c¸c thiÕt bÞ tù dïng. C¸c thiÕt bÞ chÝnh ®îc dïng ®Ó s¶n

xuÊt vµ ph©n phèi ®iÖn n¨ng, ®ãng vµ c¾t c¸c m¹ch ®iÖn v.v… C¸c thiÕt bÞ phô

®îc sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®o lêng, ph¸t tÝn hiÖu, b¶o vÖ, tù ®éng

v.v…

HÖ thèng ®iÖn gåm cã c¸c nhµ m¸y ®iÖn, c¸c m¹ng ®iÖn vµ c¸c hé tiªu dïng

®iÖn, ®îc liªn kÕt víi nhau thµnh mét hÖ thèng ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,

truyÒn t¶i, ph©n phèi vµ tiªu thô ®iÖn n¨ng.

HÖ thèng ®iÖn lµ mét phÇn cña hÖ thèng n¨ng lîng. HÖ thèng n¨ng lîng gåm

cã hÖ thèng ®iÖn vµ hÖ thèng nhiÖt.

M¹ng ®iÖn lµ mét tËp hîp gåm cã c¸c tr¹m biÕn ¸p, tr¹m ®ãng c¾t, c¸c ®êng

d©y trªn kh«ng vµ c¸c ®êng d©y c¸p. M¹ng ®iÖn ®îc dïng ®Ó truyÒn t¶i vµ

ph©n phèi ®iÖn n¨ng tõ c¸c nhµ m¸y ®iÖn ®Õn c¸c hé tiªu dïng. §êng d©y

truyÒn t¶i cã ®iÖn ¸p lín h¬n 1kV lµ ®êng d©y ®iÖn ¸p cao. §êng d©y cã ®iÖn

¸p nhá h¬n 1kV lµ ®êng d©y ®iÖn ¸p thÊp.

Nh vËy m¹ng líi ®iÖn n«ng th«n lµ tËp hîp c¸c tr¹m biÕn ¸p, tr¹m ®ãng c¾t,

c¸c ®êng d©y trªn kh«ng vµ c¸c ®êng d©y c¸p. Nã cã nhiÖm vô truyÒn t¶i

®iÖn n¨ng tõ c¸c nhµ m¸y ®iÖn ®Õn c¸c hé d©n n«ng th«n.

3

2. ChØ tiªu thiÕt kÕ líi ®iÖn n«ng th«n ë ViÖt Nam

- Tû lÖ sè ®îc cÊp ®iÖn

T¹i nh÷ng x· sÏ thùc hiÖn viÖc cÊp ®iÖn, chØ tiªu vÒ tû lÖ sè hé ®îc cÊp ®iÖn líi

®îc x¸c ®Þnh trªn môc tiªu chung cña toµn quèc vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Ó

thùc hiÖn. ChØ tiªu nµy còng kh¸c nhau ®èi víi c¸c x· cã ®Æc ®iÓm kh¸c nhau,

cô thÓ:

Lo¹i x· Giai ®o¹n

1996-2000

Giai ®o¹n

2000-2010

MËt ®é d©n c cao

(trªn120 ngêi/km2

)

80% Trªn 90%

MËt ®ä d©n c thÊp (díi

120 ngêi/km2

)

50-60% Trªn 80%

ë ®©y ta kh«ng chia lo¹i x· theo khu vùc miÒn nói hay ®ång b»ng mµ ph©n

lo¹i c¸c x· theo mËt ®é d©n sè bëi ë n«ng th«n ViÖt Nam, mËt ®é d©n sè còng

ph¶n ¸nh sè d©n - ®Þa h×nh – h×nh thÓ bè trÝ d©n c vµ chÝnh nã còng ph¶n ¸nh

®Õn tæng møc ®Çu t cÇn thiÕt cho viÖc phñ ®iÖn

- Møc ®é dù phßng t¬ng lai

ViÖc x¸c ®Þnh møc ®é dù phßng cho t¬ng lai cña líi ®iÖn ®îc x©y sÏ dùa trªn

nhu cÇu phô t¶i dù kiÕn vµ quan ®iÓm cña nhµ thiÕt kÕ trong lÜnh vùc kinh tÕ

– kü thuËt cña líi ®iÖn.

HiÖn nay ®Þnh møc tiªu thô cho nhu cÇu gia dông trªn ph¹m vi toµn quèc ®îc

dù b¸o nh sau:

STT Khu vùc §Õn n¨m 2000 2001-2005

Kwh/hé/n¨m W/hé Kwh/hé/n¨m W/hé

1 ThÞ x· 540 300 900 500

2 ThÞ trÊn, huyÖn lþ 400 240 650 400

3 N«ng th«n ®ång b»ng 300 200 500 330

4 N«ng th«n trung du 220 180 360 300

5 N«ng th«n miÒn nói 160 150 275 250

4

6 Thµnh phè c«ng nghiÖp 900 600 1600 900

- §é tin cËy cung cÊp ®iÖn

TÝnh chÊt ®Æc thï cña hé phô t¶i n«ng th«n ë c¸c x· chñ yÕu lµ ¸nh s¸ng sinh

ho¹t, do ®ã trêng hîp mÊt ®iÖn kh«ng g©y thiÖt h¹i nghiªm träng vÒ kinh tÕ,

trõ mét sè trêng hîp ®Æc biÖt khi ë thêi kú b¬m tíi tiªu. ChÝnh v× lý do ®ã mµ

hé phô t¶i n«ng th«n ®îc xÕp lµ hé phô t¶i lo¹i 3.

- ChÊt lîng ®iÖn n¨ng cung cÊp.

Tu©n thñ theo c¸c quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn kü thuËt c¬ b¶n trong viÖc cung øng

vµ sö dông ®iÖn.

- Gi¸ b¸n ®iÖn: V× kinh doanh ®iÖn ë níc ta kh«ng chØ nh»m móc ®Ých lîi

nhuËn mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o nhiÒu môc tiªu kh¸c ®ã lµ c¸c môc tiªu c«ng

b»ng, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n«ng th«n. ChÝnh v× vËy tiªu chuÈn gi¸ ®iÖn lµ

v« cïng quan träng.

II. T¹i sao ph¶i chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n hiÖn nay

- §iÖn n«ng th«n kh«ng nh÷ng chØ ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ mµ nã

cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng x· héi. §Çu t ph¸t triÓn ®iÖn n«ng

th«n thuéc lo¹i ®Çu t kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi cã hiÖu qu¶ vÒ mÆt chÝnh

trÞ-an ninh, v¨n ho¸, x· héi, t¹o tiÒn ®Ò ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nhng vÒ mÆt tµi

chÝnh kh«ng cã kh¶ n¨ng hoµn vèn ®Çu t.

- ThÕ nhng dêng nh m¹ng líi ®iÖn n«ng th«n vÉn cha t¬ng xøng víi tÇm

quan träng cña nã.

+Líi ®iÖn n«ng th«n phÇn lín cò n¸t, ch¾p v¸ vµ kh«ng ®¶m b¶o tiªu

chuÈn kü thuËt – kinh doanh, ®Æc biÖt lµ líi ®iÖn h¹ ¸p (gåm ®êng trôc,

nh¸nh rÏ vµo hé d©n, c«ng t¬, trang thiÕt bÞ ®ãng c¾t vµ b¶o vÖ), dÉn ®Õn vËn

hµnh kÐm an toµn, tæn thÊt ®iÖn n¨ng t¨ng cao.

+Tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n rÊt phøc t¹p: HTX (Ban qu¶n lý ®iÖn

HTX), chÝnh quyÒn th«n xãm trùc tiÕp qu¶n lý, t nhËn thÇu trung gian cña

UBND x· vµ c¸c HTX b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n. §a sè c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn

n«ng th«n ë c¸c x·, thÞ trÊn cha ®¨ng ký vµ cha ®îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng,

cha cã ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n kinh doanh b¸n ®iÖn ®Õn hé d©n. §Æc biÖt 2 h×nh

thøc kh«ng hîp ph¸p lµ UBND x· b¸n ®iÖn vµ h×nh thøc kho¸n thÇu l¹i lµ 2

h×nh thøc phæ biÕn réng r·i nhÊt

5

+PhÇn lín c¸c Tæ chøc qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n cha ký hîp ®ång b¸n

®iÖn ®Õn hé sö dông ®iÖn hoÆc ®Õn nay kh«ng cßn phï hîp víi quy ®Þnh cña

Bé C«ng nghiÖp. ViÖc më sæ s¸ch theo dâi h¹ch to¸n kinh doanh b¸n ®iÖn cña

c¸c tæ chøc qu¶n lý b¸n ®iÖn cßn s¬ sµi. §éi ngò thî ®iÖn ®«ng vÒ sè lîng nh￾ng nghiÖp vô chuyªn m«n cßn h¹n chÕ vµ cha thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cñ nhµ

níc nªn hiÖu qu¶ qu¶n lý nhiÒu n¬i cßn thÊp,dÔ ph¸t sinh tiªu cùc vµ vi ph¹m.

+PhÇn lín c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn cha thùc hiÖn h¹ch to¸n ®óng ®ñ vµ

c«ng khai kÕt qu¶ kinh doanh b¸n ®iÖn ®Õn c¸c hé d©n lµm cho c«ng t¸c qu¶n

lý ®iÖn n«ng th«n cßn nhiÒu bÊt cËp vµ g©y bÊt b×nh trong nh©n d©n. Gi¸ ®iÖn

sinh ho¹t cña c¸c hé d©n n«ng th«n lung tung kh«ng kiÓm so¸t ®îc. §iÒu nµy

¶nh hëng rÊt lín ®Õn vÊn ®Ò chÝnh trÞ, ®Õn môc tiªu c«ng b»ng gi÷a thµnh thÞ

vµ n«ng th«n

- Tríc t×nh h×nh trªn c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®· nghiªn cøu thÝ ®iÓm gióp

ChÝnh phñ ®a ra NghÞ ®Þnh 45N§-CP cña ChÝnh phñ ban hµnh ngµy 16/8/2001

vÒ chuyÓn ®æi m« h×nh qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n víi 4 môc tiªu chÝnh

§a ho¹t ®éng qu¶n lý ®iÖn n«ng th«n vµo khu«n khæ ph¸p luËt víi 5 m« h×nh

chÝnh

§¶m b¶o quyÒn lîi hîp ph¸p cña ngêi b¸n ®iÖn

§¶m b¶o quyÒn lîi hîp ph¸p cña ngêi mua ®iÖn

§¶m b¶o c«ng b»ng gi÷a Thµnh phè vµ N«ng th«n víi gi¸ ®iÖn ë n«ng th«n t-

¬ng ®¬ng víi gi¸ ®iÖn ë thµnh phè (Møc gi¸ trÇn lµ 700 ®/kWh)

III. Néi dung nghÞ ®Þnh 45 CP cña chÝnh phñ

§iÒu 1. §iÖn n¨ng lµ hµng ho¸ ®Æc biÖt. Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý c¸c ho¹t

®éng ®iÖn lùc vµ sö dông ®iÖn trong ph¹m vi c¶ níc b»ng ph¸p luËt, chÝnh

s¸ch, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®iÖn lùc. S¶n xuÊt kinh doanh ®iÖn lµ

ngµnh nghÒ kinh doanh cã ®iÒu kiÖn.

§iÒu 2. NghÞ ®Þnh nµy quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng ®iÖn lùc vµ sö dông ®iÖn ®îc ¸p

dông cho mäi tæ chøc, c¸ nh©n trong níc vµ níc ngoµi t¹i níc Céng hoµ x· héi

chñ nghÜa ViÖt Nam, trö trêng hîp ®iÒu íc quèc tÕ mµ níc céng hoµ x· héi

chñ nghÜa ViÖt Nam ký kÕt hoÆc tham gia cã quy ®Þnh kh¸c.

§iÒu 3.

6

1. Tæ chøc, c¸ nh©n ho¹t ®éng ®iÖn lùc trong c¸c lÜnh vùc sau ph¶i cã giÊy

phÐp ho¹t ®éng ®iÖn lùc:

a) T vÊn lËp quy ho¹ch, thiÕt kÕ c«ng tr×nh ®iÖn;

b) S¶n xuÊt, truyÒn t¶i, ph©n phèi, kinh doanh vµ cung øng ®iÖn.

2. C¬ quan cã thÈm quyÒn cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng ®iÖn lùc ®îc quy ®Þnh nh

sau:

a) Bé c«ng nghiÖp cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng ®iÖn lùc cho:

- C¸c tæ chøc ho¹t ®éng t vÊn quy ho¹ch, thiÕt kÕ, gi¸m s¸t vµ c¸c h×nh thøc

t vÊn kh¸c ®èi víi c¸c dù ¸n, c«ng tr×nh ®iÖn.

- Doanh nghiÖp thuéc c¸c tæng c«ng ty nhµ níc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu

t níc ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, truyÒn t¶i, ph©n phèi, kinh doanh vµ cung

øng ®iÖn.

- C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®iÖn cã c«ng suÊt ph¸t ®iÖn tõ 10 MW trë lªn

vµ doanh nghiÖp qu¶n lý vËn hµnh líi truyÒn t¶i ®iÖn cã ®iÖn ¸p tõ 110 kV

trë lªn

- C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®iÖn.

b) Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng cÊp giÊy phÐp

ho¹t ®éng ®iÖn lùc cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ngoµi c¸c tæ chøc ®· quy ®Þnh

t¹i ®iÓm a, cã ho¹t ®éng ®iÖn lùc trong c¸c lÜnh vùc quy ®Þnh t¹i ®iÓm 1

®iÒu nµy.

3. Tæ chøc, c¸ nh©n ®Çu t x©y dùng c¬ së ph¸t ®iÖn ®Ó sö dông, kh«ng b¸n

®iÖn cho tæ chøc c¸ nh©n kh¸c hoÆc c¬ së ph¸t ®iÖn cã c«ng suÊt l¾p ®Æt

thÊp h¬n møc c«ng suÊt do bé c«ng nghiÖp quy ®Þnh, th× kh«ng ph¶i cã

giÊy phÐp ho¹t ®éng ®iÖn lùc.

4. Bé c«ng nghiÖp híng dÉn ®iÒu kiÖn, tr×nh tù vµ thñ tôc cÊp giÊy phÐp ho¹t

®éng ®iÖn lùc.

§iÒu 4. Ho¹t ®éng ®iÖn lùc vµ sö dông ®iÖn trªn l·nh thæ ViÖt Nam ph¶i thùc

hiÖn theo c¸c quy ®Þnh cña nghÞ ®Þnh nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt

cã liªn quan ®ång thêi ph¶i tu©n thñ c¸c quy tr×nh, quy ph¹m, tiªu chuÈn kinh

tÕ, kü thuËt, m«i trêng do c¸c c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn ban hµnh.

§iÒu 5.

7

1. ViÖc sö dông ®iÖn ph¶i ®óng môc ®Ých ghi trong hîp ®ång. C¸c trêng hîp

cÇn sö dông ®iÖn lµm ph¬ng tiÖn b¶o vÖ ph¶i ®îc c¬ quan nhµ níc cã thÈm

quyÒn cho phÐp. Bé c«ng nghiÖp quy ®Þnh cô yhÓ viÖc sö dông ®iÖn trong

trêng hîp nµy

2. Nghiªm cÊm viÖc sö dông ®iÖn g©y nguy hiÓm cho ngêi vµ ®éng vËt, tµi

s¶n cña nhµ níc vµ nh©n d©n, lµm ¶nh hëng xÊu ®Õn m«i trêng sinh th¸i.

§iÒu 6. C¨n cø vµo tÇm quan träng ®èi víi quèc gia vµ x· héi, tæ chøc, c¸c

nh©n sö dông ®iÖn ®îc xÕp thø tù u tiªn ®Ó thùc hiÖn viÖc ®iÒu hoµ, h¹n chÕ

phô t¶i khi x¶y ra thiÕu ®iÖn. Uû ban nh©n d©n tØnh thµnh phè trùc thuéc trung

¬ng x¸c ®Þnh thø tù u tiªn cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n sö dông ®iÖn trªn ®Þa bµn

vµ th«ng b¸o cho ®¬n vÞ qu¶n lý ®iÖn lùc tØnh, thµnh phè ïng ®Þa bµn thùc

hiÖn.

§iÒu 7. Trong nghÞ ®Þnh nµy, c¸c tõ ng÷ díi ®©y ®îc hiÓu nh sau:

1. “Ho¹t ®éng ®iÖn lùc” lµ ho¹t ®éng nh»m t¹o ra, duy tr× vµ ®a n¨ng lîng

®iÖn dÕn c¸c tæ chøc, c¸ nh©n sö dông díi h×nh thøc th¬ng m¹i vµ c¸c h×nh

thøc kh¸c do chÝnh phñ quy ®Þnh, bao gåm: c¸c ho¹t ®éng vÒ quy ho¹ch, t

vÊn thiÕt kÕ, ®Çu t x©y dùng, s¶n xuÊt, truyÒn t¶i, ®iÒu ®é hÖ thèng ®iÖn,

ph©n phèi, kinh doanh vµ cung øng ®iÖn kÓ c¶ xuÊt nhËp khÈu ®iÖn n¨ng.

2. “Sö dông ®iÖn” lµ qu¸ tr×nh dïng ®iÖn cho nh÷ng môc ®Ých nhÊt ®Þnh.

3. “Nghµnh ®iÖn lùc” lµ tËp hîp c¸c tæ chøc, c¸ nh©n thuéc mäi thµnh phÇn

kinh tÕ cã ho¹t ®éng ®iÖn lùc trªn l·nh thá ViÖt Nam,

4. “ HÖ thèng ®iÖn Quèc gia “ lµ tËp hîp c¬ së vËt chÊt kü thuËt cã liªn quan

víi nhau ®Ó s¶n xuÊt, truyÒn t¶i vµ ph©n phèi, ®iÒu khiÓn, cung øng ®iÖn vµ

®îc nhµ níc giao cho Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam qu¶n lý.

5. “ C«ng tr×nh ®iÖn” lµ tæ hîp c«ng tr×nh x©y dùng vµ vËt kiÕn tróc, trang

thiÕt bÞ ®Ó ph¸t ®iÖn, truyÒn t¶i vµ ph©n phèi ®iÖn n¨ng. C«ng tr×nh ®iÖn

bao gåm c¸c nhµ m¸y, tæ m¸y ph¸t ®iÖn, c¸c tr¹m biÕn ¸p, c¸c ®êng d©y

dÉn ®iÖn vµ trang thiÕt bÞ ®ång bé kÌm theo.

6. “S¶n xuÊt ®iÖn” lµ ho¹t ®éng qu¶n lý , vËn hµnh c¸c nhµ m¸y, tr¹m ph¸t

®iÖn ®Ó s¶n xuÊt ra ®iÖn n¨ng theo tiªu chuÈn quy ®Þnh.

7. “S¶n xuÊt ®iÖn th¬ng m¹i” lµ s¶n xuÊt cña nhµ m¸y ®iÖn sau thêi kú vËn

hµnh thö, chÝnh thøc thùc hiÖn viÖc cung øng ®iÖn cho bªn mua ®iÖn.

8

8. “TruyÒn t¶i ®iÖn “ lµ ho¹t ®éng qu¶n lý, vËn hµnh c¸c c«ng tr×nh ®iÖn ®Ó da

n¨ng lîng ®Ön tõ n¬i s¶n xuÊt ®iÖn ®Õn líi ®iÖn ph©n phèi.

9. “Líi truyÒn t¶i ®iÖn Quèc gia” lµ líi truyÒn t¶i ®iÖn do nhµ níc giao cho

Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam qu¶n lý.

10.“Líi truyÒn t¶i ®iÖn ngoµi hÖ th«ng ®iÖn Quãc gia” lµ líi truyÒn t¶i ®iÖn do

c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c ®Çu t vµ qu¶n lý, cã thÓ vËn hµnh ®éc lËp ho¹c ®Êu

nèi vµo líi truyÒn t¶i ®iÖn Quèc gia.

11.“Ph©n phèi ®iÖn” lµ ho¹t ®éng qu¶n lý, vËn hµnh c¸c c«ng tr×nh ®iÖn ®Ó

chuyÓn n¨ng lîng ®iÖn tõ lí truyÒn t¶i ®Ðn tæ chøc, c¸ nh©n sö dông ®iÖn.

12.“Cung øng ®iÖn” lµ qu¸ tr×nh ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ ®iÖn theo nh÷ng ®iÒu

kiÖn nhÊt ®Þnh cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã yªu cÇu sö dông ®iÖn.

13. “Nguån vµ líi ®iÖn ®éc lËp” lµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt, truyÒn t¶i, ph©n phèi,

cung øng ®iÖn cho c¸c khui vùc riªng, ®îc qu¶n lý vµ ho¹t ®éng ®éc lËp, cã

thÓ ®Êu nèi ho¹c kh«ng ®Êu nèi víi hÖ thèng ®iÖn Quèc gia.

IV. Thùc chÊt cña m« h×nh m¹ng líi ®iÖn n«ng th«n theo tinh thÇn cña nghÞ

®Þnh 45/N§-CP.

Chuyển đổi mô hình điện nông thôn thực chất là chuyển đổi những

khách hàng mua điện từ chủ thể có tư cách pháp nhân ký hợp đồng mua bán

điện. Việc kinh doanh điện ở nông thôn trước đây chủ yếu thông qua các

hình thức: Điện lực bán trực tiếp, HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp, HTX

điện năng, công ty điện - nước huyện, doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ

phần và 2 hình thức hiện tại không hợp pháp, cần chuyển đổi là ban quản lý

xã và khoán thầu (cai thầu). Tuy nhiên, thực tế cho thấy 2 hình thức “không

hợp pháp” này lại đang phổ biến nhất và đồng nghĩa với nó là nông dân vẫn

phải dùng điện với giá cao hơn mức qui định của Nhà nước trong Nghị định

45 CP là giá điện nông thôn không quá 700 đồng 1 “số”.

Khó quản lý và kiểm soát, 2 hình thức này gây thiệt thòi cho người nông dân

và thất thoát cho nhà nước. Mặc dù vậy, hiện vẫn còn 6 tỉnh gồm Yên Bái,

Lạng Sơn, Sơn La, Lào Cai, Lai Châu, Hà Nam có mô hình không hợp pháp

mà chưa chuyển đổi chút nào. Nguyên nhân chủ yếu lại do yếu tố chủ quan:

một số địa phương chưa mong muốn chuyển đổi vì đụng chạm tới quyền lợi

cá nhân. Đơn cử trong địa bàn quản lý điện 25 tỉnh miền Bắc của Công ty

9