Quản lý mạng lưới BHNT tại Việt Nam.DOC

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

lêi më ®Çu

Lµ mét bé phËn cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ®ang tõng

bíc chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. Nã ®ang ®ãng vai trß

tÝch cùc cho viÖc duy tr× sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi, ®Æc biÖt nÒn

kinh tÕ thÞ trêng nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng lµ tÊm l¸ ch¾n ®Ó kh¾c phôc hËu qu¶

tµi chÝnh do thiªn tai, tai n¹n bÊt ngê g©y ra cho nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh ph¸t

triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. §ång thêi cung cÊp sù ®¶m b¶o tµi chÝnh cho tõng ngêi

d©n, tõng hé gia ®×nh vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ tham gia b¶o hiÓm.

Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm lµ mét trong nh÷ng c«ng cô tµi chÝnh h÷u

hiÖu nh»m huy ®éng tiÒn tiÕt kiÖm ph©n t¸n trong d©n c ®Ó t¹o lËp nªn nguån vèn

tËp trung, ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t ph¸t triÓn ®Êt níc. Th«ng qua ho¹t ®«ng ®Çu t

vèn, ngµnh b¶o hiÓm (®Æc biÖt lµ BHNT) ®· gãp phÇn thóc ®Èy thÞ truêng tµi

chÝnh, thÞ trêng vèn phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt níc.

T¨ng trëng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ môc tiªu l©u dµi cña mäi doanh nghiÖp

®ang ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ngµy nay, khi nÒn kinh tÕ thÞ trêng

ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh mÏ th× sù c¹nh tranh diÔn ra còng ngµy cµng gay g¾t

h¬n. VËy hä ph¶i lµm g× ®Ó chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh, ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng trëng

vµ ph¸t triÓn cao? Thùc tÕ, bÝ quyÕt thµnh c«ng cña doanh nghiÖp kh«ng chØ n»m

trong chÊt lîng s¶n phÈm mµ cßn n»m trong bÝ quyÕt qu¶n lý doanh nghiÖp cña

c¸c nhµ qu¶n lý cña c¸c cÊp qu¶n trÞ kh¸c nhau.

Qu¶n lý lµ mét chøc n¨ng quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc ë bÊt k× mét

doanh nghiÖp nµo. Qu¶n lý gióp cho bé m¸y ho¹t ®éng nhÞp nhµng vµ cã hiÖu qu¶

h¬n. §èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm, ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm kinh

doanh trong lÜnh vùc BHNT, do cã nh÷ng ®Æc thï riªng cña s¶n phÈm b¶o hiÓm

nªn c¸c doanh nghiÖp thêng ®Æt ®¹i lý lµm trung t©m trong thùc hiÖn chÝnh s¸ch

ph©n phèi s¶n phÈm. V× vËy, sè lîng ®¹i lý cña mçi doanh nghiÖp lµ rÊt lín víi

m¹ng líi phñ kh¾p c¶ níc, viÖc qu¶n lý lùc lîng ®¹i lý lín lµ rÊt khã ®èi víi doanh

nghiÖp kinh doanh BHNT.

1

§¹i lý BHNT lµ ngêi ®¹i diÖn cho c«ng ty BHNT trong giao dÞch víi kh¸ch

hµng, lµ ngêi cã ¶nh hëng chñ yÕu tíi sè lîng hîp ®ång, tØ lÖ duy tr× hîp ®ång,

doanh thu phÝ... Nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng

kinh doanh cña c«ng ty. V× vËy n©ng cao chÊt lîng tuyÓn dông, ®µo t¹o ®¹i lý lµ

kh©u rÊt quan träng trong qu¶n lý ®¹i lý BHNT. VÊn ®Ò qu¶n lý ®¹i lý BHNT lu«n

lµ mèi quan t©m hµng ®Çu trong kinh doanh BHNT, nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn

nay - khi thÞ trêng b¶o hiÓm ®· më cöa.

Nh×n l¹i qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam

th× tõ n¨m 1994 trë vÒ tríc chØ cã mét m×nh B¶o ViÖt ®éc quyÒn kinh doanh trªn

thÞ trêng. Nhng sù ra ®êi cña N§ 100/CP ngµy 18/12/1993 cña chÝnh phñ còng lµ

lóc kÕt thóc t×nh tr¹ng ®éc quyÒn cña B¶o ViÖt. KÓ tõ mèc thêi gian ®ã, ngµy cµng

nhiÒu doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®îc thµnh lËp. Tõ chç chØ cã mét, nay trªn thÞ trêng

®· cã 15 doanh nghiÖp b¶o hiÓm, trong ®ã cã 5 doanh nghiÖp BHNT víi ®Çy ®ñ

c¸c h×nh thøc kinh doanh. Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng, cµng nhiÒu c«ng ty b¶o

hiÓm ra ®êi th× t×nh h×nh c¹nh tranh ngµy cµng kh¾c nghiÖt. Nhng ®iÒu ®¸ng nãi lµ

trong thêi gian qua ®· cã t×nh tr¹ng c¸c ®¹i lý nãi xÊu lÉn nhau vµ nãi xÊu c¸c ®èi

thñ c¹nh tranh ®Ó h¹ uy tÝn, chiÕm kh¸ch hµng. Tríc t×nh h×nh ®ã Bé tµi chÝnh ®·

ra c«ng v¨n 5467/TC/TCNH yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm chó ý ®Õn viÖc

qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý cña m×nh.

Trong bèi c¶nh ®ã em ®· chän ®Ò tµi “Qu¶n lý m¹ng líi BHNT t¹i ViÖt

Nam”. Do cha cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi thùc tÕ cña ngµnh b¶o hiÓm nªn bµi viÕt

chØ ®i s©u khai th¸c nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh lý luËn vµ mét phÇn rÊt nhá thùc tiÔn cña

ngµnh BHNT mµ em t×m hiÓu ®îc th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.

§Ó tõ ®ã ®a ra mét sè ®Ò xuÊt nhá nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c

qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý BHNT t¹i ViÖt Nam.

Víi môc ®Ých trªn th× kÕt cÊu bµi viÕt bao gåm:

I. Lý luËn chung vÒ BHNT vµ ®¹i lý BHNT .

II. Qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý BHNT .

III. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý m¹ng líi ®¹i lý

BHNT t¹i ViÖt Nam.

2

néi dung

I. Lý luËn chung vÒ BHNT vµ ®¹i lý BHNT

1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña BHNT

Tríc khi t×m hiÓu sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña BHNT chóng ta cÇn t×m hiÓu

xem BHNT lµ g×?

HiÖn nay cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ BHNT, ®øng ë mçi gãc ®é

kh¸c nhau cã mét kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ thuËt ng÷ nµy.

Theo gi¸o tr×nh b¶o hiÓm cña trêng §HKTQD Hµ Néi, BHNT lµ sù cam kÕt

giòa ngêi b¶o hiÓm vµ ngêi tham gia b¶o hiÓm, mµ trong ®ã ngêi b¶o hiÓm sÏ tr¶

cho ngêi tham gia (hoÆc ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm) mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh

khi cã nh÷ng sù kiÖn ®· ®Þnh tríc x¶y ra (ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt hoÆc sèng ®Õn

thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh), cßn ngêi tham gia ph¶i nép phÝ b¶o hiÓm ®Çy ®ñ, ®óng h¹n.

Nãi c¸ch kh¸c, BHNT lµ qu¸ tr×nh b¶o hiÓm c¸c rñi ro cã liªn quan ®Õn sinh

m¹ng, cuéc sèng vµ tuæi thä cña con ngêi.

Kh¸i niÖm trªn cho thÊy trong hîp ®ång BHNT cã 4 lo¹i ngêi g¾n víi

quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña hîp ®ång: ngêi b¶o hiÓm, nguêi tham gia BHNT, ngêi

thô hëng quyÒn lîi vµ ngêi ®îc b¶o hiÓm.

Ngêi b¶o hiÓm (doanh nghiÖp b¶o hiÓm) lµ doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp, tæ

chøc vµ ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña luËt doanh nghiÖp, luËt kinh doanh b¶o hiÓm

vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn kinh doanh b¶o hiÓm, t¸i b¶o

hiÓm.

Ngêi tham gia b¶o hiÓm lµ tæ chøc, c¸ nh©n giao kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm víi

doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ ®ãng phÝ b¶o hiÓm. Bªn tham gia b¶o hiÓm cã thÓ ®ång

thêi lµ ngêi ®îc b¶o hiÓm vµ ngêi ®îc thô hëng.

Ngêi thô hëng lµ tæ chøc, c¸ nh©n ®îc bªn mua b¶o hiÓm chØ ®Þnh ®Ó nhËn

tiÒn b¶o hiÓm theo hîp ®ång b¶o hiÓm con ngêi.

Ngêi ®îc b¶o hiÓm lµ tæ chøc, c¸ nh©n cã tµi s¶n, tr¸ch nhiÖm d©n sù , tÝnh

m¹ng ®îc b¶o hiÓm theo hîp ®ång b¶o hiÓm. Ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ ®ång thêi

lµ ngêi thô hëng.

3

Ngêi thô hëng lµ tæ chøc, c¸ nh©n ®îc bªn mua b¶o hiÓm chØ ®Þnh ®Ó nhËn

tiÒn b¶o hiÓm theo hîp ®ång b¶o hiÓm con ngêi.

1.1 Trªn thÕ giíi

Trong cuéc sèng còng nh trong s¶n xuÊt kinh doanh dï con ngêi cã ý thøc

®Ò phßng th× nhiÒu rñi ro bÊt ngê ngoµi ý muèn vÉn cã thÓ x¶y ra. §ã cã thÓ lµ do

t¸c ®éng cña thiªn nhiªn, do t¸c ®éng cña x· héi hoÆc do t¸c ®éng cña khoa häc

kü thuËt g©y nªn. §Ó chèng l¹i nh÷ng t¸c ®éng xÊu ®ã trong lÞch sö loµi ngêi ®· cã

nhiÒu biÖn ph¸p nh : tù dù tr÷ ®Ó ®Ò phßng khi cã khã kh¨n, ®i vay hoÆc t¬ng trî

lÉn nhau...

Nhng x· héi cµng ph¸t triÓn, nhÊt lµ tõ khi cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp x¶y

ra, c¸c biÖn ph¸p b¶o hiÓm nµy kh«ng cßn phï hîp n÷a vµ yªu cÇu ph¶i cã nh÷ng

h×nh thøc míi ®Ó ®¸p øng. ViÖc b¶o vÖ nµy ph¶i cã tæ chøc, kh«ng thÓ lµ sù gióp

®ì tù nguyÖn vµ tù ph¸t cña c¸ nh©n hay céng ®ång nhá hÑp. §Æc biÖt con ngêi

lu«n ®îc coi lµ lùc lîng s¶n xuÊt chñ yÕu, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn kinh

tÕ - x· héi. Tríc yªu cÇu ®ã BHNT ra ®êi vµ ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh.

Hîp ®ång BHNT ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ra ®êi tõ n¨m 1583, do c«ng nh©n

ngêi Anh lµ William Gybbon tham gia. PhÝ b¶o hiÓm «ng ph¶i ®ãng lóc ®ã lµ 32

b¶ng Anh, khi «ng chÕt trong n¨m ®ã, ngêi thõa kÕ cña «ng ®îc hëng 400 b¶ng

Anh.

N¨m 1759, c«ng ty BHNT ®Çu tiªn ra ®êi ë Philadenphia (Mü). C«ng ty nµy

®Õn nay vÉn cßn ho¹t ®éng, nhng lóc ®Çu nã chØ b¶o hiÓm cho c¸c con chiªn ë nhµ

thê cña m×nh.

N¨m 1762, c«ng ty BHNT Equitable ë Anh ®îc thµnh lËp vµ b¸n BHNT cho

mäi ngêi d©n trong x· héi. §©y lµ mèc ®¸nh dÊu cña mét ngµnh kinh doanh trong

b¶o hiÓm.

N¨m 1787, c«ng ty BHNT ®Çu tiªn ë Ph¸p ra ®êi nhng ®Õn n¨m 1792 th× bÞ

ph¸ s¶n. Vµo th¸ng 12/1829, c«ng ty BHNT kh¸c ®îc thµnh lËp.

ë §øc n¨m 1828, c«ng ty BHNT ®Çu tiªn ®îc ra ®êi vµ ph¸t triÓn thµnh b¶o

hiÓm tån tÝch (tÝch luü).

4