Quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

i

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN QUỐC HOÀNG

QUẢN LÝ CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA

XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI XÃ CỔ LŨNG,

HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

i

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN QUỐC HOÀNG

QUẢN LÝ CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA

XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI XÃ CỔ LŨNG,

HUYỆN PHÚ LƯƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. BÙI THỊ MINH HẰNG

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các

số liệu đã nêu trong Luận văn là chính xác và có nguồn gốc rõ ràng. Các kết

quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực và chưa được ai công bố trong bất

kỳ công trình nào khác.

Thái Nguyên, ngày … tháng năm

2020

Tác giả

Trần Quốc Hoàng

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ,

động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc

nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập

và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trường, Phòng Đào tạo, các

khoa, phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học

Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và

hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn TS.

Bùi Thị Minh Hằng.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà

khoa học, các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh

doanh - Đại học Thái Nguyên.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác của

các đồng chí tại UBND xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Thái Nguyên, ngày … tháng…. năm 2020

Tác giả

Trần Quốc Hoàng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC BẢNG BIỂUDANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...........................vi

PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài........................................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2

4. Đóng góp của luận văn.................................................................................. 3

5. Bố cục của đề tài ........................................................................................... 4

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ

CTMTQG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI ............................................. 5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông

thôn mới ............................................................................................................ 5

1.1.1. Những vấn đề cơ bản xây dựng nông thôn mới...................................... 5

1.1.2. Khái niệm, vai trò, nguyên tắc quản lý chương trình mục tiêu quốc gia

xây dựng nông thôn mới ................................................................................. 10

1.1.3. Quy trình quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn

mới cấp xã ....................................................................................................... 13

1.1.4. Nội dung quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông

thôn mới................................................................................................ 14

1.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây

dựng nông thôn mới ........................................................................................ 20

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông

thôn mới .......................................................................................................... 23

1.2.1. Quản lý CTMTQG xây dựng NTM tại xã Đắc Sơn thị xã Phổ Yên .... 23

iv

1.2.2. Quản lý CTMTQG xây dựng nông thôn mới tại xã Kim Phượng huyện

Định Hóa ......................................................................................................... 24

1.2.3. Bài học kinh nghiệm quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng

nông thôn mới tại cho xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương................................... 25

CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................ 27

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 27

2.2. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................... 27

2.2.1. Thu thập số liệu thứ cấp........................................................................ 27

2.2.2. Thu thập số liệu sơ cấp.......................................................................... 28

2.3. Xử lý và tổng hợp thông tin ..................................................................... 28

2.4. Phương pháp phân tích thông tin ............................................................. 29

2.5. Chỉ tiêu nghiên cứu .................................................................................. 30

CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU

QUỐC GIA XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN XÃ ..... 32

CỔ LŨNG HUYỆN PHÚ LƯƠNG ............................................................. 32

3.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế xã hội của xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương... 32

3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 32

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương................... 34

3.2. Thực trạng quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn

mới trên địa bàn xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương............................................ 36

3.2.1. Nội dung quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn

mới trên địa bàn xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương............................................ 36

3.2.2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý CTMTQG xây dựng nông

thôn mới .......................................................................................................... 59

3.3. Đánh giá về quản lý CTMTQG xây dựng NTM trên địa bàn xã Cổ Lũng,

huyện Phú Lương ............................................................................................ 65

3.3.1. Kết quả đạt được qua một số chỉ tiêu.................................................... 65

3.3.2. Những kết quả đạt được ........................................................................ 66

3.3.3. Những nhược điểm................................................................................ 67

v

3.3.4. Nguyên nhân của nhược điểm............................................................... 67

CHƯƠNG 4 MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ

CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA XÂY DỰNG NÔNG THÔN

MỚI TRÊN ĐỊA BÀN XÃ CỔ LŨNG, HUYỆN PHÚ LƯƠNG............. 69

4.1. Quan điểm, mục tiêu tăng cường quản lý chương trình mục tiêu quốc gia

xây dựng nông thôn mới ................................................................................. 69

4.1.1. Quan điểm............................................................................................. 69

4.1.2. Mục tiêu................................................................................................. 70

4.2. Giải pháp tăng cường quản lý chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng

nông thôn mới ................................................................................................. 70

4.2.1. Tăng cường giám sát của ban quản lý nông thôn mới .......................... 70

4.2.2. Tăng cường chỉ đạo và thực hiện của ban quản lý nông thôn mới....... 71

4.2.3. Nâng cao trình độ cán bộ quản lý, tăng cường tuyên truyền và vận động

người dân tích cực tham gia xây dựng NTM.................................................. 75

4.2.4. Thống nhất chỉ đạo giữa các cấp quản lý.............................................. 76

KẾT LUẬN.................................................................................................... 78

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 79

PHỤ LỤC....................................................................................................... 83

vi

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ

Bảng 3.1: Một số chỉ tiêu phát triển kinh tế Xã Cổ Lũng.............................. 34

Bảng 3.2: Một số chỉ tiêu xã hội ..................................................................... 35

Bảng 3.3: So sánh kế hoạch và thực hiện một số mục tiêu XDNTM............. 38

Bảng 3.4: Tỷ lệ thực hiện tiêu chí Quy hoạch về xã NTM............................. 39

Bảng 3.5: Tỷ lệ thực hiện theo tiêu chí đường giao thông theo chuẩn xã NTM..... 40

Bảng 3.6: Tình hình thực hiện tiêu chí thủy lợi theo chuẩn xã NTM............. 41

Bảng 3.7: Tình hình thực hiện tiêu chí điện theo chuẩn xã NTM .................. 42

Bảng 3.8: Đầu tư nâng cao các trường học..................................................... 43

Bảng 3.9: Tình hình thông tin và truyền thông............................................... 45

Bảng 3.10: Tình hình thu nhập người lao động trên địa bàn xã Cổ Lũng ...... 47

Bảng 3.11: Tình hình việc làm người lao động tại địa bàn xã Cổ Lũng......... 49

Bảng 3.12: Thu nhập người lao động tại một số loại hình kinh doanh........... 50

Bảng 3.13: Đánh giá về giáo dục và đào tạo................................................... 51

Bảng 3.14: Đánh giá về y tế tại xã Cổ Lũng................................................... 52

Bảng 3.15: Tình hình văn hóa tại xã Cổ Lũng................................................ 53

Bảng 3.16: Đánh giá về môi trường và an toàn thực phẩm ............................ 54

Bảng 3.17: Đánh giá về tiêu chí hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh...... 54

Bảng 3.18: Đánh giá về tiêu chí Quốc phòng và an ninh ............................... 55

Bảng 3.19: Thực trạng thanh quyết toán chương trình xây dựng NTM ......... 56

Bảng 3.20: Một số sai phạm khi thanh toán nghiệm thu ................................ 57

Bảng 3.21: Tình hình thanh tra, kiểm tra ........................................................ 58

Bảng 3.22: Các hình thức xử lý vi phạm ........................................................ 58

Bảng 3.23: Đánh giá về chính sách của Đảng và Nhà nước........................... 60

Bảng 3.24: Đánh giá trình độ dân trí, đời sống và thu nhập người dân.......... 61

Bảng 3.25: Đánh giá về năng lực và trình độ của cán bộ quản lý .................. 62

Bảng 3.26: Đánh giá về sự phối hợp của cơ quan chức năng......................... 63

Bảng 3.27: Đánh giá về thu hút vốn xây dựng NTM...................................... 64

Bảng 3.28: Đánh giá kết quả thông qua một số chỉ tiêu ................................. 65

vii

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Quy trình quản lý CTMTQG xây dựng NTM cấp xã.................... 13

Biểu đồ 3.1: Kế hoạch huy động vốn thực hiện chương trình ........................ 37

Biểu đồ 3.2: Đầu tư CSVC văn hóa trên địa bàn xã Cổ Lũng ........................ 44

Biểu đồ 3.3: Tỷ lệ nhà ở đạt tiêu chuẩn .......................................................... 46

Biểu đồ 3.4: số hộ nghèo và cận nghèo xã Cổ Lũng....................................... 48

viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BQL Ban quản lý

CSHT Cơ sở hạ tầng

CSVC Cơ sở vật chất

CTMTQG Chương trình mục tiêu quốc gia

NSNN Ngân sách nhà nước

NTM Nông thôn mới

UBND Ủy ban nhân dân