Siêu thị PDFTải ngay đi em, trời tối mất

Thư viện tri thức trực tuyến

Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật

© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Phương pháp dạy học môn tự nhiên xã hội ở tiểu học docx
MIỄN PHÍ
Số trang
92
Kích thước
533.1 KB
Định dạng
PDF
Lượt xem
1788

Phương pháp dạy học môn tự nhiên xã hội ở tiểu học docx

Nội dung xem thử

Mô tả chi tiết

…………..o0o…………..

Phương pháp dạy học môn tự

nhiên xã hội ở tiểu học

1

PHẦN I:

NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

CHƯƠNG 1: CÁC MÔN VỀ TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI Ở TIỂU HỌC

I. VÀI NÉT VỀ LỊCH SỬ CÁC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI (TỰ NHIÊN

VÀ XÃ HỘI, KHOA HỌC, LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÝ) Ở TIỂU HỌC

Từ năm học 1996- 1997 môn Tự nhiên và Xã hội (TN-XH) được chính thức đưa

vào dạy đại trà ở tiểu học. Đây là môn học được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát

triển từ các môn học trước nó như "Khoa học thường thức" (1956), "Tìm hiểu khoa

học" (1986), "Tìm hiểu Tự nhiên và Xã hội"(1993).

Thực hiện chủ trương đổi mới chương trình và sách giáo khoa ở tiểu học, sau

năm 2000 môn Tự nhiên và Xã hội được cấu trúc lại thành các môn: Tự nhiên và Xã hội

(lớp 1,2,3), Khoa học, Lịch sử và Địa lý. Các môn học này được kế thừa, bổ sung và

hoàn thiện từ các chủ đề và phân môn của môn TN-XH và môn Sức khoẻ trước đây.

Đây là những môn học có vị trí quan trọng nhằm thực hiện mục tiêu kép của giáo

dục tiểu học: tạo điều kiện cho học sinh tiếp tục học tốt các môn học tương ứng ở các

lớp trên, hoặc bước vào cuộc sống lao động.

II. MỤC TIÊU CHUNG CỦA CÁC MÔN VỀ TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI

Các môn về TN-XH nhằm giúp học sinh lĩnh hội những tri thức ban đầu và

thiết thực về con người, tự nhiên và xã hội xung quanh. Qua đó, phát triển cho các em

năng lực quan sát, năng lực tư duy, lòng ham hiểu biết khoa học và khả năng vận dụng

kiến thức vào thực tiễn, góp phần hình thành nhân cách cho học sinh. Cụ thể:

1.Về kiến thức:

Giúp học sinh lĩnh hội những kiến thức cơ bản, ban đầu và thiết thực về:

* Con người: học sinh có những hiểu biết cơ bản về con người ở các phương diện:

+ Sinh học: sơ lược về cấu tạo, chức phận và sự hoạt động của các cơ quan trong cơ

thể người và mối liên hệ giữa con người và môi trường.

+ Nhân văn: Tình yêu thiên nhiên, đất nước, con người, các thành quả lao động, sáng

tạo của con người, mối quan hệ giữa con người và con người trong gia đình và cộng

đồng.

* Sức khoẻ: Vệ sinh cá nhân, vệ sinh dinh dưỡng, vệ sinh môi trường, phòng tránh

một số bệnh tật và tai nạn, các vấn đề về sức khoẻ tinh thần.

* Xã hội: Học sinh có những hiểu biết ban đầu về xã hội theo thời gian (Biết được

một số sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử tiêu biểu, điển hình trong lịch sử Việt Nam

từ buổi đầu dựng nước cho đến ngày nay), theo không gian (Biết được nơi bản thân, gia

đình và cộng đồng cư trú, sơ lược về đất nước Việt Nam, về các châu lục và các nước

trên thề giới).

* Thế giới vật chất xung quanh:

2

+ Giới tự nhiên vô sinh: các vật thể, các chất...

+ Giới tự nhiên hữu sinh: động, thực vật

Ngoài những tri thức cơ bản trên, học sinh còn được cung cấp một số vấn đề về dân

số, môi trường.

2. Về kỹ năng:

Hình thành và phát triển cho học sinh các kỹ năng như:

- Biết quan sát và làm một số thí nghiệm thực hành khoa học đơn giản và gần gũi với

đời sống hàng ngày.

- Biết phân tích, so sánh, dánh giá một số mối quan hệ đơn giản, những dấu hiệu

chung và riêng của các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội.

- Biết giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh dinh dưỡng, vệ sinh môi trường, biết phòng tránh

một số bệnh tật và tai nạn.

- Biết vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống hàng ngày.

3. Về thái độ: hình thành và phát triển ở học sinh thái độ và thói quen như:

- Ham hiểu biết khoa học.

-Yêu thiên nhiên, đất nước, con người, có ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên, môi

trường sống.

- Hình thành thái độ và cách ứng xử đúng đắn đối với bản thân, gia đình, cộng đồng.

Có ý thức thực hiện các quy tắc giữ vệ sinh, an toàn cho bản thân, gia đình và cộng

đồng, sống hoà hợp với môi trường và cộng đồng.

III. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC MÔN VỀ TN-XH

1. Đặc điểm chương trình

Chương trình các môn TN-XH ( Khoa học, Lịch sử và Địa lý) có những đặc điểm

sau:

1.1. Chương trình được xây dựng theo quan điểm tích hợp.

Dạy học theo tư tưởng tích hợp được UNESCO định nghĩa như sau: " Dạy học theo

tư tưởng tích hợp là cách trình bày các khái niệm và nguyên lý khoa học cho phép diễn

đạt sự thống nhất cơ bản của tư tưởng khoa học, tránh nhấn mạnh quá muộn hoặc quá

sớm sự sai khác giữa các lĩnh vực khoa học khác nhau"(Hội nghị về khoa học giáo dục

của UNESCO- Paris, 1972). Dạy học theo tư tưởng tích hợp còn gọi là dạy học hợp

nhất các khoa học.

Quan điểm tích hợp được thể hiện trong các môn về TN - XH ở các khía cạnh sau:

- Các môn về TN-XH xem xét tự nhiên- xã hội- con người trong một thể thống nhất,

có mối quan hệ, tác động qua lại lẫn nhau, trong đó con người là yếu tố cơ bản.

- Chương trình các môn tích hợp kiến thức của nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau

như: Vật lý, Hoá học, Sinh học, Địa lý, Lịch sử, Sức khoẻ, Dân số, Môi trường, Kỹ

năng sống.

- Tuỳ theo trình độ nhận thức của HS ở từng giai đoạn mà chương trình có cấu trúc

cho phù hợp. Cụ thể:

3

+ Chương trình môn TN-XH (lớp1,2,3) được cấu trúc thành 3 chủ đề lớn: Con người

và sức khoẻ, Xã hội, Tự nhiên. Chương trình được cấu trúc đồng tâm, được mở rộng và

nâng cao dần qua các lớp.

+ Chương trình môn Khoa học được cấu trúc thành các chủ đề : Con người và sức

khỏe, Vật chất và năng lượng, Động vật và thực vật, Môi trường và tài nguyên thiên

nhiên.

+ Chương trình môn Địa lý và Lịch sử được tích hợp theo quan điểm liên môn, bao

gồm các kiến thức về lịch sử và địa lý Việt Nam, sơ lược địa lý thế giới.

1.2.Trong chương trình môn cácTN-XH, kiến thức được trình bày từ gần đến xa, từ

dễ đến khó nhằm phù hợp đặc điểm nhận thức của học sinh.

1.3. Chương trình các môn về TN-XH (Đặc biệt là môn TN-XH, Khoa học) được

cấu trúc linh hoạt, mềm dẻo, thực tiễn, thiết thực, tạo điều kiện cho giáo viên có thể

vận dụng các phương pháp mới vào quá trình dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt

động nhận thức của học sinh. Đồng thời, giúp học sinh có thể vận dụng kiến thức đã

học vào cuộc sống hàng ngày.

2. Phân phối chương trình:

Môn Lớp Số tiết/ tuần Tổng số

tiết

TN-XH

1 1 35

2 1 35

3 2 70

Khoa học 4 2 70

5 2 70

Lịch sử và Địa

4 2 (ĐL: 1, LS:1) 70

5 2 (ĐL: 1, LS:1) 70

IV. ĐẶC ĐIỂM SÁCH GIÁO KHOA CÁC MÔN VỀ TN-XH

1. SGK môn TN-XH và môn Khoa học

a. Cách trình bày chung:

SGK môn TN-XH, môn Khoa học chủ yếu được trình bày bằng những hình ảnh

phong phú, sinh động, màu sắc tươi sáng bao gồm kênh hình và kênh chữ phù hợp với

đặc điểm nhận thức của học sinh tiểu học.

- Khác với SGK môn TN- XH cũ, kênh hình làm nhiệm vụ kép: vừa đóng vai trò

cung cấp thông tin, là nguồn tri thức quan trọng của bài học, vừa đóng vai trò chỉ dẫn

các hoạt động học tập cho học sinh thông qua các kí hiệu:

+ " Kính lúp": Yêu cầu học sinh quan sát và trả lời câu hỏi.

+ " Dấu chấm hỏi": Yêu cầu học sinh liên hệ thực tế và trả lời.

+ "Cái kéo và quả đấm": Yêu cầu học sinh thực hiện trò chơi học tập.

+ "Bút chì": Yêu cầu học sinh vẽ những gì đã học.

4

+ "Ống nhòm": Yêu cầu HS làm nhiệm vụ thí nghiệm, thực hành.

+ Bóng đèn toả sáng: bạn cần biết.

- Kênh chữ: Chủ yếu là các câu hỏi, các lệnh yêu cầu học sinh làm việc, trả lời câu

hỏi. Ở một số bài ở lớp 2 và lớp 3 và nhất là trong môn Khoa học, kênh chữ đã được

tăng cường, đóng vai trò là nguồn cung cấp thông tin của bài học.

b. Cách trình bày một chủ đề:

Mỗi chủ đề đều có một trang riêng để giới thiệu tên chủ đề và một hình ảnh tượng

trưng cho chủ đề đó. Mỗi chủ đề được phân biệt bằng một dải màu và một hình ảnh

khác nhau. Cụ thể: Chủ đề "Con người và sức khoẻ" được phân biệt bởi màu hồng với

kí hiệu là một cậu bé; chủ đề "Xã hội" được phân biệt bởi màu xanh lá cây với kí hiệu là

một cô bé; chủ đề "Tự nhiên" được phân biệt bởi màu xanh da trời và có kí hiệu là một

ông Mặt Trời.

Riêng SGK môn Khoa học: chủ đề" Con người và sức khoẻ" được kí hiệu là 2 học

sinh nam, nữ; chủ đề " Vật chất và năng lượng" có kí hiệu Mặt trời; chủ đề " Động vật

và thực vật" có kí hiệu là 2 bông hoa hướng dương; chủ đề "Môi trường và tài nguyên

thiên nhiên" có kí hiệu là bầu trời xanh.

c. Cách trình bày một bài học:

Mỗi bài học được trình bày gọn trong hai trang mở liền nhau để học sinh tiện theo

dõi.

So với sách giáo khoa cũ, cấu trúc của mỗi bài học linh hoạt, mềm dẻo hơn. Có thể

bắt đầu bằng những câu hỏi nhằm yêu cầu học sinh huy động vốn hiểu biết của mình

hoặc liên hệ thực tế rồi mới đi đến phát hiện kiến thức mới của bài qua việc quan sát

các hình ảnh trong SGK hay các mẫu vật. Cũng có thể bắt đầu bằng lệnh yêu cầu học

sinh quan sát tranh ảnh trong SGK hay quan sát thiên nhiên, học ngoài hiện trường để

tìm ra kiến thức mới rồi mới tới những câu hỏi nhằm yêu cầu học sinh vận dụng những

điều đã học vào thực tiễn cuộc sống. Kết thúc bài học thường là trò chơi hoặc yêu cầu

học sinh vẽ, hoặc tiến hành các thí nghiệm, hoặc thực hành những điều mà các em đã

học. Với cấu trúc như vậy, mỗi bài học là một chuỗi các trình tự hoạt động học tập của

học sinh, đồng thời giúp cho giáo viên lựa chọn các phương pháp và các hình thức tổ

chức dạy học cho phù hợp.

Cuốn sách được coi là người bạn của HS, vì vậy, cách xưng hô với học sinh là "bạn".

2. Sách giáo khoa môn Lịch sử và Địa lý

a. Khổ sách: 17 x 24.

b. Cách trình bày chung của cuốn sách:

- Kênh chữ:

Khác với SGK môn TN-XH 1,2,3, trong SGK môn Lịch sử và Địa lý kênh chữ đóng

vai trò chủ yếu trong việc cung cấp kiến thức, thể hiện nội dung trọng tâm của bài được

đặt trong phần đóng khung và hệ thống câu hỏi cuối bài. Ngoài ra còn có những câu hỏi

và lệnh ở giữa bài được in nghiêng để học sinh dễ nhận biết và được dùng để hướng dẫn

HS làm việc với kênh hình và liên hệ thực tế để tìm ra kiến thức mới.

5

- Kênh hình: So với SGK phần Lịch sử và Địa lý trước đây, kênh hình được tăng lên

không những về số lượng mà còn cả về thể loại. Kênh hình không chỉ minh hoạ cho

kênh chữ mà còn là nguồn cung cấp kiến thức và rèn luyện kỹ năng cho HS.

c. Cách trình bày một bài học:

Khác với SGK môn TN-XH và môn Khoa học, cấu trúc mỗi bài học trong môn Lịch

sử và Địa lý gồm có 3 phần:

- Phần cung cấp kiến thức bằng kênh hình, kênh chữ.

- Phần câu hỏi hoặc yêu cầu các hoạt động học tập:

+ Câu hỏi hoặc yêu cầu các hoạt động học tập được in nghiêng ở giữa bài gợi ý giáo

viên tổ chức cho học sinh hoạt động để khai thác thông tin, rèn luyện kỹ năng.

+ Câu hỏi ở cuối bài nhằm giúp giáo viên kiểm tra việc thực hiện mục tiêu của bài và

củng cố kiến thức của học sinh sau mỗi bài học.

- Phần tóm tắt trọng tâm của bài được đóng khung màu.

CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 1:

1. Phân tích mục tiêu của các môn về Tự nhiên và Xã hội

2. Phân tích đặc điểm chương trình các môn về Tự nhiên và Xã hội. Cho ví dụ minh

hoạ.

3. Phân tích đặc điểm sách giáo khoa các môn: Tự nhiên và Xã hội, Khoa học, Lịch

sử và Địa lý.

Chương II

PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CÁC MÔN VỀ TN - XH

I. ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CÁC MÔN VỀ TN –

XH

Một trong những vấn đề trọng tâm của việc đổi mới chương trình và sách giáo

khoa ở bậc tiểu học nói chung, trong các môn về TN-XH nói riêng là đổi mới PPDH.

Đổi mới PPDH được hiểu là đưa các PPDH mới vào nhà trường trên cơ sở phát huy mặt

tích cực của các PPDH truyền thống nhằm nâng cao chất lượng dạy học.

Từ đặc điểm chương trình và SGK các môn về TN-XH, từ quan điểm đổi mới PPDH

ở bậc tiểu học, việc sử dụng PPDH các môn về TN-XH cần dựa trên các định hướng cơ

bản sau:

- Đề cao vai trò chủ thể của người học: Đây chính là cách dạy học hướng tập

trung vào học sinh, học sinh thực sự là chủ thể nắm tri thức, rèn luyện kỹ năng. Trong

dạy học các môn TN-XH, thay cho việc chủ yếu là giảng giải, thuyết trình, đọc, nói theo

tài liệu có sẵn, GV cần huy động tối đa kinh nghiệm và vốn tri thức có sẵn của HS để tổ

chức cho các em tự phát hiện tri thức mới của bài học. GV thiết kế, hệ thống câu hỏi,

bài tập giao cho HS thực hiện với sự hướng dẫn, giúp đỡ khi cần thiết, tổ chức các hoạt

động như quan sát, thảo luận nhóm, trò chơi học tập ... qua đó giúp HS lĩnh hội kiến

thức của bài học một cách tích cực, chủ động.

6

- Đưa các PPDH mới vào quá trình dạy học các môn về TN-XH trên cơ sở phát

huy những ưu điểm của các PPDH truyền thống nhằm nâng cao chất lượng dạy học.

Trong dạy học các môn về TN-XH không phủ nhận việc sử dụng các PPDH truyền

thống như gỉang giải, hỏi đáp... Tuy nhiên, GVcần sử dụng các PPDH này theo quan

điểm phát triển, kích thích, phát huy vai trò chủ động, tích cực nhận thức của HS, tạo

mọi điều kiện cho HS được tham gia tích cực vào việc xây dựng bài học.

Bên cạnh phát huy ưu điểm của các PPDH truyền thống, cần vận dụng một cách

linh hoạt các PPDH mới như thảo luận, điều tra, đóng vai, động não...Đây là các PPDH

yêu cầu HS phải hoạt động tích cực với các nguồn tri thức như vật thật, tranh ảnh, sơ

đồ...,đồng thời vận dụng vốn tri thức, vốn hiểu biết của mình để tự phát hiện kiến thức

của bài học.

- Liên quan đến việc đổi mới PPDH, đòi hỏi phải đổi mới các hình thức tổ chức dạy

học, đổi mới cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đổi mới cách đánh giá trong dạy học

các môn về TN-XH.

II. HỆ THỐNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CÁC MÔN VỀ TN-XH

Các môn về TN-XH tích hợp kiến thức của các ngành khoa học tự nhiên và khoa

học xã hội. Vì vậy phương pháp dạy học các môn này cũng rất phong phú và đa dạng.

Trong các giáo trình giáo dục học dành cho các hệ đào tạo giáo viên tiểu học ở

các trường sư phạm hiện nay, các nhà giáo dục học vẫn sử dụng cách phân loại các

PPDH theo nguồn tri thức và đặc điểm tri giác thông tin theo các nhóm sau:

-Nhóm các phương pháp dạy học dùng lời.

-Nhóm các phương pháp dạy học trực quan.

-Nhóm các phương pháp dạy học thực hành.

Tuy nhiên, căn cứ vào đặc điểm các môn về TN-XH, vào đặc điểm nhận thức của

học sinh tiểu học, theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học tiểu học, các phương

pháp dạy học được dùng phổ biến trong dạy học các môn về TN-XH là: các phương

pháp thuyết trình, hỏi đáp, quan sát, thí nghiệm, kể chuyện, điều tra, thảo luận...

1. Các phương pháp thuyết trình:

1.1.Khái niệm: Thuyết trình là phương pháp dạy học thông dụng, trong đó giáo viên

dùng lời nói để trình bày, giải thích nội dung bài học một cách chi tiết, dễ hiểu cho học

sinh tiếp thu.

1.2. Các dạng thuyết trình được sử dụng trong dạy học các môn TN-XH:

a. Giảng giải: Là dạng thuyết trình, trong đó giáo viên dùng lời nói của mình để làm

sáng rõ những khái niệm, thuật ngữ, bản chất lô gic của một hiện tượng nào đó, những

mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội.

7

Phương pháp này thường được sử dụng trong các bài học lĩnh hội tri thức mới về

những vấn đề khó, phức tạp mà học sinh không đủ khả năng tự tìm hiểu qua các hoạt

động độc lập.

Giảng giải còn được dùng để hướng dẫn cách thức tiến hành các hoạt động của học

sinh.

Để sử dụng phương pháp này có hiệu quả, cần lưu ý một số vấn đề sau:

- Lời nói của giáo viên phải rõ ràng, chính xác, sinh động, giàu hình ảnh, tốc độ vừa

phải.

- Ngắn gọn dễ hiểu đối với học sinh: sử dụng những từ ngữ đơn giản, phù hợp với

trình độ nhận thức của học sinh nhưng không làm cho học sinh hiểu sai khái niệm khoa

học được đề cập đến.

- Cần sử dụng giảng giải theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học, tránh lạm

dụng nó.

b. Kể chuyện:

Là dạng thuyết trình đặc biệt, được sử dụng trong dạy học môn TN-XH, nhất là với

nhóm kiến thức lịch sử.

Kể chuyện là cách dùng lời nói trình bày một cách sinh động, có hình ảnh và truyền

cảm đến học sinh về một nhân vật, một sự kiện lịch sử, hoặc một hiện tượng tự nhiên,

một phát minh khoa học, một vùng đất xa lạ.

* Ưu điểm của phương pháp kể chuyện.

- Kể chuyện tạo nên một bức tranh sinh động về những sự kiện, hiện tượng, về

những nhân vật dễ gây hứng thú cho học tập cho học sinh.

- Việc kể chuyện góp phần phát triển trí tưởng tượng cho học sinh.

- Sức mạnh của chuyện kể của giáo viên còn ở sự tạo ra cho học sinh niềm tin

vào cái Chân - Thiện - Mỹ, vào sức sáng tạo vô hạn của con người trong việc cải tạo thế

giới tự nhiên và xã hội. Ngoài ra khi kể lại những câu chuyện, học sinh được tập diễn

đạt câu chuyện theo ý tưởng và ngôn ngữ của mình từ đó phát triển ngôn ngữ, tư duy,

khả năng diễn đạt của các em.

*Tình huống sử dụng :

Giáo viên có thể sử dụng phương pháp kể chuyện khi giới thiệu bài mới để gây hứng

thú học tập cho học sinh, hoặc có thể sử dụng xen kẽ trong tiết học, vào cuối tiết học,

cũng có thể giáo viên sử dụng phương pháp kể chuyện trong phần lớn thời gian của

tiết học nhất là khi dạy các bài học trình bày các sự kiện lịch sử như diễn biến của cuộc

khởi nghĩa, trận đánh trong phân môn Lịch sử.

* Ví dụ về sử dụng phương pháp kể chuyện.

- Ví dụ sử dụng phương pháp kể chuyện khi bắt đầu bài học.

Không khí gồm những thành phần nào? (Khoa học 4)

8

Để gây hứng thú học tập, kích thích trí tò mò cho học sinh, GV có thể bắt đầu

bài học bằng chuyện kể sau :

Người đầu tiên trên thế giới phát hiện tra các thành phần của không khí là nhà

bác học người Pháp tên là Lavôdiê. Ông đã khám phá ra các thành phần của không khí

bằng cách nào? Không khí gồm những thành phần nào? Bài học hôm nay bằng các thí

nghiệm chúng ta sẽ trả lời cho các câu hỏi này.

* Một số yêu cầu khi sử dụng phương pháp kể chuyện

Khi sử dụng phương pháp kể chuyện cần lưu ý một số vấn đề sau :

- Lựa chọn các câu chuyện sao cho phù hợp với mục tiêu, nội dung bài học.

- Xác định thời điểm sử dụng kể chuyện (vào giai đoạn nào của tiết học).

- Dự kiến được các PP, phương tiện có thể sử dụng kết hợp với kể chuyện

- Lời kể của giáo viên phải sinh động, hấp dẫn, giàu hình ảnh, uyển chuyển, kết hợp

lời kể với cử chỉ, nét mặt, với việc sử dụng các phương tiện trực quan cần thiết. Có như

vậy mới lôi cuốn, gây hứng thú cho học sinh.

- Dành thời gian cho học sinh thảo luận hoặc cho học sinh kể lại câu chuyện bằng

ngôn ngữ của mình.

2. Phương pháp quan sát.

Quan sát là phương pháp dạy học đặc trưng của các môn về TN-XH, nhất là môn

TN-XH lớp 1,2,3 và môn Khoa học.

2.1.. Khái niệm:

Phương pháp quan sát là cách thức tổ chức cho học sinh sử dụng các giác quan khác

nhau để tri giác các sự vật, hiện tượng một cách có mục đích, có kế hoạch, có trọng tâm,

qua đó rút ra được những kết luận khoa học.

2.2. Tác dụng của phương pháp quan sát:

Đối với học sinh tiểu học, tư duy trực quan cụ thể còn chiếm ưu thế, thông qua

việc tổ chức cho học sinh quan sát mới hình thành cho các em những biểu tượng và

những khái niệm đầy đủ, chính xác, sinh động về thế giới tự nhiên và xã hội xung

quanh. Qua đó, phát triển năng lực quan sát, năng lực tư duy và ngôn ngữ cho các em.

2.3.. Cách thức sử dụng:

Giáo viên sử dụng phương pháp quan sát để dạy các bài học mà học sinh có thể

chiếm lĩnh kiến thức từ các sự vật, hiện tượng diễn ra trong tự nhiên và xã hội xung

quanh hoặc từ tranh ảnh, mô hình, sơ đồ, biểu đồ, mẫu vật.

Có thể tổ chức cho học sinh tiến hành quan sát theo trình tự sau:

* Lựa chọn đối tượng quan sát: Đối tượng quan sát có thể là các hiện tượng đang xảy

ra trong môi trường tự nhiên, trong cuộc sống hàng ngày, vật thật hay tranh ảnh, sơ đồ,

bản đồ, mô hình... Căn cứ vào mục tiêu, nội dung của từng bài học mà giáo viên lựa

chọn đối tượng quan sát cho phù hợp.

9

Tải ngay đi em, còn do dự, trời tối mất!