Phát triển và củng cố các mối liên hệ của Thư viện công cộng với xã hội

NGHISN curu - TRAO edi

PHA T TRIEN V A CUNG CO cAC MOI LIEN Hi

CUA THU VIEN CONG CQNG VOI XA HQI

TS. Le Van Viet

PGO. Thu vien Quoc gia Viet Nam

1. Nhu'ng vafn Se phu'dng phap luan

Thu vien la thiet che ciJa xa hpi, dUdc xa hpi

tao ra va phuc vu cho xa hpi. Vi the, xa hpi phai

cd trach nhiem tao nhUng dieu kien thuan ldi de

xay dUng va phat trien thU vien. Tuy vay, d hau

het cac nUdc tren the gidi, cong tac thU vien van

la ITnh vUc hoat dpng ft dUpc quan tam nhat. NhU

d My du ngan sach nha nUdc da chi cho cac thU

vien cdng cpng moi nam 5 - 6 ty do la nhUng so

tien dd van thieu. Vi the, cac thU vien phai tranh

thu sU giup dd cua xa hpi (nhU ta van quen gpi la

xa hpi hoa cong tac thU vien). Muon vay, thU vien

phai thiet lap dUdc cac lien he vdi xa hpi hay cd

the ndi each khac la thiet lap cac quan he vdi

cong chung.

a. Dinh nghTa

Cd nhieu dinh nghia khac nhau ve quan he

cdng chung. ChSng han, trong TUdien Bach khoa

md cd dUa ra dinh nghTa nhU sau: Quan he cong

chung la mpt chUc nang quan tri nhSm muc dich

thiet lap, duy tri sU truyen thdng hai chieu, sU

hieu biet, chap nhan va hdp tac giUa mpt to chUc

va "cong chung" ciia hp. Quan he cdng chiing bao

gom sU quan ly nhu'ng van de hay sU kien ma to

chUc can phai nam dUdc dU luan ciia quan chiing

va cd trach nhiem thdng tin cho hp*. Tuy nhien

khi Ung dung vao ITnh vUc thU vien thi cd the cd

quan niem sau ve quan he cdng chiing: Moi lien

he vdi xa hdi la nhUng co gang dUdc dinh trUdc,

lien tuc ciia thU vien nham tao lap va ciing cd sU

hieu biet va ho trd ciia chfnh quyen, td chUc va

dan chiing vdi thU vien nham xay dUng va phat

then sU nghiep thU vien d dia phUdng.

TU dinh nghia nay, ta chii y vao cac diem sau:

-I- Ngudi tien hanh thiet lap va phat then cac

quan he xa hdi: thU vien, can bd thU vien.

-¥ PhUOng each tien hanh: nhUng cdgang dinh

trUdc (cd muc dfch) va lien tuc.

-I- Muc dfch: tao sU hieu biet va ho trd tU phfa

xa hpi ve thU vien;

-I- Muc tieu: xay dUng va phat trien sU nghiep

thu vien d dia phuong.

b. Sit can thiei ciia moi quan he xa hpi

ThUc tien cong tac thU vien nUdc ta va tren

the gidi cho thay sU ton tai va phat then ciia thU

vien phan nhieu phu thupc vao cac moi quan he

tot vdi chfnh quyen va ngUdi dan dia phUdng ma

chiing can dUpc ciing cd bang mpi each.

Nguyen do cua tinh trang tren la:

+ Phan Idn cac thU vien cdng cdng dUdc "nudi

dudng" bang thue, ngan sach dia phUdng, nen

cung can thuyet phuc cho mpi ngUdi thay rang

thu vien khdng kem phan quan trpng so vdi cac

td chUc dupc cap ngan sach khac. Vi muc dfch tao

nen sU tiep can ngang bang ciia mpi thanh vien

xa hdi tdi vdn tai lieu va cac dich vu ciia minh nen

cac thu vien cdng cdng tren khap the gidi hau

nhu khdng thu tien cac (nhieu) dich vu, do dd

khdng cd kha nang can doi thu chi.

+ Tac dung ciia viec sU dung thU vien cdng

cdng tdi ngUdi dung va xa hdi dien ra tU tU, am

tham va nhieu khi khdng dUdc phan dinh rach rdi

vdi cac ITnh vUc khac nhU giao due trong nha

trUdng, truyen thdng dai chung nen xa hpi nhieu

khi chUa thay dUdc sU can thiet ciia thU vien: cd

thi tdt, khdng cd cung chang sao. Mat khac, ben

canh thu vien, cdn cd nhUng cd sd khac cung

thUc hien nhUng cdng viec tUOng tU nhU cUa

hang cho thue sach tU nhan, cd sd thdng tin tU

* Quan h? cong chungZ/Wikipedia. - tnjy cap ngay 25/4/2011.

TapchiTHl/VllW iVj.S-r /J;\/^J 3(29) s