Phát triển dịch vụ thanh toán điện tử tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Lâm Đồng: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Bùi Phạm Hồng Nhung

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Thanh toán điện tử là phƣơng thức thanh toán không thể thiếu trong nền kinh

tế toàn cầu hiện nay cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin và sự

phát triển mạnh mẽ của thƣơng mại điện tử. Nó không chỉ là một trong những

phƣơng thức thanh toán nhanh chóng, an toàn, thuận tiện mà nó còn góp phần tiết

kiệm chi phí cho xã hội, tạo ra nguồn vốn hoạt động cho ngân hàng, đồng thời có

điều kiện thực thi các chính sách tiền tệ - tín dụng. Tại Việt Nam, xuất phát từ thói

quen sử dụng tiền mặt nên thanh toán điện tử vẫn chƣa phát triển rộng rãi, chƣa

xứng với tiềm năng và xu thế hội nhập kinh tế quốc tế. Với mong muốn nghiên

cứu, tìm hiểu sâu hơn về dịch vụ thanh toán điện tử của ngân hàng cũng nhƣ tìm

kiếm các giải pháp nhằm góp phần đẩy mạnh công tác phát triển dịch vụ thanh toán

điện tử, đem lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho đơn vị, ngƣời viết đã lựa chọn đề tài

nghiên cứu “Phát triển dịch vụ thanh toán điện tử tại Ngân hàng Nông nghiệp

và Phát triển Nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Lâm Đồng”.

Qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu bằng phƣơng pháp thống kê mô

tả, vẽ bảng, biểu đồ, ngƣời viết đã tổng hợp nền tảng cơ sở lý thuyết, tiến hành

phân tích, đánh giá về tình hình hoạt động kinh doanh và thực trạng phát triển dịch

vụ thanh toán điện tử tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt

Nam chi nhánh tỉnh Lâm Đồng. Từ đó tìm ra những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân

của hạn chế để đƣa ra giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ thanh toán điện

tử, góp phần hạn chế rủi ro, đẩy mạnh các nguồn thu trong hoạt động thanh toán

của Agribank Lâm Đồng. Đồng thời đề xuất một số kiến nghị phù hợp để hƣớng tới

mục tiêu giảm tỷ lệ thanh toán bằng tiền mặt trong xã hội, cải cách thủ tục hành

chính và thúc đẩy các ngân hàng thƣơng mại, trung gian thanh toán và các công ty

tài chính phối hợp phát triển thanh toán điện tử nhằm đáp ứng xu hƣớng tiêu

dùng mới.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: Bùi Phạm Hồng Nhung

Sinh ngày: 21/03/1989 Nơi sinh: Lâm Đồng

Quê quán: Hoa Lƣ – Ninh Bình

Hiện đang công tác tại Agribank CN Đà Lạt – Lâm Đồng

Là học viên cao học khóa 16 của Trƣờng Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh

Mã học viên: 020116150032

Tên luận văn: “Phát triển dịch vụ thanh toán điện tử tại Ngân hàng Nông

nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam Chi nhánh tỉnh Lâm Đồng”

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Quỳnh Hoa

Tôi xin cam đoan luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ

tại bất cứ một trƣờng đại học nào; luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của

tác giả, nội dung nghiên cứu trong đề tài này là do tác giả tự tìm hiểu, nghiên cứu

và tham khảo dƣới sự hƣớng dẫn của giảng viên, kết quả nghiên cứu có tính độc lập

riêng, trung thực, không sao chép bất kỳ tài liệu nào, không có các nội dung đã

đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các

trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn; các số liệu, các nguồn trích dẫn

trong luận văn đƣợc chú thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan trên đây.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 3 năm 2017

Tác giả

Bùi Phạm Hồng Nhung

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đề tài này, tôi xin gửi lời cảm ơn và tri ân chân thành đến:

Tiến sĩ Nguyễn Quỳnh Hoa là ngƣời hƣớng dẫn khoa học cho tôi.

Xin gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu trƣờng Đại học Ngân hàng Thành

phố Hồ Chí Minh, đã tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên

cứu tại trƣờng. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô trong Khoa sau đại học đã

trang bị kiến thức cho tôi trong suốt 2 năm học vừa qua.

Đồng thời tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ban Giám đốc, Phòng Kế toán – Ngân

quỹ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Lâm

Đồng đã tạo điều kiện cho tôi thực hiện đề tài này.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè là những ngƣời luôn

động viên, giúp đỡ tôi trong thời gian vừa qua.

Xin chân thành cảm ơn!

Học viên Bùi Phạm Hồng Nhung

MỤC LỤC

TÓM TẮT LUẬN VĂN

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ

PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................... 1

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI

NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI................................................................................. 7

1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM........................................................................................... 7

1.1.1 Thƣơng mại điện tử......................................................................................... 7

1.1.2 Thanh toán điện tử .......................................................................................... 7

1.2 LỢI ÍCH CỦA THANH TOÁN ĐIỆN TỬ............................................................ 9

1.2.1 Lợi ích đối với nền kinh tế.............................................................................. 9

1.2.2 Lợi ích đối với ngân hàng ............................................................................... 9

1.2.3 Lợi ích đối với khách hàng ............................................................................ 10

1.3 CÁC HÌNH THỨC THANH TOÁN ĐIỆN TỬ QUA NGÂN HÀNG ................ 11

1.3.1 Thanh toán bằng thẻ tín dụng điện tử ............................................................. 11

1.3.1.1 Khái niệm ................................................................................................ 11

1.3.1.2 Cách thức thực hiện thanh toán bằng thẻ tín dụng điện tử ...................... 11

1.3.1.3 Ƣu điểm, nhƣợc điểm của thanh toán bằng thẻ tín dụng điện tử ........... 12

1.3.2 Thanh toán bằng thẻ ghi nợ............................................................................ 13

1.3.2.1 Khái niệm.............................................................................................. 13

1.3.2.2 Cách thức thực hiện thanh toán bằng thẻ ghi nợ................................... 13

1.3.2.3 Ƣu điểm, nhƣợc điểm của thanh toán bằng thẻ ghi nợ ......................... 13

1.3.3 Thanh toán bằng Séc điện tử.......................................................................... 14

1.3.3.1 Khái niệm.............................................................................................. 14

1.3.3.2 Cách thức thực hiện thanh toán bằng séc điện tử.................................. 14

1.3.3.3 Ƣu điểm, nhƣợc điểm của thanh toán bằng séc điện tử ........................ 15

1.3.4 Thanh toán bằng hoá đơn điện tử................................................................... 15

1.3.4.1 Khái niệm.............................................................................................. 15

1.3.4.2 Cách thức thực hiện thanh toán bằng hóa đơn điện tử.......................... 15

1.3.4.3 Ƣu điểm của việc thanh toán bằng hóa đơn điện tử.............................. 15

1.3.5 Thanh toán bằng ví điện tử ............................................................................ 16

1.3.5.1 Khái niệm.............................................................................................. 16

1.3.5.2 Cách thức thực hiện thanh toán bằng ví điện tử.................................... 16

1.3.5.3 Ƣu điểm, nhƣợc điểm của việc thanh toán bằng ví điện tử .................. 16

1.3.6 Thanh toán qua ngân hàng điện tử ................................................................ 17

1.3.6.1 Dịch vụ ngân hàng tại nhà (Home banking) ......................................... 17

1.3.6.2 Dịch vụ ngân hàng qua mạng điện thoại di động (Mobile banking) .... 17

1.3.6.3 Dịch vụ ngân hàng qua mạng Internet (Internet Banking).................... 20

1.3.7 Thanh toán qua thƣ điện tử ............................................................................. 21

1.3.7.1 Khái niệm.............................................................................................. 21

1.3.7.2 Cách thức thực hiện thanh toán qua thƣ điện tử ................................... 21

1.3.7.3 Ƣu điểm, nhƣợc điểm của thanh toán qua thƣ điện tử .......................... 22

1.4 PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI NHTM ...................... 22

1.4.1 Khái niệm........................................................................................................ 22

1.4.2 Các chỉ tiêu đánh giá tình hình phát triển dịch vụ thanh toán điện tử tại

NHTM............................................................................................................. 23

1.4.2.1 Tốc độ tăng trƣởng số lƣợng thẻ đƣợc phát hành ................................. 23

1.4.2.2 Tốc độ tăng trƣởng khách hàng sử dụng các dịch vụ thanh toán

điện tử..................................................................................................... 23

1.4.2.3 Tốc độ tăng trƣởng vốn huy động từ các dịch vụ thanh toán điện tử ... 23

1.4.2.4 Tốc độ tăng trƣởng doanh thu từ phí dịch vụ thanh toán điện tử.......... 24

1.4.2.5 Thị phần thanh toán điện tử của ngân hàng .......................................... 24

1.4.3 Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển dịch vụ thanh toán điện tử tại NHTM. 24

1.4.3.1 Môi trƣờng kinh tế xã hội...................................................................... 24

1.4.3.2 Môi trƣờng pháp lý................................................................................ 25

1.4.3.3 Cơ sở hạ tầng kỹ thuật........................................................................... 25

1.4.3.4 Nguồn nhân lực ..................................................................................... 26

1.4.4 Kinh nghiệm phát triển dịch vụ thanh toán điện tử của một số nƣớc

và kinh nghiệm rút ra cho các NHTM Việt Nam............................................. 26

1.4.4.1 Kinh nghiệm phát triển dịch vụ thanh toán điện tử của một số nƣớc ... 26

1.4.4.2 Kinh nghiệm rút ra cho các NHTM Việt Nam...................................... 29

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1........................................................................................... 31

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN

TỬ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG................................................. 32

2.1 TỔNG QUAN VỀ AGRIBANK CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG.............................. 32

2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ..................................................................... 32

2.1.2 Bộ máy tổ chức hoạt động .............................................................................. 34

2.1.3 Mạng lƣới hoạt động và nguồn nhân lực ........................................................ 35

2.1.4 Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2013 – 2015 ................................... 36

2.2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI

AGRIBANK CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG................................................................... 39

2.2.1 Tình hình phát hành thẻ .................................................................................. 39

2.2.2 Tình hình khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử............................. 42

2.2.3 Tình hình vốn huy động từ các dịch vụ thanh toán điện tử ............................ 46

2.2.4 Tình hình tăng trƣởng doanh thu từ phí dịch vụ thanh toán điện tử............... 46

2.2.5 Thị phần về thanh toán điện tử ....................................................................... 47

2.3 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN

ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG.......................................... 51

2.3.1 Những kết quả đạt đƣợc.................................................................................. 51

2.3.2 Những tồn tại, hạn chế .................................................................................... 52

2.3.3 Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế........................................................ 53

2.3.3.1 Nguyên nhân chủ quan ............................................................................ 53

2.3.3.2 Nguyên nhân khách quan ........................................................................ 55

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2........................................................................................... 57

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM THÚC ĐẨY PHÁT

TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK CN LÂM ĐỒNG........58

3.1 ĐỊNH HƢỚNG CỦA CHÍNH PHỦ VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH

TOÁN ĐIỆN TỬ ĐẾN NĂM 2020 ............................................................................. 58

3.1.1 Hoàn thiện hành lang pháp lý ......................................................................... 58

3.1.2 Nâng cấp, mở rộng hệ thống IBPS ................................................................. 58

3.1.3 Xây dựng, phát triển các hệ thống thanh toán bán lẻ...................................... 59

3.1.4 Nâng cấp, phát triển hệ thống thanh toán nội bộ của các NHTM .................. 59

3.1.5 Nghiên cứu, áp dụng các loại tiêu chuẩn, ISO theo thông lệ quốc tế ............. 59

3.1.6 Đảm bảo an ninh, an toàn cho các hệ thống thanh toán quan trọng ............... 59

3.1.7 Xây dựng và thực hiện Chƣơng trình Tài chính Toàn diện

(Financial Inclusion)................................................................................................ 59

3.1.8 Tổ chức triển khai Chiến lƣợc giám sát các hệ thống thanh toán tại

Việt Nam đến năm 2020 .......................................................................................... 60

3.1.9 Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền .....................................................

3.2 ĐỊNH HƢỚNG CỦA NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN

NÔNG THÔN VIỆT NAM VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THANH TOÁN

ĐIỆN TỬ ĐẾN NĂM 2020 ......................................................................................... 60

3.2.1 Định hƣớng chung .......................................................................................... 60

3.2.2 Định hƣớng phát triển dịch vụ thanh toán điện tử.......................................... 61

3.2.2.1 Tăng cƣờng trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại ............................. 61

3.2.2.2 Phát triển sản phẩm dịch vụ và kênh thanh toán hiện đại ....................... 61

3.2.2.4 Tăng cƣờng tuyên truyền, quảng cáo, tiếp thị các tiện ích sản phẩm

dịch vụ ................................................................................................................. 62

3.2.2.5 Nâng cao trình độ cho cán bộ công nhân viên ........................................ 63

3.3 GIẢI PHÁP VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN

DỊCH VỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK CN LÂM ĐỒNG ............. 63

3.3.1 Giải pháp......................................................................................................... 63

3.3.1.1 Giải pháp về công tác quản trị điều hành, kiểm tra kiểm soát ................ 64

3.3.1.2 Giải pháp về công tác tổ chức cán bộ, đào tạo nguồn nhân lực ............. 64

3.3.1.3 Giải pháp về quy trình công nghệ kỹ thuật ............................................ 66

3.3.1.4 Giải pháp về chất lƣợng các kênh phân phối........................................... 67

3.3.1.5 Giải pháp về đa dạng hóa và nâng cao chất lƣợng sản phẩm dịch vụ..... 68

3.3.1.6 Giải pháp về chính sách khách hàng và phong cách phục vụ ................. 73

3.3.1.7 Giải pháp về công tác tiếp thị truyền thông và quảng bá thƣơng hiệu ... 75

3.3.2 Một số kiến nghị ............................................................................................ 77

3.3.2.1 Kiến nghị với Chính phủ ......................................................................... 77

3.3.2.2 Kiến nghị với Ngân hàng nhà nƣớc......................................................... 78

3.3.2.3 Kiến nghị với Hội sở Agribank .............................................................. 79

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3........................................................................................... 81

KẾT LUẬN CHUNG ................................................................................................. 82

TÀI LIỆU THAM KHẢO