Phân tích và đánh giá giáo trình Q-Skill for success - Listening and speaking cuốn (4 + 5) trong việc cải thiện kỹ năng nghe của sinh viên năm 2, ngành ngôn ngữ Anh, khoa ngoại ngữ, Trường Đại học Mở Thành Phố Hồ Chí Minh / Bùi Nghiêm Bình ; Bùi Đỗ Công Thành [Hướng dẫn]

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN

PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ GIÁO TRÌNH Q-SKILLS FOR SUCCESS (LISTENING

AND SPEAKING) CUỐN (4+5) TRONG VIỆC CẢI THIỆN KĨ NĂNG NGHE CỦA

SINH VIÊN NĂM 2, NGÀNH NGÔN NGỮ ANH, KHOA NGOẠI NGỮ, TRƯỜNG ĐẠI

HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

<Mã số đề tài>

Thành Phố Hồ Chí Minh, 04/2018

2

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN

PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ GIÁO TRÌNH Q-SKILLS FOR SUCCESS

(LISTENING AND SPEAKING) CUỐN (4+5) TRONG VIỆC CẢI THIỆN KĨ

NĂNG NGHE CỦA SINH VIÊN NĂM 2 và 3, NGÀNH NGÔN NGỮ ANH, KHOA

NGOẠI NGỮ, TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chủ nhiệm đề tài: Bùi Nghiêm Bình

Khoa: Ngoại Ngữ

Các thành viên:

Đỗ Thị Hoàng Châu

Tạ Ý Ngọc

Lê Châu Khánh Linh

Người hướng dẫn:

Thạc sĩ Bùi Đỗ Công Thành

Thành Phố Hồ Chí Minh, 04/2018

3

MỤC LỤC

DANH MỤC BẢNG BIỂU......................................................................................................6

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT ..................................................................................9

THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI....................................................10

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU.........................................................................................................17

1.1BỐI CẢNH NGHIÊN CỨU....................................................................................................17

1.2 VẤN ĐỀ BÀN LUẬN ..........................................................................................................18

1.3 MỤC TIÊU ĐỀ TÀI.............................................................................................................19

1.4 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU .....................................................................................................19

1.5 Ý NGHĨA ĐỀ TÀI..............................................................................................................20

1.6 NHỮNG HẠN CHẾ.............................................................................................................21

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT .....................................................................................23

2.1 ĐỊNH NGHĨA KĨ NĂNG NGHE HIỂU....................................................................................23

2.1.1 Định nghĩa kĩ năng nghe .........................................................................................23

2.1.2 Định nghĩa nghe hiểu ..............................................................................................25

2.1.3 Bản chất của Nghe-hiểu ..........................................................................................25

2.2 CÁC DẠNG KĨ NĂNG NGHE..............................................................................................26

2.2.1 Định nghĩa:..............................................................................................................26

2.2.2 Các dạng kỹ năng nghe: ..........................................................................................26

2.3 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KỸ NĂNG NGHE ...............................................................27

2.3.1 Giới thiệu các yếu tố có ảnh hưởng đến kỹ năng nghe ...........................................27

2.3.2 Yếu tố khách quan....................................................................................................28

2.3.3 Yếu tố chủ quan .......................................................................................................30

2.4 CÁC DẠNG BÀI TẬP NGHE ..........................................................................................32

2.4.1 Mục đích ................................................................................................................32

2.4.2 Các dạng bài tập nghe phổ biến..............................................................................33

2.4.3 Các hoạt động nghe trong lớp...............................................................................33

2.5 NĂNG LỰC GIAO TIẾP ......................................................................................................34

4

2.5.1 Định nghĩa ...............................................................................................................34

2.5.2 Các lĩnh vực giao tiếp............................................................................................34

2.6 TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ GIÁO TRÌNH ................................................................................37

2.6.1 Tiêu chí về mục tiêu, nguyên tắc và phương pháp học tập ...................................37

2.6.2 Tiêu chí kiến thức và kĩ năng ngôn ngữ: .................................................................41

2.6.3 Tiêu chí học liệu đi kèm.........................................................................................43

CHƯƠNG 3: TIẾN HÀNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC.................................................45

3.1 ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU....................................................................................................45

3.2 ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .......................................................................................................47

3.3 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ....................................................................................................48

3.4 NGƯỜI THAM GIA ............................................................................................................50

3.5 QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU.................................................................................................50

3.6 CÔNG CỤ NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH DỮ LIỆU ....................................................................51

3.7 THU THẬP DỮ LIỆU ..........................................................................................................52

CHƯƠNG 4 THỐNG KÊ VÀ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU .....................................................55

4.1 ĐỊNH NGHĨA ....................................................................................................................55

4.2 MÔ TẢ DỮ LIỆU ...............................................................................................................55

CHƯƠNG 5: BÀN LUẬN .....................................................................................................63

5.1 CÁC DẠNG KỸ NĂNG NGHE .............................................................................................63

5.2 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KỸ NĂNG NGHE ...............................................................66

5.2.1 Các yếu tố khách quan: ...........................................................................................66

5.2.2 Các yếu tố chủ quan ................................................................................................72

5.2.3 Các dạng bài tập nghe phổ biến..............................................................................76

5.3 CÁC HOẠT ĐỘNG NGHE TRONG LỚP ................................................................................81

5.3.1 Trước khi nghe.........................................................................................................81

5.3.2 TRONG KHI NGHE .........................................................................................................84

5.4 TIÊU CHÍ LIÊN QUAN ĐẾN MỤC TIÊU, NGUYÊN TẮC VÀ PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP .............89

5.4.1 Tiêu chí liên quan đến kiến thức và kỹ năng ngôn ngữ ...........................................94

5.4.2 Tiêu chí về thiết kế và cấu trúc ................................................................................99

5

5.4.3 Tiêu chí học liệu đi kèm.........................................................................................100

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.............................................................................................103

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................107

PHỤ LỤC..............................................................................................................................113

PHỤ LỤC 1: HÌNH ẢNH.........................................................................................................113

PHỤ LỤC 2: BẢNG CÂU HỎI .................................................................................................115

PHỤ LỤC 3: CÂU HỎI PHỎNG VẤN .......................................................................................125

PHỤ LỤC 4: CUỘC PHỎNG VẤN............................................................................................127

6

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Biểu đồ 1: Nghe giúp người đọc nắm được nội dung và ý nghĩa người nói muốn truyền đạt.

Biểu đồ 2: Nghe giúp người nghe phân tích và đánh giá thông tin tiếp nhận được.

Biểu đồ 3: Nghe giúp người đọc nắm được nội dung và ý nghĩa người nói muốn truyền đạt.

Biểu đồ 4:Yếu tố môi trường

Biểu đồ 5: Chủ đề bàn luận

Biểu đồ 6: Đặc trưng giọng nói của người nói

Biểu đồ 7: Mức độ năng lực ngôn ngữ của người nói

Biểu đồ 8: Tốc độ nói

Biểu đồ 9: Rào cản văn hóa

Biểu đồ 10: Kiến thức nền

Biểu đồ 11: Thái độ người nghe

Biểu đồ 12: Điều kiện sức khỏe của người nghe

Biểu đồ 13: Điều kiện tâm lí của người nghe

Biểu đồ 14: Khả năng dụng ngôn

Biểu đồ 15: Dạng bài tập hoàn thành dạng ghi chú

Biểu đồ 16: Dạng bài tập câu hỏi đúng sai.

Biểu đồ 17: Dạng bài tập câu hỏi nối

Biểu đồ 18: Dạng bài tập Multiple choice

Biểu đồ 19: Dạng bài tập điền vào khoảng trống

Biểu đồ 20: Các hoạt động trước khi nghe giúp học sinh khởi động kiến thức nền, xây dựng

sự phấn khởi đến từ sinh viên và cung cấp ngữ cảnh, nội dung cần thiết cho bài nghe

Biểu đồ 21: Các hoạt động trước khi nghe đòi hỏi sinh viên chuẩn bị những kiến thức có sẵn

và kỹ năng cần có để không gặp trở ngại trong quá trình nghe

Biểu đồ 22: Các hoạt động trước khi nghe khuyến khích sinh viên nâng cao trình độ nghe và

mức độ tư duy phản biện

Biểu đồ 23: Các hoạt động trong khi nghe (quá trình tư duy) giúp sinh viên hình thành ý

tưởng và nắm bắt các thông tin cụ thể trong bảng câu trả lời.

Biểu đồ 24: Các hoạt động trong khi nghe giúp sinh viên phiên dịch và đưa ra kết luận

7

Biểu đồ 25: Các hoạt động trong khi nghe hỗ trợ sinh viên hình thành đáp án và hoàn thành

yêu cầu bài nghe.

Biểu đồ 26: Các hoạt động sau khi nghe giúp giảng viên đánh giá và kiểm tra lại khả năng

hiểu bài của sinh viên và giải đáp thắc mắc của họ

Biểu đồ 27:Các hoạt động sau khi nghe mở rộng phạm vi kiến thức đã có sẵn và nâng cao khả

năng nhận thức và tư duy phản biện

Biểu đồ 28:Phương pháp trình bày nội dung của sách giúp người học có thể lựa chọn phương

pháp dạy học và phương tiện hỗ trợ học tập & phương tiện hỗ trợ dạy học phù hợp.

Bảng 29: Sách thể hiện tính nhất quán giữa mục tiêu học tập, phương pháp và hình thức tổ

chức dạy học, kiểm tra đánh giá có thể áp dụng.

Biểu đồ 30: Sách hướng tới phương pháp dạy học tiên tiến, theo đường hướng hình thành và

pháp triển năng lực giao tiếp, phát huy tính tích cực của người học.

Biểu đồ 31:Sách đảm bảo yêu cầu về tính thống nhất, liền mạch về nội dung và kĩ năng ngôn

ngữ.

Bảng 32: Đáp ứng yêu cầu về chuẩn đầu ra của từng bậc theo khung năng lực ngoại ngữ 6

bậc theo tiêu chuẩn của Châu Âu (nghe)

Biểu đồ 33: Sách có nhiều chủ đề phong phú, đa dạng, phù hợp với năng lực ngôn ngữ nghe.

Biểu đồ 34: Sách có nhiều chủ đề phong phú, đa dạng, phù hợp với năng lực ngôn ngữ nghe.

Biểu đồ 35: Sách viết về nội dụng từ vựng, ngữ âm, ngữ pháp phân bổ từng đơn vị bài học và

phù hợp với tiêu chí của người học nghe hiểu

Biểu đồ 36: Nội dung thực hành ngữ âm được lồng ghép vào các hoạt động nghe –nói một

cách phù hợp.

Biểu đồ 37: Các bài nghe giọng nói tự nhiên, chất lượng ghi âm chuẩn, trọng âm ngữ điệu và

các yếu tố liên kết phù hợp và phát triển cách phát âm tự nhiên.

Biểu đồ 38: Sách có trang,ảnh minh họa sinh động, tương thích nội dung bài học, kích thích

sáng tạo

Biểu đồ 39: Sách có cấu trúc khoa học, hệ thống và phù hợp với đầu đủ mục lục, bài họcvà

đảm bảo tính cân đối, hài hòa.

Biểu đồ 40: Sách có học liệu đi kèm( chương trình online, phần tự học, hoặc các tài liệu bổ

trợ khác) phù hợp với nội dung và phương pháp học tập và phát triển kĩ năng của người học

nghe nói hỗ trơ sinh viên đổi mới phương pháp học tập, tự đánh giá.

Biểu đồ 41: Học liệu đi kèm hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá; giúp

8

người học tự học, tự kiểm tra đánh giá và hình thành phương pháp học tập tích cực

9

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT

CEF Common European Framework

CEFR The Common European Framework of Reference for Languages

DHAV61 Đại học chuyên ngành Ngôn ngữ Anh khoá 2016 lớp 61

DHAV66 Đại học chuyên ngành Ngôn ngữ Anh khoá 2016 lớp 66

DHAV51 Đại học chuyên ngành Ngôn ngữ Anh khoá 2015 lớp 51

DHAV56 Đại học chuyên ngành Ngôn ngữ Anh khoá 2015 lớp 56

DVD Digital Video Disc(Đầu thu kĩ thuật số)

ESL English as a Second Language

HCMCOU Ho Chi Minh City Open University

NCLRC National Capital Language Resource Center

(Trung tâm nguồn ngôn ngữ của thủ đô)

TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh

TMA Trunk Module Analog(Thiết bị mô đun thùng)

10

THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI

1. Thông tin chung:

- Tên đề tài:

PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ GIÁO TRÌNH Q-SKILLS FOR SUCCESS (LISTENING AND

SPEAKING) CUỐN (4+5) TRONG VIỆC CẢI THIỆN KĨNĂNG NGHE CỦA SINH VIÊN

NĂM 2, NGÀNH NGÔN NGỮANH, KHOA NGOAI NG ̣ Ữ, TRƯỜNG ĐAI Ḥ ỌC MỞ THÀNH

PHỐ HỒ CHÍ MINH

- Sinh viên thực hiện:

Bùi Nghiêm Bình

Đỗ Thị Hoàng Châu

Lê Châu Khánh Linh

Tạ Ý Ngọc

- Lớp: DH15AV06 Khoa: Ngoại Ngữ Năm thứ: 3 Số năm đào tạo: 4

- Người hướng dẫn: Thạc sĩ Bùi Đỗ Công Thành

2. Mục tiêu đề tài:

Mục tiêu của đề tài này sẽ nhằm vào việc đánh giá một cách chi tiết những tác động của giáo

trình học tiếng anh đến những sinh viên đang theo con đường chuyên ngữ, cụ thể là đánh giá

những chuỗi bài tập bổ trợ kĩ năng nghe trong quyển sách Q-skills for success (Listening and

Speaking 4,5) cũng như tham khảo ý kiến sinh viên trong việc khai thác những điểm tích cực

và điểm cần phải đổi mới từ giáo trình để từ đó đưa ra những phương pháp tối ưu nhất giúp

cải thiện một cách hiệu quả môn nghe nói cho sinh viên năm hai, chuyên ngành ngôn ngữ

Anh trường Đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh.

3. Tính mới và sáng tạo:

Đề tài mang tính ứng dụng giúp sinh viên tự đánh giá và tìm hiểu các vấn đề liên quan đến kĩ

năng nghe-hiểu từ đó áp dụng các phương pháp nghe nhằm nâng cao tính hiệu quả của khả

năng nghe, đồng thời rèn luyện kĩ năng nghe-hiểu.

Kế thừa những bài viết nghiên cứu khoa học trước đó về kĩ năng nghe hiểu anh ngữ của sinh

viên, bài viết nghiên cứu khoa học mang tính sáng tạo nằm ở việc khai thác giáo trình Q-

11

Skills for Success để nhằm tìm ra những điểm mạnh và điểm cần thay đổi trong giáo trình để

tối đa hoá tác động đến sinh viên năm 2 Khoa Ngoại Ngữ Trường Đại Học Mở Thành phố

Hồ Chí Minh.

4. Kết quả nghiên cứu:

Cuộc nghiên cứu được

5. Đóng góp về mặt kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo, an ninh, quốc phòng và khả

năng áp dụng của đề tài:

Đóng góp về mặt giáo dục: đề tài khai thác khía cạnh phân tích giáo trình Q-Skills for

Success nhằm giúp sinh viên chuyên ngữ năm 2 khoa Ngoại Ngữ trường Đại học Mở

TpHCM có cái nhìn khái quát và tìm hiểu về kĩ năng nghe-hiểu.

Khả năng áp dụng của đề tài: Đề tài có thể được khoa Ngoại Ngữ áp dụng để phục vụ cho

việc nghiên cứu giáo trình Q-Skills for success.

Đề tài có thể được áp dụng để phát triển các cuộc nghiên cứu khoa học khác liên quan đến kĩ

năng nghe hiểu của sinh viên.

6. Công bố khoa học của sinh viên từ kết quả nghiên cứu của đề tài (ghi rõ tên tạp chí

nếu có) hoặc nhận xét, đánh giá của cơ sở đã áp dụng các kết quả nghiên cứu (nếu có):

Ngày 11 tháng 04 năm 2018

Sinh viên chịu trách nhiệm chính

thực hiện đề tài

(ký, họ và tên)

Nhận xét của người hướng dẫn về những đóng góp khoa học của sinh viên thực hiện đề

tài (phần này do người hướng dẫn ghi):

12

Ngày 18 tháng 04 năm 2018

Xác nhận của đơn vị

(ký tên và đóng dấu)

Người hướng dẫn

(ký, họ và tên)

13

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

THÔNG TIN VỀ SINH VIÊN

CHỊU TRÁCH NHIỆM CHÍNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI

I. SƠ LƯỢC VỀ SINH VIÊN:

Họ và tên: BÙI NGHIÊM BÌNH

Sinh ngày: 01 tháng 12 năm 1996

Nơi sinh: Vĩnh Long

Lớp: DH15AV06 Khóa: 2015

Khoa: Ngoại Ngữ

Địa chỉ liên hệ: 52 Lê Lai, phường 13, quận 5, thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: 0932963177 Email: [email protected]

II. QUÁ TRÌNH HỌC TẬP (kê khai thành tích của sinh viên từ năm thứ 1 đến năm đang học):

* Năm thứ 1:

Ngành học: Ngôn ngữ Anh Khoa: Ngoại Ngữ

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích:

Điểm trung bình tích luỹ năm thứ 1: 7.68/10

* Năm thứ 2:

Ngành học: Ngôn ngữ Anh Khoa: Ngoại Ngữ

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích:

Ảnh 4x6