Phân tích hành vi tiêu dùng của người dân trên địa bàn quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ đối với thực phẩm

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ

KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

---  ---

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN

HÀNH VI TIÊU DÙNG THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP

XUẤT XỨ TỪ TRUNG QUỐC

Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện:

LÊ THỊ DIỆU HIỀN LƯU BÁ ĐẠT

Lớp : KT0922L1

MSSV: LT09172

Cần Thơ - 2011

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: Lưu Bá Đạt ii

LỜI CẢM TẠ

۞۞۞

Lời đầu tiên em xin chân thành cám ơn các thầy cô khoa kinh tế trường

Đại học Cần Thơ đã nhiệt tình chỉ dạy cũng như cung cấp kiến thức cho em trong

suốt quá trình học tập trong những năm qua để làm hành trang bước vào đời khi

rời khỏi mái trường thân thương . Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn cô Lê Thị

Diệu Hiền đã nhiệt tình giúp đỡ em vượt qua những khó khăn trong suốt quá

trình thực hiện đề tài tốt nghiệp của mình.

Em rất mong sự thông cảm và góp ý của thầy cô cho đề tài tốt nghiệp của

em, vì kiến thức và kinh nghiệm còn nhiều hạn chế nên đề tài không tránh khỏi

những sai sót và khuyết điểm.

Cuối cùng em xin chúc thầy cô Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh nhiều

sức khỏe và thành công trong công việc. Em xin chân thành cảm ơn!

Sinh viên thực hiện

Lưu Bá Đạt

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: Lưu Bá Đạt iii

LỜI CAM ĐOAN

۞۞۞

Em xin cam đoan rằng đề tài này do chính em thực hiện, các số liệu thu

thập và kết quả phân tích trong đề tài là hoàn toàn trung thực, đề tài không trùng

với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào.

Ngày tháng năm 2011

Sinh viên thực hiện

Lưu Bá Đạt

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: Lưu Bá Đạt iv

BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

• Họ và tên người hướng dẫn: Lê Thị Diệu Hiền

• Chuyên ngành: Bộ môn Quản trị kinh doanh

• Cơ quan công tác: trường Đại học Cần Thơ

• Tên sinh viên: Lưu Bá Đạt

• Mã số sinh viên: LT09172

• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh tổng hợp

• Tên đề tài: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng thực phẩm

đóng hộp xuất xứ từ Trung Quốc

NỘI DUNG NHẬN XÉT

1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo:

…………………………………………………………………………………......

..................................................................................................................................

2. Về hình thức:

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài:

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn:

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

5. Nội dung và các kết quả đạt được(theo mục tiêu nghiên cứu,...)

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

6. Các nhận xét khác:

.................................................................................................... ............................

7. Kết luận:

.................................................................................................................... ............

Cần Thơ, ngày …..tháng….. năm 2011

Người nhận xét

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền v SVTH: Lưu Bá Đạt

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1

PHẦN GIỚI THIỆU

1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU....................................................................1

1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU........................................................................2

1.2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................ 2

1.2.2 Mục tiêu cụ thể................................................................................................. 2

1.3 CÁC GIẢ THUYẾT CẦN KIỂM ĐỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU .2

1.3.1 Các giả thuyết cần kiểm định............................................................................ 2

1.3.2 Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 2

1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU...........................................................................3

1.4.1 Không gian....................................................................................................... 3

1.4.2 Thời gian.......................................................................................................... 3

1.4.3 Đối tượng nghiên cứu....................................................................................... 3

1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ..........................................................................3

CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN ............................................................................5

2.1.1 Thực phẩm đóng hộp ..................................................................................... 5

2.1.2 Thị trường người tiêu dùng và hành vi mua hàng của người tiêu dùng. ..... 5

2.1.2.1 Khái quát về thị trường người tiêu dùng..................................................... 5

2.1.2.2 Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng. ................................................ 6

2.1.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng cá nhân .......................... 8

2.1.2.4 Các dạng hành vi mua sắm ...................................................................... 11

2.1.3 Tiến trình ra quyết định mua ...................................................................... 12

2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................................17

2.2.1 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 17

2.2.2 Phương pháp phân tích dữ liệu ....................................................................... 17

2.2.3 Lý thuyết các phương pháp phân tích dữ liệu.................................................. 18

2.2.4 Khung nghiên cứu .......................................................................................... 21

CHƯƠNG 3

GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CẦN THƠ VÀ NGÀNH CÔNG NGHIỆP

THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền vi SVTH: Lưu Bá Đạt

3.1 TỔNG QUAN VỀ THÀNH PHỐ CẦN THƠ ..........................................22

3.1.1. Lịch sử hình thành......................................................................................... 22

3.1.2. Vị trí địa lý.................................................................................................... 23

3.1.3. Đơn vị hành chính......................................................................................... 23

3.1.4. Cơ sở hạ tầng ................................................................................................ 23

3.1.5. Tình hình kinh tế ........................................................................................... 25

3.2 NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP TẠI VIỆT NAM

..........................................................................................................................29

3.2.1 Thực phẩm đóng hộp...................................................................................... 30

3.2.2 Bánh kẹo đóng gói ......................................................................................... 31

3.2.3 Ngành đồ uống............................................................................................... 32

3.3 THỰC TRẠNG TIÊU DÙNG THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP TẠI CẦN

THƠ THÔNG QUA CÁC MẪU NGHIÊN CỨU ..........................................34

CHƯƠNG 4

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1 ĐẶC ĐIỂM MẪU PHÂN TÍCH...............................................................40

4.1.1 Kết cấu giới tính của đối tượng nghiên cứu .................................................... 40

4.1.2 Mức thu nhập hàng tháng của đối tượng nghiên cứu....................................... 40

4.1.3 Nghề nghiệp và trình độ học vấn của đối tượng nghiên cứu............................ 41

4.1.4 Tình trạng hôn nhân ....................................................................................... 42

4.1.5 Tổng kết đặc điểm của đối tượng nghiên cứu trong đề tài............................... 43

4.2 KIỂM ĐỊNH CÁC MỐI QUAN HỆ.........................................................44

4.2.1 Kiểm định mối quan hệ giữa nghề nghiệp của đối tượng nghiên cứu với số lần

mua thực phẩm đóng hộp (kiểm định Chi-spuare)................................................... 44

4.2.2 Kiểm định mối quan hệ giữa thu nhập và số lần mà người tiêu dùng quyết định

mua thực phẩm đóng hộp trong một tuần ................................................................ 44

4.2.3 Kiểm định giữa thu nhập với nơi mua thực phẩm đóng hộp............................ 45

4.2.4 Kiểm định mối quan hệ giữa tình trạng hôn nhân của đối tượng nghiên cứu và

số lần mua thực phẩm đóng hộp.............................................................................. 45

4.3 ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG VỀ TIÊU CHÍ CHẤT LƯỢNG

KHI CHỌN MUA THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG

..........................................................................................................................46

4.4 PHÂN TÍCH HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI CÁC

LOẠI THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP XUẤT XỨ TỪ TRUNG QUỐC............48

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền vii SVTH: Lưu Bá Đạt

4.4.1 Phân tích các tiêu chí ảnh hưởng đến quyết định mua thực phẩm đóng hộp

có xuất xứ từ TQ của người tiêu dùng ................................................................. 48

4.4.1.1 Hệ số tin cậy Cronbach Alpha ................................................................. 48

4.4.1.2 Số lượng nhân tố ..................................................................................... 49

4.4.1.3 Đặt tên các nhân tố .................................................................................. 50

4.4.1.4 Nhân số ................................................................................................... 51

4.4.1.5 Phân tích hồi qui đa biến.......................................................................... 52

4.4.2 Sự nhận biết của người tiêu dùng.................................................................... 53

4.4.3 Tìm hiểu nguyên nhân thực phẩm đóng hộp của Trung Quốc có mặt tại Việt

Nam........................................................................................................................ 54

4.4.4 Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của người tiêu dùng khi sử

dụng thực phẩm TQ ................................................................................................ 56

4.4.4.1 Hệ số tin cậy Cronbach Alpha ................................................................. 56

4.4.4.2 Mô hình hồi quy Binary Logistic ............................................................. 59

4.5 NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG TRONG VIỆC SO SÁNH

GIỮA THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM VÀ THỰC PHẨM

ĐÓNG HỘP CỦA TRUNG QUỐC................................................................61

4.5.1 Về chất lượng sản phẩm ................................................................................. 61

4.5.2 Về giá cả ........................................................................................................ 63

4.6 ĐÁNH GIÁ CHUNG HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI

CÁC LOẠI THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP XUẤT XỨ TỪ TQ .......................64

TÓM TẮT CHƯƠNG 4..................................................................................66

CHƯƠNG 5

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHO

NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP VIỆT NAM

5.1 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ HẠN CHẾ CỦA NGÀNH CÔNG NGHIỆP

THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM..............................................68

5.1.1 Mặt đạt được.................................................................................................. 68

5.1.2 Mặt chưa đạt được.......................................................................................... 69

5.2 NHỮNG GIẢI PHÁP GIÚP NGƯỜI TIÊU DÙNG TP.CẦN THƠ

NGÀY CÀNG ƯU TIÊN SỬ DỤNG SẢN PHẨM CỦA VIỆT NAM...........70

CHƯƠNG 6

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

6.1 KẾT LUẬN................................................................................................75

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền viii SVTH: Lưu Bá Đạt

6.2 KIẾN NGHỊ...............................................................................................76

6.2.1 Đối với UBND thành phố Cần Thơ và các Sở ngành ...................................... 76

6.2.2 Đối với cơ quan quản lý chất lượng trên địa bàn thành phố............................. 77

6.2.3 Đối với người tiêu dùng ................................................................................. 77

6.3 HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO.....................................78

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: Lưu Bá Đạt ix

DANH MỤC BIỂU BẢNG

Bảng 3.1 : Tổng giá trị sản xuất trên địa bàn phân theo thành phần kinh tế (giá so

sánh 1994).........................................................................................................25

Bảng 3.2: Các loại thực phẩm đóng hộp ............................................................37

Bảng 3.3: Bảng thống kê tình hình mua sắm .....................................................38

Bảng 4.1: Bảng thu nhập của đối tượng nghiên cứu...........................................40

Bảng 4.2: Bảng kết hợp giữa nghề nghiệp và thu nhập ......................................43

Bảng 4.3: Kết quả kiểm định mqh giữa nghề nghiệp và số lần mua TPĐH........44

Bảng 4.4: Kết quả kiểm định mqh giữa thu nhập và số lần mua.........................44

Bảng 4.5: Kết quả kiểm định mqh giữa thu nhập và nơi mua.............................45

Bảng 4.6: Đánh giá về các tiêu chí chất lượng...................................................46

Bảng 4.7: Diễn giải các biến ảnh hưởng đến quyết định mua TPĐH .................48

Bảng 4.8: Ma trận các nhân tố sau khi xoay ......................................................50

Bảng 4.9: Diễn giải các biến..............................................................................52

Bảng 4.10 Phân tích hồi qui đa biến ..................................................................53

Bảng 4.11: Các nguyên nhân TPĐH của TQ có mặt tại VN...............................54

Bảng 4.12: Bảng diễn giải các biến ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của người

tiêu dùng khi sử dụng TPĐH của Trung Quốc...................................................56

Bảng 4.13: Ma trận các nhân tố sau khi xoay ....................................................57

Bảng 4.14 : Thống kê mô tả mức độ hài lòng của người tiêu dùng ....................58

Bảng 4.15: Kiểm tra mức độ chính xác của dự báo............................................59

Bảng 4.16: Kết quả kiểm định Wald về ý nghĩa của hệ số hồi qui .....................60

Bảng 4.17: So sánh về chất lượng sản phẩm......................................................61

Bảng 4.18: So sánh về giá cả.............................................................................63

Luận văn tốt nghiệp

GVHD: Lê Thị Diệu Hiền x SVTH: Lưu Bá Đạt

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng...........................................7

Hình 2.2: Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng .......................8

Hình 2.3: Qúa trình hình thành quyết định mua hàng ........................................12

Hình 2.4: Quyết định lựa chọn ..........................................................................14

Hình 2.5 Những yếu tố kìm hãm quyết định mua ..............................................15

Hình 2.6: Phản ứng của khách hàng ..................................................................16

Hình 2.7: Mô hình nghiên cứu...........................................................................21

Hình 3.1: Số liệu và dự báo doanh số bán thực phẩm đóng hộp.........................30

Hình 3.2: Số liệu và dự báo doanh số bán hàng mặt hàng bánh kẹo...................32

Hình 3.3: Tình hình mua sắm........................................................................... 38

Hình 4.1: Biểu đồ thể hiện giới tính ................................................................ 40

Hình 4.2: Nghề nghiệp đối tượng nghiên cứu .................................................. 41

Hình 4.3: Trình độ học vấn đối tượng nghiên cứu ........................................... 42

Hình 4.4: Tình trạng hôn nhân ........................................................................ 42

Hình 5.1: Chuỗi cung ứng thực phẩm đóng hộp an toàn ................................... 73