Phân tích đa dạng và quan hệ di truyền quần thể thủy tùng (Glyptostrobus pensilis) ở Đăk Lawk bằng chỉ thị SSR

Tgp chi Cong nghe Sinh hoc 8(3): 331-336, 2010

PHAN TICH DA DANG V A QUAN HE DI TRUYEN QUA N THE THUY TUNG

(GLYPTOSTROBUS PENSILIS) 6 DAK LAK BANG CHI THI SSR

Vii Dinh Duy', BCii Thi Tuylt Xuan\ Trin Vinh^, Nguyin Minh Tam'

'Bdo tdng Thien nhien Viet Nam

^Vien Sinh thdi vd Tdi nguyen sinh vdt

^Vien Khoa hoc Ky thuat Nong Ldm nghiep Tdy nguyen

TOM TA T

Da dang di truyen va quan he di truyen cua 40 cay Thuy timg (Glyptostrobus pensilis) thu thap d 2 huyen

Krong Nang va Ea H'Leo ciia tinh Dak Lak da dugc phan tich dua vao tinh da hinh cua chi thi SSR. 10 trong

tong so 21 cap moi SSR kiem tra da dugc sii dung de danh gia mire dp da hinh va moi quan he di truyen giira

cac ca the loai Thuy timg. Tdng sd 21 allele da dugc xac dinh, vdi sd allele trung binh cho mot locus la 2,1.

Gia tri PIC (Polymirphic Informafion Content) dao dgng tir 0,008 (mdi Pt 110048) din 0,229 (mdi Pt 15169),

trung binh 0,122. Phan tich nhdm diing phuong phap UPGMA tren co sd he so tuong dong di truyen da phan

biet 3 nhom chinh. Mot nhom gom tat ca cac ca the thugc khu Bao ton thien nhien Trap K'So. Cac ca the d

EaRal dugc tach thanh 2 nhdm, trong do mot nhdm vdi 3 ca the co quan he rat gan nhau, he sd tuong dong di

truyen vugt 90%. Mot sd giai phap cho cdng tac bao tdn va phuc hdi loai Thuy tiing cung dugc de cap.

Tir khoa: Bdo ton. da dgng di truyen, Glyptostrobus pensilis, SSR, Thuy timg

MODAU

Cay Thiiy tiing hay cdn ggi la Thdng nude

Glyptostrobus pensilis (Staun) K.Koch, thudc hg

Hoang dan (Cupressaceae) la loai cay gd quy dang bi

de dga Uiyet chiing (Bd Khoa hgc va Cdng nghe, Vien

Khoa hgc va Cdng nghe Viet Nam, 2007). Hien tai, loai

nay chi phan bd d Dak Lak vdi sd lugng ca the it trong

mdt sd manh rimg thir sinh bi phan cat, (Averyanov et

al, 2009; Hiep et ai, 2004; Nguyin Hoang NghTa,

2004; Luu, Thomas, 2004). Theo cac sd lieu dieu tra

khao sat ciia chiing tdi vao thang 11 nam 2009, sd ca

the ciia loai cdn rat it, khoang 300 ca the, tap trung d 2

manh rimg thii' sinh cdn sdt lai, Trap K'So (huyen

KrdngNang) va EaRal (huyen EaH'leo).

Thiiy tiing cd re thd, chiu dugc mdi trudng ngap

nude nen thudng sdng d viing nui dat thap sinh lay.

Cay Thuy tiing phan bd rgng d Bac ban cau vao ky

De til' (Florin, 1963; Averyanov et al, 2009). Loai

nay bi suy giam manh vao ky Bang ha, hien nay, chi

tdn tai vdi sd lugng it d Ddng Nam Trung Qudc,

Trung Viet Nam va Ddng Lao (Faijon, Page, 1999;

Li, Xia, 2005). Thuy tiing la loai sinh san don tinh va

thu phan nhd gid. Trong vai thap ky gan day, dudi

ap lire cua su tang dan sd va phap trien kinh te

nhanh, nai sdng ciia loai nay bi suy giam. Loai cay

nay dang bj de dga tuyet chung khdng chi vi cd noi

sdng bi hep va sd ca the cdn lai qua it trong mdt sd

manh riing thir sinh cdn sdt lai d Dak Lak. Ngoai ra,

viec duy tri muc nude cao hang nam bdi cac con dap

giir nude trong nhirng manh rimg nay phuc vu ngudn

nude de phat trien cay ca phe ciia viing cung anh

hudng rat Idn den kha nang tai sinh ciia loai cay nay.

Nhieu cay da bi chet va khdng xuat hien cay tai sinh

trong vai chuc nam gan day. Chat lugng hat kem

ciing phd bien d khu vuc nghien ciru. Ve mat thuong

mai, gd Thuy tiing chiu dugc mua nang, khdng bj

mdi mgt diing de lam nha va lam dd my nghe. Canh,

la, qua diing lam thudc cd tac dung chiia phong, khir

thap, cam dau.

Thiiy tiing cd gia tri cao ca ve mat khoa hgc lan

kinh te, nhu vay viec bao tdn va phuc hdi loai Thuy

timg la yeu cau cap thiet dat ra cho cac nha khoa hgc

cung nhu nha quan ly. De gdp phan dua ra cac giai

phap bao tdn va phuc hdi loai, danh gia mire do da

dang di truyen quan the cay Thiiy tiing

(Glyptostrobus pensilis) cd y nghTa quan trgng. Mire

do da dang di truyen khdng nhirng chi ra kha nang

tdn tai cua loai d hien tai va tuong lai, ma cdn chi ra

tiem nang tien hoa cua loai. Ngay nay, ky thuat cdng

nghe sinh hgc dugc su dung rdng rai, nhanh va c6

hieu qua trong viec danh gia mire do da dang di

truyen quan the va loai, dac biet cac loai thdng dang

cd nguy co bi dang bi de dga (Goncharrenko et al,

1993; Shea, Fumier, 2002; Ledig et al, 2005; Quach

Thi Lien et al, 2004; Nguyen Dire Thanh et al,

2005; Nguyen Hoang NghTa et al, 2007; Nguyen

Minh Tam et al, 2009).

Trong bai bao nay, chiing tdi trinh bay ket qua

331