Nội dung của lối sống theo pháp luật

nghiªn cøu - trao ®æi

34 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2011

TS. Lª Thanh ThËp *

ối sống là hệ thống các hoạt động sống

của cá nhân hoặc của cộng đồng trong

điều kiện kinh tế-xã hội nhất định. Sự hình

thành và thể hiện của lối sống không chỉ

trong lao động sản xuất mà còn thể hiện

trong cả các hoạt động khác của con người

như hoạt động chính trị, hoạt động xã hội,

hoạt động tư tưởng văn hoá, hoạt động pháp

luật, hoạt động thể dục thể thao… Lối sống

vừa là sản phẩm của điều kiện kinh tế-xã hội

mang tính lịch sử, vừa phản ánh điều kiện

sống, hoạt động và quan hệ xã hội thông qua

nhận thức, tình cảm, thói quen, cách ứng xử,

cách làm việc của mỗi con người, mỗi tầng

lớp, mỗi giai cấp và mỗi cộng đồng dân tộc.

Vì thế, nội dung của lối sống bao gồm các

yếu tố cấu thành như phong cách tư duy,

trạng thái tình cảm, đặc điểm của quan hệ xã

hội và thói quen biểu hiện qua hành vi.

Thêm vào đó, hoạt động của con người là

hoạt động có mục đích nên lối sống phụ

thuộc vào giá trị xã hội mà con người hướng

tới, phụ thuộc vào sự kết hợp các giá trị vật

chất và giá trị tinh thần trong chính bản thân

hoạt động của con người.

Lối sống theo pháp luật là biểu hiện về

mặt chất lượng của lối sống, đó là, lối sống

có sự định hướng chính trị rõ ràng; lối sống

có tổ chức, kỉ luật và trách nhiệm xã hội; lối

sống bảo đảm sự kết hợp hài hoà giữa lợi ích

cá nhân và lợi ích xã hội. Do đó, nội dung

của lối sống theo pháp luật được thể hiện

trên các mặt sau đây:

1. Lối sống theo pháp luật là lối sống

được định hướng theo các nguyên tắc của

pháp luật: Nhân đạo, dân chủ, công bằng,

bình đẳng, đề cao và tôn trọng các quyền

cơ bản của con người, đề cao trách nhiệm

xã hội

Hệ thống pháp luật Việt Nam được xây

dựng tuân theo nguyên tắc nhân đạo, dân

chủ, công bằng, bình đẳng đối với mọi công

dân; nguyên tắc đó không chỉ được thể hiện

trên các văn bản pháp luật mà còn được bảo

đảm bằng phương thức sản xuất vật chất và

thể chế xã hội. Trên cơ sở kinh tế, xã hội và

pháp luật thể hiện các giá trị nhân đạo, dân

chủ, công bằng, bình đẳng đã làm tiền đề

cho việc hình thành lối sống được định

hướng theo các giá trị đó.

Nhân đạo là sự quan tâm đến con người,

đề cao và tôn trọng nhân cách của con người.

Pháp luật xã hội chủ nghĩa tuân thủ và quán

triệt một cách triệt để nguyên tắc đó trong

mỗi điều luật. Từ hệ thống các văn bản pháp

luật được ban hành, qua tuyên truyền, giáo

dục và thực hiện, áp dụng pháp luật, tư

tưởng nhân đạo thẩm thấu vào tiềm thức và

chỉ đạo hành vi của mỗi người. Giá trị đó

L

* Giảng viên Khoa lí luận chính trị

Trường Đại học Luật Hà Nội