Những giải pháp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty cổ phần sữa Việt Nam (

MỤC LỤC

Trang

Mục lục......................................................................................................................i

Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt.......................................................................iii

Danh mục các bảng................................................................................................iv

Danh mục các sơ đồ, biểu đồ...................................................................................v

LỜI MỞ ĐẦU..............................................................................................................1

Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG

TIÊU THỤ SẢN PHẨM CỦA DOANH NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ..............4

1.1 Tiêu thụ sản phẩm và thị trường tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp..............4

1.1.1 Tiêu thụ sản phẩm và vai trò của tiêu thụ sản phẩm đối với sự phát

triển của doanh nghiệp..........................................................................................4

1.1.2 Khái niệm và phân loại thị trường tiêu thụ sản phẩm..............................6

1.1.3. Đặc điểm thị trường tiêu thụ sản phẩm sữa..............................................8

1.2. Mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm và các nhân tố ảnh hưởng đến việc

mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp .................................11

1.2.1 Quan điểm về mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp.......11

1.2.2. Một số chỉ tiêu chủ yếu đánh giá mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của

doanh nghiệp........................................................................................................15

1.2.3. Các nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến việc mở rộng thị trường tiêu thụ sản

phẩm của doanh nghiệp........................................................................................19

1.3. Kinh nghiệm mở rộng thị trường của Công ty Sữa Dutch Lady Việt Nam......27

Chương 2: THỰC TRẠNG MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG TIÊU THỤ SẢN PHẨM

CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VIỆT NAM - VINAMILK..................................32

2.1 Khái quát về Công ty CP Sữa Việt Nam - Vinamilk .....................................32

2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển...............................................................32

2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty......................32

2.1.3 Đặc điểm kinh doanh của Công ty ..............................................................36

2.1.4 Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty ................................................41

2.2 Tình hình tiêu thụ sản phẩm của Công ty trong những năm qua ...............44

2.2.1 Tình hình tiêu thụ sản phẩm của Công ty theo thị trường.............................44

2.2.2 Tình hình tiêu thụ sản phẩm của Công ty theo kết cấu mặt hàng .................49

2.2.3 Tình hình tiêu thụ sản phẩm của Công ty theo thời gian .............................51

1

2.3 Phân tích thực trạng mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty

trong những năm gần đây ....................................................................................51

2.3.1 Phân tích một số chỉ tiêu đánh giá việc mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm

của Công ty..............................................................................................................51

2.3.2 Các giải pháp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm Công ty .....................56

2.4 Nhận xét chung về thành công và tồn tại trong việc mở rộng thị trường tiêu

thụ sản phẩm của Công ty .....................................................................................65

.........................................................................................................................................

2.4.1 Những thành công chủ yếu và nguyên nhân ................................................65

2.4.2 Những tồn tại và nguyên nhân ....................................................................67

Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG TIÊU THỤ

SẢN PHẨM CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VIỆT NAM - VINAMILK TRONG

THỜI GIAN TỚI.......................................................................................................70

3.1 Dự báo nhu cầu các sản phẩm sữa của thị trường sữa Việt Nam và phân

tích môi trường......................................................................................................70

3.1.1 Triển vọng phát triển kinh tế của Việt Nam.................................................70

3.1.2 Triển vọng mở cửa thị trường cho xuất khẩu mặt hàng mới của Việt Nam.......71

3.1.3 Dự báo nhu cầu tiêu thụ sản phẩm sữa từ năm 2005 đến 2010 ....................72

3.1.4 Phân tích môi trường cạnh tranh..................................................................73

3.2 Những đề xuất mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm Công ty Vinamilk. .76

3.2.1 Các giải pháp về sản phẩm..........................................................................76

3.2.2. Các giải pháp về giá cả...............................................................................79

3.2.3. Các giải pháp về kênh phân phối................................................................81

3.2.4. Các giải pháp về marketing........................................................................91

3.2.5 Các giải pháp khác ...................................................................................102

3.3. Các kiến nghị với nhà nước..........................................................................107

KẾT LUẬN..........................................................................................................109

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................110

PHỤ LỤC

2

3

MỞ ĐẦU

1.Tính cấp thiết của đề tài:

Từ năm 2003, nền kinh tế nước ta đã bước vào hội nhập trong sự biến đổi đa

dạng của nền kinh tế toàn cầu với các diễn biến phức tạp của thị trường như tình hình

cung cầu không ổn định, cạnh tranh khốc liệt và sự ảnh hưởng từ chiến tranh Trung

Đông. Nước ta bước đầu thực hiện hiệp định AFTA, CEPT tiến tới việc xóa bỏ toàn

bộ các biện pháp hạn chế thương mại đồng thời với lộ trình cắt giảm thuế quan, hoạt

động sản xuất trong nước do đó cũng gặp nhiều khó khăn trong cạnh tranh. Các

doanh nghiệp Việt nam một mặt đang đứng trước những cơ hội lớn từ quá trình hội

nhập kinh tế quốc tế, mặt khác phải đối mặt với không ít thách thức.

Là một Công ty Nhà nước mới chuyển sang cổ phần hóa từ tháng 10 năm

2003, chuyên sản xuất kinh doanh các sản phẩm từ sữa, Công ty cổ phần sữa Việt

nam - Vinamilk cũng không đứng ngoài xu thế chung là hội nhập kinh tế thế giới và

buộc phải chấp nhận cạnh tranh gay gắt từ thị trường trong và ngoài nước.

Trong nhiều năm qua, Công ty Vinamilk đã đạt được những kết quả khả quan

trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thiết lập mạng lưới cung ứng và tiêu thụ sản

phẩm rộng khắp trên toàn quốc, với hai hệ thống phân phối chính là : kênh khách

hàng truyền thống và kênh khách hàng đặc biệt; các sản phẩm của Vinamilk chiếm

khoảng 55% - 65% thị phần toàn quốc theo từng mặt hàng. Tuy nhiên, so với tiềm

năng thực tế của thị trường thì mức độ tăng trưởng thị phần của một số sản phẩm

trong nhiều thời điểm vẫn ở mức độ thấp và chưa bền vững. Bên cạnh đó, Công ty

còn có những sản phẩm có sức cạnh tranh yếu hơn so với mặt hàng cùng loại trên thị

trường. Mặt khác, hiện nay Công ty Vinamilk cũng như rất nhiều doanh nghiệp Việt

Nam khác đang phải đối mặt với không ít thách thức từ quá trình hội nhập quốc tế,

đối thủ cạnh tranh trong và ngoài nước càng nhiều hơn, các chiêu thức mở rộng thị

trường cũng phong phú, đa dạng hơn. Đứng trước tình hình đó, việc tăng cường mở

rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty Vinamilk là một đòi hỏi cấp bách và được

đặt ở vị trí trọng tâm trong chiến lược kinh doanh của Công ty.

4

4

Nhận thức rõ về tầm quan trọng của vấn đề này, tác giả đã chọn nghiên cứu đề

tài “Những giải pháp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty cổ phần sữa

Việt Nam" làm đề tài luận văn tốt nghiệp cao học của mình.

2. Mục đích nghiên cứu:

- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm

của doanh nghiệp

- Đánh giá thực trạng mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty cổ phần sữa

Việt nam - Vinamilk những năm qua, từ đó rút ra những thành công và những tồn tại

trong việc mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty.

- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của

Công ty CP Sữa Việt Nam.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:

- Đối tượng nghiên cứu của luận văn là thị trường tiêu thụ sản phẩm và việc mở rộng

thị trường tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp nói chung và thị trường tiêu thụ của

Công ty Vinamilk nói riêng.

- Phạm vi nghiên cứu:

+ Thị trường tiêu thụ sản phẩm sữa của Công ty Vinamilk và mở rộng thị

trường sữa theo cách tiếp cận tăng thị phần của Công ty Vinamilk trên thị trường hiện

có và tăng số lượng thị trường mới.

+ Thời gian nghiên cứu: từ năm 2001 đến nay vì đây là thời kỳ Công ty

Vinamilk thực sự bước vào hạch toán Kinh tế theo cơ chế thị trường, chuyển sang cổ

phần hóa, chuẩn bị hội nhập quốc tế, tập trung chủ yếu trong 03 năm gần đây: 2003 -

2004 - 2005

4. Phương pháp nghiên cứu:

Phương pháp nghiên cứu của đề tài là phương pháp duy vật biện chứng, bên

cạnh đó luận văn đã sử dụng các phương pháp sau trong nghiên cứu:

+ Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu, tổng hợp kinh tế, hệ thống hóa,

khái quát hóa.

+ Phương pháp so sánh, phân tích kinh tế - xã hội, phương pháp điều tra.

5

5. Những đóng góp của đề tài:

- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về mở rộng thị trường tiêu thụ sản

phẩm của doanh nghiệp.

- Đánh giá thực trạng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty Vinamilk từ đó

rút ra những thành công, tồn tại và nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong việc

mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty.

- Đề xuất hệ thống giải pháp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công

ty Vinamilk trong thời gian tới.

6. Kết cấu của đề tài:

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn kết cấu 3

chương:

Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về mở rộng thị trường tiêu thụ sản

phẩm của doanh nghiệp trong nền kinh tế.

Chương 2: Thực trạng mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty CP

Sữa Việt Nam - Vinamilk

Chương 3: Những giải pháp chủ yếu mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của

Công ty CP Sữa Việt Nam - Vinamilk.

6

6

CHƯƠNG 1

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG TIÊU

THỤ SẢN PHẨM CỦA DOANH NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ

1.1 Tiêu thụ sản phẩm và thị trường tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp

1.1.1 Tiêu thụ sản phẩm và vai trò của tiêu thụ sản phẩm đối với sự phát

triển của doanh nghiệp

1.1.1.1. Khái niệm tiêu thụ sản phẩm.

Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp sản xuất ra sản phẩm để bán

nhằm thu lợi nhuận. Điều này chỉ có thể thực hiện được khi sản phẩm, hàng hoá được

tiêu thụ. Tiêu thụ hàng hóa ngày càng trở nên quan trọng trong hoạt động sản xuất

kinh doanh của mỗi doanh nghiệp, mỗi nền kinh tế. Có nhiều quan niệm khác nhau

về tiêu thụ sản phẩm, tuỳ theo góc độ nghiên cứu và mục đích nghiên cứu khác nhau

mà người ta đưa ra các khái niệm khác nhau.

Dưới góc độ kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm là tổng thể các biện pháp về tổ

chức kinh tế và kế hoạch nhằm thực hiện việc nghiên cứu và nắm bắt nhu cầu thị

trường. Nó bao gồm các hoạt động: tạo nguồn, chuẩn bị hàng hóa, tổ chức mạng

lưới bán hàng … cho đến dịch vụ sau bán hàng.

Trong cơ chế thị trường, tiêu thụ sản phẩm trở thành yếu tố quyết định đến sự

tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp có những đánh giá khác

nhau về tầm quan trọng của hoạt động tiêu thụ sản phẩm. Tiêu thụ sản phẩm được

tiếp cận với quan điểm chỉ là một bộ phận trong hoạt động sản xuất kinh doanh của

doanh nghiệp. Khi đó tiêu thụ sản phẩm được tổ chức thành một bộ phận độc lập có

nhiệm vụ tiêu thụ những sản phẩm được sản xuất ra. Những người thực hiện công tác

tiêu thụ sản phẩm chỉ cần tìm cho được người tiêu dùng cần đến sản phẩm và bán sản

phẩm đó. Khi sản phẩm hàng hóa được sản xuất ngày càng nhiều, mức độ cạnh tranh

trên thị trường ngày một gay gắt thì quan điểm mới về tiêu thụ sản phẩm xuất hiện.

Tiêu thụ sản phẩm được xem như một quá trình kinh tế bao gồm nhiều khâu có liên

quan chặt chẽ với nhau: nghiên cứu thị trường, nghiên cứu người tiêu dùng, lựa chọn,

7

xác lập các kênh phân phối, các chính sách và các hình thức bán hàng, tiến hành

quảng cáo và các hoạt động xúc tiến và cuối cùng là thực hiện các công việc bán

hàng tại địa điểm bán. Lúc này tiêu thụ sản phẩm phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhiều

bộ phận trong quá trình sản xuất kinh doanh. Để tiêu thụ hàng hóa đạt hiệu quả cao,

doanh nghiệp không những phải làm tốt mỗi khâu công việc mà còn phải phối hợp

nhịp nhàng vào quá trình tiêu thụ hàng hóa.

1.1.1.2. Vai trò của tiêu thụ sản phẩm đối với sự phát triển của doanh

nghiệp

Tiêu thụ sản phẩm hiểu theo nghĩa đầy đủ là quá trình gồm nhiều hoạt động:

nghiên cứu thị trường, nghiên cứu người tiêu dùng, lựa chọn, xác lập kênh phân phối,

các chính sách, hình thức bán hàng, tiến hành quảng cáo và các hoạt động xúc tiến và

cùng thực hiện các công việc bán hàng tại các điểm bán. Hiểu theo nghĩa hẹp, tiêu thụ

sản phẩm được hiểu là quá trình bán hàng. Hoạt động bán hàng trong doanh nghiệp là

một quá trình doanh nghiệp thục hiện chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho khách hàng

và được quyền thu tiền về do bán hàng. Kết quả tiêu thụ sản phẩm trong doanh

nghiệp là khối lượng hàng hóa mà doanh nghiệp thực hiệ trong một chu kỳ nhất định.

Doanh thu bán hàng là lượng tiền mà doanh nghiệp thu được do thực hiện hàng hoá

trên thị trường trong một thời kỳ. Doanh thu bán hàng là chỉ tiêu cơ bản phản ánh kết

quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tiêu thụ sản phẩm có ý nghĩa quyết

định đối với việc thực hiện các mục tiêu và chiến lược mà doanh nghiệp theo đuổi,

thúc đẩy vòng quay của quá trình tái sản xuất và qua đó tái sản xuất và tái sản xuất

mở rộng sức lao động góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội và nâng cao

hiệu quả kinh tế xã hội của hoạt động kinh doanh. Thông qua hoạt động bán hàng, là

điều kiện để doanh nghiệp tạo dựng thế đứng và uy tín của mình trên thương trường.

Chỉ có tổ chức tốt hoạt động tiêu thụ thì doanh nghiệp mới có khả năng chiếm lĩnh thị

phần, nâng cao vị thế của mình trên thị trường. Mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm

là con đường cơ bản để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, thực hiện được các

mục tiêu về thị phần, lợi nhuận, đảm bảo cho sự phát triển của doanh nghiệp trong

môi trường cạnh tranh. Đối với doanh nghiệp thương mại: Tiêu thụ sản phẩm là hoạt

8

8

động đặc trưng, chủ yếu, là khâu cuối cùng của lưu thông hàng hóa. Tiêu thụ sản

phẩm được thực hiện thông qua hoạt động bán hàng của doanh nghiệp, nhờ đó hàng

hóa được chuyển thành tiền, thực hiện vòng chu chuyển vốn trong doanh nghiệp và

chu chuyển tiền tệ trong xã hội, đảm bảo phục vụ cho các nhu cầu xã hội. Đối với

doanh nghiệp sản xuất: mặc dù chức năng, nhiệm vụ chính của doanh nghiệp là chế

tạo ra sản phẩm nhưng vai trò tiêu thụ hàng hóa vẫn là quyết định. Nếu không tiêu

thụ được sản phẩm thì mọi nỗ lực hoạt động trong các khâu khác cũng trở nên vô

nghĩa. Trong cơ chế thị trường thì việc sản xuất ra sản phẩm đã là vấn đề khó khăn,

nhưng tiêu thụ sản phẩm ra còn khó khăn hơn rất nhiều. Đối với bất kỳ doanh nghiệp

nào tiêu thụ sản phẩm có vai trò quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp.

Vì vậy, muốn tồn tại và phát triển, doanh nghiệp chỉ có con đường tổ chức tốt hoạt

động tiêu thụ, từng bước mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm của đơn vị mình trong

môi trường cạnh tranh

1.1.2 Khái niệm và phân loại thị trường tiêu thụ sản phẩm:

1.1.2.1. Khái niệm thị trường tiêu thụ sản phẩm:

Dựa vào văn cứ phân chia khác nhau có thể chia thành các loại thị trường

khác nhau. Đối với doanh nghiệp, căn cứ vào mục đích sử dụng, thị trường của

doanh nghiệp bao gồm: thị trường đầu vào, thị trường đầu ra. Thị trường đầu vào

liên quan tới các khả năng và các yếu tố ảnh hưởng tới nguồn cung cấp đầu vào

của doanh nghiệp. Thị trường đầu ra của doanh nghiệp chính là thị trường tiêu thụ

sản phẩm của doanh nghiệp.

Thị trường tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp là nơi có sự tham gia của

các khách hàng và doanh nghiệp, thông qua đó phản ánh tình hình cung cầu của

những loại hàng hóa mà doanh nghiệp sản xuất ra.

1.1.2.2 Phân loại thị trường tiêu thụ sản phẩm:

Thị trường là một lĩnh vực huyền bí đối với các nhà kinh doanh, song đó là

một thực thể có khả năng nhận thức được. Để nhận dạng được các loại, các hình thái

của thị trường mà doanh nghiệp tham gia, đặc điểm và xu hướng phát triển của từng

loại, cần phải tiến hành phân loại thị trường. Nhờ việc phân loại thị trường đúng đắn,

9

doanh nghiệp có thể biết được những đặc điểm chủ yếu ở lĩnh vực của mình, từ đó

doanh nghiệp sẽ định hướng đúng đắn được về chiến lược thị trường, xác định được

những phương thức ứng xử cho phù hợp, đạt hiệu quả cao và tăng cường thế lực trên

thị trường. Có thể phân loại thị trường theo nhiều tiêu thức khác nhau. Dưới đây là

một số cách phân loại chủ yếu:

Theo địa chỉ khách hàng:

- Thị trường trong nước:

Thị trường trong nước là thị trường mà ở đó diễn ra hoạt động mua bán hàng

hoá của những người trong phạm vi hoạt động một quốc gia và các quan hệ kinh tế

diễn ra trong mua bán qua đồng tiền quốc gia, chỉ có liên quan đến các vấn đề kinh

tế, chính trị trong một nước.

- Thị trường nước ngoài:

Thị trường nước ngoài là nơi diễn ra hoạt động mua bán hàng hoá giữa các

nước với nhau thông qua tiền tệ quốc tế. Các quan hệ kinh tế diễn ra trên thị trường

thế giới ảnh hưởng trực tiếp tới việc phát triển kinh tế ở mỗi nước.

Phân biệt thị trường trong nước và nước ngòai không ở phạm vi biên giới

mỗi nước mà chủ yếu ở người mua và người bán với phương thức thanh toán

và loại giá áp dụng, các quan hệ kinh tế diễn ra trên thị trường. Với sự phát

triển của kinh tế, của khoa học kỹ thuật và sự phân công lao động thế giới,

kinh tế mỗi nước trở thành một mắt xích của hệ thống kinh tế thế giới, do đó

thị trường trong nước có quan hệ mật thiết với thị trường nước ngòai. Việc dự

báo đúng sự tác động của thị trường nước ngòai đối với thị trường trong nước

là sự cần thiết và cũng là những nhân tố tạo ra sự thành công đối với mỗi nhà

kinh doanh.

Theo đặc điểm thị trường:

- Thị trường bán buôn:

Thị truờng bán buôn là thị trường trong đó người bán bán cho những người

trung gian, để họ tiếp tục chuyển bán. Đặc điểm của bán buôn là khối lượng hàng lớn

và không đa dạng, hàng hóa sau khi bán vẫn còn nằm trong khâu lưu thông, chưa đến

tay người tiêu dùng. Ưu điểm: thu hồi vốn nhanh, có điều kiện nhanh chóng đổi mới

10

10

hoạt động kinh doanh. Nhược điểm cơ bản là cách biệt với người tiêu dùng nên chậm

nắm bắt nhu cầu, thị hiếu của thị trường. Có hai hình thức bán buôn: nhà sản xuất bán

cho doanh nghiệp thương mại và buôn bán giữa các doanh nghiệp thương mại. Ngày

nay để đẩy mạnh khả năng tiêu thụ sản phẩm, các doanh nghiệp không những nghiên

cứu về tâm lý, tập quán, thói quen người tiêu dùng mà còn vận dụng tổng hợp nhiều

yếu tố khác, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào việc tạo lập các hình thức bán hàng thuận

tiện nhất, hiệu quả nhất, như bán hàng qua bưu điện, qua điện thoại, qua mạng

Internet, bán hàng qua hội chợ triển lãm, qua quảng cáo, bán hàng tận nhà, bán hàng

trả góp. Ngoài ra các doanh nghiệp còn áp dụng một số thủ thuật để tăng cường hoạt

động bán hàng như : thủ thuật "khan hiếm hàng", thủ thuật "tặng phẩm", thủ thuật

"giá cao", thủ thuật “khuyến mại"

- Thị trường bán lẻ:

Thị trường bán lẻ là thị trường trong đó người bán bán hàng trực tiếp cho

người tiêu dùng, thỏa mãn nhu cầu cá nhân. Đặc điểm của thị trường này là khối

lượng bán thường nhỏ, chủng loại phong phú, hàng bán sau khi đi vào tiêu dùng cá

nhân tức là đã được xã hội thừa nhận. Thị trường này có ưu điểm là doanh nghiệp có

điều kiện tiếp xúc với người tiêu dùng nên dễ nắm bắt được nhu cầu, thị hiếu. Nhược

điểm của thị trường này là thu hồi vốn chậm.

Theo kết cấu sản phẩm:

Thị trường sản phẩm bao gồm nhiều thị trường bộ phận khác nhau. Điển hình

của loại thị trường này là thị trường các yếu tố sản xuất và thị trường hàng tiêu dùng.

- Thị trường các yếu tố sản xuất ( lao động, đất đai, tư bản).

Người mua chủ yếu là các đơn vị sản xuất kinh doanh, số lượng có hạn, phân

bổ ở các địa điểm xác định, nhu cầu biến động chậm. Người bán ở thị trường này

thường là các gia đình, cá nhân hoặc cũng có thể là các doanh nghiệp.

- Thị trường hàng tiêu dùng

Có số lượng người mua rất đông và nhu cầu đa dạng, diễn biến của nhu

cầu phức tạp và có đòi hỏi cao, có sự khác nhau giữa các vùng và giữa các tầng

lớp khách hàng khác nhau. Người bán thường là đơn vị sản xuất kinh doanh, họ

11

cạnh tranh với nhau rất gay gắt. Nhìn chung, cả cung và cầu ở thị trường này đều

biến động nhanh, đòi hỏi các nhà kinh doanh phải có khả năng thích ứng cao.

1.1.3. Đặc điểm thị trường tiêu thụ sản phẩm sữa:

1.1.3.1. Về sản phẩm:

Trong phần ăn của mọi người, các nhà dinh dưỡng và y học đều khuyến khích

nên bao gồm sữa vì đây là thực phẩm có nhiều tác dụng tốt cho cơ thể. Sữa là một

chất lỏng mầu trắng đục chẩy ra từ tuyến vú của phụ nữ hoặc một số động vật

giống cái để nuôi con. Về ẩm thực, khi nói đến sữa thường là nói tới sữa bò vì loại

sữa này rất thông dụng và chiếm hầu hết thị trường sữa. Ngoài ra còn sữa trâu

nước, sữa cừu, sữa lừa, sữa dê …

Sữa bò là nguồn dinh dưỡng rất quan trọng cho con người nên bò cái đã được

mệnh danh là “ Mẹ nuôi của Loài Người “ Sữa bò có vị nhạt, hơi ngọt và mặn vì

có đường lactose và muối chlor. Sữa được xem như một trong số các sản phẩm căn

bản là carbohydrat, rau, trái cây, thịt các loại, sữa và các sản phẩm từ sữa.

Từ sữa bò tươi người ta có thể sản xuất ra rất nhiều loại sản phẩm: sữa đặc có

đường, sữa bột, sữa tươi, sữa chua, phomát và các thực phẩm chế biến khác như

kem, bánh, kẹo .... Các sản phẩm sữa tươi đa số được sản xuất dưới dạng hộp giấy,

một số ít sản phẩm dưới dạng hộp nhựa. Mỗi hộp được đóng gói ở một trọng

lượng vừa đủ mà mọi người có thể uống trong một lần gồm: loại hộp 110ml,

120ml, 150ml, 180ml, 200ml, 250ml và hộp 1 lít. Đây là những đặc điểm không

chỉ mang lại sự tiện lợi riêng của sản phẩm mà còn đem đến cho người tiêu dùng

nhiều sự lựa chọn phù hợp với từng hoàn cảnh và nhu cầu.

Do có giá trị dinh dưỡng cao, sữa và các sản phẩm từ sữa đem lại cho mọi

người tiêu dùng sự sảng khoái, ngon miệng, đặc biệt giúp cho cơ thể phát triển

chiều cao, tăng sức đề kháng, giải độc, tái tạo và tăng cường sức lao động. Sữa có

tác dụng tích cực trong việc nâng cao chế độ dinh dưỡng của người dân, điều này

sẽ có tác dụng góp phần vào việc nâng cao thể trạng nòi giống của người. Với trẻ

em là một thực phẩm quan trọng tạo sự vững chắc cho giai đoạn phát triển thể lực

và trí tuệ.

12

12

1.1.3.2. Về cung ứng:

Nguồn nguyên liệu chính cho ngành chế biến sữa được lấy từ hai nguồn chính:

sữa bò tươi thu mua từ các hộ nông dân chăn nuôi bò sữa trong nước và sữa bột

nhập ngoại nhập. Nguồn nguyên liệu sữa tươi phục vụ cho các nhà máy chế biến

sữa thường không ổn định vì các nhà máy chế biến sữa phải phụ thuộc vào tình

hình thu mua sữa từ các trạm thu mua sữa tươi của nông dân. Tại các khu vực mà

việc chăn nuôi lấy sữa với sản lượng lớn phải có các trang thiết bị lạnh bảo quản

sữa, nếu thiếu điện thì một tỷ lệ lớn nguyên liệu sữa tại địa phương bị lãng phí. Tại

các địa phương ở xa các thành phố lớn thì không cho phép người nông dân đưa các

sản phẩm của mình đến với thị trường vì chi phí vận chuyển cao. Do vậy, để tận

dụng tối đa nguồn nguyên liệu địa phương và cải thiện mức thu nhập hộ gia đình

chăn nuôi bò sữa các nhà máy chế biến sữa đã đặt các trạm thu mua sữa, đầu tư có

bài bản và theo kế hoạch để phát triển vùng nguyên liệu sữa làm nguồn cung cấp

nguyên vật liệu chính. Khi nguồn cung cấp nguyên vật liệu chính khá ổn định sẽ

dần giảm tỷ trọng sữa nguyên liệu nhập khẩu, thay thế vào đó là nguồn nguyên

liệu sữa bò tươi, đảm bảo chất lượng sản phẩm sữa cho người tiêu dùng và góp

phần thúc đẩy các ngành hỗ trợ trong nước, tạo điều kiện phát triển chăn nuôi đàn

bò sữa, làm chuyển đổi cơ cấu từ thuần canh sang đa canh của ngành nông nghiệp,

đóng góp tích cực vào chương trình xóa đói giảm nghèo của khu vực nông thôn,

thực hiện công nghiệp hóa và hiện đại hóa nông nghiệp.

1.1.3.3. Về khách hàng:

Ngày nay, mọi người bận rộn hơn, vì thế nhu cầu vừa bảo đảm giữ được sức

khỏe mà vẫn hoàn thành tốt công việc là điều cần thiết. Nếu các sản phẩm sữa bột

tập trung cho đối tượng trẻ sơ sinh, trẻ dưới 2 tuổi thì sản phẩm sữa nước lại có

một lượng đối tượng khá phong phú. Trẻ từ 2 tuổi trở lên, thanh thiếu niên, người

lớn và ngay cả người già đều lựa chọn các sản phẩm sữa nước để bổ sung nguồn

dinh dưỡng cho cơ thể. Với lý do đó mà người tiêu dùng ngày nay đang có xu

hướng sử dụng nhiều các loại sữa nước và họ có nhiều điều kiện để lựa chọn hơn

không chỉ trọng lượng, hình dáng mẫu mã mà đến hương vị, hàm lượng dinh

13