Những biện pháp công nghệ sinh học phục hồi tổn thương bề mặt nhãn cầu bằng ghép tế bào gốc biểu mô giác mạc vùng rìa

TCNCYH 69 (4) - 2010

NHQN G BIE N PHAP CONG NGHE SINH HOC PHUC HOI TON • • • •

THUONG BE MAT NHAN CAU BANG GHEP TE BAO GOC

BIEU MO GIAC MAC VUNG RIA

(BIO - ENGINEERING SOLUTION TO RECOVER OCULAR SURFACE

LESIONS WITH TRANSPLANTATION OF LIMBAL EPITHELIAL STEM CELLS)

Trinh Binh*

Bien phap ky thuat sinh bpc de dii u trj phuc ddpc ghep len giae mac bj benh da ddpc ehuan

hdi tdn thdOng be mat nhan cau da cd nhffng bj de tiep nhan chung.

thay ddi dang ke trong gan 3 thap nien qua, ke i . Ldp te bao day bieu mo viing ria la ndi khu tru

tff khi khIi niem "te bao gd'c vung ria giae mac cua te'bao gdc bieu mo giae mac

la ngudn eua bieu md giae mac" ra ddi, cung vdi __. , ..> .., ~~iu'- •» "t-'u - -' u--'

nhffng tien bd cua cdng nghe nuoi ca'y te bao , ., „ j - -,,_, . . i -., »

b • 6 6 . / ^Q gia(- mac" da dffpc Ida Mann dUa ra trong

ngoai cothe. , , ..,.. > „ ; thap nien 1940 [3], khi ti e gi l quan sat sic td

Thieu hut te bao gd'c vung ria gil c mac la melanin d vung ria khi dii u trj cho cac benh nhan

nguyen nhan cda cac benh "md b i mat nhan bj cac vet xUde giae mac. Sau dd, Maumenee,

clu". Ghep md vung ria td mat lanh td than hoae Scholz, Buschke [4,5] da dda ra nhffng bang

tff mat binh thudng ddng loai la giai phap kha thi chdng v i sU di chuyen cua el c te bao bieu mo

de bd sung te bao gdc td md ghep gidp khdi phuc gjac mac hddng ve phfa trung tam giae mac.

b i mat gilc mac mat benh. Han che cua phdOng Davanger va Evensen da chdng minh rd: vung ria

phap diiu trj nay la khdng phai luc nao cung cd |a ngudn cua el c te bao di chuyen hddng tam

sin md phu hpp vdi mat ngifdi nhan de ghep. gjac mac nay [6]. Nhffng quan sat tren thdc

Hdn nffa, md ghep ci n phai cd kfch thddc Idn nghiem va lam sang da cung cap nhiiu bang

nen cd nguy co lam tdn thddng mat lanh da cho chdng v i vj trf cua cac te bao cd kha nang tang

md, nhat la trong trddng hdp ghep td than. sjnh va di chuyen dd la tai ldp day bieu md viing

Nhdng tien bd trong ky thuat cdng nghe mo da "a giae mac [7); va cd mpt quan the phu cac te

md ra nhffng kha nang lUa chon, gidp vUpt qua bao Idp day bieu md vung ria tdn tai trong trang

dddc nhffng ban che cua phddng phap ghep md thai khdng biet hoi, ddpc gpi la tUdng dUdng te

vung ria cd san. Nguyen ly chung cda ky thuat bao gd'c bieu md giae mac [1, 7, 8, 9]. CIc te bao

cdng nghe md nay la: nhffng te bao gdc tff manh gd'c nay cd nhffng kha nang: (a) Ton tai va khdng

md nhd dffdc sinh thiet tff vdng ria mat binh biet boa, nhd vao mdi tUOng tac vdi eae d vi moi

thudng tu than hoae ddng loai, dUpc nudi cay va trUdng ma chung khu tru, qua dd ngan chan cle

nhan rong sd Idpng te bao invitro tren mpt gia the kfch thfch biet boa; (b) tU ddi mdi; (c) cd kha nang

cd the la gel collagen, ldp dinh dddng 3T3 nguyen sinh ra mpt Idpng Idn cac te bao biet hoa tdi giai

bao soi (chupt nhat), gel fibrin, hoae mang d'i doan cudi cung ed chdc nang, va (d) tham gia tai

ngUdi. Sau khi thu hoach, tam bieu md nudi cay tao md sau tdn thUdng [10, 11].

*GS.TS. Trinh Binh - Nguyen chu nhiem bd mdn Md - Phdi - Trudng Dai hoc Y Ha Ndi.

136