Nghiên cứu tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa ở lợn và biện pháp phòng trị tại huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG

NGHIÊN CỨU TỶ LỆ NHIỄM GIUN TRÒN

ĐƯỜNG TIÊU HÓA Ở LỢN VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ

TẠI HUYỆN LẠNG GIANG - TỈNH BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ THÚ Y

Thái Nguyên - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG

NGHIÊN CỨU TỶ LỆ NHIỄM GIUN TRÒN

ĐƯỜNG TIÊU HÓA Ở LỢN VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ

TẠI HUYỆN LẠNG GIANG - TỈNH BẮC GIANG

Chuyên ngành: Thú y

Mã số ngành: 60 64 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ THÚ Y

Người hướng dẫn khoa học: GS. TS. NGUYỄN THỊ KIM LAN

Thái Nguyên - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này được thực

hiện theo đề tài Luận án Tiến sĩ của NCS. Nguyễn Thị Hương Giang là hoàn toàn

trung thực, chưa hề sử dụng cho bảo vệ một học vị nào. Mọi thông tin, tài liệu trích

dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 11 năm 2017

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thu Hương

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn thạc sĩ này, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban đào tạo sau

Đại học, Ban giám hiệu, Ban chủ nhiệm Khoa Chăn nuôi Thú y - Trường Đại học

Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bắc Giang, Khoa

Chăn nuôi thú y - Trường Đại học Nông Lâm Bắc Giang đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi

trong suốt quá trình thực hiện đề tài.

Với lòng kính trọng và biết ơn chân thành, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới

GS. TS. Nguyễn Thị Kim Lan - Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã chỉ bảo

tôi hết sức tận tình, trách nhiệm và hết lòng vì khoa học trong suốt quá trình nghiên

cứu và hoàn thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Hoàng Đăng Huyến, TS. Lê Văn Dương - Chi

cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bắc Giang và NCS. Nguyễn Thị Hương Giang - Khoa

chăn nuôi thú y - Trường Đại học Nông Lâm Bắc Giang đã giúp đỡ và tạo điều kiện

thuận lợi nhất cho tôi thực hiện đề tài.

Xin chân thành cảm ơn các đồng chí cán bộ trạm Chăn nuôi và Thú y huyện

Lạng Giang; cảm ơn các đồng nghiệp Thú y cơ sở, các trang trại và hộ chăn nuôi

thuộc 5 xã Phi Mô, Quang Thịnh, Hương Lạc, Tân Dĩnh và Xương Lâm đã hỗ trợ và

giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài.

Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới bạn bè, đồng nghiệp và đặc biệt biết ơn gia

đình đã luôn tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.

Thái Nguyên, tháng 11 năm 2017

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thu Hương

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................ii

MỤC LỤC..........................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................. v

DANH MỤC ĐỒ THỊ.......................................................................................vi

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT...................................vii

MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1

2. Mục tiêu nghiên cứu....................................................................................... 2

Đánh giá được tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hóa lợn tại huyện Lạng

Giang, tỉnh Bắc Giang........................................................................................ 2

3. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài .......................................... 2

3.1. Ý nghĩa khoa học ........................................................................................ 2

3.2. Ý nghĩa thực tiễn ......................................................................................... 2

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU.......................................................... 3

1.1.CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI ............................................................. 3

1.1.1. Đặc điểm sinh học của một số loài giun tròn đường tiêu hóa của lợn...... 3

1.1.2. Bệnh giun tròn ở đường tiêu hóa lợn ..................................................... 13

1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC.................... 20

1.2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước........................................................... 21

1.2.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài ....................................................... 23

CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG, VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG

PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................................................... 25

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................. 25

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................. 25

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu................................................................................ 25

2.2. Vật liệu nghiên cứu ................................................................................... 25

2.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................. 26

2.3.1. Nghiên cứu tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hóa của lợn tại huyện

Lạng Giang tỉnh Bắc Giang.............................................................................. 26

iv

2.3.2. Nghiên cứu sự ô nhiễm trứng giun tròn ở ngoại cảnh .......................... 26

2.3.3.Nghiên cứu và đề xuất biện pháp phòng trị bệnh giun tròn cho lợn....... 26

2.4.Phương pháp nghiên cứu............................................................................ 27

2.4.1. Phương pháp nghiên cứu tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hóa của

lợn tại huyện Lạng Giang................................................................................. 27

2.4.2. Phương pháp nghiên cứu sự ô nhiễm trứng giun tròn ở ngoại cảnh. ..... 31

2.4.3. Bố trí thí nghiệm đánh giá hiệu lực của thuốc tẩy giun tròn trên diện hẹp. ....... 32

2.4.4. Phương pháp nghiên cứu biện pháp phòng bệnh giun tròn cho lợn ...... 33

2.4.4. Phương pháp xử lý số liệu...................................................................... 34

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ HỆ THỐNG BẢNG BIỂU 35

3.1. Nghiên cứu tình hình nhiễm giun tròn đường tiêu hóa của lợn tại huyện Lạng

Giang, tỉnh Bắc Giang ........................................................................................ 35

3.1.1. Thực trạng công tác phòng chống bệnh giun, sán cho lợn tại Lạng Giang..... 35

3.1.2 . Thành phần loài giun tròn ký sinh ở đường tiêu hoá lợn qua mổ khám. ....... 36

3.1.3. Tỷ lệ và cường độ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa của lợn qua xét nghiệm phân. ... 38

3.1.4. Nghiên cứu sự ô nhiễm trứng giun tròn ở ngoại cảnh. .......................... 58

3.2.Nghiên cứu và đề xuất biện pháp phòng trị bệnh giun tròn cho lợn.......... 60

3.2.1.Thử nghiệm thuốc tẩy giun tròn cho lợn................................................. 60

3.2.2. Xác định khả năng sinh nhiệt và tác dụng diệt trứng giun tròn của

phương pháp ủ phân yếm khí........................................................................... 62

3.2.3. Nghiên cứu biện pháp phòng chống bệnh giun tròn bằng tẩy định kỳ cho

lợn..................................................................................................................... 64

3.2.4. Đề xuất biện pháp phòng trị bệnh giun tròn cho lợn ............................. 68

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ............................................................................ 70

1. Kết luận ........................................................................................................ 70

2. Đề nghị ......................................................................................................... 71

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 72

v

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 3.1. Thực trạng công tác phòng chống bệnh giun, sán cho lợn tại Lạng

Giang .............................................................................................. 35

Bảng 3.2. Thành phần và sự phân bố các loài giun tròn ký sinh ở đường tiêu hóa

của lợn tại Lạng Giang.................................................................... 37

Bảng 3.3. Tỷ lệ và cường độ nhiễm giun tròn đường tiêu hoá lợn theo loài. .. 39

Bảng 3.4. Tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa lợn ở một số xã thuộc huyện

Lạng Giang ..................................................................................... 41

Bảng 3.5. Tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa theo tuổi lợn........................ 44

Bảng 3.6. Tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa theo giống lợn ..................... 48

Bảng 3.7. Tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa lợn theo phương thức chăn

nuôi.................................................................................................. 50

Bảng 3.8. Tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa lợn theo mùa trong năm...... 53

Bảng 3.9. Tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa lợn theo tình trạng vệ sinh

thú y................................................................................................ 56

Bảng 3.10. Sự ô nhiễm trứng giun tròn ở chuồng nuôi, nước thải chuồng nuôi

và vườn (bãi) trồng cây thức ăn cho lợn......................................... 58

Bảng 3.11. Hiệu lực của thuốc tẩy giun tròn cho lợn trên diện hẹp................. 60

Bảng 3.12. Hiệu lực của thuốc tẩy giun tròn cho lợn trên diện rộng ............... 61

Bảng 3.13. Khả năng sinh nhiệt và tác dụng diệt trứng giun tròn của phương

pháp ủ yếm khí................................................................................ 63

Bảng 3.14. Tỷ lệ và cường độ nhiễm giun tròn trước thử nghiệm................... 65

Bảng 3.15. Tỷ lệ và cường độ nhiễm giun tròn sau 1 tháng thử nghiệm......... 66

Bảng 3.16. Tỷ lệ và cường độ nhiễm giun tròn sau 3 tháng thử nghiệm......... 67

vi

DANH MỤC HÌNH VÀ ĐỒ THỊ

Hình 1.1. Hình thái, cấu tạo một số bộ phận giun đũa lợn ................................ 6

Hình 1.2. Hình thái, cấu tạo một số bộ phận giun lươn ký sinh ở lợn ............... 7

Hình 1.3. Hình thái, cấu tạo một số bộ phận của giun kết hạt ........................... 8

Hình 1.4. Hình thái, cấu tạo một số bộ phận giun tóc........................................ 9

Hình 3.1. Biểu đồ tỷ lệ nhiếm giun tròn đường tiêu hóa của lợn ở các xã thuộc

huyện Lạng Giang............................................................................. 42

Hình 3.2. Biểu đồ tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa theo tuổi lợn ............ 45

Hình 3.3. Biểu đồ tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa theo giống lợn ......... 48

Hình 3.4. Biểu đồ tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa theo phương thức chăn

nuôi ................................................................................................... 51

Hình 3.5. Biểu đồ tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa ở lợn theo mùa ........ 54

Hình 3.6. Biểu đồ tỷ lệ nhiễm giun tròn đường tiêu hóa theo tình trạng vệ sinh

thú y .................................................................................................. 56

vii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

(-): Âm tính

(+): Dương tính

cm: Centimet

kg: Kilogram

m2: Mét vuông

mm: Milimet

TT: Thể trọng

cs: Cộng sự

Nxb: Nhà xuất bản

A. suum: Ascaris suum

O. dentatum: Oesophagostomum dentatum

S. ransomi: Strongyloides ransomi

T. suis: Trichocephalus suis