Nghiên cứu thực trạng việc làm của người dân tái định cư khu kinh tế vũng áng (hà tĩnh).

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

TRẦN THỊ THANH

NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG VIỆC LÀM CỦA NGƢỜI DÂN

TÁI ĐỊNH CƢ KHU KINH TẾ VŨNG ÁNG (HÀ TĨNH)

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

CỬ NHÂN SƢ PHẠM ĐỊA LÝ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

Th.S Nguyễn Đặng Thảo Nguyên

Đà Nẵng, năm 2015

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL Trang 1

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành khóa luận này, trong suốt thời gian qua là sự giúp đỡ rất nhiều

từ các thầy, cô trong trường, bạn bè và các cô chú trong chính quyền địa phương.

Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, em xin gửi đến các thầy cô giáo Khoa Địa Lý￾Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng đã luôn truyền đạt vốn kiến thức quý báu,

tạo điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá trình học tập và hoàn thành bài

nghiên cứu.

Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến giáo viên hướng dẫn Th.S Nguyễn

Đặng Thảo Nguyên đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong quá trình thực

hiện đề tài.

Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cấp chính quyền địa phương huyện Kỳ

Anh, đặc biệt là Phòng lao động thương binh - xã hội, ban Quản lí dự án khu

kinh tế Vũng Áng đã giúp đỡ em trong quá trình thu thập số liệu, tài liệu để

hoàn thành bài nghiên cứu.

Đồng thời cũng xin gửi lời cảm ơn đến các thành viên trong lớp đã nhiệt tình

trao đổi kinh nghiệm và góp ý để đề tài của em được hoàn thiện hơn.

Bài nghiên cứu hoàn thành trong thời gian em thực tập, việc khảo sát thực tế

tại địa phương không nhiều, bước đầu làm bài khóa luận, có nhiều kiến thức còn

hạn chế, do đó không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được

những ý kiến đóng góp từ các thầy cô và bạn bè để đề tài được hoàn chỉnh hơn.

Sau cùng, em xin gửi lời chúc sức khỏe và thành công đến các thầy cô trong

sự nghiệp truyền đạt kiến thức cho thế hệ trẻ mai sau.

Em xin chân thành cảm ơn!

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Nhiệm vụ nghiên cứu..............................................................................................2

4. Giới hạn phạm vi, đối tượng nghiên cứu đề tài ......................................................2

5. Lịch sử nghiên cứu..................................................................................................2

6. Các quan điểm nghiên cứu......................................................................................4

7. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................4

8. Kết cấu đề tài: .........................................................................................................5

CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI .......................6

1.1 Một số khái niệm cơ bản ....................................................................................6

1.1.1. Khái niệm về việc làm ....................................................................................6

1.1.2. Thất nghiệp và tỉ lệ người thất nghiệp ..............................................................6

1.1.3. Thu hồi đất ........................................................................................................7

1.1.4. Khái niệm di dân và tái định cư: .......................................................................7

1.1.5. Tạo việc làm......................................................................................................9

1.1.6. Sự cần thiết của việc tạo việc làm.....................................................................9

1.2 Tác động của thu hồi đất trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa đến

việc làm của ngƣời dân ...........................................................................................10

1.2.1. Tác động tích cực ............................................................................................10

1.2.2. Tác động tiêu cực ............................................................................................11

1.3 Giải quyết việc làm cho ngƣời dân sau thu hồi đất nông nghiệp .................11

1.3.1. Khái niệm giải quyết việc làm ........................................................................11

1.3.2. Bản chất giải quyết việc làm...........................................................................11

1.3.3. Cơ chế giải quyết việc làm..............................................................................12

1.3.4. Ý nghĩa của tạo việc làm cho nông dân sau thu hồi đất nông nghiệp......12

1.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến giải quyết việc làm cho nông dân........................12

1.4.1. Điều kiện tự nhiên...........................................................................................12

1.4.2. Điều kiện kinh tế - xã hội................................................................................13

1.4.3. Chất lượng của lao động .................................................................................13

1.4.4. Cơ chế chính sách và công tác hướng nghiệp, đào tạo nghề ..........................14

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL

CHƢƠNG II: TÌNH HÌNH VIỆC LÀM Ở KHU TÁI ĐỊNH CƢ KHU KINH

TẾ VŨNG ÁNG - HUYỆN KỲ ANH -TỈNH HÀ TĨNH .....................................15

2.1 Khái quát về khu kinh tế Vũng Áng ...............................................................15

2.1.1. Vị trí địa lí và đặc điểm tự nhiên ....................................................................15

2.1.2. Đặc điểm về kinh tế, xã hội ............................................................................20

2.2 Thu hồi đất ở khu kinh tế Vũng Áng ..............................................................25

2.2.1. Thực trạng thu hồi đất.....................................................................................25

2.2.2. Đặc điểm của dân cư và lao động thuộc diện thu hồi đất nông nghiệp ....26

2.3 Thực trạng việc làm của ngƣời dân tái định cƣ .............................................34

2.3.1.Quy mô người dân TĐC có việc làm...............................................................34

2.3.2.Tỉ lệ lao động thất nghiệp giảm: ......................................................................35

2.3.3. Cơ cấu lao động trong ngành nông, lâm và thủy sản giảm, công nghiệp -xây

dựng, dịch vụ và thương mại tăng.............................................................................38

2.3.4. Tình trạng việc làm theo nhóm tuổi và trình độ học vấn:...............................41

2.3.5. Nhận xét ..........................................................................................................42

2.4. Cuộc sống của ngƣời dân TĐC sau thu hồi đất.............................................43

2.4.1.Nguồn thu chủ yếu: ..........................................................................................43

2.4.2. Thu nhập của người dân sau khi chuyển đến khu TĐC..................................44

Biểu đồ 7: Thu nhập của hộ gia đình sau thu hồi đất so với trước thu hồi đât. ........44

2.4.3.Nhận xét về nguồn thu của người dân TĐC. ...................................................46

2.5. Điều kiện sinh hoạt của ngƣời dân TĐC hiện nay ........................................46

2.5.1.Mức độ tiếp cận các dịch vụ văn hóa xã hội tại vùng tái định cư....................46

2.5.2.Tác động việc tái định cư tới chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế- xã

hội .............................................................................................................................47

CHƢƠNG III: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC

LÀM CHO NÔNG DÂN BỊ THU HỒI ĐẤT .......................................................52

3.1.Dự báo quy mô dân số - lao động ....................................................................52

3.2.Quan điểm, định hƣớng về giải quyết việc làm cho nông dân bị thu hồi

đất .............................................................................................................................54

3.3.Giải pháp giải quyết việc làm cho nông dân bị thu hồi đất...........................55

3.3.1. Gắn quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, phát triển các KCN, KĐT với quy

hoạch sử dụng đất, giải quyết việc làm và đào tạo nghề ...........................................55

3.3.2. Nâng cao chất lượng lao động nông thôn, mở rộng hệ thống dịch vụ việc làm......55

3.3.3. Tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm..........................56

3.3.4. Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu lao động........................................................57

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL

3.3.5. Tạo cơ chế chính sách kinh tế - xã hội đối với lao động lớn tuổi, lao động nữ.......57

3.3.6. Tăng cường các hoạt động hỗ trợ trực tiếp nhằm khuyến khích người lao

động tự tạo việc làm, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm...................................58

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ......................................................................................59

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................62

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1: Tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2005-2012 ........................................21

Bảng 2: Hiện trạng sử dụng đất của vùng TĐC.......................................................25

Bảng 3:Lao động chia theo các ngành kinh tế năm 2012. ........................................27

Bảng 4: Thu nhập hằng năm theo các ngành kinh tế từ năm 2008-2012..................28

Bảng 5: Dân số từ độ 10 tuổi trở lên chia theo trình độ học vấn ..............................29

Bảng 6: Lao động chia theo trình độ chuyên môn. ...................................................31

Bảng 7: Lao động thất nghiệp chia theo hình thức thất nghiệp năm 2012 ...............35

Bảng 8: Lao động làm việc trong các ngành kinh tế 2008-2012 ở vùng TĐC. ........38

Bảng 9: Tình trạng việc làm trước và sau thu hồi đất của người dân TĐC. .............42

Khóa luận tốt nghiệp

SVTH: Trần Thị Thanh Lớp: 11SDL

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 1: Cơ cấu ngành kinh tế năm 2012. .............................................................21

Biểu đồ 2: Cơ cấu lao động theo ngành kinh tế vùng TĐC năm 2012 .....................26

Biểu đồ 3: Tỉ lệ học vấn phổ thông của người dân ...................................................29

Biểu đồ 4: Cơ cấu lao động qua đào tạo và lao động chưa qua đào tạo năm 2011. 31

Biểu đồ 5: Tỉ lệ lao động thất nghiệp năm 2009 - 2013 của vùng TĐC...................35

Biểu đồ 6: Tỉ lệ lao động làm việc trong các ngành kinh tế 2008-2012 ở vùng TĐC. ....38

Biểu đồ 7: Thu nhập của hộ gia đình sau thu hồi đất so với trước thu hồi đât. ........44

Biểu đồ 8: Thu nhập bình quân của người dân TĐC từ năm 2008 - 2012 ............45

Biểu đồ 9: Dự báo DS trong tuổi lao động................................................................53

Biểu đồ 10: Dự báo cơ cấu lao động.........................................................................53