Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển du lịch huyện buôn đôn, tỉnh đắk lắk theo hướng bền vững

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

PHAN THỊ BÍCH THẢO

NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU

LỊCH HUYỆN BUÔN ĐÔN, TỈNH ĐẮK LẮK THEO HƯỚNG BỀN VỮNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Ngành: Sư phạm Địa Lý

Khóa: 2018-2022

Người hướng dẫn: Th.S ĐOÀN THỊ THÔNG

Đà Nẵng, năm 2022

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành được đề tài khóa luận “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải

pháp phát triển du lịch huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk theo hướng bền vững”, trước

hết, tôi xin được tỏ lòng biết ơn và gửi lời cảm ơn chân thành đến Th.S Đoàn Thị

Thông, người trực tiếp hướng dẫn đề tài, đã tận tình chỉ bảo và hướng dẫn chúng tôi

tìm ra hướng nghiên cứu, tiếp cận thực tế, tìm kiếm tài liệu, xử lý và phân tích số liệu,

giải quyết vấn đề… nhờ đó chúng tôi mới có thể hoàn thành đề tài của mình. Ngoài ra,

trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi còn nhận được nhiều sự

quan tâm, góp ý, hỗ trợ quý báu của quý thầy cô, bạn bè và các bạn sinh viên. Tôi xin

bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:

Trường Đại học Sư Phạm – Đại học Đà Nẵng, khoa Địa Lý, cùng các thầy cô đã

tận tình chỉ dạy và tạo điều kiện giúp đỡ chúng tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu

và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình, bạn bè đã luôn ở bên

cạnh giúp đỡ tôi những lúc khó khăn và động viên chúng tôi hoàn thành đề tài này.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Tác giả

Phan Thị Bích Thảo

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH

DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT

MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1

2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ..........................................................1

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................1

4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................2

5. Các quan điểm.........................................................................................................3

6. Lịch sử nghiên cứu..................................................................................................4

7. Bố cục đề tài............................................................................................................5

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH

BỀN VỮNG....................................................................................................................6

1.1. Cơ sở lý luận .......................................................................................................6

1.1.1. Một số quan niệm .........................................................................................6

1.1.2. Phát triển du lịch bền vững .........................................................................10

1.1.3. Đặc điểm phát triển du lịch bền vững.........................................................12

1.1.4. Các nguyên tắc phát triển du lịch bền vững. ..............................................13

1.1.5. Những nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch bền vững .......................16

1.2. Một số chỉ tiêu cơ bản về phát triển du lịch bền vững..................................18

1.2.1. Chỉ tiêu phát triển bền vững về kinh tế.......................................................19

1.2.2. Chỉ tiêu phát triển bền vững về tài nguyên - môi trường ...........................20

1.2.3. Chỉ tiêu phát triển bền vững về văn hoá - xã hội........................................21

1.3. Kinh nghiệm phát triển du lịch bền vững ở trên thế giới và Việt Nam ......22

1.3.1. Trên thế giới................................................................................................22

1.3.2. Ở Việt Nam.................................................................................................23

Kết luận chương 1........................................................................................................25

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH TẠI HUYỆN BUÔN

ĐÔN TỈNH ĐẮK LẮK THEO HƯỚNG BỀN VỮNG............................................26

2.1. Khái quát về huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk ...............................................26

2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên...................................................................26

2.1.2 Đặc điểm về Kinh tế - Văn hóa – Xã hội....................................................30

2.2 Các tài nguyên phát triển du lịch ...................................................................31

2.2.1 Tài nguyên du lịch nhân văn........................................................................32

2.2.2 Về cơ sở hạ tầng và cở sở vật chất – kỹ thuật phục vụ du lịch....................36

2.3 Thực trạng về phát triển du lịch huyện Buôn Đôn ........................................38

2.3.1 Thực trạng hoạt động du lịch ở huyện Buôn Đôn – Đắk Lắk ....................38

2.3.2 Các mô hình du lịch chủ yếu ở Buôn Đôn..................................................44

2.4. Đánh giá chung về thực trạng phát triển du lịch huyện Buôn Đôn theo

hướng bền vững.......................................................................................................46

CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH HUYỆN BUÔN

ĐÔN, TỈNH ĐẮK LẮK THEO HƯỚNG BỀN VỮNG...........................................49

3.1. Đánh giá, định hướng phát triển du lịch bền vững ở huyện Buôn Đôn.....49

3.1.1 Đánh giá các cơ hội, thách thức, điểm mạnh, điểm yếu ở huyện Buôn Đôn

– tỉnh ĐắkLắk........................................................................................................49

3.1.2. Quan điểm phát triển du lịch ở huyện Buôn Đôn –tỉnh Đăk Lăk..............52

3.1.3. Cơ sở cho việc định hướng .........................................................................52

3.1.4. Mục tiêu phát triển ngành du lịch ...............................................................53

3.1.5. Định hướng quy hoạch phát triển du lịch ...................................................53

3.2 Các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển du lịch huyện Buôn Đôn tỉnh Đắk

Lắk theo hướng bền vững.......................................................................................54

3.2.1. Nhóm giải pháp về kinh tế..........................................................................54

3.2.2. Nhóm giải pháp về xã hội...........................................................................60

3.2.3. Nhóm giải pháp về môi trường – tài nguyên..............................................62

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................65

TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................68

PHỤ LỤC .....................................................................................................................70

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH

Hình 1.1: Quan niệm về phát triển bền vững ..................................................................8

Hình 1.2: Phát triển Tài nguyên Du lịch bền vững........................................................10

Hình 2.1 Lược đồ hành chính huyện Buôn Đôn – Tỉnh Đắk Lắk ................................26

Biểu đồ 2.1.Tỷ trọng cơ cấu kinh tế của huyện Buôn Đôn giai đoạn 2015-2020 .........39

Biểu đồ 2.2. Hiện trạng khách du lịch đến Buôn Đôn...................................................39

Biểu đồ 2.3. Số ngày lưu trú của du khách đến Buôn Đôn giai đoạn 2015-2021 .........40

Biểu đồ 2.4. Biểu đồ cơ cấu doanh thu du lịch huyện Buôn Đôn năm 2015-2019......41

DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT

GNP : Gross National Product - Tổng sản phẩm quốc dân

GDP : Gross Domestic Product - Tổng sản phẩm quốc nội

HDI : Human Development Index - chỉ số phát triển con người

HFI : Human Feedom Index - chỉ số tự do của con người

UNWTO : Tổ chức du lịch Thế giới

WCED : Hội nghị của Uỷ ban thế giới về môi trường và phát triển (WCED)

RIO : Hội nghị Thế giới của Liên hiệp quốc

CSVCKT : Cơ sở vật chất kỹ thuật

NLNN : Nông lâm ngư nghiệp

CN-XD : Công nghiệp- Xây dựng

DV-DL-TM : Dịch vụ- Du lịch- Thương mại

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc tế diễn ra mạnh mẽ, du lịch

đang phát triển không ngừng. Đối với Việt Nam, du lịch không chỉ tạo ra nguồn thu rất

lớn cho nền kinh tế quốc dân mà còn góp phần đưa bạn bè quốc tế đến với nước ta, tạo

ra mối quan hệ toàn cầu về kinh tế, văn hoá và thúc đẩy việc quảng bá sâu rộng hình

ảnh Việt Nam đến các quốc gia trên thế giới.

Trong bối cảnh đó, du lịch huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk cũng đang có những

bước khởi sắc. Với đặc điểm địa lí của một vùng đất cao nguyên, quy tụ rất nhiều các

dân tộc và tài nguyên du lịch đa dạng, huyện Buôn Đôn được nhiều du khách trong và

ngoài nước biết đến như một điểm du lịch hấp dẫn.

Tuy nhiên, hiệu quả của hoạt động du lịch chưa xứng đáng với tiềm năng vốn

có, môi trường tự nhiên đang bị xuống cấp, bản sắc văn hóa của các dân tộc phần nào

bị mai một. Đó là vấn đề bức xúc đang đặt ra cho ngành du lịch địa phương. Tài

nguyên du lịch của huyện Buôn Đôn là những gì, ngành du lịch của huyện Buôn Đôn

đang phát triển như thế nào, có thể phát triển theo xu hướng bền vững hay không và

chúng ta phải làm gì để du lịch huyện Buôn Đôn phát triển bền vững? Đề tài “ Nghiên

cứu thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển du lịch huyện Buôn Đôn theo hướng bền

vững” sẽ trả lời các câu hỏi đó.

2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

2.1. Mục tiêu của đề tài

Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển du lịch huyện Buôn Đôn,

Tỉnh Đắk Lắk theo hướng bền vững.

2.2. Nhiệm vụ của đề tài

Để thực hiện được mục tiêu trên, nhiệm vụ nghiên cứu đặt ra cho đề tài gồm:

- Tổng quan một số vấn đề lý luận và thực tiễn về du lịch bền vững.

- Tiềm năng phát triển du lịch bền vững ở Buôn Đôn – Đắk Lắk.

- Hiện trạng phát triển du lịch bền vững ở Buôn Đôn- Đắk Lắk

- Định hướng phát triển du lịch ở Buôn Đôn- Đắk Lắk.

- Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh phát triển du lịch ở Buôn Đôn – Đắk

Lắk

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Nghiên cứu các hoạt động du lịch dưới góc độ phát triển du lịch bền vững tại

huyện Buôn Đôn.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển du

2

lịch huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk theo hướng bền vững.

Không gian: huyện Buôn Đôn – Đắk Lắk

Thời gian: từ năm 2015 đến nay.

4. Phương pháp nghiên cứu

❖ Phương pháp thu thập và xử lý tư liệu

Khóa luận đã sử dụng phương pháp thu thập thông tin thứ cấp và sơ cấp tại Sở

Văn hóa – Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk, Cục thống kê tỉnh Đắk Lắk, Phòng thống

kế huyện Buôn Đôn và UBND huyện Buôn Đôn.

Bên cạnh đó khóa luận còn khai thác những thông tin có liên quan du lịch từ các

sách chuyên ngành, các đề tài, công trình nghiên cứu, báo cáo của huyện Buôn Đôn,…

và tham khảo trên mạng internet để tổng hợp thành những vấn đề, rút ra những kết

luận cần thiết phục vụ cho kết quả đề tài. Việc sử dụng phương pháp này thế hiện sự

kế thừa cần thiết các tri thức đã có để thực hiện đề tài.

❖ Phương pháp tiếp cận và phân tích hệ thống

Việc vận dụng phương pháp phân tích hệ thống trong nghiên cứu đề tài cho phép

đánh giá chính xác các điều kiện phát triển du lịch trên cơ sở nghiên cứu các yếu tố

chủ yếu như tài nguyên du licḥ, cơ sở vât chất kỹ thuật, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực

du lịch,… và đánh giá đúng thực trạng khai thác tài nguyên du lịch cũng như mối quan

hệ qua lại giữa các phân hệ trong hệ thống lãnh thổ.

❖ Phương pháp khảo sát thực tế

Các thông tin thu được nhờ việc khảo sát tại các buôn điển hình như Buôn Niêng,

buôn Trí, Buôn Tul và khu du lịch Cầu treo, Sinh thái và Spa Buôn Đôn. Lượng thông

tin thu thập đảm bảo sát với thực tế, có độ tin cậy cao và điều kiện kiểm chứng những

thông tin tham khảo được từ nguồn tư liệu thứ cấp. Phương pháp này nhận định chính

xác hơn về các điều kiện phát triển cũng như có cơ sở thực tiễn để đề xuất những định

hướng và giải pháp phát triển du lịch bền vững trên địa bàn nghiên cứu.

❖ Phương pháp điều tra xã hội học

Đã tiến hành phỏng vấn và phát phiếu điều tra đối với hai đối tượng là khách du

lịch và người dân địa phương để tìm hiểu nhu cầu của du khách, nắm bắt được sở

thích, thị hiếu của du khách và tâm tư, nguyện vọng của cộng đồng địa phương.

❖ Phương pháp chuyên gia

Tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực du lịch như các nhà quản lý,

hãng lữ hành trên địa bàn huyện Buôn Đôn, Sở Văn hóa – Thể Thao và Du Lịch tỉnh

Đắk Lắk, những định hướng phát triển và giải pháp khắc phục những hạn chế và khó

khăn của du lịch ở Buôn Đôn.