Nghiên cứu thực trạng mắc bệnh, kiến thức, thái độ thực hành của người dân về bệnh sán lá phổi tại các xã có bệnh lưu hành huyện Lục Yên tỉnh Yên Bái và kết quả của một số giải pháp can thiệp

Lương Bá Phú và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 89(01/2): 181 – 186

181

NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG MẮC BỆNH, KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ THỰC HÀNH CỦA

NGƯỜI DÂN VỀ BỆNH SÁN LÁ PHỔI TẠI CÁC XÃ CÓ BỆNH LƯU HÀNH HUYỆN

LỤC YÊN TỈNH YÊN BÁI VÀ KẾT QUẢ CỦA MỘT SỐ GIẢI PHÁP CAN THIỆP

Lương Bá Phú1

, Hoàng Khải Lập

2

, Đỗ Hàm2

1

Trường Cao đẳng Y tế Yên Bái

2Đại học Y Dược Thái Nguyên

TÓM TẮT

Năm 2001 bệnh sán lá phổi lần đầu tiên đã được phát hiện taị 3 xã thuộc huyện Lục Yên, với sự

giúp đỡ của WHO và Viện Sốt rét-KST-CT TW y tế các cấp đã cung cấp thuốc điều trị miễn phí,

triển khai các biện pháp phòng chống bệnh cho nhân dân các xã có bệnh lưu hành. Nghiên cứu này

được tiến hành sau 10 năm với mục tiêu:

- Xác định tỷ lệ mắc bệnh sán lá phổi ở người tại các xã có bệnh lưu hành.

- Mô tả kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về dự phòng bệnh SLP.

- Đánh giá kết quả của truyền thông giáo dục sức khoẻ phòng chống bệnh SLP.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Người dân tại các xã có ổ bệnh huyện Lục Yên.

- Nghiên cứu mô tả cắt ngang để xác định tỷ lệ mắc bệnh.

- Nghiên cứu can thiệp bằng truyền thông GDSK để phòng bệnh cho cộng đồng.

Kết quả & kết luận:

- Bệnh nhân được phát hiện ở cả 3 xã, tỷ lệ mắc bệnh là 5,6%.

- Kiến thức về bệnh sán lá phổi và phòng chống bệnh của người dân còn thấp.

- Tỷ lệ thực hành của người dân không ăn cua đá nướng và khi nghi ngờ mắc bệnh đến cơ sở y tế

khám chữa bệnh cao nên đã góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh.

- Can thiệp bằng truyền thông giáo dục sức khoẻ cho cộng đồng có tác dụng tích cực cải thiện

KAP, có thể duy trì và nhân rộng mô hình.

Từ khóa: Sán lá phổi

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Bệnh sán lá phổi (Paragonimiasis) được

WHO xếp vào nhóm các bệnh sán lá truyền

qua thực phẩm, có mã số là ICD-10 B66.4

theo Hệ thống phân loại bệnh tật quốc tế,

thuộc nhóm C trong Luật Phòng, chống bệnh

truyền nhiễm của Việt Nam [4]. Đây là vấn đề

y tế công cộng vô cùng quan trọng ảnh hưởng

lớn đến sự phát triển kinh tế-xã hội nhưng

theo báo cáo của WHO lại là những bệnh

thường bị lãng quên nhất [8].

Tại Việt Nam ca bệnh đầu tiên được Monzel

thông báo năm 1906. Đến nay đã có 10 tỉnh ở

miền Bắc đã được điều tra và phát hiện có

bệnh sán lá phổi là: Lai Châu, Sơn La, Lao

Cai, Phú Thọ, Tuyên Quang, Hà Giang, Lạng

Sơn, Hoà Bình, Nghệ An, Yên Bái [3]. Năm

2001 tại tỉnhYên Bái lần đầu tiên ổ bệnh sán

*

lá phổi đã được ghi nhận tại 3 xã An Lạc,

Khánh Hoà và Động Quan thuộc huyện Lục

Yên [6]. Từ đó Trung tâm Phòng chống Sốt

rét-KST- CT tỉnh Yên Bái đã kết hợp với

Viện Sốt rét-KST-CT TW và Tổ chức Y tế

thế giới (WHO) cung cấp thuốc điều trị miễn

phí, triển khai các biện pháp phòng chống

bệnh cho nhân dân các xã có bệnh lưu

hành [3].

Để góp phần tích cực vào công tác chăm sóc

và bảo vệ sức khoẻ nhân dân vùng bệnh lưu

hành cần có một điều tra đánh giá về thực

trạng nhiễm bệnh, kiến thức, thái độ, thực

hành về bệnh sán lá phổi của người dân để

tiếp tục đề ra các giải pháp phù hợp cho công

tác phòng chống bệnh có hiệu quả, đồng thời

cũng nhằm đạt được mục tiêu của WHO đã đề

ra trong Kế hoạch toàn cầu chống lại các

bệnh nhiệt đới bị lãng quên giai đoạn 2008-

2015, trong đó có bệnh sán lá phổi [8,9].

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn